حسین سلطان محمدی، منتقد و کارشناس سینما و تلویزیون در گفت‌وگو با خبرگزاری «حوزه» درباره سریال «معمای شاه» گفت: بحث اصلی این مجموعه، ذات تاریخی است، بنابراین طبیعی است همانند هر بحث تاریخی (معاصر) دیگری مدعی زیاد داشته باشد، اما درباره «معمای شاه» همین اندازه باید گفت: محققان تاریخی این کار، همانگونه که در تیتراژ نامشان ذکر شده هویت علمی دارند و در دانشگاه صاحب نظر و کرسی هستند.

*واکنش های متفاوت تا اینجای کار

 وی افزود: این مجموعه در کنار داشته‌های تاریخی با داشته‌های تکنیکی کارگردان همراه شده و نتیجه آن چیزی است که این روزها ما در قاب تلویزیون شاهد آن هستیم.

سلطان محمدی گفت: واکنش‌هایی که نسبت به این کار مطرح شده کاملا متفاوت است، اما عمده نقدها به نگاه سریال و واقعه تاریخی بر می‌گردد یا این‌که توانایی کارگردان در شکل‌گیری درام مورد بحث مورد ارزیابی قرار می گیرد، اما معتقدم بحث‌های انتقادی این سریال از زمانی که محمدرضا شاه زمام قدرت را در دست می‌گیرد بیشتر می‌شود، چون تعداد افرادی که در آن زمان حضور داشته و زندگی کرده‌اند بسیار بیشتر از زمان رضا شاه است.

 این کارشناس رسانه فوق اضافه کرد: برای مثال در کارهایی نظیر «محمد رسول الله» و «مختارنامه» هم چنین واکنشی وجود دارد و در نقدهایی که نسبت به فیلم مجید مجیدی (محمد رسول الله) انجام شده می‌شود می توان این واکنش را مشاهده کرد، چون عده‌ای معتقد هستند در این کار، روایت‌هایی که مورد استفاده قرار گرفته جز نقل قول‌های ضعیف است. این اتفاق به نوعی دیگر در «معمای شاه» نیز روی داده است.

 سلطان محمدی با بیان این‌که بخش برنامه کارشناسی بعد از سریال از اقدامات خوب سیماست، تاکید کرد: تلویزیون همانند سریال «مختارنامه» در این کار نیز با دعوت از مورخانی که نظرات آنها در سریال استفاده شده به سوالات و شبهاتی که پیرامون مطرح شده پاسخ داده می‌شود و بازخوردهای هر قسمت از نظر منتقدان و مردم مورد توجه «معمای شاه» نظر قرار می‌گیرد.

 وی در پاسخ به این سئوال که آیا این کار در مقایسه با سریال «شهرزاد» از کیفیت پایین‌تری بهره برده یا خیر، گفت: اگر بخواهیم مقایسه‌ای بین «شهرزاد» و «معمای شاه» داشته باشیم. تنها در بعد کارگردانی و درام پردازی می‌تواند انجام شود، چون «شهرزاد» به هیچ وجه ادعای تاریخ نگاری ندارد، بلکه داستانی است که یک رویداد در حال عبور را گزارش کرده است، اما در «معمای شاه» شاهد یک اثر تاریخی هستیم که می‌خواهد زمان مورد نظر را روایت کند، هرچند به دلیل گسترده بودن موضوع مجبور است بسیاری از مواقع به طور گذرا از کنار برخی رویدادها بگذرد.

 *مشکل معمای شاه

این منتقد سینما ادامه داد: به نظر من مشکل اصلی «معمای شاه» در انبوه بودن تاریخ است و کارگردان نمی‌تواند بسیاری از موضوعات مورد نظر را به درستی بگنجاند. برای نمونه بحث کشف حجاب که پیش می‌آید ما می‌بینیم که به شکلی کاملا گذار به اتفاقات می‌پردازد و همین مسئله به کار لطمه می‌زند. حال این ضعف‌ها را مقایسه کنید با کاری چون «در چشم باد» که روایتی از تاریخ معاصر را شاهد هستیم. برای نمونه صحنه عزل رضا شاه در «در چشم باد» به هیچ وجه قابل مقایسه با صحنه مورد نظر در «معمای شاه» نیست.

 *شاهد شروع خوبی نبودیم

سلطان محمدی درباره نقدهای مطرح شده گفت: نقدهایی که نسبت به این سریال شاهد هستیم نشان می‌دهد شروع خوبی در مواجهه با منتقدان نداشته است، البته در خوشبیانه‌ترین حالت می‌توان تصور کنیم مجموعه هنوز در فاز معرفی است، برای همین امکان دارد کیفیت تغییر نماید.

این کارشناس رسانه ادامه داد: یک نکته را نمی‌توان در نقدها مد نظر قرار نداد؛ مثلا نقدها در برخی مواقع جهت دار است، برای همین کارگردان نیز در برخی رسانه موضع گیری کرده است، اما به هر حال من معتقدم شخصیت پردازی‌ها در این کار خوب از کار در نیامده است، حتی نقش فروغی کار در مقایسه با فروغی «کلاه پهلوی» از کیفیت پایین‌تری بهره می‌برد.

 سلطان محمدی در پایان گفت: با تمام توضیحات بیان شده معتقدم، باید منتظر بمانیم تا قسمت‌های بیشتری از سریال معمای شاه پخش شود، چون ممکن است وضعیت تغییر کند.