به گزارش خبرنگار خبرگزاری«حوزه»در یزد، حجت الاسلام والمسلمین حمید محمدی در نشستی با اساتید حوزه علمیه خواهران استان یزد، تدریس را نیازمند استعداد ذاتی و کار نو دانست و اظهار کرد: هنر معلمی این است که برای بهبود کیفیت آموزش، لحظه به لحظه خودمان را رصد و پایش کنیم.

وی با قرائت چهار آیه اول سوره مبارکه «الرحمن» بیان کرد: خداوند ابتدا با یادآوری «الرحمن» یعنی رحمانیت خود و سپس«علم القرآن»یعنی معلم قرآن بودن خود را بیان می کند و در ادامه «خلق الانسان» و سپس«علّمه البیان» یعنی معلم انسان بودن خودش را تأکید می نماید.

دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی کشور تصریح کرد: در سه آیه آغازین سوره الرحمن خداوند خودش را معلم انسان معرفی می کند و معلمی شغل خود خداست و انبیا جانشین خداوند هستند و بخشی از رسالت خلیفت اللهی اوست و هر چه در گزاره های معلمی و روش های توحیدی و اخلاقی رقم بخورد مقام خلیفت اللهی زیباتر است.

حجت الاسلام والمسلمین محمدی،ادامه داد: قرآن نماد کتابهای آسمانی است و انسانها دارای دو نوع خلقت قرآنی و ابدانی هستند که خلقت قرآنی قبل از خلقت جسمانی است.

وی اذعان کرد: انسان در هر زمانی به تناسب زمان خودش مورد تعلیم الهی بوده است و اگر زمانی انسانها حجت ظاهری نداشتند به مقدار فطرت خود تحت تعالیم فطری الهی بوده اند و خداوند با ارسال رسل و کتب الهی عهد دیرین انسان با معبودش را برای او بازخوانی و یاداوری می کند.

استاد حوزه و دانشگاه افزود: اثر حضور ما انسان ها در زمان و مکان وجود دارد و دو ملک تمام حرکات ما را ثبت و ضبط می کنند و در روز قیامت زبان توجیه گر ما قفل و مهر می شود چون هر چه ظلم است از زبان آغاز می شود.

حجت الاسلام والمسلمین محمدی باردیگر به جایگاه رفیع مقام معلمی اشاره کرد و گفت: مقام و شأن و جایگاه معلمی قابل مقایسه با هیچ چیز نیست و پاسخ به این سؤال مهم است که ما به عنوان معلم و مدرس چه وظیفه ه ای داریم؟

*انتقال مفاهیم در رأس آموزش حوزه های علمیه است

 وی، انتقال مفاهیم در حوزه های علمیه به طلاب را در رأس آموزش بیان کرد و افزود: من معلم فقط بستر سازم و متعلم باید یاد بگیرد و « حسن السؤال نصف العلم» یعنی مثلا دانش اگر 100 قدم است 50 قدمش این است که خوب سؤال کنیم  یعنی استاد طوری انتقال دهد که متعلم برای او سؤال پیش بیاید.

سخنران این مراسم، ابراز کرد: اکثر طلاب شاید مشکلات و اهداف درس را نمی دانند و در واقع طلبه باید بداند برای چه سر کلاس می آید و بداند برای آن چیزی که نمی داند باید سر کلاس حاضر شود و فهم درست از موضوع خیلی می تواند کمک کند و تدریس یکی از بخش های انتقال مفاهیم است.

 حجت الاسلام والمسلمین محمدی تصریح کرد: آموزش یک موضوع عام و تدریس یک موضوع خاص است و به طور کلی آموزش مجموعه فعالیت ها به منظور تحقق یادگیری و ایجاد مقدمات یادگیری است.

دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی کشور بدترین روش تدریس را متکلم وحده شدن اساتید دانست  و افزود: فرهنگ کنفرانس دادن درس و اجرایی کردن فرایندها باید مورد تأکید اساتید حوزه قرار گیرد.  

