به گزارش خبرگزاری حوزه، دکتر سید محمدباقر جعفری عضو هیئت‌علمی پردیس فارابی دانشگاه تهران در ابتدای نشست علمی چالش کرونا و زندگی مومنانه که به همت پردیس فارابی دانشگاه تهران و جهاد دانشگاهی واحد استان قم که با موضوع "کرونا و چالش‌های اخلاقی- اجتماعی فناوری اطلاعات" برگزار شد، اظهار کرد: در دورانی قرار داریم که آی تی ابزار کمک‌کننده فضای فناوری اطلاعات است اما این ابزار با وجود همه مزایا می‌تواند ابزار منفی هم باشد که در واقع چاقوی دو لبه است.
وی با اشاره به کارکرد مثبت و تأثیرگذار فناوری اطلاعات ادامه داد: شیوع ویروس کرونا که در ایران به طور رسمی از اسفند ۹۸ آغاز شد و فناوری اطلاعات نقش گسترده‌ای در سه حوزه پیدا کرد، حوزه اول مبارزه با ویروس و کنترل آن، ردیابی بیماران زنجیره برای تأمین کنترل بهتر بهداشت، تداوم کسب‌وکار؛ هم‌چنین در زمان قرنطینه و خانه‌نشینی انسان‌ها را سرگرم کرد و توانستیم با اطرافیان رابطه تصویری داشته باشیم.
رئیس دانشکده مهندسی پردیس فارابی دانشگاه تهران با اشاره به اینکه در واقع فناوری اطلاعات کمک کرد چالش‌های دوران قرنطینه را بهتر مدیریت کنیم، افزود: پارلمان اروپا ۱۰ تکنولوژی برتر برای مبارزه با ویروس کرونا را معرفی کرده مانند زنجیره بلوکی، چاپ سه‌بعدی، پهبادها؛ همه این‌ها تکنولوژی‌هایی هستند که با آی تی یا ترکیب تکنولوژی ربات‌ها و آی تی پشتیبانی می‌شوند.
جعفری تداوم کسب‌وکار با درصد ظرفیت پایین‌تر را یکی از مسائل مهم در این دوران کرونا معرفی کرد و گفت: در این راستا نیاز به استفاده از آی تی در حد بالا داریم، در مبحث تحول دیجیتالی باید به سمت به‌کارگیری آی تی در تمامی سازمان‌ها برویم و کرونا نشان داد سازمان‌هایی که در به‌کارگیری فناوری اطلاعات قبل از کرونا جلوتر بودند اکنون نیز موفق‌تر هستند.
وی بیان کرد: اکثر دانشگاه‌ها قبل از کرونا آموزش الکترونیک داشتند با آمدن کرونا این فناوری اطلاعات را گسترش دادند و موفق شدند؛ اما آموزش‌وپرورش سابقه الکترونیکی نداشت و این ضعف باعث جا ماندن آموزش‌وپرورش تا اینکه شبکه شاد را ایجاد کردند اما مشکلات خاصی داشت که دلیل آن نداشتن سابقه دیجیتال بود.
عضو هیئت‌علمی پردیس فارابی دانشگاه تهران ابراز کرد: ما به سیستم اطلاعاتی و فعالیت آن اعتماد داریم ولی ممکن است افرادی که مدیریت و کنترل این سیستم را دارند افراد قابل‌اعتمادی نباشند و در واقع انتخاب این افراد یکی از مباحث چالش‌برانگیز است.
جعفری با اشاره به اینکه انسان فرد جایزالخطا با دانش محدود و زمان کوتاه است پس سیستم‌های بدون نقص را ایجاد نمی‌کند، گفت: گاهی اعتماد به این سیستم‌ها موجب خسارت و زیان به افراد و یا از دست رفتن جانشان می‌شود، به عنوان مثال خطا در سیستم‌های آزمایشگاهی پزشکی، سیستم‌های ترجمه یا خطا در همین تست‌ها و کیت تشخیص کرونا.
