پنجشنبه ۲۲ آذر ۱۴۰۳ |۱۰ جمادی‌الثانی ۱۴۴۶ | Dec 12, 2024
دشواری تبلیغ دین

حوزه/ چند شبی از اقامت ما می­ گذشت که مردی میان­سال، به نام آقای ص. ج. بعد از نماز عشا، میکروفن را برداشت که آن را با خود به منزل ببرد! علت را که از او پرسیدم، گفت: خودم میکروفن را خریده­ ام. هر چه اصرار کردم و گفتم برای اذان و مراسم­ دیگر به میکروفن نیاز هست، قبول نکرد! ...

به گزارش خبرگزاری «حوزه» جشنواره خاطره نگاری اشراق(خاطرات تبلیغ) اقدام به انتشار خاطرات منتخب ارسالی از سوی طلاب، در قالب کتاب «از لس آنجلس تا پنجره فولاد» نموده که در این نوشتار، خاطره حجت الاسلام عباس علیپور را تقدیم حضور علاقه مندان می کنیم.

* بیوگرافی

آقای عباس علی‌پور در ده‌نو علامرودشت از توابع لامرد به دنیا آمد و ‌هم‌اکنون ساکن شهر مقدس قم است. وی در سطح سه حوزه‌ی علمیه‌ی قم مشغول تحصیل بوده و دکترای علوم قرآن را از دانشگاه علوم قرآن و حدیث دریافت نموده است. وی در رشته‌ی «روش تدریس و سخنوری و تبلیغ» مشغول تدریس است و برای تبلیغ به نقاط مختلف کشور سفر می کند.

* دیار پر خاطره

هر چند همیشه برای تبلیغ به زادگاهم، دهنو علا مرودشت واقع در لامرد می­رفتم، اما سال 1377، از خدا خواستم که مرا به منطقه­ ای بفرستد که واقعاً مورد نیاز باشد!

تابستان 1377 به همراه خانواده عازم شهر «ی» شدیم. در سازمان تبلیغات اسلامی، در اتاقی با عرض بسیار کم و ارتفاع حدود دو متر و مسافتی حدوداً 4 متر مربع، ما را ساکن کردند! موکت کف اتاق را کنار زدم، دیدم قبلاً توالت اداره بوده و با ریختن مقداری سیمان درون کاسه آن، به اتاق پذیرایی تبدیلش کرده ­اند! چند روزی معطل شدیم که به ما گفتند باید به روستای ن.۱ بروید!

([1]  به دلیل آنکه در ادامه مطالبی گفته می­ شود که افشای آن مناسب نیست ، از بیان نام روستا و افراد خودداری می­ کنم. ضمنا مجبور هستم از هرگونه توضیحی که موجب شناخته شدن افراد می­ شود، خودداری کنم).

به همراه آقای ش. ل. رئیس کانون فرهنگی روستا، به راه افتادیم. روستایی بود نزدیک شهر که صدای اذان شهر را می­ شنیدیم! جمعیت آن حدود 1500 نفر بود.

آقای ش. ل. اتاقی را در گوشه حیاطی پیدا کرده بود که در گوشه دیگر آن صاحب خانه به نام آقای چ. گ. زندگی می­ کرد. قرارداد اجاره دو ماهه بستیم و از همان ابتدا اجاره خانه و هزینه آب و برق را پرداختم. اتاق ما مستقل بود ولی چون هیچ وسیله­ ای نداشتیم، از ما خواستند کنار آن­ها باشیم.

* مسجدِ فراموش شده

مسجد روستا بسیار بزرگ و مرتفع بود که وسط روستا قرار داشت! اما مجموع زنان و مردانی که برای نماز به مسجد می ­آمدند، 5 تا 6 نفر بودند. دستشویی­ های مسجد و اطراف آن توسط بچه ­ها بسیار آلوده شده بود. مدت­ها بود که آن­جا تبدیل به جایگاه نوجوانان بی­ مبالات شده و کسی آن را تمیز نکرده و حتی به آن­جا سر نزده بود! در هوای گرم و فضایی بدون تهویه، بدون داشتن ماسک و وسیله ­ای برای کندن ... با تکه ­ای چوب آن­جا را تمیز کردم.

در همان روزهای اول بود که مراسم چهلم درگذشت یکی از اهالی روستا در مسجد برگزار شد. وقتی می­ خواستم وارد جلسه شوم، جوانان زیادی جلو مسجد ایستاده بودند ­که با آن­ها احوالپرسی کردم و گرم گرفتم و از آن­ها خواستم که برای مراسم به مسجد بیایند! همه آن­ها گفتند: چون غسل نکرده ­ایم، نمی­ توانیم به مسجد بیاییم!

چند شبی از اقامت ما می­ گذشت که مردی میان­سال، به نام آقای ص. ج. بعد از نماز عشا، میکروفن را برداشت که آن را با خود به منزل ببرد! علت را که از او پرسیدم، گفت: خودم میکروفن را خریده ­ام. هر چه اصرار کردم و گفتم برای اذان و مراسم  دیگر به میکروفن نیاز هست، قبول نکرد! گفتم فعلاً پولی برای گرو گذاشتن ندارم؛ ولی تضمین می ­کنم اگر خراب شد، درست کنم! گفت من ضمانت تو را قبول ندارم! لذا میکروفن را برد و خودش نیز دیگر به مسجد نیامد!

