به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه از تهران، دکتر ابراهیم متقی در نشست مجمع دانشگاهیان انقلاب اسلامی که با حضور جمعی از اساتید دانشگاه‌های کشور در دانشگاه امیرکبیر به شکل حضوری و مجازی برگزار شد، با اشاره به تحولات امروز در عرصه بین المللی و جهانی، اظهار داشت: واقعیت این است که هنوز ما در فضای موج سوم انقلاب تکنولوژیک هستیم، این فضا یک موج شبکه و موج رسانه است و مهم‌ترین مسئله قالب‌های ادراکی و ادراک متقابل می‌باشد.

وی افزود: در این فضا بحث اصلی این است که یک هویتی شکل گرفت، هویت‌ها می‌تواند ماهیت نسلی، جنسیتی، مذهبی یا سیاسی داشته باشد، جدال امروز جهان مربوط به این قالب‌های هویتی در فضای شبکه‌ای است هویت در فضای شبکه تمایز ایجاد می‌کند، نشانه‌های تمایز را ما در داخل کشور خودمان می‌بینیم، نسل آلفا که امروز بچه‌های شش یا هفت ساله‌ای هستند که در آینده بر شکل بندی فرهنگ و اندیشه جامعه تاثیرگذار خواهند بود.

رییس دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، تأکید کرد: همین تحولات نسلی تحت تاثیر فضای شبکه دوستان در آمریکا و اروپا هم شکل گرفته، ولی در جامعه ایرانی به یک صورت در آن کشورها در یک قالب دیگری است، اما هر دو یک ویژگی دارد، ویژگی هر دو آن این است که رویکردش نسبت به ساختار سیاسی و فضای عمومی که در کشور و حوزه تصمیم گیری وجود دارد، انتقادی است.

وی ادامه داد: بنابراین اینجا یک مشابهت‌هایی بین فضای ساختاری ایران با فضای اجتماعی بسیاری از کشورهای اروپایی و امریکا مشاهده می‌شود، نسل ما منتقد ساختار داخلی و نسل آنها منتقد ساختار داخلی خودشان هستند، پس آن قالب های ادراکی که ساختار امروز در ایران دارد فضای اجتماعی در کشورهای اروپایی و امریکا را دارد، به همان گونه‌ای که بسیاری از قالب‌های تفکر اجتماعی ما امروز با قالب‌های ادراکی جهان غرب در عرصه‌های ساختاری شباهت‌های زیادی دارد.

متقی خاطرنشان کرد: این موج سوم انقلاب تکنولوژیک و موج سومی که تاثیر خودش را در الگوی کنش اجتماعی، ادبیات، انگاره‌های نسلی، قالب‌های هنجاری و احساسات مشترک به جا گذاشته، این فضا در جهان یک فضای انتقادی است و در داخل کشور ما هم ماهیت انتقادی خاص خودش را دارد، هر دو یک نوع انتقاد ساختاری دارند و هر دو با انگاره‌های ساختار در فضای تفاوت ادراکی قرار دارند، به همین دلیل ما می‌بینیم رئیس مجلس نمایندگان آمریکا می‌گوید کسانی که در داخل این کشور معترض‌اند منادی حرف‌های آیت الله‌ها در ایران هستند و ما با این موارد مقابله می‌کنیم.

وی اضافه کرد: همچنین به همین گونه است که ما خیلی از مواقع در برابر بحث‌هایی که جوانان کشور مطرح می‌کنند، می‌گوییم این موارد بازگو کننده انگارهای رسانه‌ای، ارتباطی و مقامات سیاسی کشورهای غربی است، یعنی یک نوع عدم تقارن را می‌بینیم، عدم تقارنی که نشان می‌دهد ساختار با جامعه با هم دیگر هارمونی لازم را ندارد، این فضای شبکه‌ای منجر به این می‌شود که قالب‌های ادراکی یک حوزه اجتماعی به یک حوزه دیگر منتقل شود و حتی قالب‌های ادراکی یک دوران تاریخی مربوط به فضای پیشین منتقل می‌شود.

