به گزارش خبرگزاری«حوزه» از تهران، يازدهمين دور گفت‌وگوی «اسلام و مسیحیت ارتدوکس روسیه»، با همكاري مركز گفت‌وگوي اديان و فرهنگ‌های سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي و كليساي ارتدوكس روسيه، با موضوع «اديان و محيط زيست»، با حضور ابوذر ابراهیمی‌ترکمان، رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، هيأت عالي‌رتبه كليساي ارتدوكس روسيه به رياست عاليجناب فيوفان، مترو پليت قازان و تاتارستان و جمعی از شخصيتهاي فرهيخته و انديشمند ايرانی و روسي، روزهای 15 تا 17 اردیبهشت، به میزبانی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، در تهران برگزار شد.
انديشمندان حاضر در اين اجلاس، محيط زيست و طبيعت را بستر حيات بشري و زندگي شرافتمندانه او دانسته و حفظ حريم محيط زيست را در راستاي رشد و تعالي بشر و تشكر از خداوند متعال به عنوان خالق طبيعت و انسان محسوب داشته و عنوان کردند: کسی که به حفاظت از محیط زیست بی‌اعتناست و آن را تخریب می‌کند، رفتار او نوعی نقص اخلاقی و رذیلت به شمار می‌رود.
اخلاق زیست محیطی بشر
حجت‌الاسلام محمدمهدی تسخیری، رئیس مرکز گفت‌وگوی ادیان و فرهنگ‌های سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در افتتاحیه این اجلاس گفت: برنامه گفت‌وگوی دینی علما و اندیشمندان مسلمان ایران با رهبران و اندیشمندان کلیسای ارتدوکس روسیه در طول بیش از دو دهه با قوت و جدیت دو طرف با موفقیت ادامه یافته است و ثمرات گران‌بهایی داشته و دارد و تبدیل به الگوی موفقی برای گفت‌وگو و همکاری بین ادیانی شده است.
وی ادامه داد: امیدوارم این دور از نشست گفت‌وگوی دینی هم که اختصاص به موضوع مهم محیط زیست از نگاه ادیان دارد و قرار است اندیشمندان دو طرف با ارایه مقالات و دیدگاه‌های ارزشمند خویش به تبیین نگاه اسلام و مسیحیت ارتدوکس نسبت به محیط زیست بپردازند، با موفقیت همراه باشد.
رئیس مرکز گفت‌وگوی ادیان و فرهنگ‌های سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی یادآور شد: محیط زیست که عرصه زندگی بشر حال و آینده است، متاسفانه با روحیه خودخواهانه و بی مسئولیتی بسیاری از انسانها و دخالت عوامل سیاسی، اقتصادی و صنعتی به یک چالش بزرگ عصر حاضر تبدیل شده است و اخلاق زیست محیطی بشر بشدت در این زمینه آسیب دیده است.
حجت‌الاسلام تسخیری تأکید کرد: امید است از رهگذر برگزاری چنین نشست‌هایی رهبران و بزرگان ادیان مختلف نیز بتوانند با تشریح و ترویج آموزه‌های دین در پاسداشت حریم محیط زیست، نقش و مسئولیت دینی و فرهنگی خویش را در حفاظت از محیط زیست و طبیعت بیش از پیش ایفا کنند.
وی خاطرنشان کرد: از نظر ادیان الهی، طبیعت و موجودات آن آفریده خداوند متعال و از نشانه‌ها و آیات الهی محسوب می‌شوند و هم او انسان را بر آنها مسلط و مسخر ساخته است تا از منافع طبیعت در جهت معاش شرافتمندانه و نیز، رشد و تعالی خویش بهره عادلانه و صحیح بگیرد و در ضمن با ادای حق بندگی، شاکر نعمات خداوند باشد.
ابراهیمی‌ترکمان: رهبران ادیان با آموزه‌های دینی مانع تخریب محیط زیست شوند
ابوذر ابراهیمی‌ترکمان، رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی نیز در سخنراني خود در آيين یازدهمين دور گفت‌وگوی اسلام و مسیحیت ارتدوکس روسیه، با ابیان اينكه افلاطون نظريه‌اي دارد مبني بر اينكه نزاع در جهان بر سر خير قليل است و بر سر خير كثير نزاعي صورت نمي‌گيرد، گفت: در زمانی که ما به محیط زیست آسیب می‌زنیم، در واقع این خیر را برای آیندگان کم می‌کنیم. این بدین معناست که جنگ و نزاع را به آینده منتقل می‌کنیم و بسیار خطرناک است.
