حجت الاسلام ابراهیم نتاج در گفت وگو با خبرنگار خبرگزاری حوزه در ساری با تشریح دیدگاه های معرفت شناختی آیت الله جوادی آملی (مدّ ظلّه)، به نقد بنیادین علوم تجربی غربی پرداخت و گفت: علم غربی مبتنی بر پوزیتیویسم و ماتریالیسم، حوزه معرفت شناسی را تنها به "حس" و "عقل" تجربی محدود کرده و "قلب" و "عقل شهودی" را به عنوان ابزار شناخت حذف نموده است. به تعبیر ایشان، چنین علمی "علم بدون سر" یا "لاشه" است که نمیتواند به شناخت خدا، غیب، فطرت و روح نایل شود و در نتیجه، بشر را تنها در محدوده عالم مادی رشد میدهد.
نکته مهم در سخنان این استاد حوزوی، ارائه نمونه های عینی از تأثیر مستقیم باورهای دینی و اندیشههای فلسفی بر تولید نظریه های علمی در جهان بود.
انیشتین: که باور به علیت و حکمت الهی، او را به فرمولبندی نظریه نسبیت عام سوق داد و حتی انتشار آن را به دلیل تعارض احتمالی با علیت، دو سال به تأخیر انداخت.
فروید و یونگ: که دیدگاه فروید درباره منشأ دین (عقده ادیپ)، ریشه در تجربیات شخصی و نگاه محدود او داشت و شاگردش یونگ بر این امر صحه گذاشت.
هاوکینگ و هویل: که دیدگاه الحادی آنان، مسیر کیهان شناسی و نظریه پردازیهایشان (مانند ابداع "زمان موهومی" توسط هاوکینگ) را تحت تأثیر قرار داد.
هایزنبرگ: که نگاه مبتنی بر احتمالات در فیزیک کوانتوم، با نگاه علیتمحور انیشتین در تعارض بود.
وی تصریح کرد: این مثالها به وضوح نشان می دهد که "دین چگونه در فرمولها و قوانین و قواعد علمی تأثیرگذار است" و این موضوع میتواند سوژه یک مقاله علمی معتبر بینالمللی باشد.
حجتالاسلام نتاج در بخش دیگری از سخنان خود، به ثمرات عملی پیوند حوزه و دانشگاه در تولید علوم انسانی اسلامی اشاره کرد و رشته هایی چون "روانشناسی اسلامی" (با محوریت "روح" و ارتباط نفس و بدن)، "جامعهشناسی اسلامی" (با محوریت "عدالت و اخلاق" در مقابل کارکرد و قدرت)، "هنر اسلامی" (با بهرهگیری از "خیال منفصل" در کنار خیال متصل)، "حقوق اسلامی" (با محوریت "حق الله" در کنار حق الناس) و "اقتصاد اسلامی" (هنجاری و دستوری در مقابل اقتصاد اثباتی غرب) را نمونههای بارز این پیوند خواند.
استاد مدرسه علمیه امام حسن عسکری (ع) از برگزاری همایشی با موضوع تمدن نوین اسلامی بر اساس تفسیر تسنیم آیتالله جوادی آملی (مدّ ظلّه) خبر داد و بر ضرورت جدی گرفتن نقش "روح" در علوم انسانی و عبور از نگاه تکبعدی و مادی به علم و صنعت تأکید کرد.
نظر شما