از آن شبی که میکروفن را برد، پشت بام مسجد م­ی رفتم و اذان  ­گفتم! هر چند بالا رفتن از نردبان خصوصا در تاریکی هنگام اذان صبح، خطرناک بود؛ اما طنین صدای الله اکبر در کوه­ های اطراف خصوصاً اذان صبح چنان لذتی داشت که الان که هجده سال از آن تاریخ می­ گذرد، یادآوری آن برایم شیرین است. با تمام توان و بلندترین صدا اذان می­ گفتم؛ ولی در آن مدت، گاهی فقط یک نفر برای نماز صبح به مسجد می­ آمد!

حدوداً ده روزی از اقامت ما در روستا می­ گذشت که آقای غ؛ گ. پسر 18 ساله خانواده­ای که با آن­ها زندگی می کردیم، به من گفت: «حاج آقا! من خیلی از شما تعریف می­ کنم.» گفتم: چه تعریفی! گفت: «من به مردم گفته­ ام حاج آقا چندین روز است که منزل ما به سر می­ برد؛ ولی هنوز حتی یک بار از منزل ما دزدی نکرده است!»

* کمک به انبار کردن علوفه و کاه

برای جذب مردم به مسجد، روزانه به منزل چند نفر سر می ­زدم! به خاطر شرائط روستا و نیامدن مردم، بیشتر وقتم را صرف تبلیغ چهره به چهره می­ کردم؛ البته هدف اصلیم در مرحله اول دوست شدن با مردم و ایجاد ذهنیت مثبت نسبت به روحانی بود!

در یکی از روزها مردی را دیدم که علف خشک برای فصل زمستان انبار می ­کرد! گفتم باید در دلش نفوذ کنم شاید یک نفر به مسجدی­ ها اضافه شود! به کمکش علوفه ­های خشک را که گردی بسیار تند و سرفه ­آور داشت، داخل اتاق ریختم و از او خداحافظی کردم!

روزی دیگر همچنان که به دنبال جذب مردم، کوچه­ ها را طی می­ کردم و به خانه ­ها سر می­ زدم، مرد میان­سالی را دیدم که با طناب از چاهی که در حال حفر آن بودند، خاک می­ کشید. طناب را از او گرفتم و به کشیدن خاک مشغول شدم!

یک بار که برای تهیه جوائز و کارهای دیگر با مینی ­بوس به شهر رفته بودم، کرایه تمام مسافران را پرداختم؛ بدان امید که رغبتی به مسجد پیدا کنند! اما این کارها هیچ نتیجه ­ای نداشت و به آمار مسجدی­ ها اضافه نمی ­شد!

گاهی پیش خودم می­ گفتم مردم این روستا قبلاً پراکنده بوده ­اند اما بعد از ساکن شدن در روستا، به ناگاه به پول زیادی دست یافته­ اند! در کنار کارهایی که برای ثروتمند شدن مردم انجام شده، هیچ کار فرهنگی در این روستا انجام نشده است! اگر کار اقتصادی انجام بشود؛ ولی در کنارش کار فرهنگی صورت نگیرد، تمام ابزارهای پیشرفت در خدمت مبارزه با دین در می ­آید! با این تحلیل ­ها خود را به کار بیشتر دلگرم می­ کردم که به ناگاه اتفاقی عجیب سرنوشت روستا را متحول کرد.

* سنگ‌پراکنی جوانان

دختر خانمی که همیشه برای نماز و کلاس به مسجد می ­آمد، ما را برای شام به منزل دعوت کرد! پدرش در زندان به سر می­ برد! علت زندانی شدنش را نپرسیدم؛ ولی خانواده متدینی بودند و به نظرم اولین کسی بود که ما را دعوت کرد! به همراه خانواده به منزل آن­ها که آخر روستا بود، رفتیم!

اتاقِ پذیرایی، پنجره ­ای داشت که هرکسی از داخل کوچه می­ توانست ما را ببیند! موقع خداحافظی ناگهان مادر آن دختر خانم شروع به پرتاب سنگ به طرف جوانانی که در کوچه بودند، کرد! آنها پشت پنجره چه کار می ­کردند و چرا آن خانم به آن­ها حمله کرد، برایم روشن نشد.

همسرم به همراه مادر و دختری که همسایه ­مان بودند، پنجاه متری جلوتر می ­رفتند و من به همراه آن جوان بی ­خبر از همه جا حرکت می ­کردیم که چند جوان به طرفمان سنگ پرتاب کرده و فرار کردند. حدس می ­زدم آن­ها همان جوان­هایی باشند که مورد حمله آن خانم قرار گرفتند! همین ­که به طرفشان رفتم تا بتوانم با آن­ها صحبت کنم، با سرعت به درون باغ رفتند و در تاریکی محو شدند! از این­که فرار کردند، فهمیدم چه ذهنیتی نسبت به من دارند! من یک نفر و آن­ها چندین نفر! از طرفی من برای کار فرهنگی آمده­ ام نه برای دعوا کردن. گفتم هر گونه شده با آن­ها صحبت می­ کنم!

وقتی در آن تاریکی وارد باغ شدم، هیچ صدایی از آن­ها به گوش نمی­ رسید و هیچ اثری از آن­ها دیده نمی­ شد! لذا به منزل برگشتم. وقتی این رفتار را از جوانان دیدیم، همسرم گفت: من در این روستا امنیت ندارم! لذا این­جا نمی­ مانم. گفتم شما از این­جا بروید؛ ولی من وظیفه دارم برای راهنمایی این مردم بمانم! چون همسرم در قم تنها بود، قرار شد به جای رفتن به قم، تا پایان کلاس­ های تابستانی به علامرودشتِ لامرد، نزد پدر و مادرش برود!

