به گزارش خبرگزاری حوزه از تهران، برنامه صف اول با موضوع عملکرد سازمان بهزیستی در دولت سیزدهم میزبان علیمحمد قادری؛ رئیس سازمان بهزیستی کشور بود.
سؤال: مهمترین موضوع و محورهایی که در دولت سیزدهم در حوزه بهزیستی پیگیرش بودید چه بود؟
علیمحمد قادری: باید یادی کنیم از مسیر و ستاد سبز دولت برای سازمان بهزیستی که آوردههای ویژهای را برای سازمان بهزیستی به ارمغان آورد. این اهتمام این شهید عزیز و همکارانشان بود، همراهی و همپایی بود که با سازمان بهزیستی انجام دادند که امروز سازمان بهزیستی به عنوان یک سازمان نسل نو مسیر را طی کرده است. در خصوص پروژههای میانمقیاس و بزرگمقیاس اگر صحبت کنیم، قدری به ۱۷ اردیبهشت برگردیم، برگزاری آزمون اختصاصی افراد دارای معلولیت برای اولین بار در دنیا و در ایران شاهد بودیم، ظرفیتهایی که مغفول مانده بود از ۱۲ سال پیش، بازیابی شد و از افراد دارای معلولیتی که دانشنامه تخصصی در سطح لیسانس تا دکتری را داشتند در این آزمون شرکت کردند و در ساعاتی پیش پاسخ و جوابیه این آزمون به استحضار افراد شرکت کننده رسید.
سؤال: الان ما چه تعداد زیر پوشش سازمان بهزیستی داریم
قادری: سازمان بهزیستی بیش از ۱۶۰ کدخدمت و فعالیت را دارد. واقعاً سازمانِ متنوع از فعالیت است. افراد دارای معلولیت، بانوان سرپرست خانوار، افراد در معرض آسیب و همگی افراد و مخاطبین در سه حوزه؛ پیشگیری، اجتماعی و توانبخشی تحت پوشش سازمان بالغ بر هفت و ۹ دهم میلیون نفر.
سؤال: یعنی حدود هشت میلیون نفر؟
قادری: بله.
سؤال: این کلانطرحهایی که طی سه سال گذشته به بهرهبرداری رسیده، بیشتر در چه حوزههایی است؟
قادری: در حوزه توانمندسازی که یکی از نکات و نمودارهای حساس و حیاتی سازمان است برای کارهای ارتقایی مثل مسکن، اشتغال، امروز در صبحگاه و سراسر استانها با حضور استانداران و مسئولین بلندپایه استانی، همکاران ما پروژههای متعددی را از باب اشتغال، توسعه مراکز و خصوصاً مسکن افتتاح کردند. سازمان بهزیستی حدود ۱۸ سال است که حوزه مسکن را ورود داده و تسهیلگری در حوزه مسکن انجام میدهد، حدود ۱۴۵ هزار واحد در این ۱۸ سال مسکن را تسهیلگری کرده، ساخته و در اختیار قرار داده است. جالب است بدانیم در این کمتر از سه سال ۵۰ هزار واحد مسکونی، حدود ۳۰ درصد را ساخته و تحویل داده و حدود ۴۵ واحد هم در مسیر ساخت دارد. یعنی اگر با احتساب ساخت، محاسبه ۹۵ هزار واحدی را کنیم، یک آمار و یک جهش حرفهای در حوزه مسکن به شمار میرود که این هم از الطاف و توجه آیتالله رئیسی بود.
سؤال: و سایر شهرها چه؟
قادری: در سال گذشته سازمان بهزیستی دستگاه برتر کشور در جشنواره ملی و نشان شهید رجایی خود را باز از دستان شهید عزیزمان، نشان داد که سازمان بهزیستی اهتمام دارد به تناسب سازی شغل و موضوع جذب منابعی که برای موضوع اشتغال در کشور قرار داده میشود. برای اولین بار موضوع تسهیلگری در اشتغال را توسط تسهیلگران؛ امسال مجوز میدهیم و امروز هم افتخار داشتیم که رونمایی کنیم از سامانه ملی اشتغال سازمان بهزیستی کشور که کمک خواهد کرد به روانسازی این خدمت.
سؤال: بیشترین افراد خانواری که زیر پوشش سازمان بهزیستی هستند، در کدامین طیف و گروه قرار میگیرند؟
قادری: افراد دارای معلولیت؛ یک طیف وسیعی از خدمتگیرندگان سازمان بهزیستی هستند. ما مفتخر هستیم که از شقوق مختلف معلولیت، افرادی که در کمیسیونهای سازمان بهزیستی ورود پیدا میکنند، توسط سازمان بهزیستی جانمایی در خدمات خواهند شد. امروز اعلام میکنیم که عموم فعالیتهای ما، فعالیتهایی که در صف انتظار بودند در سنوات گذشته در دولتهای قبلی، امروز همان طور که در زمانهای متنوعی در این سه سال توسط رئیس جمهور شهیدمان اعلام شد و قبل از شهادتشان در گفتگوی خودشان با مردم اعلام کردند؛ سازمان بهزیستی با لطف ایشان و همراهی سازمان برنامه و بودجه، پشت نوبتی خدمت مستمری را حذف کرد و هر فردی مراجعه کرد، الحمدلله این خدمت مستمری را دریافت کرد. این پیوست اعتباری سنگینی میخواست که الحمدلله این خدمتی بود که منابع آن توسط دولت تأمین شد. در خصوص اقلام توانبخش؛ کاشت حلزون که رایگان شد در این دولت و از پشت نوبت؛ افراد خارج شدند در سه سال طلایی که میتوانستند کاشت را انجام دهند، الحمدلله توسط مجموعه درمانی انجام میشود، سازمان بهزیستی هم دنبال میکند، خدمات میدهد، خدمات پشتیبان را میدهد. در کمکهزینههایی که در خصوص اقلام توانبخشی و سرمایه افراد دارای معلولیت؛ ما دیگر صف انتظاری به عنوان ویلچر مکانیکی نداریم، بلکه الان به سمت حوزههای دانشبنیان حرکت کردیم. اقلام پایه کربن را تولید میکنند، از شرکتهای دانشبنیان سازمان بهزیستی حمایت کرده است، حتی به سمت رباتهای اسکلتی- عضلانی میرویم که انشاءالله ما ظرفیت نیاز افراد دارای معلولیت خصوصاً جسمی- حرکتیها را به سمت ویلچرهایی که مورد نظرشان و با کیفیت بالاتری است را توسط حوزه داخل تأمین خواهیم کرد.
سؤال: چند روز پیش یک آزمون استخدامی ویژه ناتوانان جسمی برگزار شد که حداقل من ندیده بودم چنین آزمونی در دنیا هم برگزار شود، طبعاً در کشور هم فکر کنم بیسابقه بود، حداقل بر اساس آن ذهنیتی که من دارم. فرایند جذب کسانی که در این آزمون شرکت کردند چگونه خواهد بود؟
قادری: این کار فاخر، ممتاز و چشمنواز با اهتمام دکتر مخبر انجام شد. دکتر لطیفی؛ سازمان اداری و استخدامی و دکتر منظور همراهی جدی از جهت ضرایب فنی و بودجهای انجام دادند و این کار شکل گرفت. رویهای را داشت که از سال گذشته دفترچه آزمون منتشر شد و افرادی که به صورت بومی، بر اساس منطقه و رشته در ۴۶ دستگاه متعدد؛ وزارت خارجه، وزارت نفت، امروز یک خانم نابینایی به من زنگ زدند و فرمودند در مجموعه وزارت امورخارجه در این آزمون اولیه قبول شدند که انشاءالله مسیر گزینش و مسیر بعدی را طی خواهند کرد. یکی از افتخاراتی که استعدادهای افراد دارای معلولیت؛ آنهایی که توانمند بودند از جهت فضای علمی، تناسب سازی و جانمایی میشود در اقصی نقاط استانها و در مجموعهها و دستگاههای مختلف. این یک کاری بود که الحمدلله در این دولت به نتیجه رسید.
سؤال: چه تعداد آزمون دادند؟
قادری: بیش از ۱۳ هزار نفر در این آزمون از بانوان و آقایان شرکت کردند که حدود چهار هزار و ۳۰۰ نفر در آن ۴۶ دستگاه ان شاءالله پذیرفته خواهند شد.
سؤال: طبق قانون، سه درصد از کسانی که باید جذب دستگاهها شوند، بایستی از افرادی باشند که ناتوانهای جسمی هستند، که البته بسیاری از اینها واقعاً از جهت کارایی و کارآمدی در حوزه خودشان خیلی خوب کار را انجام میدهند، برخی هم سرآمد هستند. الان دستگاهها در اجرای این قانون، وضعیتشان چطور است؟
قادری: قوانین همیشه موجودیت خود را دارد، نیاز بعضاً به آراء و ویراست دارد، یعنی توجه و اهتمامی که افراد باید انجام دهند و همسویی مناسبی دستگاهها در اجرای قانون داشته باشند. این سه درصدی که فرمودید، حداقل سه درصد است، دستگاهها را مکلف و موظف کرده بود، اما متأسفانه دستگاهها از این چند سالی که قانون ابلاغ شده بود، همکاری را به آن سطحی که شایسته این قانون بود، انجام نمیدادند، ما آمدیم و با مجموعههای مختلف کار را شروع کردیم و امروز میگوییم که زیرساخت و روساخت بسیار مناسبی برای پیگیری و مطالبه قانون خصوصاً در این حوزه سه درصد انجام شد. آن چیزی که نه ظرفیت امسال و پارسال، ظرفیت ۱۲ سال گذشته بازیابی شد. آن سه درصدی که دستگاهها، ادارات و وزارتخانهها جذب نکرده بودند. این افتخاری است که مطالبهگری توسط سازمان بهزیستی انجام شد و این کار فاخر؛ هدیه و وظیفهای بود توسط همکارانم که به نفع معلولین در راستای قانونی که باید برای آنها انجام میشد، اقدام درست و متقنی برای آن رقم خورد.
سؤال: علاوه بر اشتغال یا جذب شدن در دستگاههای اجرایی، گاهی اوقات این افراد اگر یک وامی به آنها تعلق بگیرد، خودشان این توان را دارند که اشتغالافرینی کنند و خودشان کارآفرین باشند، در این زمینه هم سازمان بهزیستی تدبیری اندیشیده است؟
قادری: ما هفت روزمان این بود که عزیزانی که دانشنامه دارند و علاقه دارند در این سطوح وارد شوند، حتماً مسیر باز باشد که الحمدلله این آزمون این کار را محقق کرد. در اشتغال؛ فضای ترکیبی را داریم. افرادی که میخواهند از تسهیلات استفاده کنند که تبصره دو است، امسال در نظام بودجه کشور هر ساله تکرار میشود، سازمان بهزیستی از ابتدای دولت که حدود سه هزار میلیارد تومان اعتبار برای آن در نظر گرفته شده بود، به ۱۲ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان ارتقاء پیدا کرد این عدد و امروز هیچ صف انتظاری برای افرادی که درخواست ایجاد یک شغل بر اساس مهارتی که دارند را نداریم. الحمدلله این مسیر توسط تسهیلگران در سازمان بهزیستی و تفاهم نامههایی که با بنیادها داریم، اتفاق میافتد، انجام میشود و آن رقمی که در سال گذشته در جشنواره شهید رجایی اتفاق افتاد، ترکیبی بود از عملیاتی که همکاران ما در حوزه اشتغال در سازمان بهزیستی، موفق انجام دادند و صحت سنجی آن در سامانهای که در وزارتخانه قابلیت رصد را دارد، در سامانه رصد وزارتخانه حدود ۹۸ درصد هدفدار است یعنی منتج به اشتغال شد، طبق آماری که در سامانه وجود دارد.
سؤال: در چه حوزههایی بیشتر این وامها پرداخت شده که کارآفرینی صورت بگیرد؟
قادری: بسیار متنوع است، ما الان مزرعه خورشیدی، فضای دانش بنیان و افرادی داریم که بسیار توانمند هستند و کارگاه و کارخانه دارند، در حوزههای تکنیکال کار میکنند؛ مشاغل خانگی و موضوعات بسیار متنوع در حوزه زیست بوم دریا کار میکنند. موضوعات مختلفی است که بر اساس آن اعتبار سنجی میشود و تسهیلات توسط بانکها پرداخت میشود.
سؤال: آیا بانکها به وظایفی که بر عهده آنها گذاشته شده، عمل کردند؟
قادری: بانکها با توجه به ثقل و تکالیفی که برای آنها ایجاد میشود در برنامه بودجه سالانه، به هر حال آن تابآوری خود را بعضی اوقات ممکن است برای برخی دستگاهها از دست بدهند، اما این قدر مطالبه و پیگیری کردیم که تراز عموم بانکها خصوصاً بانک ملی که جا دارد تشکر کنیم، بانک رفاه و بانک توسعه تعاون، بانکهایی که در ذهنم است عملکردشان بالای حدود ۹۰ درصد است، توانستیم حداکثر منابع را بگیریم، برخی بانکها هم به هر حال همکاری لازم را با ما نکردند، اما ما از منابع دیگری و از جزء سه و چهاری که ترکیبی بود از استانیها، منابع و تسهیلات خود را پوشش دادیم.
سؤال: مشخص است کدام بانکها کار نکردند؟ چون برای این گروه از افراد که آسیبپذیر هستند، به نظر میرسد که باید جنبه انسانی و اخلاقی آن بیشتر مد نظر قرار بگیرد.
قادری: این بانکهایی که همکاری نکردند یا برخی از دستگاههایی که نتوانستند این رویکرد ارتباطی را با سازمان بهزیستی بعضاً داشته باشند، توفیق خدمت به سازمان و جامعه هدفش را از دست دادند.
سؤال: یعنی مشخص نیست که کدام بانک؟ چون بالأخره موضوع مهمی است. به نظرم آنهایی که ترک فعل کردند علیرغم این که قانون آنها را ملزم کرده...؟
قادری: جلسات متعددی برگزار شد. از زمانی که شورای عالی اشتغال تشکیل شده، چون بانکها در این شورا حضور دارند، تصمیماتی گرفته میشود، گفتمانی ایجاد میشود،، اما شورای عالی اشتغال چندین مصوبه از سازمان بهزیستی داشته و این تسهیلگری؛ یعنی رویکرد به میدانآوری و پاسخگویی بانکها توسط شورای عالی اشتغال، وزیر و رئیس جمهور عزیزمان که زحمات زیادی کشیدند اتفاق افتاد. به هر حال منتج به نتیجه شده است. یعنی درست است برخی از بانکها همکاری لازم را نکردند، علیرغم این که ممکن است تکالیف ازدواج و وامهای دیگر تکلیفی را مطرح و اعلام میکردند، نکاتی بود که بالأخره ما را معطل آنها نگذاشت و ما توانستیم از مسیرهای دیگر؛ عدد ۱۲ و نیم همت؛ ۱۲ هزار و ۵۰۰ میلیارد را محقق کنیم.
سؤال: این چند درصد از کل وامی بوده که باید محقق میشده؟
قادری: هر ساله عموماً حدود ۵۰ همت؛ ۵۰ هزار میلیارد در اختیار نهادهای حمایتی و برخی از مجموعهها قرار میگیرد که اینها تسهیلگری در اشتغال میکنند برای افرادی که کمتوان هستند و نیاز به اهرم کردن منابع وجود دارد. الحمدلله سازمان بهزیستی این عدد را از سه هزار میلیارد تومان به ۱۲ و نیم هزار میلیارد تومان ارتقا ء داده که امروز کفایت موضوع اعلام میشود.
سؤال: امروز به برخی از کسانی که در زیرمجموعه سازمان بهزیستی بودند خانهها تحویل شد و فرمودید پیشتر هم صورت گرفته است، شرط واگذاری این خانهها چطور است؟
قادری: هر فردی که بانوی سرپرست خانوار باشد و پرونده در سازمان بهزیستی برای او تشکیل شده باشد، افراد دارای معلولیت البته یک ملاحظاتی دارد که فرم جیم افراد از جهت وزارت راه و شهرسازی نباید قرمز باشد.
سؤال: فرم جیم یعنی چه؟
قادری: فرم جیم یعنی اهلیت سنجی برای این که فرد اگر منزلی و خانهای را دارد، نمیتواند از این تسهیلات....
سؤال: یا پیشتر نگرفته باشد؟
قادری: بله، از این تسهیلات نمیتواند استفاده کند. اولویت با افرادی است که خانهای ندارند، مستأجر هستند. ما ۱۶۰ هزار خانواده را در سازمان بهزیستی رهگیری کردیم، حدوداً ۱۲۰ هزار خانوار شهری و ۴۰ هزار خانوار روستایی کارهایشان در حوزه خودمالکی؛ یعنی زمینی داشتند در روستا و در شهر، سازمان بهزیستی در چند مرحله کمک، همراهی و مباشرت با خانواده در ساخت میکند، آنهایی که در نظام ملی مسکن؛ در تفاهمی که وزارت راه و شهرسازی دارد و طبق قانون از طریق انبوهسازی کار را پیش میبرد، ثبتنامها صورت گرفته و کار پیش میرود. اما خانهسازی و دستیابی به مسکن کار سختی است. یک بخشی از منابع را ما به لحاظ بلاعوض میآوریم، سازمان بهزیستی بلاعوض کمک میکند، در پهنههای روستایی و شهرهایی که جمعیت کمتری دارند نسبت به کلانشهرها، بنیاد مسکن انقلاب اسلامی ورود پیدا میکند و تسهیلات کمبهره را میدهد، همه اینها باید باهم اهرم شود و تبدیل به مسکن شود. سازمان بهزیستی نشان داد که ۳۰ درصد از ۱۸ سال را در سه سال انجام داد که اگر ما این ۴۵ هزار خانوار را هم موفق شویم تکمیل کنیم تا پایان سال، این غیر از آن تفاهمنامه ما با بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی است که برای افراد دومعلولی، بیش از ۱۶ هزار واحد در تفاهم، خانه ساخته شد و در اختیار آنها قرار گرفت. اما سازمان بهزیستی در سالی که شروع شد، یک کار خاصی را انجام داد و آن؛ افزایش چند برابری و چند درصدی بود که به جهت بلاعوض، برای کسانی که مستأجر بودند در حال حاضر و شرایط تابآوری آنها باید ملاحظه میشد و کمک به آنها میشد، اینها را در سراسر کشور مساعدت کرد.
سؤال: اولویت واگذاری چگونه خواهد بود؟
قادری: افرادی که مراجعه میکنند، اگر زمینی داشته باشند، چون الحمدلله منابع صد درصد توسط سازمان برنامه و بودجه کشور در سال گذشته تخصیص داده شد، لذا پشت نوبت و صف انتظاری در استانها نداشتیم و هر فردی که پروانه روستایی، شهری یا خرید منزل را انجام میداد، ما بلاعوض خود و این منابع را تأمین میکنیم و در اختیارشان قرار میدهیم.
سؤال: یکی دیگر از وظایفی که به نظر میرسد بسیار مهم است و در کانون توجه باید قرار بگیرد و احتمالاً قرار گرفته، موضوع کودکان کار است، راجع به این چه کردید؟
قادری: شورای اجتماعی کشور مکرر خصوصاً با هدایت و راهبری که وزیر کشور؛ دکتر وحیدی داشتند، التزامی که ایشان و همکارانشان در وزارت کشور که جای تشکر دارد، در حوزه آسیبهای اجتماعی و این آسیبهای نوپدید همیشه داشتند. کلانآسیبهای کشور، مداوم مورد مداقه جدی قرار گرفته، موضوع کودکیاران کار؛ در قانون آمده که دستگاههای متعددی وظیفه دارند که درحقیقت رهگیری، ساماندهی، جانمایی و موضوعات مختلف پیگیری کنند. اما امروزه که وقتی در سطح شهر تهران نسبت به گذشته چه تغییراتی را میبینید، واقعاً آن کلونی که در مسیر چهارراهها و در مسیرهای مختلف مشاهده میکردید، معتادین متجاهر را، ظرفیتی که این دولت برای ساماندهی معتادین متجاهر ایجاد کرد، یک ظرفیت بزرگی بود، چند برابر ظرفیت افزایش پیدا کرد، این نشان از نگرش و اهتمام جدی این دولت نسبت به موضوع آسیبهای اجتماعی بود.
سؤال: مشخص است شمار کودکان کار چه تعدادی هستند؟
قادری: به هر حال احصاء و رهگیری شده است، با توجه به اینکه غربالگری اتفاق میافتد یکی از موضوعات اصلی موضوع اتباع هستند، یعنی کودکانی که به هر دلیلی وارد پایتخت شده اند، حضور دارند و دارای خانواده هستند و از این ظرفیت تاریک شهری به جهت منافعی که ممکن است از کودکان اینچنینی که دارای؟ سنی هستند، استفاده کنند. اینها موضوعاتی است که پیگیری شده است ولی ما کاهش بسیار جدی در آمار کودکان کار داریم خصوصاً در شهر تهران، البته در همه استانها نیست، در برخی از استانها است. استانداران محترم طی جلساتی که دارند، پروتکلهای مربوطه و آن شیوه نامهها و آئین نامههای مربوطه را برای ساماندهی و همراهی و برای معاشرت با سایر دستگاهها انجام میدهند.
سؤال: مشخص است تعداد کودکان کار که به ویژه اتباع چقدر هستند با توجه به اینکه در بعضی از شهرها شمار کودکان کار که حداقل ظاهر نشان میدهد که اینها جزء اتباع هستند، به نظر میرسد خیلی زیاد است؟
قادری: ما مسئول سرشماری نیستیم. آخرین سرشماری که در کشور انجام شده است، سال ۹۵ بوده است. آماری که ما داریم از حیث اینکه در سازمان بهزیستی مراکز توسعهای ایجاد شد که اگر کودکان کار نیاز به ساماندهی دارند، دوره موقت خودشان را برای آموزش و برای بازپیوندی به خانوادهها باید انجام بدهند، سازمان بهزیستی مراکز روزانه و شبانه روزی دارد و البته بخش مردم پایه این مسیر را پیگیری میکند و به نظر میرسد که آن اهتمام خصوصاً با مجوزی که شهردار تهران از هیئت دولت دریافت کرد و قرارگاهی ایجاد شد، واقعاً شبانه روزی کار کردند. امروز میبینید که ما آمار متفاوتی از کاهش افراد متجاهر و کودکان کار و خیابان بعنوان یک پدیده اجتماعی که مردم هر روز مشاهده میکنند در سطح شهر واقعاً داریم کاهش را میبینیم. در استانهای دیگر هم استانداران دارند تلاش میکنند، پیگیری میکنند. ما زیرساختهای لازم را از جهت ارجاع به ما، چون هر پذیرشی توسط دستگاه قضائی به ما انجام میشود، یعنی هر اتفاقی که در شهر بیفتد، نیاز به حضور شهروندی چه اتباع و چه غیر اتباع در سازمان بهزیستی و مراکز باشد، سازمان بهزیستی زیرساختهای لازم را جزء مأموریتهای خودش دارد و زیرساختها را دارد.
سؤال: چه خدماتی ارائه میدهید؟
قادری: زنجیره یک زنجیره بسیار مبسوطی است یعنی از بازپیوندی به خانواده، کار مدیریت مورد، مددکاری لازم، ارتباط با دستگاه قضائی و صحبت و گفتگو احیاناً اگر خانواده دارد، موضوع مختلف، موضوع تحصیل اینها است. حتماً در مورد مدارس کودکان کار شنیده اید، زحمات زیادی دارند میکشند، به هر دلیلی در یک مدتی ممکن است یکماه و نیم دوماه بخواهد این در یک جایی مورد آموزش قرار بگیرد، بحثهای غربالگری پزشکی و سایر موضوعاتی است که در سازمان بهزیستی در مراکز صورت میگیرد.
سؤال: یک واحدی داشتیم بعنوان اورژانس اجتماعی، الان این اورژانس چه کاری میکند؟
قادری: یک سکوی بسیار ارزشمند است که شماره یک دو سه است که شهروندان ما در حوزه آسیبهای اجتماعی و اتفاقات و اختلالی که احیاناً برای افراد میافتد، برای بانوان، برای آقایان، مردم با ۱۲۳ تماس میگیرند، حدود ۵ هزار نیروی متخصص داریم، حتی رانندههای ما که راهبری خودروها را انجام میدهند، همه مدرک کارشناسی به بالا دارند و مددکار و روانشناس حضور دارد و مدیریت میدان را دارند و موضوعاتی که احیاناً در آسیبهای اجتماعی شکل میگیرد، موضوعاتی که احیاناً فرد به داخل خانواده بازنمی گردد، اینها را پوشش میدهند و در سه سطح در همه کشور مردم میتوانند با ۱۲۳ تماس بگیرند و اختلالات اجتماعی را گزارش بدهند، ساماندهی اتفاق میافتد و الحمدالله مددکاری آنجا بازپیوندی را به خانوادهها صورت میدهد.
سؤال: مشخص است که آماری دارید که روزانه چه تعداد با تلفن ۱۲۳ تماس میگیرند؟
قادری: همانطور که گفتم خیلی همکاران ما سازمان نهادی و نمادی اورژانسی است. ما خط ۰۹۶۲۸ را داریم که صدای موضوع اعتیاد، مشاوره در حوزه اعتیاد که شاید نیم میلیون نفر در طول سال تماس میگیرند و خدمات مشاورهای را دریافت میکنند. خط ۱۴۸۰ خطی رایگان مشاوره است که همکاران ما در یک مجموعه ارزشمند یک سکوی حرفهای پاسخ مردم و مشاوره لازم و مشاوره روانشناختی را میدهند، حتی حوزه بالینی هم دارد و این خط خط بسیار پرتماسی است. مجموعه دیگری که ۱۲۳ است که اینها با هم متصل هستند به درگاه پلیس متصل است آنجایی که نیاز به ارجاع دارد، ارجاعها صورت میگیرند، آنجایی که نیاز به حضور عوامل اورژانسی و بیمارستانی یا انتظامی دارد اینها همه دارد اتفاق میافتد. اینها مجموعهای متکثر از همکاران ما هستند که شبانه روز زحمت میکشند. با توجه به اینکه هفته بهزیستی است باید یادی کنم و تشکر کنم از ۱۹ هزار پرسنل در کشور که حدودد ۶۷ درصد آنها بانو هستند و البته با اقل حقوق و دستمزد دارند کارهای جریان ساز و حرفهای را انجام میدهند که انشاالله ما بتوانیم در مسیر سازمان نسل نو، بتوانیم فضای ارتقایی حقوق و دستمزد همکاران مان را بیشتر از اینها پیگیری کنیم، یک کارهایی در این دولت انجام شد و انشاالله بتوانیم در فضای بعدی هم بتوانیم مسیر ارتقاء و رشد حقوق و دستمزد همکاران مان را پیگیری کنیم.
سؤال: یکی از موضوعات که در مورد اورژانس اجتماعی فرمودید، افرادی که تماس میگیرند، بیشتر در چه حوزههایی تماس میگیرند، مشخص است، احصاء شده است؟
قادری: فردی در خیابان افتاده است، حال طبیعی ندارد، مسئلهای روی او حادث است، تشخیص شان این است که اورژانس بیمارستانی کارش را انجام داده است، اختلال روان دارد، یا موضوعاتی که در معرض افراد سوء بهداشت روانی قرار میگیرند، اقدامات مخاطره انگیزی را میخواهند انجام بدهند. نیروی انتظامی و دستگاههای قضائی افراد را ارجاع میدهد به سازمان بهزیستی برای این کار. احیاناً کودک آزاری، سالمند آزاری و آزارهایی که در حوزههای مختلفی مردم مشاهده میکنند از همسایگان شان در سطح اجتماع، موضوع ربایش، موضوع آزار و موضوعاتی در کریدورهایی که فرض کنید در مسیر ترمینال ها، پایانه ها، آنجا ممکن است کودک یا نوجوانی ببینند که سرگردان است، ممکن است بازمانده از خانواده باشد، ممکن است تفکری در ذهن اش برای خروج باشد، مردم با ۱۲۳ تماس بگیرند و همکاران ما بعنوان یک کار اورژانسی رسیدگی میکنند و در سطوح مختلف ارجاع و ساماندهی میدهند.
سؤال: اگر یک فردی بخواهد در زیر پوشش سازمان بهزیستی قرار بگیرد، باید چه شرایطی داشته باشد؟
قادری: ما پروندههایی که داریم، عرض کردم، صف انتظارش خارج شد، تا پایان ۱۴۰۲ که کلاً مشخص شد که ما دیگر پشت نوبتی و در صف انتظار نداریم. آن چیزی که اهمیت دارد اینکه اگر فردی پدر خانواده از کار افتاده باشد، یعنی به تشخیص کمیسیون تأمین اجتماعی از کار افتاده باشد، بانوی او میتواند بعنوان سرپرست خانوار معرفی شود و در مسیر خدمات سازمان بهزیستی قرار بگیرد. یا افرادی که بیماری هایشان پایدار میشود و تشخیص معلولیت داده میشود، آنها کارت معلولیت میگیرند و کمیسیون سازمان بهزیستی را طی میکنند. سازمان بهزیستی از چندقلوها حمایت میکند، خانوادههای چندقلو را تحت پوشش قرار میدهد. فردی که معلولیت دارد از امتیازات تخفیف شهریه استفاده میکند حتی تا مقطع دکتری. خدمات بسیار متنوعی سازمان بهزیستی دارد، یا افرادی که احیاناً بسترگرا هستند، امروز عرض میکنیم، مصوبه امروز هیئت دولت که جا دارد تشکر کنیم از جناب دکتر مخبر و وزیر محترم تعاون، کار و رفاه اجتماعی، امروز مصوبهای را داشتیم که آن بحث حق پرستاری که سالها تعداد قابل توجهی در صف انتظار بودند، ما امسال ۴۵ هزار خانوادهای که از این امتیاز باید بهرهمند شوند و در صف انتظار بودند را تحت پوشش قرار دادیم، رشد قابل توجه بعضاً تا ۹۰۰ درصد رشد در استانها داشتیم، صف انتظار آنها اینقدر طولانی شده بود، امروز هم تعرفه مصوب شد و تا ماه دیگر کارسازی نهایی آن برای حق پرستاری اتفاق میافتد که شاید نسبت به ابتدای دولت که یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان ماهیانه برای یک همسر فداکار یا مادری که از فرد ضایعه نخاعی نگهداری میکرد، ما امروز ۲ میلیون و ۱۰۰ ابتدای سال هستیم، امروز نمیدانم تعرفه آن، چون نمیدانم چند درصد افزایش پیدا کرده است، باید از سوی هیئت دولت ابلاغ شود، درصد قابل توجهی نسبت به سه سال پیش شاهد رشد هستیم. این امتیازات در سازمان بهزیستی کاملاً مشخص و کارت صادر میشود، دراختیار آنها قرار داده میشود و تحت پوشش خدمات مستمر و غیر مستمر سازمان قرار میگیرد.
سؤال: گفته میشود برخی از بیماریها از زیرپوشش حمایتی سازمان بهزیستی خارج شده است، درست است؟
قادری: خیر ما صندوق بیماریهای خاص و صعب العلاج داریم. سازمان ما سازمان بیمه گری نیست، با توجه به سیاستهایی که در گذشته بوده است و قوانین بالادستی که وجود داشته است، ما سازمان بیمه سلامت را داریم. سازمان سلامت هر ساله آئین نامهای را تصویب میکند، منابعی را از دولت و از مجلس مصوب میکند، دریافت میکند، در این دولت ۵۹ حداقل کد خدمت در حوزه توانبخشی ستاره دار شد و مردم شریف ما برای کارهایی مثل کاردرمانی، فیزیوتراپی، گفتاردرمانی و سایر موضوعات در این بازه میتوانند از آن تخفیفهای لازم استفاده کنند و بهرهمند شوند. همه افرادی که به سازمان بهزیستی مراجعه میکنند و احیاناً دهکهای پایینی را دارند، زیر سه هستند، رایگاه بیمه میشوند و هر فردی که تشخیص داده شود که معلولیت دارد، یعنی بیماری که اینقدری پایدار شده است که معلولیت است، تحت پوشش سازمان بهزیستی قرار میگیرد. بیماریهایی مثلای بی، اس امای و بیماریهای متنوعی که دسته بندی میشوند در حوزه بینایی و شنوایی و اختلال روان و ذهنی و جسمی و حرکتی اینها همه بیش از یک میلیون و شاید امروز ۵۰۰ هزار ما افراد دارای معلولیت داریم. اما اینکه آمار در جامعه و استاندارد در دنیا چقدر است، ۱۰ درصد پیش بینی میکنند. ۱۰ درصد از افراد جامعه دارای معلولیت هستند، این اتفاقی است که در دنیا میافتد. خوب است بدانید در سال حوادث جادهای و سوانح به سبد بهزیستی از حیث اینکه بخواهد یک توان جدی را ایجاد کند، ۶۰ هزار معلول در تصادفات و سوانح جادهای اضافه میشود. این نکات مهمی است که ما سه بخش داریم، حین تولد افراد احیاناً دچار معلولیت میشوند، سوانح جادهای و حوادثی که اتفاق میافتد. این سه عامل افراد دارای معلولیت را به سمت سازمان بهزیستی ارجاع میدهد.
سؤال: قانون متناسب سازی معابر شهری و حتی ساختمان ها، مدتها است بعنوان یک دغدغه مطرح میشود ولی باز وقتی شهر را نگاه میکنیم میبینیم که آنطوری که باید ساخته شود که زمینه تردد سهل و آسان ناتوانان جسمی را فراهم کند، صورت نگرفت، چرا و شما در این زمینه چه تدبیری اندیشیده اید؟
قادری: جلسات و اقدامات ایجابی خاصی انجام شده است. اگر بخواهیم گزارش بدهیم، شما درخصوص پایانهها و معابر شهری دستگاههای اداری، وزارتخانه و سازمانها میبینید که کمتر سازمانی مشاهده میکنید که بعضاً حداقل رمپی را برای ورود و خروج نداشته باشد، اما ممکن است یک دستگاه خیلی خاصی و پرآوازهای هم فراموش کرده باشد که بخواهد یک معلولی یک فرد دارای معلولیت جسمی حرکتی یا فرد نابینایی بخواهد درحقیقت برای او تسهیل گری و مناسب سازی را انجام بدهد. چند بخش وجود دارد، یکی درگاه و وبگاهها به جهت نرم افزاری است، آن چیزی که تا الان پیگیری شده است، واقعاً توسط وزارت کشور که مسئولیت مناسب سازی دارد و ما هم دبیر آن هستیم، پیگیری شده است. گزارشات نشان میدهد که آمار رو به رشد است، اگرچه این همه کار نیست.
سؤال: آیا دستگاهی که وظایف خودش عمل نکرده باشد بوده است که شما معرفی کنید؟
قادری: در سال گذشته افرادی بودند که خیلی هم سروصدا کردند، اعلام کردند افرادی ترک فعل، یعنی در معرض ترک فعل قرار گرفتند، احکام قضائی برای آنها صادر شد. ما با موضوع حمایت از افراد دارای معلولیت به تناسبی که دستگاهها باید کارشان را انجام بدهند، به هیچ عنوان هیچ شوخی نداریم، خیلی قاطع هستیم، در حمایت افراد دارای معلولیت، در سازمان آمارها هم نشان میدهد که سازمان بهزیستی یک پروژههای بسیار خاصی که فاخر و بدیع و تازه است، تا الان اتفاقی نیفتاده است ولی در دنیا دارد این کارها را انجام میدهد.
سؤال: یکی دیگر از بحثهایی که وجود دارد، ظرفیت سازی اجتماعی برای آینده است. در این زمینه چه تدبیری اندیشیده اید؟
قادری: به لطف خدا، با کار ویژهای که دو وزیر، وزیر تعاون به استانها ابلاغ کردند و وزیر کشور به استانداران سراسر کشور و دفتر معاون محترم اول به اعضای محترم هیئت دولت ابلاغ کردند. این چه بود، یک همسوسازی و ظرفیت سازی میان نهادها، گروههای مردم پایه، گروههای جهادی متخصص و دستگاهها اتفاق افتاد که ما الان ۱۶ استان را سفر کرده ایم و از نزدیک در معرض مردم و در مواجهه با مردم، آن قولی که به آقای رییس جمهور داده بودیم، مردم که به دستگاهها مراجعه میکنند، تکافل اجتماعی را پیگیری کردیم و مراجعه محوری از سوی سازمان در میدان، در شهر و روستا به سمت مردم است، آیا کسی از قلم افتاده است، آیا فردی نیازی داشته است، ما با منابع ملی که با منابع دیگر استانی اهرم کردیم در خدمت مردم هستیم، انشاالله این ۱۵ استان هم خدمت باقی مانده را خدمت مردم شریف در روزهای آتی خواهیم بود.
سؤال: ظاهراً رژیم صهیونیستی هم از کنوانسیون حقوق معلولان اخراج شد؟
قادری: به لطف خدا جنایت جنگی که انجام داد و منجر به این شد که کودکان زیادی و خانوادههای زیادی عشیره را از دست دادند و افراد دارای معلولیت بیش از ۳۰ هزار نفر این مشکل برای آنها ایجاد شد. ما بعنوان نماینده جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل تأکید به موضوعات و جرائم جنگی داشتیم که به لطف خدا با پیگیری که وزارت خارجه به همراهی سایر کشورها، این رژیم از کنوانسیون حقوق افراد دارای معلولیت اخراج شد و الحمدالله ما گزارش ایران در اجرای قانون در کنوانسیون ارائه کردیم، یک همسویی جدی میان کشورها انجام شد. انشاالله در آتیه نه چندان دور در روز ۱۲ آذر که روز گرامیداشت افراد دارای معلولیت است، شاید این موضوع کنسرسیوم میان کشورهایی که علاقمند هستند اجماع کنند با سازمان بهزیستی در کشور جمهوری اسلامی ایران در تهران اتفاق بیفتد.