به گزارش خبرگزاری حوزه، استفاده از خواب و رؤیا بهعنوان دلیل حقانیت در میان مدعیان دروغین، همواره محل مناقشه بوده است. احمد بصری نیز با اتکا به این روش، ادعاهایی را مطرح کرده که بر اساس آموزههای شیعه فاقد اعتبار است.
مقدمه:
استفاده از خواب و رؤیا در میان مدعیان دروغین جایگاهی ویژه دارد و چون دلایل کافی برای اثبات ادعای خود ندارند به آن متوسل میشوند.
احمد بصری نیز یکی از ادله حقانیت خود را دیدن خواب و رؤیا دانسته و برای آن دستورالعملهایی مانند: سه روز روزه گرفتن و یا خواندن یک دعا به مدت چهل شب ارائه داده است.
نوع تبلیغات احمد بصری با روش کار مدعیانی همچون «فضل الله حروفی» رئیس فرقه حروفیه و مدعی مهدویت، «سید محمد نور بخش» مؤسس صوفیه نوربخشیه و مدعی مهدویت، «بایزید انصاری» معروف به پیر روشن و مدعی مکاشفات متعدد، «مهدی سودانی» مدعی مهدویت و همچنین «جهیمان عتبی» از شیوخ سلفی و وهابی مقیم عربستان و «محمد بن عبدالله قحطانی» مدعی مهدی موعود بسیار نزدیک میباشد. (۱)
هدف از این نوشتار بررسی میزان اعتبار خواب برای اثبات حقانیت یک مکتب یا فرد است.
اعتبار خواب در مکتب شیعه
شیعه امامیه اصل خواب و رؤیا و امکان ارتباط روحی میان انسان خاکی و منابع الهی و کشف بخشی از حقایق از طریق خواب، برای انسان را میپذیرد و به استناد آیات و روایات آن را نوعی الهام درونی می داند.
در روایات شیعه رؤیا به چندگونه تقسیم شده است: پیامبر اکرم ﷺ می فرماید: الرؤیا ثلاثةٌ : بُشری مِن اللّه، و تَحزِینٌ مِنَ الشیطانِ ، و الذی یُحَدِّثُ بهِ الإنسانُ نَفسَهُ فَیَراهُ فی مَنامِهِ .(۲) خواب سه گونه است گاهی بشارتی از ناحیه خداوند است گاه وسیله غم و اندوه از سوی شیطان و گاه مسائلی است که انسان در فکر خود میپروراند و آن را در خواب میبیند.
در برخی روایات نیز آمده است: «خواب یا بشارتی است که خداوند به مؤمن میدهد یا آن چیزی است که شیطان القا میکند و یا چیزی جز خوابهای آشفته نیست. (۳)
بر مبنای روایات باب خواب رؤیای صادقه و خواب رحمانی قابل اعتناست؛ ولی القائات شیطان در خواب برای گمراهی افراد بوده، و اعتباری ندارد.
در کل آیا میتوان عقل و روایات اهلبیت را تعطیل کرد و به خواب روی آورد؟
اگر بخواهیم باب خواب و رؤیا را به صورت عام و بدون در نظر گرفتن موارد آن باز کنیم امروزه بسیاری از ادیان و فرق انحرافی میتوانند ادعاهای باطل خود را با تمسک به خواب به مریدان خود القا کنند. همان طور که برخی اهل سنت ادعا دارند که رسول خدا ابوبکر و عمر را در خواب دیدهاند و پیامبر آنها را به عنوان خلیفه معرفی کرده است. (۴) به یقین ما این خوابها را به تعبیر قرآن أضغاث احلام و خواطر شیطانی میدانیم؛ چراکه به دلایل متقن ثابت شده است که حضرت علی علیهالسلام جانشین به حق رسول خدا بوده است.
مرحوم کراجکی از شاگردان شیخ مفید(ره) در کتاب خود بحث مفصلی را از شیخ نقل کرده و این گونه رؤیاها را باطل می داند. (۶)
تعدد خوابهایی که در آن رسول خدا تخیل شده است و ایشان به عقیده ای دستور داده که در باطل بودن آن تردیدی نیست نشان میدهد که شیاطین میتوانند چهره سازی کرده، و بیننده رؤیا را دچار توهم کنند.
