تولد و دوران کودکی:
آیت الله حاج شیخ حسین راستی کاشانی در سال ۱۳۰۶ در شهرستان کاشان در محلّه سلطان امیر احمد (از فرزندان موسی بن جعفر (ع) ) به دنیا آمد. مادرش، ربابه بود و پدر وی، علی نام داشت که از راه ابریشم بافی، روزگار می‌گذرانید و مدتی نیز کارمند دولت بود.
زندگی آیت الله راستی کاشانی در خانواده‌ای ساده، امّا متدیّن و دوستدار خاندان پیامبر (ص) آغاز شد؛ شیفتگی پدر او به روحانیّت به حدّی بود که اگر در کوچه خیابان، فرد معمّمی را از دور می‌دید، صلوات می‌فرستاد و در پیشگاهش ادای احترام می‌کرد.
دوران تحصیل:
آیت الله راستی کاشانی، تحصیلات ابتدایی را تا پایه ششم در شهر کاشان به پایان رسانید. پس از آن، به دلیل نارضایتی پدر از وضعیت دبیرستانهای آن روزگار، به دبیرستان نرفت و در بعضی از تجارت خانه‌ها و مغازه‌ها به کار مشغول شد. پس از مدتی به سراغ نقاشی طرحها و نقشه‌های قالی رفت و آن حرفه را نزد استادان معروف و مجرّب فرا گرفت؛ امّا به سبب شوق فراوان به کسب معارف اسلامی و علوم دینی، راهی حوزه علمیه کاشان شد. دروس دوره ادبیات و بخشی از دروس سطح را نزد استادان مشهور آن دیار آموخت و سپس، عازم حوزه علمیه قم شد.
در قم، نیز رسائل، مکاسب و کفایه را به پایان رساند و در کنار آن به تحصیل فلسفه، کلام و تفسیر مشغول بود. پس از آن، عازم نجف اشرف شد تا ضمن باریابی به درگاه مولای متقیان، علی (ع) از محضر استادان آن دیار نیز بهره ببرد که این سفر بیش از بیست و پنج سال به طول انجامید. علت مهاجرت ایشان به نجف اشرف، علاقه فراوان ایشان به تفسیر قرآن کریم واطلاع از جلسات درس تفسیر حضرت آیت‌الله العظمی آقای خویی بود.
آیت الله راستی کاشانی، در طی این سالها، به تدریس درسهای آموخته نیز می‌پرداخت و شاگردان بسیاری را تربیت می‌نمود؛ امّا با شرفیابی حضرت امام(ره) به شهر امیرمؤمنان علی (ع) ، آیت الله راستی درس خود را که طلاب بسیاری در آن شرکت می‌جستند، تعطیل کرد و همراه با شاگردان، در درس امام خمینی(ره) شرکت کرد.
استادان و دوستان:
آیت الله راستی کاشانی، در طول دوران تحصیل خود از محضر استادان برجسته‌ای بهره‌مند بود. وی در کاشان، دروس دوره ادبیات و بخشی از دروس دوره سطح را نزد استادانی همچون آیت الله العظمی سید محمد حسین رضوی، آیت الله میرزا حسین فاضل نراقی، آیت الله غروی کاشانی، آیت الله شیخ علی اکبر صمدی و آیت الله حاج شیخ جعفر صبوری قمی فرا گرفت.
با ورود به قم، رسائل و مکاسب و کفایه را نزد آیت الله العظمی حاج شیخ مرتضی حائری یزدی، آیت الله حاج شیخ عبدالجواد اصفهانی، آیت الله العظمی حاج سید شهاب الدین مرعشی نجفی و حضرت آیت الله العظمی حاج سید محمدباقر طباطبایی بروجردی (سلطانی) آموخت و برای آموختن تفسیر، هیئت، فلسفه نزد مرحوم علامه طباطبایی رفت.
در دوره تحصیل در نجف نیز، به درس خارج اصول و فقه و تفسیر آیت الله العظمی حاج سید ابوالقاسم خویی و آیت الله العظمی میرزا باقر زنجانی رفت. همچنین در درس حضرات آیات حاج سید محسن حکیم و حاج سید محمود شاهرودی، حاج سید عبدالهادی شیرازی، میرزا حسن یزدی، شیخ حسن حلّی، حاج میرزا حسن بجنوردی و حاج سید حسین حمّامی نیز به تناوب شرکت می‌جست.
وی برای فراگیری علم حدیث و درایه و بخشی از حکمت و فلسفه به نزد آیت الله العظمی حاج سید عبدالاعلی سبزواری رفت.
از دیگر استادان او در فلسفه و کلام، آیت الله حاج شیخ صدرا می‌باشد. همچنین وی تفسیر را نزد عالم ربانی، آیت الله شیخ محمد علی سرابی و آیت الله العظمی آقای خویی آموخت در این مدت ایشان از جلسات خصوصی اخلاق حضرت آیت‌الله العظمی حاج سید جمال گلپایگانی بهره برد.
با حضور امام (ره) در حوزه علمیه نجف اشرف، آیت الله راستی به درس ایشان شتافت و از محضر وی بهره‌های بسیار برد. آیت الله راستی مدتی در جلسات فقهی شورای استفتای آیت الله خویی شرکت داشت.
