به گزارش خبرگزاری حوزه، ششم ذی القعده روز بزرگداشت حضرت شاهچراغ احمد بن موسی بن جعفر (علیهالسلام)، از فرزندان امام موسی کاظم و برادر امام رضا (علیهمالسلام) است که در شهر شیراز مدفون است.
پدرش موسی بن جعفر (علیهالسّلام) و مادرش اماحمد از زنان فاضله دوران خویش بود.در خصوص رابطه ایشان با پدر بزرگوارش، روایت شده است که امام موسی کاظم (علیهالسلام)، او را بسیار دوست میداشت و ملکی را از خود به او بخشید و او را به بخشندگی و دلیری ستود.
شیخ مفید (۴۱۳ ق) در اینباره میگوید: احمد بن موسی، سیّدی کریم و جلیل و صاحب ورع بوده و حضرت ابوالحسن موسی (علیهالسلام) او را دوست میداشت و مقدم میشمرد و یک قطعه زمینی همراه با آب آن، معروف به یسیره به او بخشیده بود.کشی رجالی معروف،احمد بن موسی را یکی از فضلای عصر خود نام برده، او را در زمره محدثانی میشمارد که احادیث زیادی از پدر و اجداد بزرگوارش نقل کرده است و مینویسد: احمد بن موسی به دست مبارک خود قرآن کریم را نوشته است.
مادر احمد بن موسی، از زنان بسیار محترم بود که او را ام احمد مینامیدند. حضرت موسی بن جعفر (علیهالسلام)، به او علاقه زیادی داشت، وقتی از مدینه به بغداد رفت، امانتهای امامت را به او سپرده، فرمود: «هر کس در هر موقع آمد و این امانتها را از تو خواست، بدان من از دنیا رفتهام و او جانشین من است و امامی است که اطاعتش بر تو و سایر مردم واجب است».
وقتی هارون، امام کاظم (علیهالسلام) را در بغداد مسموم کرد، حضرت رضا (علیهالسلام)، از ام احمد امانتها را خواست. ام احمد گفت: وای پدرت شهید شد؟ فرمود: «آری؛ اکنون از دفن او فارغ شدم، آن امانتهایی که پدرم موقع رفتن به بغداد در اختیارت گذاشت بیاور، من جانشین او و امام به حق بر جن و انس هستم». ام احمد امانتها را تحویل داد و با آنجناب به امامت بیعت کرد.
پس از شهادت امام هفتم، عدهای به گمان امامت احمد بن موسی(ع) اجتماع کردند، احمد بن موسی با صراحت اعلام کرد آن چنان که شما در بیعت من هستید، من در بیعت برادرم علی بن موسی الرضا هستم و او ولیِّ خدا، پیشوا و جانشین پس از پدرم است.سپس همگان با علی بن موسی(ع) بیعت کردند و امام رضا(ع) در حق برادرش دعا کرد. با این حال برخی فرقهنویسان و کتب ملل و نحل، از فرقهای با عنوان «احمدیه» و پیروان احمد بن موسی(ع) نام برده که پس از شهادت امام کاظم(ع) قائل به امامت وی شدند.
بسیاری از علمای انساب احمد بن موسی را بدون فرزند دانستهاند اما برخی دیگر برای وی چهار فرزند به نامهای محمد، علی، عبدالله و داود نقل کرده اند و امامزاده ابراهیم مدفون در قم را فرزند احمد بن موسی میدانند.
ویژگیهای شاهچراغ و پیدا شدن قبر
قُتلُغ خان، حاکم شیراز و عامل مأمون در خان زینان در هشت فرسخی شیراز با احمد بن موسی(ع) و کاروان همراه وی ملاقات کرد و خبر شهادت امام رضا(ع) را به آنان رسانید. ایشان به همراه نزدیکان خود راهی شیراز شد و در آنجا در جریان جنگی به شهادت رسید.
قبر احمد بن موسی ـ (علیهالسّلام) در بین سالهای ۳۳۸-۳۷۲ ق. در زمان حکومت عضدالدوله دیلمی آشکار گردید. بنا به گزارش دیگری قبر آن بزرگوار در سال ۷۴۵ ق. در زمان حکومت شاه ابو اسحاق کشف گردید. البته آن چه برخی از محققان به دست آوردهاند این است که ظاهراً قبر آن حضرت در زمان عضد الدوله دیلمی ظاهر گشته. اما بر اثر مرور زمان و زلزلههای پی در پی قبر وی از دیدهها مخفی گردید، تا این که مجدداً در سال ۷۴۵ ق. آشکار گردید.
این بیان میرساند که اطلاعاتی هر چند مختصر از قبر آن امام زاده وجود داشته است. در کتاب بحرالانساب و آثار الاحمدیه، شرحی مفصل در مورد چگونگی آشکارشدن قبر آن حضرت در زمان عضدالدوله آمده است. گرچه بر اثر مرور زمان این ماجرا گرفتار مطالبی آمیخته با افسانه شده است.آن چه که در بیشتر گزارشها آمده است بر این نکته تاکید دارد که شبها نوری از قبر ایشان ساطع میشد و پیکر وی نیز که چندین قرن از شهادت او میگذشته هنوز سالم و تازه به نظر میرسید و انگشتر در دستش بود که نگینش منقش به جمله «العزة الله احمد بن موسی» بود و همین انگشتری سبب شناسایی او شد. پس از ظاهر شدن قبر در شیراز مدتها جشن و سرور برپا بود و از آن موقع تاکنون بارگاه ایشان بهتر از گذشته آباد و ملجا شیفتگان آن حضرت شده است.
احمد بن موسی، در عبادت حق، پرهیزکاری، زهد، کرامت نفس و جوانمردی زبانزد همگان بود و بزرگواریش سبب گردید، در طول حیاتش مردم دو بار به عنوان امام با او بیعت کنند و در هر دو بار او مردم را به مسیر صحیح یعنی امامت برادرش علی بن موسی الرضا هدایت کرد.پس از هجرت حضرت امام رضا (علیهالسّلام) چون تحمل فراق برادر برایش ناگوار شد، با عده زیادی راهی ایران شد و نزدیکی شیراز گرفتار حیله گریهای مامون شد و احمد پس از نبردی نابرابر به شهادت رسید و به دلیل خفقان موجود تا سالها قبرش بر شیعیان مخفی ماند،تا این که در زمان «عضدالدوله دیلمی» و در پی واقعهای شگفت، قبر آن بزرگوار آشکار شد.
کراماتی که شیعیان با توسل به این بزرگوار مشاهده کردهاند موجب شده است تا علاقهمندان آن حضرت از راههای دور و نزدیک به زیارت او بیایند و کسب فیض نمایند.
منابع:
منتهی الامال شیخ عباس قمی
ویکی شیعه
دانشنامه اسلامی
مفاتیح الجنان
نظر شما