به گزارش سرویس علمی فرهنگی خبرگزاری«حوزه» آیت الله سید طیب موسوی جزایری در سال ۱۳۴۴ هجری قمری (۱۳۰۴ هجری شمسی)، در شهر لکنهو هندوستان چشم به جهان گشود. این شهر از جمله مناطق شیعه نشین هندوستان به شمار می‌آید. نسب ایشان با شش واسطه به عالم و محدث برجسته تشیع، سید نعمت الله جزایری (ره) و همچنین با نوزده واسطه به امام هفتم شیعیان، موسی بن جعفر می‌رسد؛ پدر ایشان سید محمد علی جزایری و عموی وی، سید احمد علی جزایری، از علمای نجف و از سادات شوشتری و از کبار علمای لکهنو به شمار می‌آمدند.
وی در سن هفت سالگی قرآن را فراگرفته وازهمان دوران کودکی به یادگیری سایر علوم از جمله علوم ریاضی، هیئت، تاریخ، جغرافیا، فلسفه، حکمت و منطق پرداخت ودر سن هفده سالگی جهت ادامه تحصیلات خود عازم عراق شد و به مدت یازده سال در این کشور به تحصیل و تدریس علوم دینی پرداخت.
ایشان به واسطه تربیت شاگردان بسیار و در نتیجه آن، ایجاد پایگاه‌های علوم دینی در کشورهای اردو زبان، گام بلندی در بقاء مذهب تشیع - به عنوان یکی از مذاهب اثر گذار در این مناطق از جهان- برداشت.
تسلط بر منابع مختلف فرق اسلامی و توانمندیهای فردی او در مناظرات سبب شد تا وی در زمان کوتاهی به عنوان یکی از علمای برجسته شیعه در هند و به خصوص پاکستان شناخته شود. از سوی دیگر، وی به سبب احیای آثار سید نعمت الله جزایری، و ایجاد شبکه علمی هم افزا از فرزندان و اولاد او دارای شهرت است. همچنین شاگردان بسیاری را تربیت کرد که از آن جمله می‌توان به سید عارف حسین الحسینی، رهبر شیعیان پاکستان اشاره کرد.
سید طیب جزایری همچنین به سبب اثر شناخته شده‌اش البراهین الاثنی عشر علی وجود الامام الثانی عشر - که از سوی مرکز تخصصی مهدویت به عنوان یکی از منابع سیر مطالعاتی ادله عقلی اثبات وجود امام زمان (عج) معرفی شده است دارای شهرت است. وی در این کتاب با اتکا به ادله مختلف، از جمله دلایل عقلی، استناد به کتب سایر ادیان، و استناد به قران، وجود امام دوازدهم شیعیان را به اثبات رسانده است. اثر مذکور به سه زبان فارسی، اردو و انگلیسی نیز منتشر شده است.
سید طیب جزایری به پاس زحماتش، در فروردین سال ۱۳۹۴ هجری شمسی از سوی آستان قدس حسینی مورد تقدیر و تجلیل واقع شد.
وی همچنین به سبب احیای برخی از آثار ارزنده شیعه - مانند تفسیر ابوالحسن علی بن ابراهیم بن هاشم قمی- دارای شهرت است. او با جمع‌آوری بخش‌های مختلف نسخ خطی این کتاب -که به صورت پراکنده و در معرض نابودی قرار داشت- موفق به گردآوری، تصحیح و تعلیق آن شده و مورد تشویق مراجع نجف، از جمله آیت‌الله محسن حکیم قرار گرفت. لازم است ذکر شود که این اثر، یکی از منابع مهم تفسیر روایی برای دیگر کتاب‌های تفسیری تلقی شده است.
*تحصیل و تدریس علوم دینی
در حوزه علمیه کربلا نزد میرزا مهدی شیرازی و در حوزه علمیه نجف نزد محسن حکیم و جمع دیگری از علمای آن دوران کسب فیض کرد. وی از شاگردان دوره‌های اوّل درس آیت‌الله خوئی بوده و قبل از سی سالگی از اساتید خود اجازه اجتهاد دریافت کرده‌اند.