بعد از رفتن همسرم، آقای چ. گ. به من گفت: «برای ما زشت است که مردی مجرد در خانه ما زندگی کند!» برای اولین بار بود که چنین رفتاری را می ­دیدم. و گرنه در روستاهای دیگر وقتی به منزل مردم سر می زدم یا ساکن می­ شدم، این را برای خود افتخاری بزرگ می­ دانستند! محترمانه و با لحنی آرام به او گفتم: «من قراردادِ اجاره بسته ­ام. از طرفی کرایه دو ماهه را نیز پرداخته­ ام؛ لذا شما نمی­ توانید مرا از خانه بیرون کنید! حتی اگر به دادگاه شکایت ببرید، حکم به اخراج من نمی­دهد؛ چون مدرکی علیه من ندارید!»

این حرف­ها را به زبان آوردم که خود را ضعیف نشان ندهم؛ اما در ذهنم تصمیم دیگری داشتم: مثل هر غروب به مسجد رفتم و نماز جماعت را به همراه چند نفر خواندم و همچنان مشغول تعقیبات شدم. پسر بزرگ آنها به من گفت: «مگر به خانه نمی­آیید؟» گفتم نه! اصرار زیادی نکرد و به منزل رفت. بعد از چند دقیقه تنها شدم و همان­جا گرسنه بر زیلوهای خشک مسجد خوابیدم! شب تا صبح از شدت گرما و نیش پشه­ ها شکنجه شدم! هنگام اذان صبح از نردبان بالا رفتم و اذان گفتم اما مثل گذشته، خبری از آمدن مردم برای نماز صبح نشد!

فردا عصر، آقای چ. گ. به مسجد آمد و مرا در آغوش گرفت و شروع به بوسیدن من کرد و اشک­ریزان و التماس کنان از من خواست که به منزلشان برگردم! گفت: از دیشب تا الان غذا نخورده ­ام! از کارم به شدت پشیمانم! همه مردم مرا سرزنش می ­کنند!

دستان پینه بسته، اشک چشمان و حالت چهره­اش تأثّر برانگیز بود؛ اما با توجه به شرائط موجود، برگشتن به آن منزل به صلاحم نبود؛ لذا هر چند دل نازکی داشتم اما سعی کردم بر عواطفم غلبه کنم! به او گفتم: «تصمیم من عجولانه و بر اساس هیجان نبوده است که اصرار و گریه شما آن را تغییر دهد.» بعد از کلی قسم و التماس، ناامیدانه مرا تنها گذاشت!

* امتحانی سخت­ تر

هیچ وسیله­ ای برای زندگی در مسجد نداشتم! وقتی لباس می­شستم، در مسجد روی منبر پهن می­کردم که خشک شود! علاوه بر آن هیچ وسیله آشپزی نداشتم، حتی یک لیوان و یا یک قاشق همراهم نبود! به نانوایی روستا می­رفتم و مقداری نان می­گرفتم و از عبایم به عنوان سفره استفاده می­کردم. چند روزی با نان خالی به سر بردم که امتحان سخت­تری برایم پیش آمد؛ در همان روزها، نانوایی روستا خراب شد و من گرسنه ماندم! چون زنانِ روستا در خانه نان می­پختند، مشکل کمبود نان نداشتند!

الان یادم نمی­آید خرابی نانوایی چند روز طول کشید؛ ولی بر اثر گرسنگی، قدرت ایستادن نداشتم. روزی بعد از پایان کلاس یکی از دانش ­آموزان که ضعف شدید مرا دید، گفت: «حاجی آقا برایتان قرص سردرد بیاورم!» گفتم نه! نیازی به قرص ندارم!

از طرفی به خاطر ناراحتی قلبی که به طور مادرزادی دارم، قلبم از حد معمول ضعیف ­تر کار می­کند؛ لذا به طور طبیعی فشار خونم پایین است و به خاطر آن بیشتر اوقات احساس ضعف می ­کنم. علاوه بر آن نخوردن غذای مناسب و گرسنگی چند روزه باعث شده بود بسیار ضعیف و بی­حال شوم!

روزی هنگام غروب روی سکّوی جلو شبستان مسجد نشسته بودم. دختر خانمی به نام ف. م. که حدوداً 20 ساله و تُرک زبان بود، به مسجد آمد و یک قوطیِ کوچک شامپو آورد و گفت: می ­دانم این­جا هیچ وسیله ای برای شست و شو ندارید. به همین خاطر این را برایتان آورده­ ام.

سعی می­ کردم برنامه تبلیغی­ام را به روستای مجاور نیز گسترش دهم؛ در اولین اقدام پیاده به آن­جا رفتم و سعی کردم آنها نیز در کلاس ­های تابستانی شرکت کنند! در هوای گرم حدوداً ساعت 3 عصر خسته و کوفته در حالی که از تشنگی و گرسنگی توانِ راه رفتن نداشتم، برگشتم!

* برنامه ریزی برای مراسم تولد

تصمیم گرفتم مراسم جشن تولد پیامبر(ص) را با شکوه برگزار کنم! شاید با این روش مردم را به مسجد بیاوریم! هدف اصلیم این بود که مردم در کلاس­های تابستانی بیشتر همکاری کنند و به بهانه سرو صدای چند بچه مانع حضور آنها در مسجد نشوند! لذا بنا داشتم در مورد اهمیت تربیت و شکوفاسازی استعداد کودکان و نوجوانان صحبت کنم. برنامه­های جذابی توسط دانش­­آموزان آماده شد! چون اولین برنامه بود و اطلاع رسانی زیادی انجام نشده بود، شاید نیمی از جمعیت روستا در مراسم شرکت کردند.

