حجت الاسلام و المسلمین محمدصالح مازنی، مدیر ترویج پژوهش معاونت پژوهش حوزه‌های علمیه، در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری حوزه در مشهد، به تبیین سیاست‌ها، راهبردها، سیر تطور ساختار پژوهشی، اقدامات جاری و افق آینده ترویج پژوهش در حوزه پرداخت.
پژوهش، ستون فقرات تمدن‌سازی اسلامی
حجت الاسلام و المسلمین مازنی با اشاره به هدف کلان سوم سند چشم‌انداز حوزه‌های علمیه گفت: تأمین و تولید علم و اندیشه و فرهنگ متقن و متناسب با نیاز جوامع هدف، در طراز جهانی و بر اساس آموزه‌های وحیانی قرآن و سنت اهل‌بیت(ع)، محور اصلی حرکت پژوهشی حوزه است. راهبرد کلان اول این هدف، بر مدیریت و توسعه پژوهش‌ها و فعالیت‌های فکری ،فرهنگی از طریق مراکز علمی حوزوی تأکید دارد.
وی افزود: در ذیل این راهبرد، اقدامات کلانی چون «تربیت پژوهشگران حوزوی»، «تقویت اندیشمندان فرهنگی» و «ایجاد توازن میان آموزش و پژوهش» تعریف شده و مأموریت اصلی مدیریت ترویج پژوهش را نیز در همین راستا، «تربیت پژوهشگر» در سه عرصه آموزش مهارتهای پژوهشی، فعالیت‌های نگارشی و فعالیت‌های ترویجی عنوان کرد.
ترویج پژوهش، مقدمه تولید علم
مدیر ترویج پژوهش معاونت پژوهش حوزه‌های علمیه با بیان اینکه ترویج فرهنگ پژوهش در حوزه، نه صرفاً یک برنامه اداری بلکه یک رویکرد راهبردی است، اظهار داشت: هدف این مدیریت، تقویت روحیه جست‌وجوگری علمی در طلاب و فراهم‌سازی بسترهای پژوهش‌گری در مسیر تولید علم است. وی خاطرنشان کرد: پژوهش نه‌تنها در مأموریت‌های تحقیقی حوزه نقش دارد، بلکه بر کیفیت تدریس، تهذیب و حتی تبلیغ دینی نیز تأثیرگذار است.
وی با تأکید بر لزوم پژوهش‌محوری در فعالیت‌های آموزشی حوزه، گفت: مدرسین برای تدریس دروس حوزوی باید به روز، مسلط و پژوهشگر باشند؛ همچنین اساتید اخلاق نیز باید مسائل نوپدید و نیازهای طلاب را بشناسند و پاسخ متقن ارائه دهند. این شناخت با پژوهش مستمر روان‌تر حاصل می‌شود.
مسیر تربیت پژوهشگر در حوزه
حجت الاسلام و المسلمین مازنی، تربیت پژوهشگر را فرایندی مستمر و هدفمند خواند که از تنظیم ضوابط و آیین‌نامه‌ها در ستاد آغاز شده، با اجرای برنامه‌های آموزشی در مدارس ادامه یافته و با ارزیابی نهایی طلاب در قالب رتبه‌بندی پژوهشگران تکمیل می‌شود.
وی با اشاره به آیین‌نامه رتبه‌بندی پژوهشگران، تصریح کرد: طلبه‌ای که حداقل ۴۰ امتیاز پژوهشی، با تأکید بر کسب ۲۵ امتیاز از جدول «فعالیت‌های علمی و تحقیقاتی» کسب کند، موفق به دریافت رتبه «پژوهشگر سطح یک» خواهد شد؛ هدفی که باید به‌صورت نهادینه در فرایند تربیتی مدارس دنبال شود.
وی با اشاره به طراحی شاخص‌های پژوهش‌محور برای گزینش طلاب جدید به ضرورت بازبینی نقش «پژوهش درسی» اشاره کرد و افزود: روحیه جست‌وجوگری، هوش تحلیلی و توان استدلال علمی متقاضیان ورود به حوزه باید مورد ارزیابی علمی قرار گیرد؛ همچنین تأثیر آن در تقویت فرهنگ تحقیق، شناسایی استعدادهای پژوهشی و تولید آثار علمی، نیازمند تحلیل و ارزیابی تخصصی است.
ایجاد کانون‌ها، نشریات علمی و نهادینه‌سازی فعالیت‌های پژوهشی
حجت الاسلام و المسلمین مازنی از راه‌اندازی کانون‌ها و مجلات علمی مدرسه‌ای در سراسر کشور خبر داد و گفت: پایداری این اقدامات نیازمند تأمین منابع مالی، آموزش نیروی انسانی، و ایفای نقش حاکمیتی ستاد مرکزی پژوهش است.
وی با اشاره به طراحی شیوه‌نامه شناسایی استعدادهای پژوهشی و هدایت آن‌ها به دوره‌های نخبه‌پروری ادامه داد: برگزیدگان جشنواره علامه حلی با ورود به این چرخه، مسیر آموزش‌های پژوهشی هدفمند را طی خواهند کرد.
وی با بیان اینکه استمرار آموزش مهارتهای پژوهشی به اساتید در سطوح مختلف در آینده صورت می گیرد ، افزود: تربیت مدرسان سطح پیشرفته، آموزش سرفصل‌های برنامه جامع پژوهش و فعال‌سازی گروه‌های علمی-تربیتی جهت انجام وظایف پژوهشی، از جمله برنامه‌های جاری است.
دانش‌افزایی کادر پژوهشی استان‌ها
حجت الاسلام و المسلمین مازنی همچنین بر برگزاری کارگاه‌های تخصصی برای کادر پژوهش، آموزش ارزیابی مقالات علمی، راه‌اندازی نشریات و برگزاری جشنواره‌ها به عنوان گام‌های مهم در ارتقای سطح پژوهش در استان‌ها تأکید کرد.
پژوهش در مراکز تخصصی؛ محور آینده
مدیر ترویج پژوهش معاونت پژوهش حوزه‌های علمیه از وضعیت‌سنجی پژوهشی مراکز تخصصی در آینده خبر داد و گفت: تدوین و اجرای برنامه جامع پژوهشی برای این مراکز از اولویت‌های سال جاری حوزه است.
نظر شما