سید طیب جزایری در طول تحصیلات حوزوی خود از محضر اساتیدی همچون ، سید محمد علی موسوی جزایری ،، مفتی سید احمد علی موسوی جزایری، سید محمد جعفر مروج جزایری[۷] سید ابوالقاسم رشتی، میرزا مهدی شیرازی،سید طیب جزایری، میرزا عبد الهادی شیرازی، سید حسین حمامی، سید محسن حکیم ، سید ابوالقاسم خوئی ، سید محمود شهرودی ، سید محمد جواد تبریزی ، میرزا محمد حسن یزدی کسب فیض نمود.
*اجازه اجتهاد
او در دوران جوانی به اجتهاد رسید و سید محمد جواد تبریزی با قلم خود، اجازه اجتهاد وی را مکتوب نمود. همچنین رساله اجتهاد وی در خصوص نماز جمعه - که با عنوان اللمعة الساطعة فی تحقیق صلاة الجمعة الجامعة در نجف به چاپ رسید، با استقبال علمای بزرگ آن دوران روبه رو شده و تقریظات بسیاری در تأیید آن نگاشته شد. به طوری که میرزا عبد الهادی آن را بهترین اثر تا آن زمان، در خصوص نماز جمعه دانست. از جمله علما و مشایخی که وی را به جهت اجتهاد تأیید نموده‌اند عبارتند از سید احمد علی موسوی جزایری «لکهنو»، سید محسن حکیم «نجف اشرف» سید ابو القاسم خوئی «نجف اشرف»، سید محمد جواد تبریزی «نجف اشرف»، سید ابوالقاسم رشتی «نجف اشرف»، شیخ آغا بزرگ تهرانی «نجف اشرف»، سید محمد رضا گلپایگانی «قم»، سید شهاب الدین مرعشی نجفی «قم»، سید احمد خوانساری «تهران».
*شاگردان
سید طیب جزایری تدریس خارج اصول و فقه را در مدرسه شبیریه نجف آغاز نمود و عده کثیری از طلاب علوم دینی را تربیت کرد. سپس در مدارس دیگر نیز به امر تربیت طلاب اهتمام ورزید که شاگردان برجسته و متعدد، از جمله ثمرات تلاشهای او می‌باشد. همچنین درس تفسیر ایشان سالیان متمادی در شهر قم برگزار می‌شد. او همچنین از سال ۱۹۵۵ تا ۲۰۱۳ به ارائه تفسیر قران، با محوریت ولایت امام اول شیعیان همت گمارد.
سید محمد تقی تبریزی فرزند آیت‌الله سید محمد جواد تبریزی «نجف اشرف» ، شیخ محسن معلم «در عربستان»
شیخ عبد الرسول بیآبی «در عربستان» ، شهید جمال آل صفور «بحرین»، سید علوی «بحرین»، حافظ سید جمال اصغر «کانادا»، سید عارف حسین الحسینی «رهبر شیعیان پاکستان» ، سید صابر حسین سروی «پاکستان» ، سید صابر حسین نقوی «پاکستان» ، حافظ سید ریاض حسین نجفی «پاکستان»، شهید غلام حسین نجفی «پاکستان» ، سید انوار الکاظم حسنی «پاکستان»، سید سراج الکاظم حسنی «انگلستان» ، سید احمد علی عابدی «هند» ،سید ابراهیم موسوی جزایری «هند»، سید شمشاد حسین رضوی، سید اسماعیل مظلومی تبریزی «ایران» ، سید مصطفی کاشانی «ایران»، سید ولی مرندی «ایران»، شیخ لطف علی مهری «ایران»، سید جواد بلخی «افغانستان»و عبدالرسول البیابی ازجمله تربیت یافتگان این عالم شیعی هستند .
*سفر به پاکستان
وی در سال ۱۳۷۷ هجری قمری (۱۳۳۶ هجری شمسی) برای افتتاح مدرسه الواعظین شهر کراچی، عازم پاکستان شد و به مدت دو سال در آن مدرسه، به تدریس علوم دینی پرداخت. آیت‌الله جزایری پس از آن عازم لاهور شد و در جامع علامه حائری، به تربیت طلاب و فعالیت‌های علمی و ترویجی پرداخت. وی در این شهر اداره علوم آل محمد را بنیان نهاد. همچنین سید طیب جزایری در این مدت، امامت جمعه شیعیان لاهور را نیز به عهده گرفت و در مناظرات علمی بسیاری که با حضور علمای سایر مذاهب و ادیان برگزار می‌شد، حضور فعال داشت. وی مدتی بعد به نجف بازگشت و فعالیت‌های خود را در این شهر ادامه داد.
*برخی از تالیفات
از آیت‌الله جزایری حدود صد اثر به جای مانده است. وی همچنین اهتمام ویژه‌ای به احیای کتب شیعی داشت. در ذیل به برخی از مشهورترین آثار و فعالیت‌های علمی وی اشاره می‌شود:
- اللمعه الساطعه فی التحقیق الصلاه الجمعه (این کتاب که به عنوان رساله اجتهاد جزایری در سال ۱۳۷۴ هجری قمری، در شهر نجف به چاپ رسید .
- ابوتراب، از منظر عایشه و اصحاب (که در فضیلت امام اول شیعیان، علی بن ابی طالب نگاشته شده است)
- البراهین الاثنی عشر علی وجود الامام الثانی عشر (این کتاب مشهورترین اثر سید طیب جزایری به شمار می‌رود و در چهار زبان عربی، فارسی، اردو و انگلیسی به چاپ رسیده است)[۹]
- تفسیر علی ابن ابراهیم قمی با تهذیب، تحقیق، و تعلیق سید طیب جزایری (این کتاب در نجف به چاپ رسید و مورد تحسین سید محسن حکیم واقع شد)[۱۰]
- کشف الاسرار فی شرح الاستبصار، اثر برجسته سید نعمت الله جزایری با تحقیق، تصحیح، و تشریح سید طیب جزایری[۱۱]
- ریاض الابرار فی مناقب الائمه الاطهار، اثر سید نعمت الله جزایری (با تحقیق، تصحیح، و تشریح سید طیب جزایری)[۱۲]
- زهرالربیع جلد دوم تألیف آیت‌الله سید نعمت الله جزایری (با تحقیق، تصحیح، و تشریح سید طیب جزایری)
- ارجح المطالب فی مناقب علی ابن ابی طالب، تألیف عالم اهل سنت عبید الله امر تسری (با تحقیق، تصحیح، و تشریح سید طیب جزایری)
- کوکب دری ترجمه فضایل مرتضوی، تألیف عالم اهل سنت ملا صالح کاشفی (با تحقیق، تصحیح، و تشریح سید طیب جزایری)
- سر الشهادتین فی شهادة الحسن والحسین، تألیف عبد العزیز دهلوی (با تحقیق، تصحیح، و تشریح سید طیب جزایری)
- حق‌القولین فی مسئلة المسح علی القدمین (تألیف سید طیب جزایری)
- سید جزایری «حالات زندگی سید نعمت الله جزایری» (تألیف سید طیب جزایری)
- اوحد الناس در حالات زندگی مفتی عباس (تألیف سید طیب جزایری)
- ابو تراب بر مسند قضا و فصل الخطاب (تألیف سید طیب جزایری)
- آفتاب شهادت (تألیف سید طیب جزایری)
- اسلام کی آرزو (تألیف سید طیب جزایری)
- تاریخ نجف و کربلا (تألیف سید طیب جزایری)
- ترجمه بحار الانوار حالات حضرت زهراء «ع» (تألیف سید طیب جزایری)
- ترجمه بحار الانوار حالات امام حسین (تألیف سید طیب جزایری)
- ترجمه بحار الانوار حالات شام (تألیف سید طیب جزایری)
- ترجمه بحار الانوار دربارهٔ حالات امیر مختار ثقفی (تألیف سید طیب جزایری)
- ترجمه تفسیر نمونه جلد ششم (تألیف سید طیب جزایری)
- ترجمة منتخب الرسائل (تألیف سید طیب جزایری)
*تبلیغ و ترویج مکتب اهل بیت علیهم السلام درخارج ازکشور
جزایری به واسطه تسلط بر زبانهای عربی، اردو و انگلیسی در کشورهای مختلف از جمله امارات عربی، کویت، سوریه، لبنان، انگلیس، آلمان، هلند، کانادا و برخی از کشورهای اروپایی و عربی به تبلیغ دین پرداخت. وی موفق شد هزاران نفر از ساکنان این مناطق را به مکتب اهل بیت ترغیب نماید. او شیفته خاندان اهل بیت بود و برای دفاع از مکتب تشیع در طول حدود هشتاد سال عمر پر برکت خود تلاشهای فراوانی را در اقصی نقاط دنیا مبذول داشت. همچنین مناظره با علمای بسیاری دیگر از مذاهب و ادیان از فعالیت‌های اصلی او است که از آن جمله می‌توان به مناظره ایشان در حضور سید محمد هادی میلانی - که با تأیید و تشویق ایشان همراه بود- اشاره کرد.
وی همچنین با تأسیس مؤسسه علوم آل محمد در زمینهٔ چاپ و انتشار کتب مختلف در فقه، سیره، تفسیر، تاریخ و.. خدمات ارزنده‌ای به جامعه اسلامی تقدیم نمودند. او همچنین به مدت پنج سال امامت جماعت مسجد جمکران را به عهده داشت.
وی همچنین برای احیای آثار جد خود، سید نعمت الله جزایری تلاشهای بسیاری انجام داد. قبر سید نعمت الله جزایری (معروف به طاق سید) در شهرستان پلدختر قرار دارد و زیارتگاه اصلی مردم آن منطقه به شمار می‌آید. با این حال این مقبره به مدت حدود سیصد سال، به صورت خرابه‌ای رها شده بود. آیت‌الله جزایری به رغم مشکلات بسیار، این مرقد را تعمیر کرده و مراسم بزرگداشتی را به صورت سالیانه، برای بزرگداشت سید نعمت الله جزایری برگزار نمود. بعدها این مراسم در گردهم آیی علما و سادات جزایری، و ایجاد هم افزایی میان آنها نقش مؤثری را ایفا نمود. به همین سبب از وی به عنوان مؤسس بنا و بزرگداشت سالانه علامه جزایری یاد شده است.
همچنین وی به پاس زحماتش، در فروردین سال ۱۳۹۴ هجری شمسی از سوی آستان قدس حسینی مورد تقدیر و تجلیل واقع شد.
*خدمات اجتماعی
سید طیب جزایری در کنار فعالیت‌های علمی و تبلیغی احسان و کمک به مستندان اهتمام بسیار داشته و خانواده‌های بی سرپرست بسیاری را تحت تکفل داشت. وی به همین منظور دارالایتام آل محمد صلی الله علیه و آله و سلم را جهت خدمت رسانی و نگهداری ایتام تأسیس نمودند.
*وفات
سید طیب جزایری در بامداد یکشنبه، ۱۵ ربیع‌الاول سال ۱۴۳۷ هجری قمری (۱۳۹۴ هجری شمسی) در شهر قم دیده از جهان فروبست و در روز ۱۶ ربیع‌الاول سال ۱۴۳۷ هجری قمری(۱۳۹۴ هجری شمسی) پس از اقامه نماز توسط آیت الله سید محمد علی موسوی جزایری (امام جمعه و نماینده ولی فقیه در استان خوزستان) در حرم حضرت فاطمه معصومه علیها السلام به خاک سپرده شد.