مجری برنامه آقای ش. ل. مسئول کانون فرهنگی روستا بود! او به ترتیب بچه­ها را برای اجرای مراسم دعوت کرد و ناگهان ختم جلسه را اعلام نمود و اجازه صحبت کردن را به من نداد! تنها چاره این بود که با این آیه شریفه خود را تسلی دهم: ای پیامبر اگر تو را تکذیب کردند، ناراحت نباش! چراکه پیامبران قبل از تو را نیز تکذیب کردند و آن­ها صبر نمودند!

* ارسال دعوت­نامه

دعوت­نامه­ هایی برای جوانان فرستادم. یک شب برای برادران و شبی دیگر برای خواهران جلسات برگزار می ­شد. یکی از شب‌ هایی که جلسه­ ی خواهران بود، جوانی به مسجد آمد و لگدی محکم به در زد و با فریاد گفت: «بیا بیرون خونت رو می­ریزم.» من هیچ جوابی ندادم! همان­جا فهمیدم او یکی از جوان­هایی است که آن شب به ما سنگ زدند! شنیدم آقای ش. ل. مسئول کانون فرهنگی روستا از جوانانی که سنگ پرتاب کرده­اند، به اداره اطلاعات گزارش داده و پدرانشان نیز آنها را کتک زده­اند؛ به همین خاطر آنها عصبانی بودند. آن جوان که از دست پدرش کتک خورده بود، می­خواست از من انتقام بگیرد! شاید فکر می­کرد من شکایت آن­ها را به پدرانشان کرده­ ام و یا به اداره اطلاعات گزارش داده­ ام! در حالی که من معتقد بودم انتقال فرهنگ فقط از طریق نفوذ در د­ل­ها و در بستر عاطفه صورت می گیرد!

یکی از خانم­ها بلند شد و با او صحبت کرد و او را به بیرون از مسجد فرستاد! لذا جلسه را ادامه دادیم. بعد از جلسه، به کوچه آمدم. کوچه پر از جمعیت بود. زنانی که در مسجد بودند نیز به جمع آنها اضافه شدند! کامیونی کنار مسجد وسط کوچه ایستاده بود که آن را روشن رها کرده بودند! صدای کامیون باعث شده بود صدای مردم را واضح نشنوم. با هیچ کسی هیچ صحبتی نمی­ کردم فقط لابه­ لای جمعیت دنبال آن جوان می­گشتم. پشت کامیون مردی هیکلی و قد بلند را دیدم که دستان آن جوان را از پشت به هم قفل کرده و محکم نگه داشته بود. فوراً خداوند راه حلی را به ذهنم انداخت که معجزه­ ای برای جذب بیشتر جوانان بود؛ به محض این­که جلوی آن جوان رسیدم، بدون آن­که سخنی با او بگویم، فوراً زانو زدم و کفش او را بوسیدم و به مسجد برگشتم.

بعد از این اتفاق، جوان­هایی که به طرفمان سنگ پرتاب کرده بودند، به مسجد آمدند و بسیار با هم صمیمی شدیم و در بسیاری از کارهای فرهنگی کمک می­کردند. یک شب یکی از جوان­ها سرزده به مسجد آمد و یک سینی که چند کاسه آب­گوشت داخلش بود، آورد و گفت: من از عروسی گرفته ­ام. سهمیه­­ ام را آورده­ ام که با هم بخوریم.

* شیرین شدن

روستایی که حدوداً سه کیلومتر با ما فاصله داشت، از من خواستند که برای اجرای عقدِ ازدواج، به آن­جا بروم! وقتی وارد حیاط شدم، جوان­های زیادی با لباس­های نو در حیاط حلقه­ وار ایستاده بودند! با آن­ها احوالپرسی کردم و وارد اتاقی شدم که سفره عقد انداخته بودند!

فشار زیاد بچه­ها و گرمی هوا باعث شد سریع خطبه عقد را بخوانم! بچه­ها برای برداشتن شیرینی به شدت هجوم می­ آوردند. در فشار بچه­ ها، لباس­هایم پوشیده از کیک خامه­ ای شد. وقتی از اتاق خارج شدم، بچه­ ها همانند جوجه­ هایی که گرد مادرشان حلقه می­زنند، اطرافم را احاطه کرده و کیک­ها را از لباس­هایم پاک می­کردند و می­خوردند. به شوخی به آن­ها گفتم: امروز من چقدر شیرین شده­ ام!

بعد از عقد، جوانی پیشم آمد و گفت: «لحظه­ای که شما وارد شدید، دقیقاً رفتارتان را زیر نظر داشتیم و می­خواستیم بدانیم با جوان­ها چه برخوردی می­ کنید! بارها دیده بودیم پولدارها بر جوانان ترجیح داده می­ شوند و بیشتر مورد احترام قرار می­ گیرند! از این­که با جوان­ها حسابی گرم گرفتید، خوشمان آمد؛ لذا دوست داریم با شما رفیق شویم!»