*استاد نمونه کیست؟

وی، وظیفه اصلی یک استاد نمونه را تحقق مثلث سه ضلعی « ارتقای دانش»، «ارتقای بینش» و «ارتقای ارزش های اخلاقی» عنوان کرد و گفت: اگر فرایند این مثلث اتفاق افتاد شما یک استاد خوبی هستید.

حجت الاسلام والمسلمین محمدی با طرح این سؤال که بینش چیست؟ ادامه داد: یعنی شما جغرافیای خودت را در جهان کشف کنی و نسبت خودت را با سایر موجودات بدانی و اینکه در جغرافیای باور کجا ایستاده ایم و با موجوداتی که 20 هزار کیلومتر از من دورند و کافر و بت پرست هستند نسبت من با این ها و وظیفه من در قبال آنها چیست؟

*امام خمینی(ره)جهانی می اندیشید

وی اضافه کرد: امام خمینی(ره) دارای بینش فوق العاده عمیقی بود و از ابتدای قیام، جهانیمی اندیشید و با وجود اینکه قبل از انقلاب جوانان زیادی مشغول عیاشی بودند ولی امام با انقلاب اسلامی توانست جغرافیای جوانان را به حضور در جبهه تغییر دهد و حتی سرنوشت جهنمی آنان را به سمت بهشتی شدن هدایت کند.

دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی کشور اذعان کرد: انقلاب اسلامی به آفریقا صادر شد و 30 میلیون نفر از بت پرستان شیعه شدند و در آمریکای لاتین هم اکنون 400 میلیون شیعه هستند و مهم این است که ایران بیشترین طرفدار را در حیات خلوت آمریکا دارد.

حجت الاسلام والمسلمین محمدی، افزود: مردم آمریکای لاتین به دنبال یک مکتب ضد ظلم بودند که مکتب امام حسین(ع)نجات بخش آنان شد و اکنون نفوذ ایران در آمریکای لاتین مهمترین مشکل آمریکاست و امام خمینی(ره)فهمید که ما و جمهوری اسلامی ایران در کجای پازل قرار داریم؟

وی تصریح کرد: ما دنبال توسعه فرهنگ اسلامی قرآنی هستیم و توسعه فرهنگ و معرفت قرآنی و ایمان قرآنی یعنی اینکه مؤمنانه با آن مواجه شویم و عقد قلبی با معارف ایجاد کنیم.

دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی کشور تأکید کرد: یکی از مصادیق توسعه فرهنگ قرآنی، نگاه عاشقانه به این فرهنگ است که  بعد از ایمان به الله و رسول الله، ایمان به کتاب الله خواهد بود و رفتار قرآنی باید اتفاق بیفتد و توسعه فرهنگ قرآنی ریشه و تنه و ساقه معرفت است و میوه های این درخت «رفتارقرآنی» را تشکیل می دهند.

وی ادامه داد: اگر رشد متوازن و متعادل معرفت و ایمان و رفتار با هم محقق نشود یک  شکل کاریکاتوری از آن ظاهر می شود.

این محقق حوزوی، بزرگترین کار یک معلم را تعلیم عملیات خودشناسی به شاگردان برای اصلاح رابطه خود با خدا معرفی کرد و افزود: در بین متعلمان، بحرانی به عنوان بحران انگیزه وجود دارد که اگر سؤالات ذهنی آنان حل نشود این بحران تا آینده ادامه می یابد و یک استاد حوزه علمیه باید به دنبال حل سؤالات پایه ای طلاب باشد.

*تعداد طلاب حافظ قرآن در حوزه افزایش یابد

حجت الاسلام والمسلمین محمدی توصیه کرد: اساتید حوزه با انگیزه سازی و با آینده نگری نسبت به طلاب در کلاس درس حاضر شوند زیرا این طلاب فردا در جامعه وارد می شوند.

وی با اشاره به طرح حفظ سراسری جزء 30قرآن کریم اظهار کرد: قرآن در جامعه ما مهجور است و در حوزه های علمیه نباید مهجور باشد و تعداد طلاب حافظ قران در حوزه ها کم داریم.

دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی کشور، به بانوان طلبه توصیه کرد: در حوزه تنها به فکر دانش افزایی نباشید بلکه در مسائل اخلاقی هم خود را رشد دهید و بعد بینشی و ارزشی خود را ارتقا دهید.

حجت الاسلام والمسلمین محمدی، تصریح کرد: یک طلبه باید یک برنامه بلندمدت هزارساله برای خود ترسیم کند و برای افزایش انگیزه یابی خود، آینده های دور را نشان کند و به این بیندیشد که اگر رسالت من آزادی همه انسانهاست پس جور دیگری باید کار کنم.

وی یکی از مصادیق جهانی اندیشیدن را وجود ابزارهای رسانه ای و فضای مجازی برشمرد و گفت: هر اتفاقی در عالم رخ می دهد در گوشه گوشه جهان از طرق مختلف به ویژه فضای مجازی قابل رؤیت است پس ما نیز در برنامه ریزی های خود جهانی بیندیشیم.

دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی کشور توصیه کرد: استاد باید با تمام اعضا و جوارح خود حرف بزند و ایجاد تمرکز در کلاس درس از مصادیق هنر معلمی برای انتقال مفاهیم است، زیرا هر چه طلاب عمیق تر توجه کنند بهتر می فهمند و بیشتر مشکلات و کمبودهایی که باید با پژوهش به آن دست یابند را درک می کنند.

حجت الاسلام والمسلمین محمدی با تأکید بر اینکه کمبودهای حوزه های علمیه از جمله کتاب، استاد و امکانات رفع شود، گفت: علم، اخلاق و بینش  اساتید را بالا ببریم تا انقلاب علمی در حوزه ها اتفاق بیفتد و اساتید هم باید به معنای واقعی کلمه استادی کنند.

*لزوم ارائه طرح درس

وی در بخش دیگری از سخنان خود، «طرح درس» اساتید را یکی از مباحث کلیدی برای طلاب عنوان کرد و افزود: اطلاعات لازم برای طراحی و اجرای تدریس نیازمند فراهم کردن مقدماتی همچون «آگاهی های نظری»، «آگاهی از ماهیت آموزش»، «تدریس و نسبت بین آن دو»، «آگاهی از جایگاه تدریس در نظام آموزشی»، «آگاهی از نظریات موجود در باب طراحی آموزشی»، «رویکردهای طراحی آموزشی»، «مبانی طراحی آموزشی بر اساس رویکردهای گوناگون»، «زمینه تدریس و بافت تدریس و یادگیری»، «ابعاد جنبه های تدریس»، «فرایند تدریس»، «فعالیت های قبل از تدریس»، «فعالیت های ضمن تدریس» و «فعالیت های بعد از تدریس» است.

حجت الاسلام والمسلمین محمدی، آگاهی های کاربردی برای اساتید را هم شامل «اصول آموزشی اجرای تدریس»، «روش های فنون تدریس»، «روش مباحثه و نقد»، «روش حل مسأله»، «روش خلّاق»، «روش کارگاهی» و الگوهای تدریس» عنوان کرد.

وی بار دیگر طراحی برنامه تدریس برای اساتید حوزه را مهم خواند و افزود: این موضوع «هدف گذاری»، «انتخاب محتوا»، «انتخاب روش ها» و «فنون مناسب تدریس» را در برمی گیرد که زیر مجموعه آن را مواردی همچون «تازگی و روزآمدی»، «برخورداری از تنوع در تجارب علمی و فرهنگی»، «هماهنگی با نیازهای گوناگون یادگیرندگان» و «هماهنگی با آخرین دستاوردهای اندیشمندان رشته» و «هماهنگی با سطح درک یادگیرندگان» به شمار می رود.

دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی کشور نمونه هایی از طرح تدریس را با ذکر مثال بیان کرد و در پایان به سؤالات اساتید حوزه علمیه خواهران استان یزد پاسخ داد.

انتهای پیام/۳۱۳/۴۷