وی با خطرناک خواندن این نوع برخورد نسبت به محیط زیست، بیان کرد: خداوند خیراتی را در محیط زیست برای انسانها نهاده است که عده‌ای متأسفانه با رفتار غلط و ناپسند خود آن را به هدر داده و مانع رسیدن و انتقال آن به آیندگان می‌شوند.
ابراهیمی‌ترکمان افزود: بشر با تخریب محیط زیست جنگ و نزاعی را به آینده منتقل می‌کند که نسل‌های آینده در آن هیچ گونه ریشه و دخل و تصرفی نداشتهاند.
رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی ادامه داد: امروز تکنولوژی از طبیعت، تقدس‌زدایی کرده و تسلط غیر اخلاقانه انسان را بر محیط زیست و طبیعت را بیش از اندازه و حدممکن کرده است.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی همچنین، گفت: به عبارتی دیگر، نیازهای تخیلی انسان از محیط زیست و طبیعت باعث تخریب محیط زیست شده است نه نیازهای واقعی او.
وی در سخنان خود، یادآور شد: خداوند طبیعت را به گونه‌ای آفریده است که برای همه کفایت می‌کند اما زیاده خواهی عده‌ای به دنبال این است که طبیعت را در تملک شخص خود در آورده و انسان امروز به جای اداره طبیعت بر علیه طبیعت نیز، شورش کرده است.
رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی با اشاره به نقش محیط زیست در زندگی انسانها اظهار کرد: در آموزه‌های دینی نسبت به اینکه طبیعت برای همه انسانهاست، تأکید شده است و همچنین در سوره مبارکه الرحمن به نکته‌ای اشاره می‌کند که زمین را برای همه مخلوقات قرار داده‌ایم.
وی افزود: در واقع امروز کسی نمی‌تواند نیازهای فردای دیگران را مصرف کند که در راستای آن، دو دیدگاه اصلی در باره نگاه دین به محیط زیست وجود دارد. دین، خود عامل بحران محیط زیست است و دین، طبیعت را مسخر انسان می‌دارد.
رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی اظهار کرد:دو دیدگاه اصلی درباره نگاه دین و محیط زیست وجود دارد، دیدگاه اول می‌گوید دین عامل اصلی نابودی محیط زیست است و می‌گوید دین دنیا را گذرگاهی می‌داند و همین ضعف بی وطنی به دنیا می‌دهد. در پاسخ باید گفت ای کاش مردم به این توصیه عمل می‌کردند اما اکنون مردم برعکس فکر می‌کنند و می‌پندارند همیشه زنده خواهند بود به همین دلیل به خودشان اجازه می‌دهند هر تعرضی را به طبیعت داشته باشند.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی تأکید کرد: اساس آسیب رساندن به محیط زیست به دلیل حفظ مطلق تملک بشر است و دین این قدرت را دارد که بشر را با آموزه‌های اخلاقی نسبت به طبیعت، متعهد پرورش دهد.
وی ادامه داد: دومین دلیل این است که دین طبیعت را مسخر انسان می‌داند و دست انسان را در هرگونه بهره‌برداری از طبیعت آزاد می‌گذارد. در مورد این نظریه نیز باید گفت آموزه‌های دینی برعکس این برداشت است. دین به انسان می‌گوید که باید از طبیعت درست استفاده کند و در این راستا قناعت داشته باشد. اسراف بر روی زمین سبب می‌شود که انسان به محیط زیست آسیب بزند. تصور اصالت فایده که برخی از غربی‌ها به آن توجه کرده‌اند و اینکه می‌گویند از دنیا باید بهره‌مندی مادی را داشت اشتباه است. این تبلیغ مصرف‌گرایی ریشه در غرب دارد و اساس آن تخریب و آسیب زدن به محیط زیست است. نگاهمان را به طبیعت باید تغییر بدهیم.
