به گزارش خبرگزاری حوزه از تهران، حجتالاسلام والمسلمین عباس پسندیده، رئیس پژوهشکده اخلاق و روانشناسی پژوهشگاه قرآن و حدیث، عصر یکشنبه در سلسله جلسات «سبک زندگی اسلامی» که به مناسبت روز زن و هفته بزرگداشت مقام زن در حرم حضرت عبدالعظیم حسنی(ع) برگزار شد، به تبیین دیدگاه اسلام و غرب درباره زن و سبک زندگی پرداخت.
وی با بیان اینکه مساله زن یکی از چالشهای جدی عصر حاضر، بهویژه در جامعه اسلامی است، اظهار داشت: انتخاب سبک زندگی زنانه، موضوعی اساسی است و باید روشن شود کدام الگو و کدام نوع زندگی شایسته پیروی است. جامعه اسلامی امروز در معرض هجوم اندیشههای متنوع قرار دارد و همین امر، حساسیت این بحث را دوچندان کرده است.
حجتالاسلام والمسلمین پسندیده در ادامه با اشاره به پیشینه تاریخی نگاه غرب به زن گفت: برای تحلیل وضعیت کنونی زن در غرب، نمیتوان تاریخ را نادیده گرفت. تا پیش از قرن نوزدهم میلادی، زن در غرب هویت مستقلی نداشت و بهعنوان ضمیمه مرد تلقی میشد. در آن دوران، زن پس از ازدواج بهلحاظ حقوقی به شخص واحدی با شوهر تبدیل میشد و آن شخص، مرد بود؛ به همین دلیل زن حق مالکیت، افتتاح حساب بانکی، نام خانوادگی مستقل و حتی حق شکایت حقوقی از شوهر را نداشت.
وی افزود: زن در آن نگاه، همچون کودک صغیر تلقی میشد و قانون اجازه نمیداد از شوهر خود شکایت کند، چرا که استدلال میکردند هیچکس نمیتواند از خودش شکایت کند. این واقعیتها مستندات تاریخی دارند، هرچند امروز برای برخی باورکردنی نیست.
رئیس پژوهشکده اخلاق و روانشناسی با اشاره به تحولات قرن هجدهم و نوزدهم در غرب تصریح کرد: غربیها برای جبران این ظلم تاریخی، از آن سوی بام افتادند. اگر پیشتر زن را ضمیمه مرد میدانستند، بعدها او را به جزیرهای مستقل تبدیل کردند. در این نگاه، زن نهتنها از مرد، بلکه حتی از خانواده و فرزندان نیز بهصورت فردی و جزیرهای تعریف شد و این فردگرایی، پیوند خانواده را هدف قرار داد.
وی ادامه داد: در همین روند، اگرچه حق مالکیت اقتصادی به زن داده شد، اما نوع دیگری از مالکیت برجسته شد؛ اینکه زن مالک بدن خود معرفی شد. این مفهوم در نظام سرمایهداری به معنای آزادی مطلق در مصرف بدن بود و نتیجه آن، شیءانگاری زن و تقلیل هویت او به جسم و ظاهر شد. زن به ابزاری برای تبلیغ کالا و فروش در بازار سرمایه تبدیل شد؛ روندی که امروز نیز آثار آن در جوامع مختلف، حتی خارج از غرب، دیده میشود.
حجتالاسلام والمسلمین پسندیده با بیان اینکه اسلام نه نگاه غربِ پیشامدرن را میپذیرد و نه نگاه افراطی مدرن را، اظهار داشت: در نگاه اسلامی، زن نه جنس دوم است و نه جنس اول؛ بلکه زن و مرد دو نیمه یک حقیقت انسانیاند. بخشی از انسانیت مشترک است و بخشی متناسب با جنسیت، به زن یا مرد اختصاص یافته است. این تفاوتها نه نشانه برتری است و نه نقص، بلکه حکمت الهی در خلقت انسان است.
این استاد حوزه و دانشگاه تأکید کرد: اسلام زن را نه ضمیمه مرد میداند و نه جزیرهای مستقل، بلکه زن و مرد را در کانون خانواده، مکمل یکدیگر معرفی میکند. خانواده در اندیشه اسلامی جایگاه محوری دارد و اسلام حاضر نیست به هیچ قیمتی این نهاد را قربانی کند؛ در حالی که غرب، فروپاشی خانواده را بهای آزادی دانسته است.
سخنران مراسم افزود: در اسلام، زن دارای هویت و سرنوشت مستقل است. زن فرعون با وجود زندگی در خانه طاغوت، بهشتی میشود و زن حضرت لوط با وجود همسری پیامبر، اهل دوزخ. این نشان میدهد که نه شوهر فاسد و نه شوهر صالح، سرنوشت زن را تعیین نمیکند، بلکه انتخاب و ایمان او ملاک است.
حجتالاسلام والمسلمین پسندیده با استناد به آیات قرآن کریم با اشاره به آیه ۹۷ سوره نحل «مَن عَمِلَ صالِحًا مِن ذَکَرٍ أو أُنثی وَهُوَ مُؤمِنٌ فَلَنُحیِیَنَّهُ حَیاهً طَیِّبَه»؛ بیان کرد: معیار کرامت و سعادت، ایمان و عمل صالح است، نه جنسیت، ظاهر جسمانی یا توان بدنی.
وی تفاوتهای جنسیتی را از دیگر ارکان نگاه اسلامی دانست و تصریح کرد: اسلام بهصراحت تفاوتهای زن و مرد را میپذیرد و بر اساس این تفاوتها، نقشها را تعریف میکند. این تفاوتها به معنای تبعیض نیست، بلکه اقتضای خلقت است. امیرالمؤمنین علی(ع) میفرمایند: «المرأة ریحانة و لیست بقهرمانة»؛ زن لطیف است و مرد مسئولیتهای سنگینتری بر عهده دارد و این تقسیم نقش، به نفع هر دو و به نفع خانواده است.
رئیس پژوهشکده اخلاق و روانشناسی با تأکید بر جایگاه مادری گفت: غرب، مادری را از زن دزدیده و آن را بیارزش جلوه داده، در حالی که مادری شریفترین نقش انسانی و انسانساز است. تاریخ اسلام نشان میدهد که بزرگترین شخصیتها در کانون خانواده و با نقش محوری مادر تربیت شدهاند.
وی در پایان تأکید کرد: انتخاب مسیر با زنان و دختران است؛ یا مسیر انسانسازی، خانوادهمحوری و کرامت انسانی، یا تکرار تجربه تلخ غرب که امروز خود فمینیستها از پیامدهای آن دچار افسردگی و پشیمانی شدهاند.
انتهای پیام/
نظر شما