خبرگزاری حوزه | ازدواج امیرالمؤمنین علیه‌السلام و حضرت فاطمه سلام الله علیها به عنوان ازدواج دو شخصیت معصوم و برترین مخلوقات عالم هستی، بعد از نبی اکرم صلی الله علیه و آله ابعاد مختلفی برای الگوپذیری دارد؛ هر چند که نه احدی می‌تواند به عظمت ایشان معرفت پیدا کند و نه توان این را دارد که مانند ایشان شود؛ بلکه بحث در این است که از این بزرگواران الگو بپذیرد و به شمه‌ای از سیره ایشان متمسک شود.

ساده زیستی، قناعت و مهریه کم از شاخصه‌های مهم اقتصادی این ازدواج با برکت است که حقیقتا جای الگوپذیری دارد و متأسفانه جای خالی آن در جامعه امروز محسوس است. البته این بدان معنا نیست که اثری از ساده زیستی و مهریه پایین اصلا در ازدواج‌ها وجود ندارد؛ بلکه وضعیت موجود در تراز جامعه اسلامی و مردمی که ادعای محبت و پیروی از اهل بیت را دارند نیست.

قول مشهور در باب مهریه حضرت زهرا علیهاالسلام این است که مهریه ایشان ۵۰۰ درهم بوده که به مهر السنه مشهور است.

۵۰۰ درهم را با هر قاعده‌ای به نرخ امروز محاسبه کنیم قطعا اختلاف زیادی با مهریه‌های سرسام‌آوری دارد که در جامعه فراگیر شده است.

اصولا مهریه پایین در احادیث از ویژگی‌های زن با برکت و مهریه بالا از شومی زن شمرده شده است. (من لا یحضره الفقیه،ج۳،ص۳۸۷)

جهیزیه حضرت زهرا علیهاالسلام از فروش زره امیرمؤمنان علیه‌السلام تهیه شد که برخی از آن‌ها عبارت بود از:

۱- یک پیراهن به قیمت هفت درهم

۲- روسری (خمار) به قیمت چهار درهم

۳- رو انداز (قطیفه) مشکی خیبری

۴- تختی که وسط آن را با لیف خرما بافته بودند.

۵- دو عدد تشک با روکشی از کتان مصری که یکی از آنها با لیف خرما و دیگری با پشم گوسفند پر شده بود.

۶- چهار بالش- یا متّکا، یا پشتی- با رویه‏ای از پوست حیوانات طائف که درون آنها از علف اذخر (گیاه خشک و سبز رنگی شبیه کاه و نرم‌تر از آن است که دارای بوی خوش نیز می‏‌باشد) پر شده بود.

۷- پرده‌‏ای از جنس پشم

۸- حصیری بافت یمن

۹- یک آسیای دستی

۱۰- طشت مسی

۱۱- مشک آبی از جنس پوست

۱۲- ظرف مخصوص شیر که از جنس چوب می‏تراشیدند.

۱۳- ظرفی برای آبخوری

۱۴- ظرفی قیراندود برای شستشو

۱۵- سبویی سبز رنگ که در آن روغن، آرد یا چیزهای دیگر نگهداری می‏‌کردند.

۱۶- دو کوزه کوچک سفالی. (امالی طوسی/ ص ۴۱)

البته همچنان که واضح است، ملاک الگو پذیری، ساده زیستی و قناعت کردن به حداقل‌هایی است که برای یک زندگی مشترک لازم است که در هر عصر و زمانی متناسب با شرایط متغیر است.

الگوپذیری در بندگی خدا

رسول خدا صلی الله علیه و آله از علی علیه‌السلام پرسید: همسرت چگونه زنی است؟ امیر مؤمنان علیه‌السلام عرض کرد: «نِعْمَ الْعَوْنُ عَلَی طَاعَةِ اللَّهِ؛ خوب یاوری است برای اطاعت از خدا.»

رسول خدا صلی الله علیه و آله همین سؤال را از حضرت فاطمه علیهاالسلام پرسید و ایشان عرض کرد: شوهری خوب و شایسته است. سپس رسول خدا صلّی اللَّه علیه و آله برای آنها دعا کرد و عرض کرد: خداوندا! در میان آنها الفت برقرار کن و آنان و فرزندانشان را نعمت بهشت نصیب کن، به آنها فرزندانی پاک، طیّب و مبارک روزی نما و در ذرّیّه آنها برکت قرار داده و آنها را امامانی هدایتگر به سوی اطاعت خود قرار ده و آنان را به آنچه که رضایت تو در آن است راهنمایی فرما. (مناقب آل ابی‌طالب/ج۳/ص۳۵۶)

یکی از نکات مهم در روابط زن و شوهر همین نکته است که تا چه اندازه می‌توانند در عبادت و بندگی خدا یاور یکدیگر باشند. البته عبادت فقط منحصر به نماز و روزه و ذکر و مواردی از این قبیل نیست؛ بلکه در شئون مختلف می‌تواند مصداق داشته باشد؛ مثلا مرد در حفظ حجاب زن می‌تواند نقش مثبتی ایفا کند و اگر احیانا همسرش آن طور که شایسته است مقید حجاب نیست با امر به معروف سبب شود که نسبت به این مسئله اهتمام بیشتری داشته باشد.

از طرفی زن می‌تواند با قناعت و نداشتن توقعات بی‌مورد سبب شود که شوهرش آلوده به مال حرام نشود؛ چراکه یکی از دلایلی که مرد به سمت کسب درآمد حرام می‌رود، درخواست‌های بیش از حد و بعضا نامتعارفی است که از طرف همسرش متحمل می‌شود. این‌ها همه می‌تواند مصادیقی از کمک در بندگی خدا باشد.

بابک شکورزاده