به گزارش خبرگزاری حوزه، در دنیای امروز که اصطلاحات و مفاهیم علمی و تخصصی، بخش مهمی از گفتوگوها و محتوای رسانهها را تشکیل میدهند، توضیح این واژهها به زبان ساده و روان اهمیت ویژهای پیدا کرده است تا همه بتوانند معنا و پیام آنها را به راحتی درک کنند.
لائیک یعنی چه؟
لائیک اصطلاحی است که به فرد یا جامعهای گفته میشود که باور دارد دین نباید در امور عمومی، سیاسی و حکومتی نقش و نفوذ داشته باشد و زندگی اجتماعی باید بر اساس عقل، قانون بشری و تجربه اداره شود، نه بر پایه اعتقادات مذهبی.
این واژه از ریشه فرانسوی گرفته شده و در اصل به معنای «غیردینی» و «وابستهنبودن به نهاد روحانی» بوده است؛ سپس در جریان تحولات فکری اروپا، بهویژه پس از رنسانس و انقلاب فرانسه، به یک دیدگاه فرهنگی و اجتماعی تبدیل شد که حضور دین را در تصمیمهای عمومی محدود یا حذف میکند.
در اندیشه لائیک، دین به عنوان موضوعی شخصی و خصوصی تلقی میشود و عرصههای اجتماعی، آموزشی و حکومتی باید از نفوذ باورهای مذهبی آزاد بمانند.
تفاوت لائیک و سکولار
سکولاریسم یعنی جدایی نهاد دین از نهاد دولت؛ در این نگاه، حکومت نسبت به دین بیطرف است و نه به سود دین قانون میگذارد و نه علیه آن، بلکه دخالت دین در ساختار حکمرانی را محدود میکند.
اما لائیسیته یک گام فراتر میرود و حضور دین را در عرصه عمومی و اجتماعی نیز کمرنگتر میخواهد؛ در این چارچوب، نمادها، نهادها یا تأثیرات دینی باید بیشتر به حوزه خصوصی انسان منتقل شوند. به فرد یا اجتماعی که به مکتب لائیسم باور دارد، «لائیک» گفته میشود.
بنابراین، سکولاریسم بیشتر یک مدل سیاسی برای جدایی دین و دولت است، در حالی که لائیسیته نوعی نگرش فرهنگی و اجتماعی عمیقتر است که نفوذ دین را در فضای عمومی محدودتر میبیند.
از این رو میتوان گفت همه نگاههای لائیک سکولار هم هستند، اما هر سکولاری لائیک به معنای فرهنگی و اجتماعی آن نیست.
نظر شما