به گزارش خبرنگارخبرگزاری «حوزه»، حجت الاسلام والمسلمین میرزایی امروز در نشست خبری با خبرنگاران در پژوهشگاه المصطفی، اظهار کرد: شرایط منطقه و جهان اسلام به دلیل "برنامه های هدایت شده بیرونی"، "آسیب های فکری"، "ضعف نگاه راهبردی و استراتژیک" و "تقویت جریان های مهندسی شده تکفیری" شرایط خاصی است.

وی تصریح کرد: آنچه که در جهان اسلام به عنوان آسیب ها، ساختارشکنی ها و منازعات مذهبی و قومی مشاهده می شود، یک جریان رهبری شده و مهندسی شده است؛ اگر به این مسئله باور داشته باشیم برنامه ریزی خوبی برای مواجه با آن خواهیم داشت.

*ایران و جهان عرب مهم ترین بازیگران عرصه جهان اسلام

رایزن سابق فرهنگی ایران در لبنان با بیان اینکه ایران و جهان عرب از مهم ترین بازیگران عرصه جهان اسلام هستند، گفت: امروز در زمینه مطالعات راهبردی منطقه و جهان اسلام برای استفاده از ادبیات خاص و واژگان هدایت شده برنامه ریزی هایی صورت گرفته و عبارتی نظیر "دوگانه ایرانی عربی" از چنین واژگانی است که به جای اصطلاحات "اخوت ایمانی" "امت اسلامی" "کشورهای اسلامی" ملت های اسلامی به کار گرفته می شود.

وی افزود: دوگانه عربی ایرانی بیانگر رویکرد زبانی، قومی و گاهی نژادی است که جایگزین اصطلاحات اشاره شده قرار گرفته است.

رئیس پژوهشکده مطالعات منطقه ای المصطفی تصریح کرد: به طور کلی هنگامی که درباره دوگانه ایرانی و عربی صحبت می کنیم، در حقیقت به عوامل نژادی، زبانی و قومی دامن زده ایم اما در حال حاضر برای بیان ادبیات سیاسی منطقه ناچار به استفاده از چنین واژگانی هستیم.

*دشمن به دنبال حاشیه راندن واژه های اندیشه امام خمینی است

حجت الاسلام والمسلمین میرزایی افزود: از مهم ترین اهداف دشمنان در ترویج قالب های قومی و مذهبی به حاشیه بردن کلید واژه های اندیشه امام خمینی(ره) در جریان نهضت است؛ حضرت امام با نگاهی "راهبردی"، "نهضت طلبانه"، "توسعه محور"، "احیاگرایانه" و "تمدنی"از ادبیات و واژگان خاص قرآنی نظیر "امامت"، "وحدت" و "امت" استفاده می کردند.

وی تصریح کرد: اگر امروز ابتکار عمل گفت وگویی در جهان اسلام طرح می شود، متاسفانه از محور ایرانی عربی صحبت می شود و بنده منتقد این ادبیات هستم، زیرا اگر قرار است در حوزه استراتژیک و توسعه انسانی اسلامی در جهان سخن بگوییم، باید با ادبیات متفاوت تری صحبت کنیم؛ در کشورهای اسلامی نباید عوامل قومی و زبانی به عنوان شاخصه های اصلی و محوری تلقی شود.   

*مثلث کانونی طرح جهانی علیه کارآمدی اندیشه اسلامی   

مشاور رئیس جامعه المصطفی در ادامه افزود: طرح های "اسلام هراسی"، "ایران هراسی" و "شیعه هراسی" به عنوان سه ضلع مثلث کانونی طرح جهانی علیه کارآمدی اندیشه اسلامی به کار برده می شود و علاوه بر تضعیف انقلاب اسلامی، به دنبال تخریب "چهره تجربه انسانی، عقلانی، اخلاقی و توسعه محور اسلامی" در راستای خنثی کردن ظرفیت های تمدن ساز، نهضت طلبانه، توسعه بخش و رشد دهنده امت اسلامی است.

حجت الاسلام والمسلمین میرزایی تصریح کرد: این گونه نیست که دشمنان از ظرفیت های اسلام غافل باشند و به دنبال آسیب زدن به ایران باشند؛ آنها تنها نقطه جدی امیدبخش جهان اسلام در ساختن الگوی تمدنی از اسلام را در ایران می دانند و بر این اساس به دنبال آسیب زدن به ایران هستند.