* آغاز تحول فرهنگی

تعداد دانش ­آموزانی که در کلاس­های تابستانی شرکت می­ کردند، به دویست نفر می ­رسید! هر روز صبح برای همه دخترها و پسرها، جداگانه کلاس داشتم! چشم ه­ای کنار روستا قرار داشت که گاهی با پسرهای دانش ­آموز پیاده به آن­جا می­رفتیم. یک بار هم به کوهی که کنار روستا بود رفتیم و در دهانه غاری استراحت کردیم.

مشکلی که در این مرحله پیش آمد، اعتراض پدر شهیدی به نام آقای ر. ج. بود که خود را مسئول مسجد می­ دانست. او به بهانه سر و صدا و خراب کردن مسجد، مخالف حضور نوجوانان در مسجد بود. یک شب با سر و صدا و اعتراض شدید در حیاط مسجد به زبان محلی فریاد می­زد و می ­گفت: «بچه ­ها رسوایمان کردند، سرمان را به درد آوردند ...»

دانش­آموزان حتی در ساعاتی که کلاسی برای آن­ها نداشتم، در مسجد می­ماندند و سر و صدا می­ کردند و بهانه­ای برای مخالفت او درست می­ کردند. گاه با سرعت می­دویدند و روی فرش­ ها لیز م خوردند و با این کار فرش­ ها را جمع می­کردند.

شبی آقای ر. ز. بعد از پایان نماز عشاء در حیاط مسجد، آفتابه ا­ی پلاستیکی که مقداری فرو رفتگی داشت نشانم داد و با اعتراض شدید گفت: «ببین بچه ­ها آفتابه مسجد را خراب کرده ­اند.!» به او گفتم: اولا آفتابه خراب نشده و فقط فرو رفتگی دارد؛ لذا به راحتی درست می­شود. ثانیاً برای حفظ دین، فرزندِ شما به جبهه رفت و شهید شد. آسیب دیدن آفتابه که چیزی نیست. این پیرمرد، پدرِ همان آقایی بود که شب­های اول، میکروفنِ مسجد را به منزل برده بود! عجب آدم­ های دلسوزی بودند! باید برای این همه دلسوزی اسپند دود می­کردم! آن­­ها برای جذب جوانان و تمیز کردن مسجد مسئولیتی نداشتند. فقط خود را مسئول حفظ آفتابه، قایم کردن میکروفن در منزل و جلوگیری از آمدن جوان­ها به مسجد می ­دانستند! مسجدی که روز اول زیر آلودگی ... بود و هیچ صاحبی نداشت، الان صاحب پیدا کرده بود.

یک شب حسابی سردرد گرفته بودم. سر و صدای بچه­ ها از طرفی و تنگ­ نظری و مخالفت کسانی که خود را همه کاره روستا می­ دانستند، حسابی کلافه­ ام کرده بود. هر کاری کردم بچه­ها از مسجد بیرون نرفتند. خستگی، گرسنگی، مخالفت کسانی که خود را دلسوز مسجد می­دانستند، سر و صدای بچه­ ها و گرد و خاکی که در مسجد راه انداخته بودند، همگی دست به دست هم داده و مرا بی حوصله کرده بود. تمام خون دلی که در آن تابستان خورده بودم و درون سینه ­ام ریخته بودم، می­خواست به یک باره فوران کند. هر کسی در وقت خستگی و سر درد به جای خلوتی پناه می­برد تا خستگیش برطرف شود؛ اما بچه ­های روستا برای من خلوت و استراحتی باقی نگذاشته بودند. به همین خاطر پیش خودم گفتم در این شب تاریک به درون غاری که چند روز پیش به همراه دانش­ آموزان رفته بودم، بروم و تا می­توانم در آن­جا گریه کنم! شاید کمی از بار سنگینی که بر دلم وارد شده بود، کاسته شود. از مسجد به قصد رفتن به کوه خارج شدم. چند متری که رفتم دیدم تمام دانش ­آموزان به دنبالم می­ آیند. پیش خودم گفتم خدایا! چرا این­ها دست از سرم برنمی ­دارند. نه پیرانِ روستا صاحب چنان عقلی می­ شوند که سر و صدای بچه­ ها را تحمل کنند و نه بچه ­ها دارای ادب می­شوند که رعایت مرا بکنند و نه کسی هست که با او درد دل کنم و نه کسی دارم که ذره ­ای مرا درک کند! رو کردم به بچه­ ها و با لحنی پر از غم داد زدم: «بگذارید به حال خودم گریه کنم!» با دلی پر از غم و اندوه و با کوله­ باری از خستگی و تنهایی دوباره به مسجد آمدم! احسام می­ کردم زمین و آسمان به من فشار می­ آورند! در تنگنای عجیبی قرار داشتم! شرائطم به گونه­ ای بود که می­ خواستم بلند صدا بزنم و بگویم: مَتى‏ نَصْرُ اللَّه!

* خوابی امید بخش

اگر آن روستا را رها می­کردم و یا اگر به خاطر فشارها و آزارها، پرخاش­گری می­کردم، تمام زحماتم به باد می­رفت. مدیرکل سازمان تبلیغات به من گفته بود: وقتی برای سخنرانی به این روستا می­آمدم، به جز چند نفر کسی دیگر حاضر نمی­شد. با توجه به این شرائط، نیاز بود تحولی جدی ایجاد شود؛ اما این کار تحمل زیادی را می­طلبید.

شبی در خواب حضرت امیرالؤمنین علی (ع) را دیدم که داخل حیاط مسجد کنار دیوار شبستان دراز کشیده بود. به محض این­که مرا دید، برخاست و مرا در آغوش گرفت و بوسید! احساس کردم این جهادِ فرهنگی، از هر سفر زیارتی با ارزشتر است؛ لذا انگیزه من برای ماندن و تحمل سختی­ها بیشتر شد.