ابراهیمی‌ترکمان در پایان سخنان خود با اذعان اینکه انسانها امروز به جای حمایت و نگهداری از طبیعت علیه آن شورش کرده‌اند، از رهبران ادیان خواست با آموزه‌های دینی و اخلاقی جلوی تخریب محیط زیست را گرفته و مانع آسیب رساندن به آن شوند.
عالیجناب فيوفان: جنگ عامل فشار انسان بر طبیعت شد
عالیجناب فيوفان، مترو پليت قازان و تاتارستان جمهوری فدراسیون روسیه در آغاز سخنان خود، نامه پاتریارک کریل، رهبر کلیسای ارتدوکس روسیه در باره یازدهمين دور گفت‌وگوی اسلام و مسیحیت ارتدوکس روسیه را قرائت کرد که در آن به قرار گرفتن مسئله محیط زیست و ظهور خودکامگی انسانی اشاره دارد.
وی همچنین بیان کرد: بحران محیط زیست همیشه به دنبال بحران‌های دیدگاهی به وجود می‌آید و این بحران در دوران رنسانس پیدایش کرد.
عالیجناب فيوفان افزود: در واقع زمانی که عصر خودکفایی انسان به وجود آمد و منجر به تغییر رفتار انسان به محیط خودش شد.
وی ادامه داد: جنگ، بحران‌های سیاسی و اجتماعی، بازسازی ساختارهای تاریخی و امثال آن، منجر به فشار انسان بر طبیعت شدند.
عالیجناب فيوفان با اشاره به اهمیت برگزاری یازدهمين دور گفت‌وگوی اسلام و مسیحیت ارتدوکس روسیه گفت: این تلاش دو مذهب جهانی به نمایندگی از ایران و برادران ارمنی و کلیسای ارتدوکس روسیه و مهمتر از همه نیاز تغییر نه تنها به تکنولوژی، آنچه که در تفکر انسانهاست باید تغییر یابد.
جایگاه مهم محیط زیست در آموزه‌های کلیسای ارتدوکس
آرشیماندریت آلکساندر (زرکاشف)، اسقف کلیسای نیکولایوسکی نیز در سخنانی در این آیین، گفت: اهمیت مشکلات موضوعات محیط زیستی غیر قابل نادیده گرفتن هستند. آلودگی آب و زمین و هوا و محیط زیست، در روح و بدن انسان تأثیر خواهد گذاشت.
وی ادامه داد: در آموزه‌های کلیسای ارتدوکس مسئله محیط زیست جایگاه مهمی دارد و در روابط بین مذهبی این به موضوع اهمیت داده می‌شود.
کلانتری: ادیان اهرمی برای آگاهی و درک بهتر از اهمیت طبیعت هستند
عیسی کلانتری، معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست هم در سخنرانی خود در این اجلاس، گفت: آلودگی زیست محیطی و مخاطرات ناشی از آن، یکی از مسائل مهم و درد مشترک دنیای کنونی است. حتی در میان مسائل خطیر جهانی، اندیشه متفکران، مسئولان و آحاد جامعه را به خود مشغول داشته و نگرانی عمیق در خاطر همگان پدید آورده است و به صورت یک دل مشغولی، روند رو به تزاید آن ادامه می‌یابد.
وی در ادامه، بیان کرد: انفخار جمعیت، گرم شدن کره زمین، تغییرات آب و هوایی، آلودگی دریاها، بحران کمبود آب و ... همه و همه ناشی از فعالیت‌های انسان زیادی‌خواه بر روی این کره مسکون است.
کلانتری افزود: همه این مشکلات را باید در روحیه انسان و بی پروایی او در تسلط و تصرف بر طبیعت جستجو کرد. به جرأت میتوان گفت که فقر فرهنگی و اخلاقی بزرگترین آلام جهانی است که انحراف در عمل و اخلاقی و دور افتادن از محیط اصلی معنویت انسانی، عدم رعات آداب و تعالیم دینی از عوارض این فقر است.
معاون رییس جمهور اظهار کرد: باورها، فرهنگ‌ها و ادیان می‌توانند اهرمی برای آگاهی و درک بهتر از ارزش‌ها و اهمیت طبیعت باشند. بشر در گذشته از درون طبیعت به حکمت الهی پی برده است و دین مبین اسلام طبیعت را آیت و مخلوق دانسته است.
