به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری حوزه واکنش اخیر واتیکان در خصوص تلاش این کشور اروپایی برای همکاری با اتحادیه اروپا درباره مبارزه با تحریم های جدید وضع شده علیه جمهوری اسلامی ایران که می‌تواند پاسخی به نامه اخیر آیت الله سید مصطفی محقق داماد چهره برجسته حوزوی و دانشگاهی ایران به پاپ فرانسیس باشد، نشان دهنده فعال شدن روز افزون دیپلماسی عمومی در واتیکان است.
این نهاد جهانی که سالها است به جهت تسلط افکار سکولار در مغرب زمین در انزوای کامل سیاسی فرور رفته است به یکباره سکوت چندین ساله را شکسته و اینک حاضر به همکاری با اروپا بر ضد تحریم های جدید آمریکا علیه ایران شده است.
باید گفت واتیکان و در رأس آن پاپ به عنوان رهبر مسیحیان کاتولیک جهان می‌تواند از نفوذ کلام خویش در میان افکار عمومی غرب و به ویژه اروپا برای مبارزه با دور جدید تحریم های آمریکا علیه ایران استفاده نماید. از جانب دیگر این موضع گیری جدید واتیکان اگر از زاویه دیگر به آن نگاه کنیم می‌تواند نشان دهنده عملکرد خوب دستگاه دیپلماسی ایران در حوزه واتیکان باشد.
حضور شخصیت های برجسته و اندیشمند حوزه علمیه مانند آیت الله سید هادی خسروشاهی در سمت سفیر ایران در واتیکان و تعامل شخصیت های برجسته علمی حوزه علمیه با برخی نهادهای علمی واتیکان مانند دانشگاه کاتولیک در این کشور در طول سالهای متمادی توانسته دیپلماسی عمومی ایران را در این کشور مهم مذهبی اروپایی قوت ببخشد.
ایران می‌تواند در دراز مدت از نفوذ کلام واتیکان و پاپ فرانسیس خصوصاً در کشورهای با اکثریت کاتولیک مانند اسپانیا استفاده نماید. از سوی دیگر عدم واکنش دولتمردان کاخ سفید نسبت به سخنان آتی پاپ و واتیکان در قبال تحریم های ایران می‌تواند به قیمت کاهش محبوبیت هیئت حاکمه کنونی ایالات متحده در بخش بزرگی از جمعیت مسیحی جهان غرب تمام شود. اما با رویه‌ای که ترامپ و دستیارانش در کاخ سفید در پیش گرفته اند، بعید به نظر می‌رسد که سیاستمداران حاکم بر کاخ سفید بر سخنان این رهبر مذهبی و نهادهای وابسته به وقعی نهند اما تأثیر اقدامات ایران از طریق اثرگذاری بر رفتار سیاسی واتیکان در اروپا و جهان کاتولیک را به ویژه از کانال افکار عمومی نمی‌توان نادیده گرفت و با توجه به اهمیت غیر قابل انکار افکار عمومی در جهان کنونی، این مسیر نوین دیپلماسی عمومی میان قم و واتیکان می تواند وزنه سیاسی ایران در غرب را تقویت کند.
علاوه بر موارد گفته شده روابط میان قم و واتیکان می تواند الگویی باشد برای روابط آتی حوزه علمیه و اساتید مطرح آن با سایر مراکز مذهبی خارج از جهان اسلام که این امر می‌تواند در آینده موجبات گسترش بیشتر پیام رحمانی تشیع در جهان مسیحیت و متعاقباً بی اثر کردن تبلیغات اسلام هراسانه و اسلام ستیزانه آمریکا را فراهم آورد. اما به ثمر رسیدن این نهال تازه بالیده مستلزم کار مستمر در حوزه علمیه قم و سایر مراکز مذهبی ایران بر روی جریان دیپلماسی عمومی و راه های گسترش و پرورش آن در مراکز دینی جهان تشیع است.
علی رحمانی