* بازرسی از کلاس

یک روز صبح، معاون فرهنگی سازمان تبلیغاتِ استان به همراه یک روحانی دیگر که از دفتر تبلیغات اسلامی قم آمده بود، برای بازرسی جلو مسجد ظاهر شدند. آقای ص. ج. که همان شب­های اول میکروفن مسجد را به منزل برده بود، فوراً آمد. بازرسی که از قم آمده بود همان آقا را برای تحقیق در مورد عملکرد من انتخاب کرد و مدتی طولانی با او سخن گفت. پیش خودم گفتم: «کسی که میکروفن مسجد را با خود می­برد و حاضر به شنیدن صدای اذان نیست، خانواده­ای که به بهانه سر و صدای بچه­ها دلم را خون کرده­اند، قطعاً به گونه­ای مرا معرفی می­کند که دفتر تبلیغات مرا به عنوان یک جنایت­کار و عامل اغتشاش بشناسد. اصلا کسی که یک بار کلاس­های مرا از نزدیک ندیده، کسی که به جز برای بردن میکروفن پا به مسجد نگذاشته است، چه اطلاعاتی در مورد من دارد که بخواهد به آقای بازرس گزارش بدهد؟ به هر حال چاره­ای جز سکوت نبود».

* برنامه‌ریزی برای مراسم تولد حضرت زینب(س)

حدود بیست روزی به تولد حضرت زینب(س)، دعوت ­نامه­ ای برای افراد فعال فرستاده و برای برنامه­ریزی دعوت نمودم. همه آن­ها در مسجد حاضر شدند و افرادی را برای کارهایی از قبیل قرائت قرآن، اجرای برنامه، نمایش، سرود، انتظامات، برق، تزئینات، نوشتن اسامی خانواده­ها جهت ارسال دعوت­نامه، تهیه و توزیع دعوتنامه، مسابقه، تهیه فرش، پذیرایی و هماهنگی انتخاب نمودیم.

همه حاضران امضاء کرده و متعهد شدند کارشان را درست و به موقع انجام دهند و در صورتی که مشکلی برایشان پیش آمد، سریعاً مسئول هماهنگی را خبر دهند. در این مدت جوانان هر شب برای تمرین سرود و تئاتر به مسجد می­آمدند! مسجد، کانون توجه جوانان شده بود. یکصد جایزه برای مراسم از ادارت مختلفی همچون فرمانداری، سازمان تبلیغات، اداره ارشاد و... تهیه کردیم.

چند روز قبل از مراسم به شهر رفتم. شیشه­ هایی که در این مدت توسط دانش ­آموزان شکسته بود، خریدم. برای مراسم یک میکروفن نیز گرفتم. دنبال کسی می­ گشتم که بخواهد به روستا برود و شیشه را با خود ببرد تا بتوانم بقیه خریدها را انجام دهم. هرچند یک نفر را پیدا کردم؛ اما حاضر نشد شیشه را از من بگیرد. مقدار زیادی شربت نیز خریدم و به هر زحمتی بود به روستا آوردم. مجموع هزینه کلاس تابستانی 70 هزار تومان شد که حتی یک ریال آن را از کسی نگرفتم.

* نماز در حجله

سه شب به سالروز تولد حضرت زینب(س)، حدوداً ساعت دو بامداد بود که احساس کردم یک نفر به دیوار دست می­ کشد و گویا می‌خواهد کلید برق را پیدا کند. صدا زدم: «آقا بفرمایید! امری باشد در خدمتم.» گفت: «حاج آقا برای نماز در حجله عروس تشریف می­آورید؟» در توضیح این رسم به من گفت: «شما به حجله می ­آیید و عروس و داماد همراه شما نماز می­خوانند! بعد دست آن­ها را در دست هم می­گذارید.» از این رسم و توضیحات او بیشتر تعجب کردم و گفتم: «چرا این دو جوان را تا الان معطل کرده­اید؟» دیدم چاره­ای جز اطاعت نیست. وقتی به آن­جا رسیدم، همه میهمان­ هایی که از شهر آمده بودند در حیاط خوابیده بودند! اوائل شهریور بود و هوای آن شب خنک و لطیف! وقتی بر فرش ­های حیاط قدم گذاشتم، این خنکی را احساس کردم! وارد هال که شدم آقایی که دوربین فیلمبرداری دستش بود، از اتاق عروس و داماد خارج شد! باز هم معترضانه گفتم: «چرا تا این وقت از شب این دو جوان را تنها نمی‌گذارید!» وقتی وارد اتاق عروس و داماد شدم، به آن­ها گفتم که چون نماز مستحبی است، نمی­شود به جماعت خواند! آقا داماد کنارم سمت راست و عروس خانم کمی عقب­تر همراهم به نماز ایستادند! من نماز را خیلی مختصر و سریع خواندم و بعد دست داماد را به طرف عروس گرفتم. دستان همدیگر را که گرفتند دعا کردم و بیرون آمدم!

یک نفر به من گفت: حاج آقا همین­جا بخوابید! بعد از حدود یک ماه تنهایی و تحمل گرمای داخل مسجد، برای اولین بار در آن تابستان در هوای خنک و در جمع مردم می­ خوابیدم!