وی ادامه داد: در کتب عهدین مسیحیت هم، نگاه بسیار مقدسی به طبیعت وجود دارد و هر عمل غیر مسئولانه انسان نسبت به سایر مخلوقات عملی زشت تلقی می‌شود.
کلانتری با تأکید بر تداوم گفت‌وگوی اسلام و مسیحیت ارتدوکس روسیه گفت: تاکنون در راستای اشتراک مساعی ادیان در زمینه حفظ محیط زیست و طبیعت در قالب گفت‌وگوی تمدنها، همایش و سمینارهای متعددی در سطح جهانی و منطقه‌ای برگزار شده است، در این همایش‌ها مباحثی چون نقش ارزش‌های دینی و فرهنگی در عرصه حفاظت از محیط زیست و توسعه پایدار و آگاهی‌های عمومی مورد بحث قرار گرفته که جای بسی امیدواری است.
وی در پایان، خاطرنشان کرد: امید است نقش و حضور دین در عرصه حفاظت از طبیعت و محیط زیست بتواند در این راستا به نوعی شفاف سازی و زمینه تحول و ارتقای آن را تبیین و متعاقب بیانیه های قبلی در پرداختن به چالش‌های زیست محیطی منطقه ای و جهانی نقش ارزنده ایفا کند.
يونسي: بشر با تخريب طبيعت حيات خود را به خطر انداخته است
حجت‌الاسلام علي يونسي، مشاور رئیس جمهور در امور اقوام و اقلیت‌های دینی و مذهبی هم در این اجلاس با تأكيد بر اينكه محيط زيست، يكي از مهم‌ترين چالش‌هاي بشر امروز است، گفت: اكنون سؤال اين است كه چگونه مي‌توان از ظرفيت و قابليت اديان براي مهار اين مشكل جهاني استفاده كرد.
وي افزود: در قرآن آياتي به اين موضوع دلالت دارد؛ مانند آيه 7 سوره ابراهيم كه در آن خداوند هشدار مي‌دهد كه اگر شكرگذار نعمت باشيد، خداوند نعمت را افزودن خواهد كرد و اگر كفران نعمت كنيد، در قبال آن عذاب خدا شديد است.
حجت الاسلام يونسي ادامه داد: شكر و سپاس نعمت يعني اينكه نعمت را درست استفاده كنيم و آن را محافظت كنيم. اگر چنين كرديم در مسير توسعه و افزايش قرار مي‌گيرد.
وي همچنين گفت: بزرگ‌ترين نعمتي كه خداوند به همه موجودات عنايت كرده است، نعمت حيات است. پاسداري از اين نعمت مهم‌ترين مشكل بشر ديروز، امروز و آينده است. بشر از آنجا كه به طبيعت دست‌اندازي كرده است، حيات خود را به خطر انداخته است.
مشاور رئیس جمهور در امور اقوام و اقلیت‌های دینی و مذهبی، آغاز جنگ در تاريخ بشريت و ادامه آن را از دلايل آسيب رساندن به طبيعت ياد كرد و گفت: بزرگ‌ترين آسيب‌‌ها را جنگ‌ها به طبيعت وارد كرده‌اند.
وی ادامه داد: زماني كه بشر خود را مسلط بر زمين دانست و احساس كرد كه به دين احتياج ندارد و خدا را كناري نهاد و علم را به جاي دين و خدا انتخاب كرد، صنعت و فناوري را به راه انداخت و به اين ترتيب بزرگ‌ترين تخريب طبيعت شروع شد.
حجت الاسلام یونسی در بخش ديگري از سخنانش تأكيد كرد كه در جنگ انسان با طبعت، حتماً انسان مغلوب خواهد شد، و پس از آن گفت: حديثي از پيامبر (ص) داريم كه مي‌فرمايد، انسان نسبت به دو نعمت بي‌توجهي نشان مي‌دهد، سلامت و امنيت. امنيت، امروز از طرف خشم طبيعت مورد تهديد قرار گرفته است و مهار اين تهديد تنها با همكاري همه‌جانبه همه اديان و و دولت‌ها امكانپذير است.
سيبوه سركيسيان: زمين عطيه‌اي الهي براي انسان است
اسقف اعظم سیبوه سرکیسیان، خلیفه ارامنه تهران نیز در سخنراني خود گفت: صحبت كردن درباره محيط زيست و طبيعت و پديده‌هاي طبيعي به عنوان موضوعي مرتبط با انسان و انسانيت، موضوعاتي هستند كه علاقمنديم تا به آنها برسيم.