این استاد دانشگاه ابراز کرد: آنچه که در فلسطین شکل گرفته، اسمش هویت مقاومت است، بحث‌هایی که دبیرکل سازمان ملل انجام داد و بحث مربوط به طوفان الاقصی و مربوط به شش دهه قبل دانست یعنی یک انگاره تبارشناسانه داشت، به این دلیل بود که قالب‌های ادراکی و هویتی، نسل به نسل منتقل شده و آن چیزی که ما در فلسطین می‌بینیم یا آن چیزی که در خاورمیانه مشاهده می‌شود، نشانه‌های مقاومت را منعکس می‌کند البته ممکن است ضریب و ادراک مبتنی بر مقاومت در ایران محدود شده باشد، اما می‌بینیم همین قالب‌های ادراکی در عراق، فلسطین، یمن و لبنان بازتولید می‌شود.

وی گفت: عصری که ما داریم یک عصر ظهور هویت است، هویت هم عموماً واکنشی نسبت به ساختار است، نکته دیگری که وجود دارد این است که حوزه جنوبگان خیزش پیدا کرده و از یک قابلیت ویژه‌ای برخوردار شده، به طور مثال دو روز پیش یمن ناو آیزنهاور آمریکا را هدف قرار می‌دهد، اگر یک ناو آمریکایی در یک مقطع تاریخی هدف قرار می‌گرفت، نگاه آمریکایی انتقام پر شدت بود، پس این مسئله نشان می‌دهد که عرصه جنوب و عرصه حاشیه دارد کم کم قدرت نسبی افزایش پیدا می‌کند و به موازات این وضعیت ما شاهد این هستیم که قدرت نسبی آمریکا هم در حال کاهش است.

متقی تأکید کرد: اگر چه در حال حاضر قابلیت‌های تکنولوژیک، اقتصاد و غیره آمریکا جایگاه خود را دارد و این کشور با حدود ۲۴درصد تولید ناخالص داخلی جهانی اقتصاد اول دنیا را دارد، اما وقتی نگاه می‌کنیم، می‌بینیم آمریکا اراده هژمونی و رهبری جهانی را ندارد، درست است که خیلی از مواقع جمهوری خواهان انتقاداتی به دموکرات‌ها دارند ولی زمانی که جمهوری خواهان هم که در قدرت بودند و نماد این جمهوری خواهی به لحاظ کنش‌های خارج از عرف خشونت گرا، ترامپ بود، بعد از اینکه ایران عین الاسد را در یک نوع اقدام متقابل واکنشی که مبتنی بر شاخص‌های رفتاری کشورها در فضای نظام بین المللی است و منشور ملل متحد هم برای آن جایگاه خاص خود را دارد، می‌بینیم آمریکایی‌ها واکنشی نسبت به ایران نتوانستند انجام بدهند.

وی تصریح کرد: بحث‌های مربوط به خیزش جنوب و خیزش حاشیه در این شرایط مطرح است، در حاشیه ایران نسل‌های نوظهور و در حاشیه منطقه گروه‌های هویتی و مقاومت شکل گرفت، همچنین در حاشیه نظام بین الملل ساختار ایران، معادله قدرت کلاسیک که ماهیت متقارن داشت را تحت تاثیر قرار داد، بنابراین در یک فضایی قرار داریم که آن انگاره‌های پوزیتیویست دو دوتا چهار تا امروز کم کم کارکرد خود را از دست می‌دهد، قالب‌های جدید فکری، تحلیلی و علاوه بر آن قالب‌های رفتاری ظهور پیدا کرده و یک نوع کنش علیه ساختار را در همه جا می‌بینیم، کنش علیه ساختار موجب این می‌شود که فضا آشوب زده شود و فضای آشوب زده یعنی فضایی که ساختار وجود دارد، اما قدرت لازم برای اثر بخشی و کنترل بازیگران سخت می‌شود.

انتهای پیام. /