شنبه ۴ مرداد ۱۴۰۴ - ۱۱:۵۵
تحلیلی بر چهار پیام رهبر انقلاب از آغاز جنگ تا چهلمین روز

حوزه/ تحلیل محتوای چهار پیام رهبر انقلاب در ۴۰ روز نخست جنگ اخیر نشان می‌دهد ایشان با تأکید بر سه محور "عقلانیت، معنویت و مقاومت"، هویت تمدنی امّت اسلامی را تبیین و گفتمان تسلیم‌ناپذیری را به‌مثابهٔ الگوی رفتاری ملت ایران معرفی کرده‌اند.

به گزارش خبرگزاری حوزه، حجت الاسلام مهدی محرمی از اساتید حوزه در مطلبی با عنوان «امّت در نگاه امام جامعه: تحلیلی بر چهار پیام مقام معظم رهبری از آغاز جنگ تا چهلمین روز» نوشت:

این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی به بررسی محتوای چهار پیام مقام معظم رهبری در بازه‌ی زمانی آغاز جنگ تا چهلمین روز می‌پردازد.

یافته‌ها نشان می‌دهد که ایشان با خطاب قرار دادن مستقیم ملت ایران و استفاده از القاب بلند، مؤلفه‌های هویتی امّت اسلامی را در سه سطح عقلانیت، معنویت و مقاومت تبیین نموده‌اند.

همچنین، تأکید بر نفی تسلیم‌پذیری و تکریم روحیه‌ی اعتمادبه‌نفس ملی از دیگر محورهای کلیدی این پیام‌هاست.

مقدمه

در گفتمان انقلاب اسلامی، امّت به‌مثابه‌ی یک کلان‌هویت سیاسی-تمدنی تعریف می‌شود که بر پایه‌ی ایمان، عقلانیت جمعی و مقاومت استوار است.

مقام معظم رهبری در چهار پیام خود (یک مکتوب و سه رسانه‌ای) با محوریت تمجید از ملت ایران، این انگاره را به‌صورت عینی تحلیل کرده‌اند. پژوهش حاضر با استناد به روش تحلیل محتوای کیفی، این پیام‌ها را در چارچوب نظریه‌ی امّت واحده بررسی می‌کند.

مبانی نظری: امّت در گفتمان رهبری

از منظر ایشان، امّت ایران دارای سه ویژگی متمایز است:

۱. هویت تمدنی: اشاره به القابی چون ملت عظیم‌الشأن و صاحب تمدن کهن.

۲. عقلانیت عملی: وقت‌شناسی و قوام عقلانیت در مواجهه با تهدیدات

۳. روحیه‌ی مقاومت: شجاعت و نفی تسلیم در برابر قدرت‌های استکباری

مقام معظم رهبری در این باره می فرماید: « ملّت ایران تسلیم‌شدنی نیست... این منطق ملّت ایران است، این روحیه‌ی ملّت ایران است.»

یافته‌ها: تحلیل محتوای پیام‌ها

۱. تکریم ملت به‌مثابه‌ی سوژه‌ی تاریخی

- استفاده از ۱۲ لقب حماسی (مانند ملت مومن، سرافراز، عظیم‌الشأن) که نشان‌دهنده‌ی جایگاه ملت در گفتمان مقاومت است.

- تبریک سه‌گانه به مناسبت‌های:

الف . پیروزی بر رژیم صهیونیستی ب. شکست آمریکا در جنگ روانی ج. وحدت ملی در راهپیمایی‌ها

۲. نفی گفتمان تسلیم‌پذیری

تحلیل دوگانه‌ی ایشان از تهدیدات آمریکا:

نخست: بی‌اثر بودن تهدید بر ملتی که به آیه‌ی *«وَلا تَهِنُوا...»* (آل عمران:۱۳۹) ایمان دارد.

دوم: نامعقول بودن درخواست تسلیم از ملتی با سابقه‌ی تمدنی سه‌هزارساله.

مقام معظم رهبری در این باره می فرماید: « تهدید را به کسی بکنند که از تهدید آنها می‌ترسد. ملّت ایران نشان داده که در مقابل تهدیدِ تهدیدکنندگان دچار ترس نمی‌شود.»

۳. مقاومت به‌مثابه‌ی کنش تمدنی

الف: تمجید از حرکت نمادین بانوی مجری تلویزیون به‌عنوان نمایش قدرت نرم امّت

ب: تأکید بر اینکه پیروزی‌های اخیر نه نظامی، بلکه از جنس اراده‌ی ملی بوده است:

«این کارِ بزرگ از جنس عملیّات نبود؛ از جنس عزم بود.»

ج: مقایسه‌ی روحیه‌ی فعلی ملت با دوران پهلوی که «حتی اعتراض در خفا هم ممکن نبود.»

نتیجه‌گیری

۱. امّت‌سازی مبتنی بر الگوی اسلامی: پیام‌های رهبری نشان می‌دهد که وحدت ملی در سایه‌ی ایمان و عقلانیت جمعی شکل می‌گیرد.

۲. مقاومت به‌عنوان گفتمان مسلط: نفی تسلیم‌پذیری، نه یک شعار سیاسی، بلکه برآمده از هویت تمدنی ایران است.

۳. زن به‌عنوان کنشگر تمدنی: اشاره به نقش بانوی مجری، مؤید ظرفیت‌های نهادینه‌شده‌ی زنان در گفتمان مقاومت است.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha

نظرات

  • محمد IR ۱۵:۳۶ - ۱۴۰۴/۰۵/۰۴
    زنده باد رهبرم سید علی