رئیس دانشکده مهندسی پردیس فارابی دانشگاه تهران ادامه داد: برخی از چالش‌های فناوری اطلاعات مؤثر بر زندگی کاری و شخصی است به‌عنوان مثال پرسه زنی در اینترنت مسائل شخصی و مسائل کاری را کنار هم قرار داد و مشکلاتی را ایجاد کرد یا شلوغی شبکه‌های اجتماعی یکی دیگر از چالش‌های فناوری اطلاعات در دوران کرونا است.
وی کاهش محرمانگی اطلاعات سازمان‌ها یا افراد را یکی دیگر از چالش‌های فناوری اطلاعات معرفی کرد و گفت: در برخی از سیستم‌ها فقط داخل سازمان به خاطر مسائل امنیتی امکان اتصال وجود داشت اما به خاطر ویروس کرونا و دورکاری افراد امکان اتصال خارج از سازمان هم برقرار شد که این همراه با مشکلات و چالش‌های زیادی مانند هک شدن است.
استاد دانشگاه تهران عنوان کرد: درگیر شدن با فناوری اطلاعات یکی از مسائل مهم پاندمی کرونا است که این درگیری و استفاده بیشتر ما را به شدت چالش‌های فناوری اطلاعات می‌رساند. علیرغم استفاده مفید از این فناوری اطلاعات در این دوران و بهبود شرایط زندگی انسان‌ها باید مراقب لبه دوم چاقوی فناوری اطلاعات باشیم که دست ما را زخمی نکند.
جعفری بیان کرد: در این دوران به خاطر حفظ سلامت خودمان و افراد دیگر شاهد کاهش حضور فیزیکی و استفاده بیشتر از آی تی بودیم تا زنجیره انتقال این بیماری کرونا را کاهش دهیم. هم‌چنین با وجود فناوری اطلاعات شاهد دسترسی راحت به آمار ابتلا این بیماری بودیم.
عضو هیئت‌علمی پردیس فارابی دانشگاه تهران ادامه داد: اپلیکیشن‌ها یا سایت‌های ردیابی بیماران مبتلا به کرونا که کنترل این بحران را راحت‌تر می‌کرد یکی دیگر از کاربردهای فناوری اطلاعات است.
وی در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به اینکه در فضای آی تی تمامی اطلاعات ما مستند و ذخیره می‌شود، افزود: هک کردن ذهن انسان‌ها در حال رخ دادن است یعنی تمام رفتارهای ما و پروفایل شخصیتی افراد را به دست می‌آورند و سپس بر اساس آن خوراک مغزی تهیه‌کرده و افراد را به‌صورت غیرمستقیم هدایت می‌کند.
استاد دانشگاه تهران با اشاره به ایجاد تعادل بین حریم خصوصی و ایمنی عمومی، تصریح کرد: اپلیکیشن‌های ردیابی برای کنترل بیماری کرونا یکی از کاربردهای مهم و مثبت فناوری اطلاعات است و جنبه منفی آن استفاده از اطلاعات خصوصی و فردی افراد است که ممکن است توسط افراد سودجو هک شود.
جعفری بیان کرد: در تلگرام یا واتساپ افراد انتظار دارند همان لحظه که اطلاعات را ارسال می‌کنند پاسخ طرف قابل را دریافت کنند در حالیکه باید توجه داشته باشند هر فردی محدودیت‌های زمانی دارد و این یکی از ضعف های آی تی است که ارزش زمان افراد زیر سوال می رود.
وی با اشاره به اینکه حجم بالای اطلاعات دریافتی در فناوری اطلاعات باعث به هم ریختن تمرکز افراد می‌شود، گفت: سوءاستفاده و آمار بالای جرایم کامپیوتری، اپلیکیشن‌های جعلی کرونایی، کلاه‌برداری اینترنتی در فروش لوازم بهداشتی، اخبار جعلی و شایعات، تجویزها و راه‌حل‌های نادرست، کاهش امنیت روانی جامعه با ساخت کلیپ‌های دروغ، شکاف دیجیتالی، ضعف و گرانی اینترنت در ایران، چالش‌های آموزش الکترونیک، عدم وجود محتوای الکترونیکی مناسب، کاهش حجم فعالیت‌های بدنی و اعتیاد و بیماری‌های ناشی از استفاده از فناوری اطلاعات از جمله مسائل و چالش‌های اخلاقی و اجتماعی استفاده از آی تی است.
