به گزارش خبرگزاری حوزه آیت الله علیدوست امروز در آیین اختتامیه همایش تخصصی کرونا و زندگی مومنانه که به شکل مجازی در حال فعالیت است، گفت: برگزاری این همایش با ۷۳ پیش نشست حاصل یک گفتمان ارزشمند است، آن هم درجایی که معمولا این گونه امور ارزشمند ساده انگاشته می شود ولی این همایش، کار را جدی گرفته که جای خرسندی است.
وی افزود: اگر بخواهیم مباحث خاصی در خصوص کرونا ارایه دهیم غلط است زیرا کرونا بحث فقهی یا کلامی خاصی هم ندارد. مشاهده شد که برخی عنوان مباحث خود را فقه کرونا گذاشتند. مباحث دینی باید به شکل کلان مطرح شود ولی محور بحث، روی این ویروس است. مساله کرونا به ماهو هو یعنی به عنوان یک ویروس خاص بحث دینی خاصی ندارد.
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، گفت: در خصوص مباحث دینی، کرونا می تواند چند بحث را با خود همراه داشته باشد که شامل بحث کلامی، معرفت شناسانه و فقهی است. در بحث معرفت شناسانه باید گفت که ما یک کلان نگاه و ابرنگاه دینی به حوادث داریم. در واقع همه ادیان الهی این نگاه را دارند ولی اسلام این نگاه را ارتقا داده است. آیت الله انگاری حوادث، رحمت انگاری حوادث و فرض احتمال الهی از جمله نگاه های اسلامی است که تاثیرات مهمی در ارتقای مقاومت و توان و نگاه انسان دارد.
استاد حوزه تصریح کرد: آیت الله انگاری حوادث به این معنی است که حوادثی که در جهان رخ می دهد نشانه هایی از نشان های خدا است. نزدیک به ۳۰۰ آیه در قرآن کریم به شکل مستقیم، حوادث را آیات الله معرفی می کند. بهار، زمستان، شب و روز و نزول باران و طبیعت و... آیات الله هستند. آنچه می گذرد از منظر قرآن، من الله است. از این روی رهبران دینی به ما انسان ها می گویند که حوادث را باید نشانه ای از نشانه های خدا بدانید.
آیت الله علیدوست عنوان کرد: حوادث گاهی توسط انسان قطع می شود و از این بدتر، آن است که ممکن است که یک فرد قوم یا جمعیتی را هم متهم کند ولی اگر انسان این حوادث رابه سان آنچه از جانب نظام خلقت الهی است بشمارد نگاه دیگری به این مساله خواهد داشت. اگر حادثه ای پیش آمد باید آن را نشانه عظمت و قدرت و مدیریت و تربیت الهی نگاه کند.
وی با اشاره به نگاه رحمت اللهی فرض کردن حوادث افزود: حتی حوادثی که همه چیز را درو می کند و انسان هایی را نیز زمین می زند با نگاه دینی در حد اقتضا یک نوع رحمت است. حتی جایی که عذاب نازل می شود اگر در رکن سوم که امتحان است باید آن را درآن نگاه ببینیم. حتی اجرای حدود هم به نوعی رحمت و تطهیر است. امام باقر(ع) فرمودند که خداوند اجل شان است از اینکه انسانی را دوبار عذاب کند. روایت داریم که اگر انسانی شب را تب کند بخشی از گناهانش بخشیده می شود.
وی گفت: در حوادثی که رخ می دهد برخی می رویند و می درخشند. قرآن کریم از واژه فلاح استفاده می کند که یک بذر زمین را می شکافد و بیرون می آید. برخی در امتحان الهی به فلاح می رسند ولی برخی می ریزند و می سوزند.
استاد حوزه تصریح کرد: حوادث برای مسئولان و اصحاب فرهنگ و کادرپزشکی و پیراپزشکی و مردم ، یک آزمون است. مدیریت شفاف و صادقانه و بدون تبعیض امور از سوی حاکمیت، عملکرد برخورداران جامعه و.. هم نوعی امتحان است. اصحاب فرهنگ، دانشگاه ها و مطبوعات و... هم در این زمینه امتحان شدند. برخی تحلیل ها در روزهای اولیه درست نبود. برخی حق نداشتند هر صحبتی می کردند. البته برخی موضع گیری ها هم خوب بود.
آیت الله علیدوست عنوان کرد: باید مواظب امواج گمراهی و ضلال باشیم. امروزه بحث کتب ضلال کمتر از گذشته است و بیشتر با امواجه ضلال مواجه هستیم. برخی از نشانه ها در آخرالزمان وجود دارد که بر اساس روایات،انسان ها غربال می شوند. ممکن این حادثه یک غربال باشد که اعتقادات مردم را قوام دهد و رویش داشته باشند. ممکن است این امر باعث سوزاندن اعتقادات باشد که امیداریم که ملت ما و همه انسان ها از این حادثه سربلند بیرون بیایند.
وی افزود: مصاحبه بنده با برخی از خبرگزاری ها راجع به کرونا و مساله ضمان از اولین گفتگوهایی بود که در این زمینه انجام شد. بنده دوست ندارم مباحث گفته شده را دوباره تکرار کنم. برخی از حوزویان و دانشگاهیان در مساله سبب بودن یا مباشر بودن انتقال ویروس به دیگران تاکید می کنند. برخی در بحث های کیفری، نهاد سبب را زیر سوال بردند، جز در مواردی که خود شارع تصریح کرده است به سبب و کیفر. آیت الله خویی نهاد سبب را به عنوان یک نهاد ضمان آور در بخش جزا زیر سوال برده است. به نظر ما به عنوان یک طلبه بااین بحث مناقشه داریم.
آیت الله علیدوست گفت: در اینجا یک بحث ضمان وجود دارد. مثلا ضمان دولت به این عبارت که اگر دولت دلار را چند برابر کرد و افرادی ضرر کردند چه تکلیفی بر دولت نسبت به این افراد وجود خواهد داشت. یک بحث دیگر بحث مصلحت است. وقتی پای بیت المال در اینجا به میان بیاید این سوال پیش می آید که ضمان به عنوان مسئولیت مدنی با همه وسایلی که دارد به همان معنی است یا اینکه حاکمیت به دلیل مصلحت باید این امر را جبران کند.
استاد حوزه تصریح کرد: این اثر جایی ظاهر می شود که مثلا گفتیم که برای مبارزه با کرونا و مداوای افرادی که کرونا گرفته اند، دولت باید وارد شود. یک زمانی است که امکانات وجود دارد که در اینجا حاکمیت باید به همه این مساله رسیدگی کند. خون و سلامتی مردم مورد مسئولیت حاکمیت است. اما گاهی اوقات بحث تزاحم رخ می دهد. امروز با یک پدیده ای مواجه شده است که دولت نمی تواند به همه امور رسیدگی کند. اگر بحث ضمان یا بهره وری برابر باشد یک حساب حاکم می شود و اگر بحث مصلحت باشد یک مساله دیگر مطرح می شود.
آیت الله علیدوست عنوان کرد: این سوال مطرح می شود که اگر مساله بسیار حادتر شد جامعه می تواند بر اساس امر مصلحت شرایط سنی را ملاک قراردهد؟ عنصر مصلحت امر بسیار مهمی در این زمینه است. دانشجویان و طلاب می توانند روی این مساله کار کنند. مساله ضمان دولت بسیار مهم است که می توان روی این امور بیشتر از پیش بحث کرد. باید ادبیات جدیدی در این عرصه تولید شود.