وي ادامه داد: مسيحيت معتقد است كه در تمام سنت‌ها، بازگشت به طبيعت و محيط زيست وجود دارد. اين عقيده را از ابتداي خلقت دنبال مي‌كند و براي تمام ارجاعات و مستنداتي كه در انحيل موجود است، ادله‌اي وجود دارد. همچنين مسيحيت عقيده دارد؛ خداوند جهان را آفريد و انسان را موظف كرد و طبيعت را براي انسان خلق كرد تا از آن بهره‌مند شود.
اسقف اعظم سيبوه سركيسيان تأكيد كرد: بر ماست كه از زمين محافظت كنيم؛ زيرا عطيه‌اي الهي براي انسان است.
خلیفه ارامنه تهران در بخش ديگري از سخنانش بيان كرد: همه ما پيروان اديان و مذاهب مختلف در سراسر جهان بر اين باور هستيم كه همگرايي و طبيعت را درك كنيم؛ چرا كه طبيعت يكي از مخلوقات خداوند است و بايد اين بار را بر شانه‌هاي خود احساس كنيم و اين مسئوليتي است از جانب خداوند به ما سپرده شده است.
وي افزود: مذهب اثري بسيار مهم بر طبيعت و محيط زيست دارد و ما را بر باورهاي مذهبي دعوت مي‌كند و ما نيز بايد پيرو تمام اعتقادات خودمان و ديگران در اين خصوص باشيم.
اسقف اعظم سركيسيان در پايان تأكيد كرد: رهبران ما در كليساي اچمیادزین ارمنستان، درباره حفظ محيط زيست بسيار نگران هستند.
كشيش آلكسي ايليچ: براي حل مشكل محيط زيست نيازمند آموزه‌هاي مذهبي هستيم
كشيش آلكسي ايليچ اوسيپوف، استاد ممتاز آكادمي ديني مسكو هم در سخنانی با تأكيد بر اينكه وضعيت روحي انسانها مشخص‌كننده تمام كارهاي اوست، گفت: در دوره‌اي كه محيط زيست با خطر بزرگي مواجه است، اسلام و مسيحيت با هم همكاري مي‌كنند تا اين معضل در كنار معضلات كنوني ديگر مانند كشتار و غارت و خشونت و ... اصلاح شوند.
وي سپس با گفتن اينكه بحران محيط زيست، بدتر از هر بحراني است كه براي بشر اتفاق افتاده است، افزود: معضلات گونانگون همانند مشكلات محيط زيستي، فراتر از از موقعيت‌هاي مكاني، كليت زندگي انسانها را با تهديد مواجه ساخته است. اين در حالي است كه؛ در ديدگاه‌هاي مسيحيت، زمين براي بهره‌وري ما و كار كردن ماست نه تخريب آن و بايد به زمين و به تمام محيط زيست عشق بورزيم. اما تمام اينها به دليلي علاقه انسان به مصرف‌گرايي ناديده گرفته شده است.
كشيش آلكسي ايليچ ادامه داد: بعد از پايان قرون وسطي و ابداع علوم جديد كه از ناحيه غرب بود، شاهد رفتار مصرف‌گرايي و رفتار استثمارگونه و استعمارگونه هستيم كه در نتيجه آن و تأثيري كه بر ديگر رفتارهاي انسان گذاشته است، شاهد بروز بحران‌هاي كنوني هستيم.
وي تأكيد كرد: اگر مذهب نباشد، برابر هيچ بحراني توانايي غلبه نخواهيم داشت. در خصوص محيط زيست هم نيازمند اين هستيم تا به توصيه‌ها و آموزه‌هاي مذهبي رجوع كنيم.
آيت‌الله تسخيري: اسلام انسان را به سوي توسعه طبيعت سوق مي‌دهد
آيت‌الله محمدعلي تسخيري، مشاور عالی مقام معظم رهبری در امور جهان اسلام نیز در سخنراني خود گفت: آيه 32 سوره مباركه ابراهيم در قرآن كريم اين موضوع را مطرح مي‌كند كه خداوند همه چيز را براي انسان خلق كرده است و در آخر آيه مي‌فرمايد؛ هر آنچه شما نياز داشتيد ما براي شما فراهم كرديم.
