خبرگزاری حوزه | غیرت، یکی از فضائل اخلاقی ارزشمندیست که در جوامع امروزی مورد غفلت و کمتوجهی واقع شده است. در چنین شرایطی چهبسا به جوش آمدن غیرت جمعی یک ملت مانند الماسی کمیاب در چشم جهانیان میدرخشد و تلنگری محکم بر پیکره متخاصمان به وطن بوده و شور و هیجان وصف ناپذیری را برای افراد در هر جایگاه و با هر دیدگاهی که باشند به ارمغان میآورد. یک اتحاد و همبستگی جمعی بدون هماهنگی قبلی که به وقت نیاز خود را بروز میدهد و چشمها را به حیرت وامیدارد، ویژگی جدایی ناپذیر هر ایرانی نهفته در حفرههای قلبش که وقت دفاع از یک حقیقت واحد جوانه میزند، تنومند میشود و در اعماق جانش ریشه میدواند.
غیرت مفهومی چند وجهی است که ریشه در فرهنگ و تاریخ هر ملتی دارد. این واژه به معنای تعهد، پاسداری و احساس مسئولیت در قبال کسی یا چیزی که برای انسان ارزش و اهمیت بسیار دارد؛ خواه آن چیز ناموس، وطن، دین یا حتی شرافت و کرامت شخص باشد.
شور و هیجان برخاسته از غیرت، نه فقط یک واکنش احساسی بلکه یک نیروی محرکه شناختی و ارادی است که از باور به ارزشهای دینی و ملی یک ملت سرچشمه میگیرد و در لحظه دفاع از حریم خود و مبارزه با هرگونه تهدید کنندهای صحنهای غرور آفرین رقم میزند. غیرت نیرویی درونی همراه با یک انگیزه پایدار و قدرتمند که فرد را در برابر هر سختی، تهدید و تجاوزی مسلح کرده و اورا به سمت حفظ ارزشهایش سوق میدهد از مرزهای توانایی فرد عبور میکند و فرد را به انجام کارهایی وا میدارد که در شرایط عادی غیرممکن به نظر میرسد.
غیرت را میتوان در ابعاد مختلفی طبقهبندی کرد که هر کدام نشاندهنده جنبههای گوناگون تعهد و مسئولیتپذیری انسان در قبال آنچه برایش ارزشمند است، میباشد:
غیرت دینی، برخاسته از باورها و اعتقادات دینی ماست؛ یعنی انسان در برابر تخلفاتی که از مسیر حق و عدالت و احکام الهی صورت میگیرد، خاموش ننشیند و بیتفاوت از کنار آن نگذرد. بلکه تخلف هرچه شدیدتر باشد جوش و خروش او بیشتر گردد.
بر این اساس جهاد و امر به معروف و نهی از منکر از جمله مصادیق غیرت دینی میباشد از وقایع تاریخی که وجههی تمام و کمال از این تعابیر را به منصه ظهور میگذارد واقعهی شهادت سالار شهیدان در کربلا و در ادامه روشنگریهای حضرت زینب_سلام الله علیها_ در کاخ زور و تزویر یزید میباشد.
غیرت ناموسی، حفظ و حراست از بنیان خانواده در برابر آسیبها و تهاجمات بیرونی، ایجاد امنیت و آرامش و پاسخ دادن به نیازهای عاطفی در بستر خانواده است.
به تعبیر دیگر پرداختن به اغنای روحی و فکری افراد در حریم امن خانواده، حفظ حرمتها و جلوگیری از آلودگیهای احتمالی و به هرگونه تجاوز و دستدرازی به این حریم، پاسخ قاطع دادن است. غیرت ناموسی برپایه تعابیر دینی و فرهنگی ما بر آن باور است تا برای پیشگیری از آسیبهای احتمالی ازجمله افراطگریهای قومی قبیلهای که برآمده از سوءظن و تجسسهای بیمورد و یاحتی تفریطهایی که غضب الهی و گرفته شدن ایمان را به دنبال خواهد داشت توصیه به میانه روی و دقت به چهارچوبهای فقهی ما در حفظ حریم خانواده داشته باشد.
غیرت ملی، صفت غیرت در آدمی به مثابه پاسبانی است که به موقع تهاجم بیگانگان بیدار میگردد و با قدرت با او مقابله میکند؛ شاید جامعه در برخی مقولههای غیرت دچار سردرگمی و یا حتی تاثیر از تبلیغات رسانههای معاند غربی باشد ولی در مورد غیرت ملی و دفاع از میهن هیچ چیز نمیتواند هوشیاری و سرزندگی را از مردمان این سرزمین بگیرد.
غیرت ملی نوعی عشق به میهن، دفاع از تمامیت ارضی و حفظ استقلال و عزت ملی است. این نوع غیرت در زمان جنگ و تجاوزات خارجی به وضوح در بستر جامعه نمایان میشود و در این شرایط هرکسی در هر جایگاهی با هر دیدگاهی انسجام ملی را حفظ کرده و در مسیر دفاع از میهن جانبازی میکند.
یک نمونه بیبدیل غیرت ملی، حماسهای بود که مردم در جنگ تحمیلی ۱۲ روزه در دفاع از ایران آفریدند. در اینباره رهبر انقلاب فرمودند: «همه مردم با جهتگیریهای سیاسیِ گاهی متقابل، با وزن مذهبی کاملاً متفاوت، در کنار هم ایستادند و این وحدت بزرگ را، این اتّحاد عظیم ملّی را به وجود آوردند. ملت ایران کار بزرگی انجام داد؛ این کارِ بزرگ از جنس عملیّات نبود؛ از جنس اراده بود، از جنس عزم بود، از جنس اعتماد به نفْس بود».
این اتحاد عظیم و این وحدت بزرگ ثمره ایستادگی و غیرتورزی مردمانی است که هر کدام به گونهای گوشهای از این اثر هنری بیمانند را رقم زدند. چه بسا در طول تاریخ هزار ساله میهنمان نیز نمونههای این چنین بسیار دیده و شنیدهایم اینها همه سندی بر حقانیت غیرت ملی مردمان ایران است که همواره تا آخرین قطره خون برای پاسبانی از خاک و ناموس کشورشان جنگیدهاند. همانگونه که فردوسی در شعرش میگوید: «چو ایران نباشد تن من مباد به دین بوم و بر زنده یک تن مباد».
بیداری مردمان این سرزمین در معنا بخشیدن به غیرت بسیار ستودنی و قابل تقدیر است. به خود میبالیم که در سرزمین مردان و زنانی زیست میکنیم که همواره بیدار و هوشیار بوده و اجنبی متخاصم را پاسخی دندانشکن داده اند.
الهام کرمی
نظر شما