به گزارش خبرنگار خبرگزاری «حوزه»، پایان نامه بررسی فقهی آوا تألیف حجت الاسلام سید اباذر علوی گنابادی و با حضور  حجج اسلام مظاهری کرونی و حسینی به عنوان استاد راهنما و مشاوردر عصرگاه شنبه 17 تیرماه با حضور حجت الاسلام والمسلمین خزائلی به عنوان داور، دفاع شد.

در ابتدای این جلسه حجت الاسلام علوی گنابادی گفت: این رساله در باب فقه هنر تدوین شده است؛ ورود بنده به عرصه پژوهش این موضوع نیز به دلیل احساس نیازی بود که حس کردم زیرا امروز با توجه به فراگیر شدن عرصه رسانه و موارد مبتلا به آن سوالات بسیاری در حوزه فقه ایجاد شده است که فقه هنر باید به آنها پاسخ دهد.

وی تصریح کرد: کتب فقهی ما مباحث کلانی را در فقه معاملات در باب مکاسب مطرح کرده اند ولی با توجه به توسعه مدنیت و لوازم جدید زندگی سوالات و موارد مستحدثه بسیاری ایجاد شده است که در گذشته محل وقوع نداشت و امروز باید به آن سوالات جواب داد.

این پژوهشگر حوزوی بیان کرد: در این بین مواردی چون فقه آوا به عنوان یکی از زیر شاخه های فقه هنر از جمله مسایل بسیار مهم در این زمینه است؛ فقه آوا از آنچه مرتبط به صوت آدمی است بحث می کند.

وی خاطرنشان کرد: از این رهگذر به مباحثی از جمله آواز و آوای بانوان و مواردی چون دوبلاژ و صداگذاری و ... می رسیم؛ بر این اساس این پژوهش در سه محور به طور جداگانه به آوای نسوان، آوای لهوی و آوای آهنگین یا همان غنا پرداخته است.

حجت الاسلام علوی گنابادی بیان کرد: در این پژوهش ابتدا اقوال و آراء قدماء و متأخرین  نقل شده و در ادامه ادله و اجماعات مطرح در هر بخش بیان شده است.

وی گفت: در دو فصل جدی پس از مفاهیم و کلیات، ابتدا آواهای حرام در سه حوزه مورد بحث قرار گرفته و پس از آن به همین صورت به آوای حلال پرداخته شده است و به پیشنهاد استاد راهنما و جایگاه علمی رساله سطح سه از نتیجه گیری صرف نظر شد و ما حصل آن بسته¬ای کامل از انظار و ادله در حوزه احکام آوا یا فقه الاصوات گردید.

نظر داور:

در ادامه این جلسه حجت الاسلام والمسلمین خزائلی به عنوان داور این رساله به صحبت پرداخت و گفت: استاد راهنمای این پژوهش استاد مظاهری و حسینی تقبل زحمت بسیاری در نتیجه دادن این رساله انجام دادند و حجت الاسلام علوی تحقیق ارزشمندی انجام داده است.

وی در تذکری به نویسنده بیان کرد: محققان باید در رسالات علمی از اساتید مشاور خود تقدیر کنند زیرا این تقدیر جزو آداب تحقیق و رساله است؛ البته پس از سخنان وی حجت الاسلام علوی با عذرخواهی از اساتید این مساله را اشتباهی کاملا سهوی دانست و تا پایان جلسه چند بار از اساتید خود تشکر و قدردانی و بابت این مساله سهوی عذرخواهی کرد.

وی افزود: در بخش هایی از تحقیق نقل به معنی بیان شده است ولی عبارات عربی بیان نشده است در حالی که مباحثی که مورد استشهاد است باید عبارت دقیق به متن عربی که زبان مرجع بوده است ذکر نشده است.

استاد داور این پژوهش بیان کرد: نام بزرگانی چون ائمه اطهار(ع) و بزرگان و علما باید در تحقیق برجسته باشد و سپس وارد بیان آنها شد.