مشاور عالی مقام معظم رهبری در امور جهان اسلام افزود: مشكل اينجاست كه سرعت رشد بشريت بسيار بيشتر از سرعت رشد طبيعت است كه با هم متوازن نيستند.
آيت‌الله تسخيري افزود: اسلام مي‌فرمايد كه توليد را بايد رشد دهيد و توسعه را روز به روز بيشتر كنيد؛ اما براي اين كار، دو راه پيش ما گذاشته است؛ تعلميات فكري و تعلميات عملي. تشريفاتي در اسلام و احكام آن است كه انسان را به سوي توسعه طبيعت سوق مي‌دهد. يكي از اين احكام مراقبت از زمين براي بهره‌وري و رسيدن به توسعه است كه نبايد اجازه داد زمين از بين برود.
وي ادامه داد: اسلام به طور كلي مسأله توسعه انساني را دنيال كرده است و بر اين اساس موافقيم كه طبيعت مخلوق خدا و هماهنگ با انسان است؛ حتي يك دوستي بين آن دو برقرار است و توجه به طبيعت از تعليمات اسلامي است.
عضو شوراي عالي سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي در پايان سخنان خود تأكيد كرد: با تغيير انسان و تعليم او مي‌توانيم از مشكلات طبيعي و نيز مشكلات مربوط به بشريت رهايي يابيم.
اختتامیه يازدهمين دور گفت‌وگوي ديني ايران و روسيه
در آيين اختتاميه يازدهمين دور گفت‌وگوي ديني ايران و روسيه، پس از سخنرانی ابوذر ابراهيمي‌تركمان، رئيس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي و عاليجناب فيوفان، مترو پليت قازان و تاتارستان و نيز نماينده پاتريارك كريل، اسقف اعظم مسكو، آرا و نظرات انديشمندان شرکت کننده در اجلاس، در قالب بیانیه پایانی قرائت شد.
ابراهيمي‌تركمان: تخريب طبيعت تخريب راه خداشناسي است
ابوذر ابراهيمي‌تركمان، رئيس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي در اختتامیه يازدهمين دور گفت‌وگوي ديني ايران و روسيه، گفت: يكي از شعراي فارسي‌گوي شعري با اين مضمون دارد كه هر گاه دو نفر بر روي زمين براي خاطر خدا بنشينند، آسمان به آنها حسادت مي‌كند. گفت‌وگوهاي ديني هم يكي از جلساتي است كه آسمان بر آن رشك مي‌ورزد.
وي افزود: ايران و روسيه ساليان سال هيچ ارتباطي با هم نداشتند. بين ما 70 سال جدايي و قطع رابطه ايجاد شده بود. مظلوم واقع شدن كليسا در شوروي سابق و نيز مطلوم واقع شدن اسلام در ايران پيش از انقلاب اسلامي، ما را از هم جدا كرده بود و فرصت گفت‌وگو را از ما سلب كرده بود. اما اتفاقات رخ‌داده در ساليان اخير ما را به سمت گفت‌وگو و شناخت از يكديگر هدايت كرد.
رئيس شوراي سياست‌گذاري گفت‌وگوي اديان و فرهنگ‌ها در ادامه سخنانش گفت: در نشست افتتاحيه اين دور از گفت‌وگوها گفتم كه بر اساس نظر افلاطون ـ كه در آن مي‌گويد؛ نزاع بشر در دنيا براي خير قليل است ـ وقتي محيط زيست را تخريب مي‌كنيم يا آلوده مي‌كنيم يا از بين مي‌بريم، براي آيندگان خير قليل و در واقع جنگ را انتقال مي‌دهيم.
ابراهيمي‌تركمان ادامه داد: اما امروز مي‌گويم كه در آموزه‌هاي اسلامي، دو راه براي شناخت خداوند وجود دارد؛ نفس انسان و طبيعت. خداوند در قرآن مي‌فرمايد؛ ما نشانه‌هايمان را در جان شما و در طبيعت و آفاق گذاشته‌ايم.
وي تأكيد كرد: بر اين اساس وقتي طبيعت را تخريب مي‌كنيم و به محيط زيست آسيب مي‌رسانيم، در واقع راه خداشناسي را تخريب مي‌كنيم.
