دوشنبه ۲۶ آبان ۱۴۰۴ - ۱۲:۰۷
حل مسائل کشور نیازمند نگاه تمدنی است

حجت الاسلام والمسلمین میرباقری تأکید کرد: حل هیچ مسئله‌ای از مسائلی مانند حجاب تا کلان‌ترین چالش‌ها مانند نظام بانکی بدون درک کلان تمدنی و توجه به نقشه راه جامع انقلاب اسلامی میسر نیست. ما برای حل مسائل باید آنها را در چارچوب کلان تمدنی و در تقابل با تمدن رقیب بفهمیم.

به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه، حجت الاسلام والمسلمین میرباقری در افتتاحیه رویداد آموزشی "زیست‌جهان اقتصاد ایران" که با همکاری بنیاد شیخ انصاری و مدرسه تفکر و نوآوری نگاه برگزار شد، با اشاره به اهمیت حل مسائل انقلاب اسلامی، به تشریح دقیق و جامع مبانی نظری و عملیاتی "الگوی حل مسئله در تراز تمدنی" پرداختند. ایشان با استناد به بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی تأکید کردند: رهبری انقلاب در سال‌های اخیر به صورت جدی از جوانان می‌خواهند که در حل مسائل انقلاب اسلامی حضور فعال داشته باشند. این به معنای آن است که نسل جوان امروز به ظرفیت لازم برای حل مسائل اساسی کشور دست یافته است.

وی با اشاره به دیدار تاریخی رهبر معظم انقلاب با دانشجویان در سال ۱۳۹۸، چهار عنصر کلیدی برای پیشرانی جوانان برشمرد:

  • جهت‌گیری تمدنی در شناخت و تحلیل مسائل
  • مطالعه عمیق صحنه و درک واقعیت‌های عینی جامعه در مقیاس تمدنی
  • ارائه راهکارهای عملیاتی که زنجیره کامل از نظر تا عمل را پوشش دهد
  • ایجاد امیدواری در بدنه جامعه و به ویژه در میان نخبگان

عضو مجلس خبرگان رهبری با تحلیل جامع تمدن غرب بیان داشت: ما با یک تمدن پیچیده و همه‌جانبه روبرو هستیم که بنیان ایدئولوژیک آن مبتنی بر نفی انبیای الهی و عرفی‌سازی زندگی بشر است. این تمدن از لایه‌های بنیادین ایدئولوژیک تا فلسفه، دانش، فناوری و ساختارهای اجتماعی، برنامه‌ریزی گسترده‌ای برای هماهنگ‌سازی جهان دارد.

وی با اشاره به اسناد توسعه ۲۰۳۰ تأکید کرد: ما باید با غرب فرهنگی و ارکان آن از جمله دولت تنظیم‌گر مدرن تعیین تکلیف کنیم. اگر با این ارکان تعیین تکلیف نکنیم، در درازمدت انقلاب اسلامی در دستگاه رقیب مستحیل خواهد شد.

بحران در مرحله "دولت‌سازی" و چالش غرب فرهنگی

حجت الاسلام والمسلمین میرباقری با ترسیم نقشه کلان حرکت انقلاب اسلامی (از انقلاب تا نظام، دولت‌سازی، جامعه‌سازی و تمدن‌سازی)، تأکید کرد که کشور اکنون در مرحله دولت‌سازی اسلامی دچار چالش است و عمده حل مسئله‌ها باید معطوف به این امر باشد.

وی مهم‌ترین آسیب‌شناسی در این مسیر را «غرب فرهنگی» و عدم تعیین تکلیف با ساختار «دولت تنظیم‌گر مدرن» دانست و ادامه داد: اگر ما تعیین تکلیف نکنیم، استحاله خواهیم شد. با دولت تنظیم‌گر مدرن به هیچ وجه نمی‌توانیم به برنامه‌ریزی اسلامی و جامعه اسلامی برسیم. چاره‌ی کار، نه انزوا و نه پذیرش منفعلانه، بلکه «برخورد تمدنی» با غرب و هضم هوشمندانه آن در دستگاه تمدن اسلامی است.

رئیس فرهنگستان علوم اسلامی تأکید کرد که راهکار اساسی، هماهنگی فرایندی بین سه دستگاه علمی معرفت دینی، دانش‌ها، الگوهای برنامه‌ریزی است، نه صرفاً کنترل و هماهنگی خروجی‌ها مانند آنچه در شورای نگهبان و مجمع تشخیص مصلحت نظام رخ می‌دهد که به «حل سیاسی» ختم می‌شود، نه منطقی.