چند روز قبل به پدر داماد گفته بودم که لامپ­ هایی را که برای چراغانی در حیاط نصب کرده­اید، برای جشن تولد حضرت زینب نیاز داریم. بعد از نماز صبح لامپ­ها را باز کردم و روانه مسجد شدم! پشت بام مسجد چند قوطی حلبی را پر از سنگ کرده و چوبی داخلش گذاشتیم! جوان­هایی که از دور مرا دیدند به کمکم آمدند!

* جشن تولد و مراسم اختتامیه

یک روز قبل از مراسم، جوانان زیادی که بعضی از آنان فارغ ­التحصیلان دانشگاهی بودند، به مسجد آمدند و کارهای مقدماتی را انجام دادند. حتی جوانانی از شهر مجاور به آن­جا آمدند و در هوای گرم، از صبح تا شب مشغول کارهایی از قبیل آماده کردن شربت، نورپردازی، نصب پروژکتور، آماده سازی محل اجرای برنامه و... شدند. قرار شد یک بشکه بزرگ شربت درست کنند که مطمئن باشیم با کمبود مواجه نمی­شویم!

تمام اهالی روستا و حتی افرادی از روستاهایی با فاصله 30 کیلومتر که قبلاً برای تبلیغ به آن­جا رفته بودم، به مراسم آمدند.

حیاط مسجد که بیش از هزار متر مربع مساحت داشت، پر از جمعیت بود. مراسم به گونه ­ای زیبا و با شکوه برگزار شد که جز دست تدبیر الهی نمی ­توانست چنین برنامه­ ای را رقم بزند! در قسمت آخر سخنرانی، بعضی از مشکلات و نارسایی ­های فرهنگی روستا را بیان کردم.

در آن تابستان برای اجرای چند عقد مرا دعوت کرده بودند که فقط یکی از عروس خانم­ها دارای پوششی کاملاً مناسب بود و حدوداً یک هفته از عروسی او می ­گذشت. خداوند چند روز قبل از مراسم به دلم انداخت که در مراسم جشن تولد حضرت زینب(س)، بدون اعلام قبلی جایزه­ ای به او بدهم. چون به فرموده مولا علی (ع) بدکاران را با پاداش دادن به خوبان شکنجه کن!  به منظور غافل‌گیری بیشتر، حتی به مجری برنامه نیز نگفتم.

بعضی از دوستان بعد از مراسم به من گفتند: «بسیاری از خانم­ها هنگام بیان مشکلات فرهنگی روستا به گریه افتادند و به سرزنش اخلال­گران پرداختند! بعضی نیز می ­گفتند این آقا چه سخنرانی زیبایی دارد! کاش زودتر از این به جلساتش آمده بودیم!»

* وداع تلخ

وقتی می­ خواستم به قم برگردم، به جوانی که روزهای اول در منزلشان به سر می­ بردم، پیشنهاد دادم که بعداً به قم بیاید. «گفت: پول ندارم. اگر کرایه راه را به من بدهید، می­آیم.» از آن­جا تا قم با اتوبوس حدوداً 12 ساعت راه بود. کرایه رفت و برگشت را به او دادم.

شب آخر یکی از جوانان روستای مجاور از من خواست به منزل آنها بروم. صبح زود حدود ده کیلویی میوه از باغ­شان چید و به من هدیه داد! سپس هر دو برای خداحافظی و برداشتن وسائل به مسجد آمدیم. تقریبا ساعت 9 صبح بود که یکی از جوان­ها از بلندگوی مسجد، مردم را برای خداحافظی دعوت کرد و این شعر را به عنوان زبان­حال من خواند:

اگر بار گران بودیم رفتیم                 اگر نامهربان بودیم رفتیم

صحنه ­ای ایجاد شد که هرگز نمی­ توان آن را ترسیم کرد. کاش دوربین­ های فیلمبرداری بودند و ابراز عواطف مردم را ضبط می‌کردند. جمعیت زیادی از زن و مرد برای خداحافظی جلو مسجد جمع شدند و شروع به گریه کردند. مدتی پیش نیز مردم در همین مکان جمع شده بودند تا شاهد کشته شدن من به دست یکی از جوان­ های روستا باشند؛ اما این بار همه حتی همان جوانی که آن شب به قول خودش برای ریختن خون من آمده بود، گریه می­کردند.

در میان گریه­ های مردم، بر مینی ­بوس سوار شدم. دیدم جوان­ های روستا نیز که می­ خواستند ساعت ­های بیشتری با من باشند، سوار شدند. مینی­ بوس در میان حلقه گریه مردم حرکت کرد؛ اما مردم همچنان ایستاده بودند و نگاه می کردند! بدرقه عجیبی بود. بیشتر جوانانی که تا شهر همراهم آمدند، جوانانی بودند که در آن شب به طرفمان سنگ پرتاب کرده بودند و اکنون جزو بهترین دوستان من شده بودند. بعضی نیز از روستاهای دیگر بوند. در بین کسانی که همراهم آمدند، یک نفر بالای 25 سال نبود. حتی رئیس کانون فرهنگی که همیشه خود را همه کاره مردم می دانست و به بهانه طرفداری از من، شکایت جوانان را به اداره اطلاعات کرده بود، نیامد. به سازمان تبلیغات مرکز استان که رسیدیم، گزارش کار را دادم و از آن­جا به سوی پایانه مسافربری حرکت کردیم. تا حرکت اتوبوس زمان زیادی حدود هفت تا هشت ساعت باقی مانده بود؛ اما همه جوانان تا لحظه حرکت اتوبوس که حدوداً 6 عصر بود، کنارم ماندند. با آنها خداحافظی کردم و برای همیشه از هم جدا شدیم.