رئيس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي ادامه داد: يكي از راه‌هاي شناخت ما نسبت به خدا، دقت در محيط زيست و جانوران است. در واقع زمين، آسمان، جانداران و طبيعت و محيط زيست، از ابزار خداشناسي محسوب مي‌شوند.
عضو شوراي عالي انقلاب فرهنگي همچنين گفت: بر اين اساس است كه تأكيد مي‌كنم؛ تخريب محيط زيست نه تنها انتقال جنگ به آيندگان است، بلكه راه خداشناسي را مي‌بندد. هر گياهي كه از بين برود و هر جانوري كه نسل آن منقرض شود، راه شناخت خدا را محدود مي‌كند.
ابراهيمي‌تركمان در تأكيدي دوباره اظهار كرد: بايد نگرش خود را تغيير بدهيم و بدانيم كه طبيعت، ارث پدري ما نيست؛ بلكه امانت فرزندان ماست. با اين دستيابي به اين ديدگاه است در حفظ طبيعت كوشا خواهيم بود.
وي سپس با بيان اينكه هر دو دين اسلام و مسيحيت توجه جدي به مسأله حفظ محيط زيست دارند، افزود: در روايات اسلامي در خصوص حقوق گياهان و جانوارن توصيه و سفارش بسياري شده است. موظف هستيم كه به اين مسأله توجه جدي داشته باشيم و اگر اينگونه عمل نكنيم، زيان آن متوجه خود ما خواهد شد. در حاليكه طبيعت به ما خير مي‌رساند، ما با آن مبارزه مي‌كنيم و آسيب مي‌رسانيم.
رئيس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي در فراز پاياني سخنانش بر پربار بودن گفت‌وگوهاي ديني ايران و روسيه تأكيد كرد و با اعلام اينكه نتايج گفت‌وگوهاي اين دوره به دولت و سازمان محيط زيست جمهوري اسلامي ايران منتقل خواهد شد، از طرف روسي نيز درخواست كرد تا نتايج اين گفت‌وگو به تصميم‌سازان و تصميم‌گيران روسيه در امور محيط زيست ارايه شوند.
عاليجناب فيوفان: اين حق ماست كه ارزش‌هاي خدادادي را حفظ كنيم
در ادامه برنامه های آیین اختتامیه اجلاس، عاليجناب فيوفان، مترو پليت قازان و تاتارستان و نيز نماينده پاتريارك كريل، اسقف اعظم مسكو تمام روسيه در يازدهمين دور گفت‌وگوي ديني اسلام و مسيحيت ارتدوكس، با ابراز رضايت و خرسندي خود از برگزاري اين دور از گفت‌وگوها كه به زعم وي در سطح بسيار عالي برگزار شد، گفت: ارزشمندي نتيجه برگزاري اين گفت‌وگوها، شناخت از يكديگر است.
وي افزود: دنياي غرب عليه ايران مواضع بسياري ظالمانه‌اي اتخاذ مي‌كند و با مانع شدن ايجاد روابط گسترده ايران با ديگر كشورها، انسانيت را زير پا مي‌گذارد. در مدت سه روزي كه در ايران حضور دارم، بسيار انديشيدم و به اين نتيجه رسيدم كه واقعيت ايران با آنچه از سوي غرب بيان مي‌شود، بسيار زياد است. ايران كشوري پيشرفته و داراي مردمي مهربان و محترم و باشخصيت است.
مترو پليت قازان و تاتارستان ادامه داد: همچنين غرب سوءتبليغي مبني بر عدم احترام به جايگاه زنان در ايران و اسلام مطرح مي‌كند؛ در حاليكه شاهد حضور و مشاركت بانوان انديشمند ايراني در اين دور از گفت‌وگوها هستيم كه نشان‌دهنده احترام بسيار ايران و اسلام به زنان است.
وي تأكيد كرد: محصول اين گفت‌وگو، ايجاد چشم‌اندازي مناسب براي آينده است. مي‌توانيم بر اساس اين تجربيات، مسايل مربوط به اكولوژي و حتي موضوعات سنتي، ديني و فرهنگي خود را حل كنيم.
