حجت الاسلام و المسلمین عباس بادله طارسی از اساتید حوزه علمیه قم در گفت وگو با خبرنگار خبرگزاری حوزه در ساری، با اشاره به اهمیت جایگاه راویان احادیث در اسلام اظهار داشت: آنها کسانی هستند که روایات معصومین (ع) را با ذکر سند، نقل می کنند و نقش اساسی در انتشار دانش دینی دارند.
وی افزود: از شرایط راوی در اسلام، عقل، بلوغ، ایمان، عدالت و ضابط بودن است. مراد از ایمان، شیعه ۱۲ امامی بودن، و مراد از ضابط بودن داشتن قدرت حافظه در حدیث است. احادیث بر طبق حالات راوی به چهار قسم تقسیم می شوند: «صحیح، حسن، موثق و ضعیف» و البته هر کدام، شعبه هایی دارد که در کتاب ها به صورت مفصل بیان شده است.
استاد حوزه علمیه قم گفت: جایگاه راویان حدیث را علم رجال و درایه بیان می کند. در علم رجال، بحث از شناسایی راویان احادیث، از جنبه نام و اوصافی که در مدح و ذمّ آنها بیان شده است که به آنها جرح و تعدیل گفته می شود. در علم رجال، بحث از فهرست، تراجم و مشیخه هم می شود.
حجت الاسلام و المسلمین بادله طارسی بیان کرد: در کتاب رجال به بررسی حال راویان پرداخته است. افرادی مانند عبدالله بن عباس، اصبغ بن نباته، عامر بن واصل، ابوخالد کابلی، زرارة بن اعین، هشام بن حکم، ابان بن عثمان، حسن بن محبوب، حسین بن سعید اهوازی، علی بن مهزیار اهوازی، محمد بن حسن صفار قمی، عالمان و فقهای ما به سادگی تسلیم هر سخن منسوب به ائمه (ع) نمی شوند؛ بلکه از طرق گوناگون سخنان مطرح شده را مورد ارزیابی قرار می دهند؛ ار جمله «بررسی سندی، عدم مخالفت با قرآن کریم، طباق مضمون روایات با حکم عقل؛ و البته منظور، عقل روش مند و ژرف اندیش است.
وی اضافه کرد: در زمان حضور ائمه اطهار (ع) ۴۰۰ کتاب در زمینه های مختلف جمع آوری شده که به «اربعمئه» معروف شد که بعدها باب بندی شد و در ذیل چهار کتاب اصلی، یعنی کافی کلینی رحمت الله علیه، من لا یحضره الفقیه شیخ صدوق رحمت الله علیه و تهذیب و استبصار شیخ طوسی رحمت الله علیه تدوین گردید.
استاد حوزه علمیه قم بیان کرد: برای نقل روایت، باید از بزرگان اساتید خود اجازه نقل حدیث می گرفتند. در نقل روایت، اینگونه بود که صاحب روایت، روایت را بخواند و شنونده گوش کند تا نقل روایت کند. نقل روایت، به سادگی نبود و راویان به اساتید خود می گفتند روایت را باید برای ما بخوانید و ما از شما بشنویم تا برای دیگران نقل کنیم.
وی ادامه داد: معیار نقل کنندگان حدیث این بود تا اطمینان کامل از واسطه های حدیث نداشتند، آن روایت را نقل نمی کردند، مثلا اگر راوی یک حدیث از ضعفا نقل می کرد، نمی پذیرفتند؛ حتی با راویان حدیث ضعیف برخورد می کردند؛ مثلا احمد بن خالد برقی که در قم زندگی می کرد و خود از بزرگان بود، اما او را از قم بیرون کردند؛ چون از ضعفا نقل می کرد. امام (ع) فرمود: «لا تأخذنّ معالم دینکم من غیر شیعتنا» مسائل دینی را از غیر شیعه نگیرید.
حجت الاسلام و المسلمین بادله طارسی تأکید کرد: در کمال الدین صدوق و احتجاج طبرسی از امام زمان (ع) در این زمینه روایتی آمده است؛ در کمال الدین می خوانیم: «حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ عِصَامٍ الْکُلَیْنِیُّ رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ یَعْقُوبَ چ الْکُلَیْنِیُّ عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ یَعْقُوبَ قَالَ: سَأَلْتُ مُحَمَّدَ بْنَ عُثْمَانَ الْعَمْرِیَّ رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُ أَنْ یُوصِلَ لِی کِتَاباً قَدْ سَأَلْتُ فِیهِ عَنْ مَسَائِلَ أَشْکَلَتْ عَلَیَّ فَوَرَدَتْ فِی التَّوْقِیعِ بِخَطِّ مَوْلَانَا صَاحِبِ الزَّمَانِ ع ... وَ أَمَّا الْحَوَادِثُ الْوَاقِعَةُ فَارْجِعُوا فِیهَا إِلَی رُوَاةِ حَدِیثِنَا فَإِنَّهُمْ حُجَّتِی عَلَیْکُمْ وَ أَنَا حُجَّةُ اللَّهِ عَلَیْهِمْ» (کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲؛ ص: ۴۸۳؛ ح: ۴)
وی خاطرنشان کرد: ائمه اطهار (ع) به خصوص امام باقر و امام صادق (ع) عده ای را به عنوان معتمدان راوی به اصحاب معرفی می کردند. امام (ع) فرمود «زکریّا بن آدم قمّی المأمون علی الدّین و الدّنیا» آنکه در دین و دنیا مورد اعتماد است. امام باقر (ع) در باره زراره بن اعین فرمود: «لَوْ لَا زُرَارَةُ لَظَنَنْتُ أَنَّ أَحَادِیثَ أَبِی (ع) سَتَذْهَبُ». اگر زراره نبود، احادیث پدرم از میان می رفت. (شیخ طوسی، إختیار معرفة الرجال المعروف بـ رجال الکشی، ۱۴۰۹ ق، ج ۱، ص ۱۳۳.) امام صادق (ع) فرمود: هر چه زراره از پدرم نقل کرد، «فلا یجوز ردّهم». کشی صاحب کتاب رجال از قول امام فرمودند: بروید سراغ ابان بن تغلب. هر چه ابان گفته، بگو امام صادق (ع) گفته است و بپذیرید. احمد بن اسحاق می گوید: به امام هادی (ع) عرض کردم: با که معامله کنم یا احکام دینم را از که بگیرم و سخن که را قبول نمایم؟ فرمود: «العمری ثقتی فما أدی الیک عنی فعنی یؤدی و ما قال لک فعنی یقول فاسمع له و أطع فانه الثقة المأمون». «عثمان بن سعید عمری مورد اطمینان من است پس هر آنچه را به تو می رساند از من می رساند و آنچه را به تو می گوید از من می گوید پس از او بشنو و اطاعت نما که او ثقه و امین است».
استاد حوزه علمیه قم بیان کرد: شاهد آن هستیم که متأسفانه نسبت به مقابر و مزار برخی از راویان بزرگ حدیث، مانند امامزاده ناصرالحق، کمتوجهی می شود و بعضا آنچنان مورد اقبال مردمی صورت نمی گیرد. به نظر می رسد که نقش رسانه ها و همچنین مبلغین، در این عرصه سنگین است. باید در صحبت ها و سخنرانی ها به راویان حدیث مانند امامزاده ناصرالحق اشاره کنند و نقش و جایگاه آنها را به مردم بشناسانند.
انتهای پیام. /
نظر شما