وقتی به قم رسیدم، دیدم در گوشه ­ای از کیفم کاغذهای زیادی گذاشته ­اند که سراسر ابراز محبت بود که توسط جوانانی که همراهم آمده بودند، نوشته شده بود که به بعضی از آن­ها اشاره می­کنم:

لحظه وداع تو غمگین­ترین لحظه زندگیم بود؛

اگر در خواب می­دیدم غم روز جدایی را              به دل هرگز نمی­دادم خیال آشنایی را

با رفتن تو جان از بدنم رفت!

کاش ز اول آشنایی­ها نبود                      یا به دنبالش جدایی­ها نبود.

* بیهوش شدن ف. م.

یکی از جوان­ های روستا، زنگ زد و گفت: یکی از دخترهای دبیرستانی به نام ف. م. (دختری که روزهای اول برایم شامپو آورده بود،) همان روزی که شما از آن­جا رفتید، برای امتحان به شهر رفته بود. ظهر که به روستا برگشت، همانند روزهای قبل منتظر نماز جماعت نشسته بود. یکی از خانم­ها به او گفت حاج آقا به قم رفته و نماز جماعت نیست. با شنیدن این خبر به قدری گریه کرد که بی­هوش شد.

آقای غ. گ. زنگ زد و گفت: «میکروفنی که خریده بودید، با خود به قم برده­ اید؟ گفتم نه! برای مسجد خریده بودم. گفت: «میکروفن مسجد نیست!» راستی چرا بعضی دوست نداشتند از مسجد اذان پخش شود؟

خبر دیگر اینکه «آقای ش. ل. رئیس کانون فرهنگی به اسم شما از مردم پول می ­گیرد.» از این کار او بسیار ناراحت شدم. من گرسنگی کشیده بودم؛ ولی از کسی تقاضای تکه ­ای نان نکرده بودم! حتی به خاطر شرائط فرهنگی روستا تمام هزینه مسجد و مراسم میلاد حضرت زینب 3 را خودم پرداخته بودم. این کار آقای ش. ل. را به صلاح نمی­دانستم و معتقد بودم با این روش تمام بافته ­های مرا رشته می ­کند! از طرفی حدس می­زدم او قصد سوء استفاده را دارد. بعداً برایم روشن شد که حدسم درست بوده است. چون پولی را که به اسم من جمع کرده بود، نفرستاد و حتی در مورد آن هیچ صحبتی با من نکرد! از طرفی من اجاره ­بها را نیز پرداخته بودم و بدهکار کسی نبودم. حتی وسائل مسجد که در این مدت آسیب دیده بود، درست کرده بودم.

او همان کسی بود که در اولین مراسم جشنی که در روستا برگزار کرده بودیم، مجری برنامه بود و فرصت سخنرانی به من نداد!

چند روز بعد، آقای غ. گ. همان جوانی که چند روزی در منزلشان بودم، به قم آمد. یک هفته­ ای که پیش­مان بودند، سعی کردم حوصله­ اش سر نرود. با هم به منزل دوستان و روحانیون سر می ­زدیم. به منزل یکی از روحانیون همشهری که از کربلا برگشته بود، رفتیم. او نیز مانند هر کسی ما را به اتاق پذیرایی برد. علاوه بر میوه­ای که برای پذیرایی آورد، به هرکدام مُهری از خاک کربلا به ما داد. برخوردش کاملا متعارف و معمولی بود و رفتاری همانند دیگران داشت! نه جان فدایمان کرد و نه زندگیش را نثارمان نمود؛ اما با کمال تعجب از منزل آن­ها که بیرون آمدیم، کلی از او تعریف کرد و گفت: چقدر به ما احترام گذاشت؛ این­ها چه برخورد خوبی با میهمان می­ کنند! چقدر رفتارشان با ما مؤدبانه و محترمانه بود! من چیزی نگفتم. فقط در دلم گفتم «این رفتاری است کاملاً متعارف که هرکسی با هر میهمانی انجام می­دهد!»

حضور من در روستایشان و نیز آمدنش به قم خیلی برایش جالب بود. چون همه وقایع را در دفتر خاطراتش نوشته بودکه به قسمتی از آن اشاره می­ کنم: «در تابستان یک روحانی به روستایمان آمد... وقتی می­خواست به قم برود، مرا به منزلشان دعوت کرد. لحظه­ا ی که وارد منزلشان شدم، ایشان و همسرشان بسیار به ما احترام گذاشتند. در طول آن چند روز، به منزل دوستان ایشان نیز سر زدیم. وقتی به قم رفتم و رفتار ایشان را دیدم، فهمیدم که آدم نبوده­ ایم و آدم ندیده بودیم!».

مدتی بعد ایشان طلبه شد. چند سال بعد جوان­ های روستا به من گفتند: روستایشان به روستای نمونه در استان از نظر مذهبی تبدیل شده است. در مراسم­ ها، خصوصاً ایام محرم جمیعت زیادی در مراسم شرکت می­کند و برنامه ­های عزاداری آن روستا از شبکه استان پخش می­شود. مدتی بعد یکی از دوستان که چند بار برای تبلیغ به آن روستا رفته بود، به من گفت که مردم آن روستا بسیار متحول شده و به روحانیونی که برای تبلیغ می­ روند، بسیار احترام می گذارند!

 

برچسب‌ها

ارسال نظر

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha