به گزارش خبرگزاری حوزه، در این دنیای پرشتاب و پر از هیاهو، قلبها و جانهای ما به دنبال آرامش و نورانیتی هستند که تنها در سایه کلام وحی میتوان آن را جستجو کرد.
قرآن کریم، به عنوان کتاب هدایت و روشنایی، میتواند پاسخگوی بسیاری از این نیازها باشد؛ اما چگونه میتوانیم از این گنجینه بیپایان در زندگی روزمره خود بهرهمند شویم؟
برای پاسخ به این سوال و بررسی عمیقتر موضوع، با حجتالاسلام والمسلمین محسن رضوانی، کارشناس علوم قرآنی و مدیر موسسه فرهنگی قرآن و عترت رهروان نورالثقلین، به گفتوگو نشستهایم.
وی در این مصاحبه به اهمیت مواجهه صحیح با قرآن، تأثیرات آن بر زندگی فردی و اجتماعی، و همچنین فرصتهای معنوی ماه رمضان میپردازد که در اختیار شما مخاطبین گرامی قرار میدهیم.
* در روزهای ماه مبارک رمضان، ماه نزول قرآن قرار داریم؛ برای ما بفرمایید قرآن چگونه میتواند در زندگی ما تأثیرگذار بوده و چگونه میتواند راهگشای مشکلات ما در زندگی باشد؟
بسمالله الرحمن الرحیم
هرچیزی هنگامی تاثیرگذار است که به روش درست و مطابق مقتضیات خودش با آن مواجه شویم. چرا فرمودند در حین تلاوت قرآن کریم تصور کنید مستقیما آیات بر شما نازل میشود؟
این بخاطر مواجهه صحیح است، یعنی برای کاربردی شدن قرآن کریم در زندگی باید خود را مخاطب قلمداد کنیم.
دوم آنکه امیر المؤمنین علی علیه السلام فرمود: ذلک القرآن فاستنطقوه، ولن ینطق ولکن أخبرکم عنه، ألا إن فیه علم ما یأتی، والحدیث عن الماضی، ودواء دائکم، ونظر ما بینکم.
آن قرآن است، از قرآن بخواهید برای شما سخن بگوید، او برای شما نطق نمی کند همانا به شما خبر می دهم که در قرآن دانستنی ها برای آینده فراوان است و از گذشته نیز تجربه ها می آموزد درمان دردهای شما همواره در آن موجود و راه بهم پیوستن گسسته ها در آن مشهود است. (یعنی پاسخگوی تمامی نیازها و برای همیشه است)
شما میتوانید از قرآن جویا شوید، پرسش کنید و آن را به عنوان گویندهای دانا برای هدایت خود به سخن وادارید. این بسیار زیباست. ابتدا دردشناسی کنید و سپس با مراجعه به قرآن، داروشناسی و دوایابی میسر خواهد شد. البته هر داروخانهای مسئول فنی دارد و باید به تبیین کلام خدا که فقط از سوی اهل بیت علیهمالسلام مصداق تام مییابد، مراجعه کنیم.
قرآن کریم راهگشاست، اما راهگشایی آن در دو چیز خلاصه میشود: اول، خواندن و فهم کامل آن و دوم، تطبیق خود و سبک زندگی با آموزههای آن. تفسیر تطبیقی بسیار زیبا و تأثیرگذار است، زیرا هر چه تطبیق عقل و علم با قرآن کریم بیشتر اتفاق بیفتد، طراوت و تازگی قرآن بیشتر نمایان میشود.
البته باید توجه داشت که علم با معیار خود، که وحی الهی و علم مطلق است، تطبیق داده میشود، نه اینکه قرآن کریم به عنوان معیار با علم و عقل بشر که تجربی، خطاپذیر و نسبی است، مقایسه شود.
همیشه از زیباییهای عالم استفاده نادرست شده و این هیچ لطمهای به ذات و اصل زیباییها نمیزند.
* چگونه آموزههای قرآن را در زندگی روزمره کاربردی کنیم؟
انجام هر کاری مستلزم توجه به مکان، موقعیت و زمان مناسب و بهینه است. این امر در کارهای مادی مانند زمان غذا خوردن، استراحت، خواب، و مسافرت، کاملاً مشهود است. هدفگذاری نیز از این قاعده مستثنی نیست و باید به مکان مناسب برای دستیابی به بهترین نتیجه توجه شود.
اما در امور معنوی، مدیریت زمان و مکان بسیار ظریفتر و دقیقتر است. برای بهرهمندی از رحمت و لطف الهی، باید بدانیم که کجا، کی و چگونه میتوانیم بیشترین استفاده را ببریم. ماههای رجب، شعبان و رمضان، بر اساس فرمایشات اهل بیت (علیهم السلام)، فرصتهای ویژهای برای بهرهبرداری معنوی هستند. ماه رمضان به عنوان اوج نزول رحمت الهی، فرصتی استثنایی محسوب میشود.
امامان فرمودهاند: هرکس در ماه رمضان آمرزیده نشود، مگر اینکه عرفات را درک کند؛ این بیانگر اهمیت زمان و مکان است، نماز خواندن در مسجد، محراب یا خانه، تفاوتهای آشکاری دارد؛ و نوع مسجد نیز تأثیرگذار است.
اگر بخواهیم در معاملات معنوی خود با خداوند متعال حداکثر سود و راندمان را کسب کنیم، ماه رمضان بهترین فرصت است. اما چگونه؟
در ماه رمضان باید تمرکز اصلی خود را بر تربیت رفتاری و اخلاقی و رشد روانی و روحی بگذاریم؛ اما متاسفانه گاهی این اتفاق نمیافتد و فعالیتهای معنوی محدود به قرائت قرآن و جلسات جزءخوانی میشود.
ما باید به دنبال کاربردی کردن آیات قرآن، به ویژه در جنبههای اخلاقی، کنترل خشم و شهوت، و ایجاد نشاط و آرامش در خود، خانواده و جامعه باشیم.
آیا میتوانیم داروهای ارزشمندی مانند قرآن را در اختیار داشته باشیم، ولی از آنها استفاده نکنیم؟ این قابل قبول نیست. به خودم و امثال خودم هشدار میدهم: اگر خواندن قرآن در سال جاری نسبت به سال گذشته هیچ تغییری در ما ایجاد نکرده، نشان میدهد که آن قرآن، قرآنی که خداوند میخواهد نیست و آن خدایی که امام زمان (عج) میخواهد، نیز در کار نیست.
قرآن، دوای دردها و راه سامان دادن به کارهای ماست. اگر با وجود خواندن قرآن، مشکلات مانند حجاب، اشتغال، بیماری یا خشکسالی حل نمیشود، پس چه؟ این نشان میدهد که ما به درستی از قرآن استفاده نمیکنیم. بحث تزکیه و تقوا، همان تربیت اخلاقی است که باید به آن دست پیدا کنیم. انشاءالله خداوند متعال به ما توفیق دهد که به این مهم دست یابیم.
گفتوگو از: سمیرا گلکار
نظر شما