آیت الله راستی کاشانی در دوران تحصیل در قم با آیة‌الله مرحوم حاج شیخ علی حیدری، آیت الله حاج سید جلال فقیه ایمانی، آیت الله حاج شیخ محمدرضا مهدوی کنی، انس فراوان داشت و در جلسات مباحثه درسی آنان شرکت می‌کرد. در نجف نیز با مرحوم آیت الله حاج سید نصر الله مستنبط، آیت الله حاج سید حسن قزوینی، آیت الله حاج سید مرتضی نجومی و آیت الله حاج سید محمد نوری جلسات مباحثه علمی برقرار می‌کرد که این جلسات سالیان متمادی ادامه داشت.
از دیگر دوستان نزدیک وی، آیت الله حاج سید اسدالله مدنی، مرحوم آیت الله شیخ محمد فکوریزدی و مرحوم آیة‌الله حاج سید مرتضی خلخالی است. آیة الله راستی کاشانی با مرحوم آیت الله حاج سید عبدالکریم کشمیری، انس فراوانی داشته است.
فعالیتهای علمی و فرهنگی:
آیت الله راستی کاشانی در طول عمر خود، تا کنون فعالیتهای علمی و فرهنگی بسیاری را به انجام رسانده است که ذکر همه آنها در این مختصر نمی‌گنجد. وی حدود پنجاه سال است که به تدریس در حوزه‌های علمیه کاشان، نجف اشرف و قم می‌پردازد و از این رهگذر، شاگردان بسیاری را پرورش داده است که برخی از آنان خود، از استادان و فضلایی هستند که در حوزه‌های علمیه ایران و دیگر کشورها به خدمت به جامعه تشیع می‌پردازند. برخی نیز در پستهای مهم و حساس نظام اسلامی، خدمت می‌نمایند.
آیت الله راستی، در زمان حیات امام(ره) به نمایندگی ایشان برای ساماندهی امور حوزه و ایجاد تشکیلات شورای مدیریت حوزه علمیه قم منصوب شد و مُجاز به تصرف در امور شرعیه شد. در این زمینه، وی خدمات شایانی را به سرانجام رسانده است که آثار و برکات آن تا هم اکنون نیز بر جای مانده است. آیت الله راستی به پژوهش در زمینه‌های گوناگون دینی، پرداخته که برخی از آنان در نشریات کشور به چاپ رسیده است.
وی همچنین تقریرات دروس برخی از اساتید خود را نگاشته و حواشی و دستنوشته‌هایی در زمینه فقه و اصول دارد.
فعالیتهای سیاسی:
اشتغال به درس و علوم دینی، آیت الله راستی را از مبارزه بر ضد طاغوت بازنداشت. وی از نخستین روزهای نهضت، به جمع مبارزان پیوست و همواره با اطاعت از رهنمودهای امام خمینی (ره) به افشاگری ماهیت شوم خاندان پهلوی و تلاش برای استقرار نظامی اسلامی با بهره‌گیری از معارف اهل بیت (ع) می‌پرداخت.
از جمله فعالیتهای سیاسی وی که پیش‌تر، ذکر آن آمد، تعطیل کردن درس خود در نجف و حضور در درس امام(ره) به منظور مطرح نمودن و تقویت نهضت امام خمینی(ره) بود. دیگر اینکه وی در سال ۱۳۴۳، مسأله تقلید از امام خمینی(ره) را به طور جدی مطرح کرد.
آیت الله راستی، با عضویت در جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، جزء فعالان این مجموعه شد و امضای او در زیر بسیاری از اعلامیه‌ها و بیانیه‌هایی که بر ضد شاه منتشر می‌شد، به چشم می‌خورد.
از دیگر فعالیتهای وی در زمان رژیم شاه، سفر به آبادان، به نمایندگی از طرف امام خمینی (ره)، برای حمایت و پشتیبانی از اعتصاب کارکنان صنعت نفت بود. وی از کسانی بود که در مسجد دانشگاه تهران متحصن شد.
با پیروزی انقلاب اسلامی ایران در بهمن ۱۳۵۷، فعالیتهای سیاسی معظم له پایان نیافت.
برخی از مسؤولیت‌های وی پس از انقلاب به شرح زیر است:
۱ـ عضویت در دفتر استفتائات امام خمینی (ره)؛
۲ـ عضویت در شورای عالی موقّت اعزام قضات؛
۳ـ عضویت در شورای تشخیص صلاحیت فقهی و اجتهاد کاندیداهای شورای عالی قضایی؛
۴ـ نمایندگی امام (ره) در شورای عالی مدیریّت حوزه علمیه قم؛
۵ـ ریاست شورای عالی حوزه علمیه قم؛
۶ـ عضویت در جامعه مدرسین حوزه علمیه قم؛
۷ـ نمایندگی مجلس خبرگان رهبری در دوره‌های اوّل و دوم از استان تهران؛
۸ـ نمایندگی امام (ره) برای نظارت بر سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی
سرانجام آیت الله حسین راستی کاشانی پس از تحمل ماه ها بیماری به دلیل کهولت سن در تاریخ ۱۳۹۶/۰۶/۲۹ دعوت حق را لبیک و دار فانی را وداع گفت.