موسس مرکز توسعه تمدنی اسلامی در لبنان افزود: جامعه المصطفی به عنوان یک نهاد علمی و فرهنگی کنش گر و فعال در عرصه نرم افزاری جهان اسلام برای توسعه فرهنگ و ادبیات هم اندیشی و گفت وگو میان جریان های بزرگ فرهنگی جهان اسلام برنامه راهبردی دارد. 

حجت الاسلام والمسلمین میرزایی با ابراز تاسف از اینکه غفلت قابل توجهی در محوریت بخشی به فرهنگ در تعاملات جهان اسلام مشاهده می شود، گفت: مسلمانان از ظرفیت جایگزین ناپذیر فرهنگ غافل هستند و معادلات خود مسلمانان در تقابل، تعامل و ارتباط با یکدیگر براساس نقش کانونی فرهنگ نیست و لذا محور مناسبات فرهنگی جهان اسلام در قیاس با محورهای استراتژیک سیاسی، اقتصادی، نظامی و ژئوپلیتیکی از کم اولویت ترین محورها می باشد و این مسئله باعث نگرانی و تاسف است. 

*نقش اجتناب ناپذیر فرهنگ در تولید دانش

وی تصریح کرد: نقش فرهنگ و تولید دانش و نرم افزاری در راستای تحقق مفهوم "امت تمدن" جایگزین ناپذیر، بی نظیر و اجتناب ناپذیر است و دریافت این حقیقت نیاز به بازنگری در مدیریت استراتژیک فرهنگ بین المللی ایران و جهان اسلام دارد.  

رئیس اندیشکده و اتاق فکر در المصطفی تصریح کرد: جامعه المصطفی در راستای فعال کردن عامل علم و دانش اسلامی و فرهنگ برای تعامل مسلمانان و به ویژه با تاکید بر طبقات نخبگان، عالمان اسلامی، دانشگاه ها و نهادهای حوزوی دارای برنامه راهبردی است.

حجت الاسلام والمسلمین میرزایی با بیان اینکه جامعه المصطفی یک نهاد رسمی بین المللی و دارای اعتبار و مرجعیت فرهنگی و علمی در جهان اسلام است، گفت: این ظرفیت می تواند برای خنثی کردن هجوم فرهنگی و کم اثر کردن مثلث "ایران هراسی"، "شیعه هراسی" و "اسلام هراسی" نقش سازنده و همگرا کننده اسلامی داشته باشد. 

وی با تاکید بر اینکه اصل فرهنگ گفت وگو یک مقوله انسانی، تربیتی و نفسی است، اظهار داشت: انسان ها پیش از آنکه در سطح جریانی، حزبی، ملی و بین المللی به گفت وگو بپردازند، باید شخصیت گفت وگو کننده در سطح خانوادگی و فرهنگ عمومی پیدا کنند؛ در نتیجه ما با معضلی به نام ضعف فرهنگ گفت وگو مانند ضعف انتقاد پذیری مواجه هستیم.

رئیس پژوهشکده مطالعات منطقه ای المصطفی با بیان اینکه امر گفت و گو دارای مکانیسم خانوادگی، اجتماعی، سیاسی، داخلی، منطقه ای و جهانی است، گفت: متاسفانه از مکانیسم گفت وگو برای برون رفت از بحران های جهان اسلام کمترین استفاده را می کنیم و این نگران کننده است.

حجت الاسلام والمسلمین میرزایی افزود: به اندازه ای که در راستای مقولات ژئوپلیتیکی، اقتصادی، سوخت، نفت، هسته ای و توسعه روابط دیپلماتیک از گفت وگو با جریان هایی مثل جریان های سیاسی غرب بهره می گیریم، از ظرفیت گفت وگو با محوریت فرهنگی برای فهم جهان اسلام و معالجه چالش ها و برون رفت از آن استفاده نمی کنیم.

وی با بیان اینکه نخبگان جهان اسلام مهم ترین عوامل و عناصر اصلی تحقق گفت وگو هستند، گفت: اگر ما الگویی برای ارتباط بین نخبگانی، حوزه ای و دانشگاهی نداشته باشیم پروژه گفت وگو ممکن است عملا شکست بخورد.

رئیس پژوهشکده مطالعات منطقه ای المصطفی افزود: دشمنان و رقبای تمدنی و فرهنگی جمهوری اسلامی از عامل فرهنگی برای ترمیم چهره خود و ساختن افکار عمومی جهان بیشترین بهره را می برند.