وی گفت: در چکیده بخش ها و فصل ها بیان شده و بسنده می شود ولی چند مساله در چکیده باید بیان شود که اولین نکته، اشاره دقیق به بیان مساله است؛ نکته دوم اهداف اصلی از پژوهش است؛ روش و رویکرد تحقیق نیز باید در چکیده بیان شود؛ یافته ها و نوآوری های تحقیق نیز باید در چکیده بیان شود.

حجت الاسلام والمسلمین خزائلی بیان کرد: مفاهیم و کلیات باید در ابتدای تحقیق بیان شود؛ کلیات در کنار مفاهیم ذکر نشده است زیرا در کنار مفاهیمی که در ابتدای تحقیقات به شکل واژگانی ذکر می شود کلیات تحقیقات بیان می شود که در این تحقیق بیان نشده است.

وی همچنین به موارد دیگری از جمله اهمیت پیشینه تحقیق اشاره کرد و گفت: پشینه تحقیق در این رساله ذکر نشده است؛ هر تحقیق باید امتیازات خود را بیان کند و برتری خود نسبت به تحقیقات دیگر را نیز بیان کند.

این استاد حوزه گفت: تفکیک اقوال در تحقیق از نکات کلیدی است؛ درست است که ممکن است محقق پاسخی به اقوال ندهد و نتیجه نگیرد ولی می تواند تفاوت دیدگاه علما را بیان کند.

وی اظهارکرد: یکی از اشکالات این تحقیق آن است که گاهی اوقات بیش از 7 یا 8 صفحه از یک نویسنده و یا عالم نقل شده است که این کار اگر با تلخیص و بیان محتوا در دو صفحه انجام می شد بهتر بود.

دفاع:

در ادامه حجت الاسلام علوی در مقام دفاع گفت: دقت نظر داور نشان دهنده نگاه عمیق اساتید حوزه است که این چنین روی تحقیقات طلاب جوان وقت می گذارند و تحقیقات آنها را با این دقت مطالعه می کنند که درس بسیار بزرگی برای ما است.

وی خاطرنشان کرد: برخی از اشکالات تحقیق، اشکالات نگارشی و نرم افزاری است که کل تحقیق توسط خود بنده تایب شده است ولی برای چاپ اثر قطعا این اشکالات رفع خواهد شد.

وی اظهارکرد: تمام تلاش ما در این تحقیق آن بود که اصلا بحث موسیقی به معنای آوای ساز مطرح نشود و مراد از غنا خصوص آواز است.

نظر استاد راهنما:

حجت الاسلام مظاهری به عنوان استاد راهنما در دفاع از این رساله با رد برخی از نقدهای داور، برخی از این موارد را مسایل عادی و عرفی تحقیقی ذکر کرد.

وی گفت: نویسنده این تحقیق از طلاب خوش فهم مرکز فقهی (ائمه اطهار علیهم السلام) است و به دنبال کپی کردن مطالب نیست بلکه به دنبال بحث و مباحثات علمی بود و زمانی که به تحقیق وی ملاحظه شد اشکال اساسی در این تحقیق بیان نشد.

وی خاطرنشان کرد: در بحث مفاهیم و کلیات، مبحث مفاهیم در ابتدای این اثر بیان شده است و در ادامه به عنوان مبحث دوم به کلیات پرداخته شده.

داور این پایان نامه علمی اظهارکرد: چکیده تحقیق چکیده خود رساله است؛ قرار نیست همه تحقیق و راه های تحقیق در چکیده بیان شود و این چکیده بیشتر کلیات تحقیق را مد نظر قرار می دهد.

وی گفت: تمام معیارهای رساله سطح سه در این رساله رعایت شده است ولی نویسنده به دنبال مراحل علمی بیشتری بود که به دلیل شان رسالات سطح سه و موازین خاص آن تلاش شد که در این تحقیق این موازین رعایت شود.

مشاور:

در پایان حجت الاسلام حسینی استاد مشاور این پایان نامه نیز گفت: اشکال جدی در این تحقیق بیان نشد؛ توقع این بود که اشکالات قوی تر باشد؛ در این تحقیق نویسنده وارد مباحث علمی دقیق شده است؛ نویسنده مباحث عالمانه بسیاری بیان شده است که باید توسط نویسنده توضیح داده شود.