به ویژه اینکه هیچ یک از افراد بشر در این دوران، چهره حقیقی پیامبر را ندیدهاند و نمیدانند ایشان به چه صورتی بوده تا بخواهند درستی یا نادرستی رؤیای خود را تشخیص دهند.یعنی از کجا معلوم، آن کسی که در خواب به عنوان پیامبراکرم ﷺ دیدهاند واقعا خود حضرت باشد. (V)
خدای تعالی می فرماید: «إِنَّ الشَّیاطین لَیُوحُونَ إِلَی أَوْلِیَائِهِمْ لِیُجَادِلُوکُمْ وَإِنْ أَطَعْتُمُوهُمْ إِنَّکُمْ لَمُشْرِکُونَ» (۸) شیاطین به دوستان خود مطالبی را القا میکنند تا با شما به مجادله برخیزند. اگر از آنها اطاعت کنید، شما نیز مشرک هستید.»
همچنین افراد بیشماری را میتوان نام برد که دروغگو بودن احمد و یارانش را در رؤیا دیدهاند به عنوان مثال در کتاب «الجواب المنیر» سؤال ۲۲۳ که سؤالات افراد از طریق اینترنت به احمد اسماعیل و جوابهای وی به آنهاست فردی به نام «السلمانی الذری» که از معتقدین به احمد اسماعیل میباشد، از او میپرسد: همسرم نمازی که شما منت گذاشته و بر ما تعلیم دادید را خواند و خوابید؛ ولی خواب وحشتناکی دید و دیگر دعوت شما را قبول نکرد و من تلاش کردم وی را متقاعد کنم؛ ولی فایده نداشت. از شما تقاضای دعا دارم و اینکه راهکاری برای حل مشکل ارائه دهید.
احمد اسماعیل در جواب این مرید خود می نویسد: «فاصبر صبراً جمیلاً خالٍ من الشکوی لغیر الله» صبری زیبا و خالی از شکایت برای غیر خدا داشته باش.
در این پاسخ اولاً کلمه خالی در حالت نصبی است و باید «خالیاً» نوشته شود، نه «خالٍ» و ثانیاً، فارغ از این اشتباه ادبی، احمد اسماعیل با این جواب اعتراف کرده است خوابهایی که با دستور او صورت گرفته، باطل بودن وی را بر بیننده مکشوف کرده است.
امام صادق علیهالسلام میفرماید: «إنَّ دِینَ اللّه تَبارَکَ و تعالی أعَزُّ مِن أن یُری فی النَّومِ» (۹) دین خدا عزیزتر از آن است که بخواهد با خواب فهمیده شود.
تردیدی نیست که طبق روایات جنیان و شیاطین نمیتوانند در قالب حقیقی معصومین درآمده، سخن گزافهای بگویند؛ اما میتوانند ایجاد تخیل نمایند تا بیننده رؤیا، گمان کند که یکی از حضرات معصومین را در خواب دیده است پس باید توجه کرد که اگر مطلبی در رؤیا مخالف با روایات و عقل سلیم باشد؛ گرچه از جانب یکی از معصومین علیهمالسلام بیان شود، به یقین رؤیای کاذبی بیش نیست.
و البته در مورد احمد اسماعیل و امثال وی با توجه به ادله متقن، تردیدی در کذب بودن ادعای آنها وجود ندارد. بنابراین اگر خوابی دیده شود به یقین حمل بر تصرف شیاطین در آن میشود (۱۰)
و در بهترین حالت میتوان گفت: که آن خواب زاییده افکار و تمرکز وی بر موضوع احمد اسماعیل بوده که در زمره خوابهای پریشان قرار میگیرد.
پینوشت:
۱. مهدیان دروغین رسول جعفریان، ص ۲۶۰
۲.بحار الأنوار، محمد باقر مجلسی، ج ۵۸، ص ۱۸۱
۳.دایرة المعارف تشیع، ج ۸، ص ۳۹۸، مدخل رؤیا
۴.ترتیب المدارک و تقریب المسالک ، قاضی عیاض، ج ۱، ص ۲۶۳
۵. انبیاء / ۵
۶.کنز الفوائد کراجکی، ج ۲، ص ۶۵
۷. کتاب ره افسانه محمد شهبازیان، ص ۱۲۲
۸.انعام / ۱۲۱
۹.کافی، محمد بن یعقوب کلینی، ج ۳، ص ۴۸۲
۱۰. ره افسانه، ص ۱۲۵
منبع: پایگاه جامع فرق و ادیان و مذاهب
نظر شما