حجت الاسلام والمسلمین میرزایی تصریح کرد: دشمنان و رقبای ما از عامل رسانه، زبان، فرهنگ و هنر برای تخریب چهره فرهنگی و سیاسی ما روزانه صدها برنامه تولید و پخش می کنند.

*چالش های حوزه ایرانی عربی جدی است

وی در ادامه با بیان اینکه امروز چالش های حوزه ایرانی عربی جدی است، گفت: 25 کشور عربی با جمعیت 400 میلیون نفری در جهان اسلام داریم؛ ما با جامعه 400 میلیوینی جهان اسلام ارتباط آسیب دیده، ضعیف و ناکارآمد داریم.

رایزن سابق فرهنگی ایران در لبنان با اشاره به اینکه واجد میزهای فعال گفت وگویی و اندیشکده های مشترک ایران و جهان عرب نیستیم، اظهار داشت: ما شاید یک مرکز جدی گفت وگویی ایرانی عربی نداشته باشیم؛ ممکن است ده ها عنوان ایرانی عربی ثبت شده در حد فعالیت های بسیار ضعیف و فردی داشته باشیم اما یک اندیشکده و مرکز مطالعات ایرانی عربی که به دنبال ایجاد نقشه های کارآمد تعاملی دو کرانه ایرانی عربی باشد، نداریم.  

رئیس پژوهشکده مطالعات منطقه ای المصطفی افزود: وقتی ما از "ضرورت گفت وگو" و "فعال کردن ظرفیت فرهنگی" صحبت می کنیم، باید بدانیم "راه اندازی و مدیریت این گفت وگو" و "اولویت شناسی موضوعات گفت وگو" به عنوان عناصر راهبردی هستند که در اتاق های فکر باید شکل بگیرند.

وی افزود: مسئله گفت وگوی جهان عرب یک مقوله رسانه پسند، تبلیغاتی و گذرا نیست بلکه مسئله استراتژیک و ناظر به نیاز به مسائل راهبردی و حرکت اتاق فکری طرفین است.

حجت الاسلام والمسلمین میرزایی تصریح کرد: تضعیف نگاه ایرانیان به جهان عرب،  تخریب چهره ایران در جهان عرب، و تخریب چهره اعراب در نگاه ایرانیان از طرح های مهندسی شده برای دشمن است و باید به طور توام مراقب فضای "عربی ستیزی" و "ایران هراسی" باشیم زیرا جامعه عربی کانون مهم جامعه جهانی اسلام است و ایران هم به عنوان کانون مهم غیرعربی جهان اسلام به شمار می رود.

وی با بیان اینکه ارتباط سازنده و راهبردی ایران و جهان عرب بزرگ ترین نقش را در عبور از بحران های جهان اسلام ایفا خواهد کرد، گفت: عربستان و مصر بخشی از جهان عرب هستند که از وزنه های تاثیرگذار جهان اسلام به حساب می آیند.

رئیس پژوهشکده مطالعات منطقه ای المصطفی افزود: عامل اصلی شکل دهی و تحلیل افکار عمومی جهان عرب عوامل اقتصادی، نفتی و مدیریت های خاص آسیب دیده برخی کشورهای عربی است.

*فاصله از جهان عرب موجب تخریب چهره ایران می شود

وی با بیان اینکه فاصله گرفتن ایران از جهان عرب باعث تخریب چهره ایران در کل جهان اسلام می شود، اظهار داشت: نباید این گونه فکر کرد که عربستانی ها فقط به دنبال تخریب نگاه عرب ها به ایران هستند بلکه آنها در همه دنیا، تغذیه کننده نقشه جهانی "اسلام هراسی"، "ایران هراسی" و "شیعه هراسی" هستند.

رئیس اندیشکده و اتاق فکر المصطفی با اشاره به اینکه ضعف فعلی مناسبات ایران و جهان عرب ناشی از فقدان مکانیسم های کارآمد و استراتژیک گفت وگو و بهره گیری دشمن برای پر کردن جای ایران در گفت وگوهای جهان اسلامی با چنین نقشه هایی است.

*ایران در نهادهای فرهنگی جهان اسلام حضور ندارد

حجت الاسلام والمسلمین میرزایی افزود: نهادهای فرهنگی در عرصه جهان عرب و جهان اسلام تقریبا فاقد حضور ایران است.   

وی با تاکید بر اینکه ایرانیان نقشه کارآمد علمی و استراتژیکی برای گفت وگوهای خود با طرف های عربی و اسلامی نداشتند، گفت: ما در عرصه ادبیات مشترک فرهنگی و گفت وگو با طرف های عربی از آمادگی خوبی برخوردار نیستیم زیرا فاقد اندیشکده هایی هستیم که نقشه ها و برنامه های گفت وگو را آماده کنند.

رئیس پژوهشکده مطالعات منطقه ای المصطفی افزود: از آنجا که جامعه الصمطفی دارای وجهه آکادمیک دانشگاهی و بین المللی است، جایگاه مناسبی برای "تولید ادبیات گفت وگو"، "تدوین راهبرد گفت وگوهای فرهنگی" و "مدیریت میز گفت وگوها" در حوزه های مختلف فرهنگی به شمار می رود و امید است این ظرفیت جامعه المصطفی در این راستا به کار گرفته شود.

حجت الاسلام والمسلمین میرزایی با بیان اینکه جامعه المصطفی شنبه دوم بهمن از ساعت 20 میزبان گفت وگوی جدی نخبگان جهان عرب و ایران است، اظهار داشت: این میز که به صورت عربی اداره خواهد شد، صرفا یک نقطه آغاز است و به دنبال اعلام موجودیت باشگاه گفت وگوهای فرهنگی جهان اسلام هستیم.

وی افزود: این نشست، بخشی از همایش ملی گفت وگوی ایرانی عربی است که توسط چند نهاد با محوریت سازمان فرهنگ برگزار می شود و فعالیت ما اقدام مستقلی نیست.  

*دلایل فقدان مکانیسم گفت وگوی صحیح در جهان اسلام

وی در ادامه با بیان اینکه مکانیسم صحیح گفت وگو در جهان اسلام به چند دلیل وجود ندارد، گفت: "فقدان جریان آزاد اندیشه در جهان اسلام"، "استبداد سیاسی و سرکوب متفکران نهضت طلب"، "ضعف مرجعیت های اسلامی" و "وابستگی اندیشه ای و فرهنگی به محصولات غرب" بخشی از دلایل عدم بهره گیری از ظرفیت گفت وگو است.

وی تصریح کرد: ما نمی خواهیم طرف گفت وگوی عربی ما از مواضع حکومت های عربی در روی میز گفت وگو سخن بگوید، زیرا ما نیاز به گفت وگوی های آزاد و کلان فکری و راهبردی ایرانی عربی داریم که شرکای عرب برای نیاز به چنین گفت وگوهایی هنوز آمادگی کافی ندارند.

حجت الاسلام والمسلمین میرزایی افزود: متاسفانه طرفین ایرانی و عربی با عینک های بیرونی همدیگر را تحلیل می کنند و عدم گفت وگوهای مستقیم عامل این مسئله بوده است.

موسس مرکز توسعه تمدنی اسلامی در لبنان افزود: اگر جامعه المصطفی بتواند در میزهای گفت وگو به عنوان شریک بین المللی شرکت کند شاهد بازسازی ذهنیت ایران و عرب از یکدیگر خواهیم بود.

رئیس اندیشکده و اتاق فکر المصطفی با بیان اینکه این مرکز علمی دارای طرح مرجعیت علمی و توسعه محور دانش بنیان است، گفت؛ تفاوت طرح و بینش المصطفی با نهادهای دیگر این است که به دانش بنیان کردن توسعه جهان اسلام، نقشه امت، طرح وحدت و تقریب ایمان دارد.

رئیس پژوهشکده مطالعات منطقه ای المصطفی با اشاره به اینکه ما به دنبال بحث های ترویجی و تبلیغی محض نیستیم، گفت: ما به دنبال ایجاد مکانیزم های تازه مبتنی بر دانش های نوین هستیم و لذا اسلامی کردن دانش های انسانی در جهان اسلام به عنوان کانون مرجعیت علمی جامعه المصطفی خواهد بود.

وی در پایان خاطرنشان کرد: "رویکرد دانشی و دانش بنیانی در طرح های جهان اسلام" و "نقطه ثقل اسلامی سازی دانش ها در جهان اسلام" به عنوان نگاه آینده گرا و تاثیرگذار ما در عبور از بحران ها است.     

انتهای پیام/313/33