عاليجناب فيوفان در پايان سخنانش اظهار كرد: اين حق ماست كه حق انسان را از بين نبريم، جايگاه زن را حفظ كنيم، ارزش‌هاي خدادادي را حفظ كنيم و براي احقاق حقوق خود پافشاري و مبارزه كنيم.
بيانيه پایانی
بيانيه پاياني يازدهمين دور گفت‌وگوهاي ديني ايران و روسيه، توسط حجت‌الاسلام محمدمهدي تسخيري، رييس مركز گفت‌وگوي اديان و فرهنگ‌هاي سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي قرائت شد. در بخشي از اين بيانيه آمده است: بيست‌ويك نفر از شرکت‌کنندگان در اجلاس از انديشمندان مسلمان و مسيحي ايران و روسيه سخنراني و مقالات خود را در خصوص موضوعات فرعي زير ارايه و به بحث و بررسي و تبادل نظر علمي پيرامون جايگاه محيط زيست در اديان پرداختند.
1- محیط زیست اصول مشترک اخلاق ادیان الهی
2- تعامل رهبران ادیان با محیط زیست
3- تأثير محیط زیست سالم در زندگی فردی و اجتماعی از دیدگاه اسلام و مسیحیت
4- چگونگی ارتباط انسان و طبیعت در آموزه‌های ادیان اسلام و مسیحیت
طرفين گفت‌وگو همچنین پس از ارائه مقالات بر موارد زير تأكيد کردند
- شركت‌كنندگان در اين اجلاس بر حقوق برابر همه انسانها از اقوام و پيروان اديان مختلف براي استفاده عادلانه از منابع طبيعي اذعان نموده و بر لزوم پرهيز آنان از تصرف غيرعادلانه و مخرب طبيعت و مواهب آن تأكيد كردند و هرگونه تخريب و يا استفاده نامناسب و بي‌رويه از آن را مخالف دستورات و آموزه‌هاي ديني مي‌دانند.
- انديشمندان حاضر در اين اجلاس، محيط زيست و طبيعت را بستر حيات بشري و زندگي شرافتمندانه او دانسته و حفظ حريم محيط زيست را در راستاي رشد و تعالي بشر و تشكر از خداوند متعال به عنوان خالق طبيعت و انسان محسوب داشته و عنوان نمودند: کسی که به حفاظت از محیط زیست بی‌اعتناست و آن را تخریب می‌کند، رفتار وی نوعی نقص اخلاقی و رذیلت به شمار می‌رود.
- طرفين تأكيد نمودند توسعه فناوري و اقتصادي كشورها بايد در چارچوب حفاظت از محيط زيست انجام شود و تخريب محيط زيست به بهانه توسعه و پيشرفت كشورها را قابل قبول نمي‌دانند.
- اديان مختلف بر احترام و حفاظت از محيط زيست تأكيد فراوان دارند و بر همه پيروان اديان خاصه رهبران بزرگ است كه در ترويج و تبيين آموزه‌هاي ديني در پاسداشت از طبيعت و مخالفت با تخريب محيط زيست تلاش بيشتري را هماهنگ كنند و راهكارها و تدابير لازم را به سياست‌گذاران و تصميم‌گيرندگان معرفي نمايند.
- طرفين از ابتكارات و تلاش‌هاي همه كشورها و سازمان‌ها و مراكز علمي و ديني جهان در حفاظت از محيط زيست قدرداني مي‌كنند و بر گسترش همكاري‌ها براي جلوگيري از تخريب محيط زيست و حفاظت از آن تأكيد مي‌نمايند.
- چالش بزرگ محيط زيستي در جهان امروز كه حيات بشري و امنيت بين‌المللي را تهديد مي‌نمايد، ايجاب مي‌كند از همه ظرفيت‌هاي بين‌المللي براي رفع اين چالش و جلوگيري از سياست‌هاي مخرب محيط زيست، در قالب همكاري‌هاي دست جمعي استفاده شود و مطمئناً رهبران اديان در اين زمينه مي‌توانند نقش مهمي را ايفا نمايند..
زمان و مکان اجلاس دوازدهم
برپایه این گزارش، دوازدهمين دور گفت‌وگوي ميان انديشمندان مسلمان ايران و كليساي ارتدوكس روسيه در سال 2020 در روسيه برگزار خواهد شد.
انتهای پیام
