به گزارش خبرنگارخبرگزاری«حوزه»، دکتر یعقوب توکلی در دومین اجلاسیه ملی رابطین جامعه ایمانی مشعر که در مجتمع فرهنگی یاوران حضرت مهدی(عج) قم برگزار شد، به شکل گیری حزب جمهوری در ایجاد شبکه فراگیرملی و تجربیات این حزب اشاره کرد و گفت: بعد از پیروزی انقلاب، حزب جمهوری اسلامی شکل گرفت و توقع می رفت فراگیرترین حزب کشور شود و بخش اعظم مدیریت اجرایی و قضایی کشور از طریق این حزب اداره  شود. بعد از مدتی این حزب مورد هجمه قرار گرفت و امام راحل دستور به توقف آن داد.

وی بابیان اینکه در ایران احزابی شکل گرفت که همه به دلایلی ناموفق بودند، افزود: شکل گیری احزاب در زمان رضاخان و رضا شاه شروع شد. این حزب ها عمدتا به وسیله غرب وشرق راه اندازی شد که می توان در این رابطه به حزب اراده ملی، آریا، کمونیست در زمان رضاخان اشاره کرد.

توکلی بابیان اینکه حزب کمونیست در ایران نمود چندانی ندارد، ابراز داشت: اما نکته مهم در شکل گیری این حزب، فعالیت معلمی به نام تقی بود که بعدها باعث شکل گیری حزب توده تحت روس ها شد.

این استاد دانشگاه افزود: از دیگر حزب ها، ایران و جبهه ملی بودند که گرایش به ناسیونالیست داشت و در همه این احزاب، دیانت جای نداشت، کسی معتقد به دین نبود.

وی عنوان کرد: بعدها و به مرور زمان شاهد شکل گیری هیئت بودیم. فعالیت هیئت، راه اندازی مدرسه،‌برگزاری کلاس های تعلیم و تربیت اسلامی و انتقال مفاهیم دینی بود، حزبی عمل نکرد، وابسته به جناحی نبود و به همین دلیل در فعالیت موفق شد.

توکلی ابراز داشت: جریان دیگری که در همین پیشینه حزب جمهوری اسلامی لازم  است توجه کنیم، شکل گیری تشکل های مذهبی به وسیله امام راحل بود که کارکرد حزبی نداشت، ولی فعالیت های هیئتی انجام می داد. حتی رضا شاه هم برای خود تشکلی به نام لاتها داشت و فعالیت های تشکیلاتی برای دستگاه رضا شاه انجام می دادند و امام راحل به نیروهای انقلابی در مورد این تشکل توصیه می فرمودند چون به خوبی آدم های این تشکل را می شناخت که یکی شعبان بی مخ و طیب بود که بعدها طیب عاشق و دلباخته و فدای امام راحل می شود.

این استاد دانشگاه بابیان اینکه جامعه روحانیت یکی دیگراز تشکل‌ها بود که آرام آرام شکل گرفت، افزود: دراین جامعه شخصیت هایی مانند شهیدمطهری و بهشتی حضورداشتند که بارها مورد اذیت و آزار رژیم قرار گرفته بودند.

وی بابیان اینکه جامعه تعلیم و تربیت و روحانیت علیه رژیم شکل گرفته بودند، اظهار داشت: نکته ای مهم در شکست نهضت های ملی، نداشتن تشکل مردمی بود، به همین دلیل شهید بهشتی به سمت شکل گیری تشکل هایی مانند مدرسه حقانی رفت تا پشتوانه خوبی برای جامعه و روحانیت باشد.

توکلی ابراز داشت: این تجربیات گذشته در تشکیل تشکل، به کمک حکومت و حزب جمهوری اسلامی آمد. اما تشکیل این حزب ازنگاه مردم به اشتباه گرفته شده و به مانند رستاخیز وسایر احزاب با آن برخورد شد.

این استاد دانشگاه افزود: درعضو گیری  حزب جمهوری، شتاب انجام شد و باعث شد در سازماندهی حزب، مشکلاتی ایجاد شود و اعث نفوذ برای بیگانگان و تاخت و تاز سایرین شود و بعدها نشان داد که این عجله در سازماندهی چه مشکلاتی بزرگی برای حزب جمهوری به وجود آورد.

وی عنوان کرد: در شکل گیری حزب، کسانی آمدند که می دانستند که این حزب، برای قدرت است و همین مسئله باعث ساختاری نادرست شد و نتوانست در انتخابات گام موفقی بردارد، چون شناخت از افراد نداشتند.  ابتدا قرار بود  شهید بهشتی کاندیدای حزب جمهوری شود؛ امام راحل مانع شد و بعدها فردی به نام جلال کاندید شد، جلال چون افغانی بود، رد شد، نهایتا به حسن حبیبی رسیدند که اصلا جزء حزب نبود تنها حقوق دان بود.

توکلی ابراز داشت: بعدها با همه مشکلات و به دلیل نبود زمان، حزب درمجلس رأی آورد و همین مسئله باعث دشمنی های فراوانی علیه آن شد.

وی با بیان اینکه شهید بهشتی وحدت را در درون حزب ایجاد کرده و کانون  اصلی انقلاب، از همین حزب شروع شده بود، عنوان کرد: اما این کانون به دلیل این که در سازماندهی درست عمل نکرد، به راحتی مورد نفوذ دشمنان قرارگرفت و بسیاری از افراد  به وسیله نفوذی ها ترور شدند.

توکلی ابراز داشت:حتی برای از بین بردن اعضای اصلی حزب، مانند شهید بهشتی، کمی قبل تر ساختمانی شبیه به حزب را منفجر کرده بودند، این مسائل نشان از عمق نفوذی های درون حزب جمهوری دارد.

این استاد دانشگاه افزود: یکی دیگر از اشکالات حزب، تفکرات اختلاف انگیز درمسائل حوزه فکری و اتاق فکر و عدم تحمل تفکر یکدیگر و اختلاف عقیده ن بود که منجر به فروپاشی حزب شد.

وی عنوان کرد: به دلیل اختلافات زیاد در درون حزب، امام راحل دستور به انحلال حزب جمهوری دادند؛ ولی بعد از جنگ دوباره بعضی به سمت شکل گیری آن برای قدرت رفتند که ازجمله آن می توان به حزب سازندگی و وفاداران انقلاب نااشاره کرد. نکته مهم تر این بود تنها مسئله ای  که در این احزاب بعد از جنگ توجهی نشد، موضوع اهمیت به انقلاب و حفظ وتداوم آن بود.

این استاد دانشگاه افزود:  هدف از شکل گیری حزب می بایست رفع مشکلات جامعه، رفع فقر، گشایش اقتصاد و... باشد؛ اما به این موارد توجه نشده و تنها به قدرت توجه شده و به همین دلیل حزب نمادخوبی در جامعه پیدا نکرد. تا اسم حزب می آمد ذهن ها به سمت دزدی، دشمنی و قدرت طلبی پیش می رفت.

وی عنوان کرد: باید تشکل براساس واقعیت های موجود شکل بگیرد. اما باید قبول کنیم حزب درجامعه ایران اثر خوبی ندارد و در طول تاریخ هر جا شکل گرفت به شکست منتهی شده است.

313/40