وی با تأکید بر جایگاه محوری دین در این الگو گفت: تعبد به وحی باید محور عقلانیت بشر و منظومه معرفتی قرار گیرد و استنباط دینی باید متغیر اصلی در تعامل دوطرفه با علوم و دانش‌های برنامه‌ریزی باشد.

عضو مجلس خبرگان رهبری در تشریح الزامات اجرایی این الگو به سه رکن اصلی اشاره کرد:

محوریت معرفت دینی: تعبد به وحی باید محور عقلانیت بشر و منظومه معرفتی قرار گیرد. استنباط دینی باید متغیر اصلی تعامل دوطرفه با علوم و دانش‌های برنامه‌ریزی باشد.

ایجاد بستر هماهنگی: دستیابی به یک «ابر نظریه و نرم‌افزار بزرگ» برای هماهنگ‌سازی روش تحقیق در این سه حوزه.

شبکه تحقیقاتی و بانک اطلاعات: ایجاد یک شبکه تحقیقاتی منسجم که امکان تعامل، هم‌افزایی، و رشد تحقیقات را فراهم کند و یک بانک اطلاعات که همه اطلاعات در آن ارزش افزوده پیدا کنند.

وی تأکید کرد که مسائلی، مانند مسئله حجاب، بانک یا بورس، باید با رویکرد جهت‌گیری تمدنی و در تراز تفاوت بین الگوی پیشرفت اسلامی و الگوهای توسعه غربی فهم و حل شوند تا راه‌حل‌های عملیاتی و دقیق ارائه شود.

استاد حوزه علمیه قم با استناد به منشور روحانیت، مأموریت‌های حوزه‌های علمیه در عصر حاضر را در پنج محور اصلی تشریح کرد:

۱. مرکز علمی با تخصص‌های معین و کاربردی

حوزه‌های علمیه در رشته‌های تخصصی مختلف مانند اقتصاد اسلامی، حقوق اسلامی، علوم سیاسی اسلامی و دیگر رشته‌های مورد نیاز جامعه، به تولید دانش تخصصی بپردازند.

۲. تربیت نیروی انسانی کارآمد

حوزه‌ها نیروهای متخصصی تربیت کنند که بتوانند در تمام سطوح مدیریتی و اجرایی کشور، هدایت دینی و اخلاقی جامعه را بر عهده بگیرند. این نیروها باید هم به مبانی دینی مسلط باشند و هم با علوم روز آشنا باشند.

۳. خط مقدم مقابله با تهدیدات

حوزه‌های علمیه در خط مقدم مقابله با تهدیدات فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و فکری دشمن قرار گیرند تا بتوانند در میدان نرم افزارهای فرهنگی و اندیشه‌ای، توطئه‌های دشمن را خنثی کنند.

۴. تولید اندیشه ناب اسلامی

حوزه‌ها برای تمام نظامات اجتماعی از جمله نظام اقتصادی، نظام سیاسی، نظام فرهنگی و نظام تربیتی، اندیشه‌های ناب اسلامی تولید کنند. این اندیشه‌ها باید بتواند جایگزین نظریه‌های غربی در اداره جامعه شود.

۵. قله نوآوری‌های تمدنی

حوزه‌های علمیه پیشران نوآوری‌های تمدنی باشند و آینده جامعه اسلامی را ترسیم کنند. آنها با آینده‌نگاری دقیق، مسیر پیش‌روی تمدن اسلامی را روشن کرده و نقشه راهی برای رسیدن به تمدن نوین اسلامی ارائه دهند.

وی در بخش دیگری از سخنان خود به نقش هسته‌های پیشرفت اشاره کرد و افزود: ما نیازمند شکل‌گیری هسته‌های پیشرفت هستیم که نسبت به موضوع پیشرفت تحمل فکر کنند و همفکری داشته باشند. این جمع‌ها می‌توانند بخشی از این هسته‌های پیشرفت باشند.

حجت الاسلام والمسلمین میرباقری در جمع‌بندی نهایی تأکید کرد: حل هیچ مسئله‌ای از مسائلی مانند حجاب تا کلان‌ترین چالش‌ها مانند نظام بانکی بدون درک کلان تمدنی و توجه به نقشه راه جامع انقلاب اسلامی میسر نیست. ما برای حل مسائل باید آنها را در چارچوب کلان تمدنی و در تقابل با تمدن رقیب بفهمیم.

اخبار مرتبط

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha