به گزارش خبرنگار خبرگزاری «حوزه» حجت الاسلام والمسلمین رفعتی در درس فقه رسانه در مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) گفت: در فقه، ابوابی وجود دارد که در همه شاخه های آن کاربرد دارد، از آن جمله می توان به قاعده لاضرر که در فقه رسانه نیز جریان دارد اشاره کرد.
وی افزود: برخی از دانشمندان قواعد فقه را تقسیم بندی کردند؛ برخی قواعد در امور عبادات و برخی از قواعد در امور قضایی به کار می رود، این قواعد در باب های دیگر ممکن است کارایی نداشته باشد.
استاد حوزه بیان کرد: مباحثی که در باب فقه رسانه کاربرد دارد می توان به عنوان قواعد فقه رسانه دسته بندی و ارایه کرد، در فقه رسانه می توانیم احکام فقهی مربوط به رسانه را استخراج کنیم؛ ولی استخراج یک قاعده و تدون و تاسیس آن مختص به رسانه است، مشکل می باشد.
وی افزود: مباحث قواعد فقه یکی از خلاءهای علمی در حوزه است؛ قواعد فقه نه جزو مباحث مورد بحث در فقه است ونه در اصول از آن یاد می شود؛ در واقع قواعد فقه هم به اصول و هم به فقه نزدیک است، ولی در واقع در هیچ کدام از آن دو نیست.
استاد حوزه بیان کرد: قواعد فقه باید یک درس مستقل در سطوح درس های علمی حوزه و مباحث خارج باشد، زیرا در فهم استدلالی موثر است؛ قواعد فقه یک سری فرمول های کلی است که از آن احکام مختلف تطبیق می شود؛ به تعبیر دیگر، قواعد فقه یک حکم فقهی کلی است.
حجت الاسلام والمسلمین رفعتی عنوان کرد: اگر امام راحل با کاپیتولاسیون مخالفت کردند به این دلیل است این مطلب را با قاعده نفی سبیل تطبیق دادند؛ نفی سبیل یک قاعده فقهی است؛ مرحوم میرزای شیرازی نیز با همین قاعده، تنباکو را تحریم کردند.
وی افزود: تشابه قاعده فقهی با اصول آن است که هر دوی آنها فرمول هستند، ولی تفاوت آن، این است که در اصول بر اساس آن فرمول(اصل) استنباط حکم می شود، ولی از قواعد فقه استنباطی انجام نمی شود، بلکه خود آن حکم کلی فقهی است که مصادیق را بر آن تطبیق می دهیم.
استاد حوزه بیان کرد: استفاده از اصول وظیفه فقیه است، ولی استفاده از قواعد فقهی می تواند هم برای فقیه و هم برای غیر فقیه کاربرد داشته باشد.
رئیس مرکز تخصصی حقوق و قضای حوزه علمیه قم در پایان گفت: یکی از اهداف میانی رسانه دینی پرورش بصیرت سیاسی جامعه و تبیین و پیگیری تحقق اصول و مبانی تشکیل حکومت اسلامی است.
