رئیس جمهور اظهار داشت: امسال بازگشایی مدارس مصادف با ایام گرامیداشت فداکاری‌های سالار آزادگان و یاران باوفایش بود که مردم آن را پرشورتر از همیشه برگزار کردند. همچنین بازگشایی مدارس همه ساله با ایام گرامیداشت قهرمانی‌های رزمندگان کشورمان در دوران دفاع مقدس، مصادف است که یاد آنان را نیز گرامی می‌داریم.

دکتر روحانی افزود: همچنین به مردم پرآوازه اهواز، شهری که در طول سال‌های دفاع مقدس قهرمانانه ایستاد و مردم این استان دلاورانه مقاومت کردند و اجازه ندادند که حتی یک خیابان از شهرشان در تصرف عفلقیان قرار بگیرد، درود می‌فرستیم. مردمی که متأسفانه دیروز بار دیگر مورد حمله عواملی قرار گرفتند که پول، سلاح، سیاست و تبلیغات آنها از سوی همسایگان ما در جنوب خلیج فارس تأمین می‌شود و آنان با این پول و سلاح‌ها مردم و نوجوانان و کودکان ما را به خاک و خون ‌کشیدند؛ نوجوانان و کودکان عزیزی که یا امسال یا در سالهای آینده باید به مدرسه می‌رفتند و پدر و مادرهایی که باید امروز برای رفتن فرزندان شان به مدرسه شاد می بودند.

رئیس جمهور در ادامه سخنانش روز اول مهر را به دلیل بازگشایی مدارس، روزی مهم عنوان کرد و اظهار داشت: در ابتدای مهر فعالیت دانش‌آموزان برای یادگیری و آموختن مهارت‌های زندگی، آغاز می‌شود.

دکتر روحانی با بیان اینکه اگر بگوییم، همه چیز برای افراد از خانه و مدرسه آغاز می‌شود، سخن گزافی نیست، تصریح کرد: ایمان، اعتقاد، راه و سبک زندگی، نحوه معاشرت و ارتباط‌گیری، زبان، اخلاق، رفتار و توانمندی‌های علمی و اخلاقی انسان‌ها همه پایه در خانه و مدرسه دارند و اینجاست که مربیان، معلمان و برنامه‌ریزان جامعه باید بدانند که فاصله خانه و مدرسه بایستی بیش از پیش کوتاه شود.

رئیس جمهور ادامه داد: اگر نوجوان ما در محیط خانه به گونه‌ای می‌اندیشد و به شکلی زندگی می‌کند و وقتی وارد مدرسه می‌شود، با شکل دیگری از زندگی و اندیشیدن مواجه می‌شود، این فاصله و احیاناً تناقض برای جامعه به لحاظ اخلاقی، ارزشی، رفتاری و ارتباطی، مشکل‌آفرین خواهد بود.

دکتر روحانی خاطر نشان کرد: اگر دانش‌آموزان ببینند آنچه در خانه و مدرسه ارزش محسوب شده و باید آنها را مراعات کند، در یک راستا نبوده و خدای ناکرده متناقض باشند، برداشت او برای زندگی آینده‌اش توأم با ابهام شده و این اولین تردیدهای یک کودک و نوجوان جامعه در زندگی‌اش خواهد بود.

رئیس جمهور گفت: دانش‌آموز نباید مردد بماند که آنچه در مدرسه گفته می‌شود، درست است یا آنچه در خانه می‌بینند؟ آنچه معلم می‌گوید درست است یا آنچه پدر و مادرش می‌گویند؟ آنچه از همشاگردی‌هایش می‌شنود صحیح است یا آنچه از دوستان یا اقوامش می‌شنود و می‌بیند؟ و این قاعده شامل همه جامعه، رسانه‌ها، تلویزیون و اقشار مختلف دیگر می‌شود.

دکتر روحانی با بیان اینکه مدرسه باید دانش‌آموز را به دیروز، امروز و فردای جامعه وصل کند، اضافه کرد: مدرسه اگر نتواند دانش‌آموزان را با تاریخ قرن‌های گذشته کشور آشنا کند و یا نتواند آنان را به دنیای امروز متصل کرده و ارتباط دانش آموزان را با جهان آینده برقرار کند، نتوانسته به خوبی از عهده وظایف خود برآید.

رئیس جمهور اظهار داشت: دانش‌آموزان درس می‌خوانند تا در آینده بار اداره جامعه را برعهده گیرند. تحولات زیادی باید در مجموعه آموزش و پرورش انجام شود، چرا که این بخش بار سنگینی نسبت به آینده جامعه برعهده دارد و معلمان مسئولیت بزرگی دارند.

دکتر روحانی تصریح کرد: بخش بزرگی از پیشرفت، مقاومت و ایستادگی جامعه در سایه اخلاق و رفتاری شکل می‌گیرد که در مدرسه ساخته می‌شود. لذا مدرسه و آموزش از هر لحاظ بسیار مهم و تأثیرگذار است.

رئیس جمهور خاطر نشان کرد: خیلی مهم است که آغاز مهر هر سال روز نشاط دانش‌آموزان باشد، یا اینکه در این روز غصه و غم، دانش‌آموزان را فرا بگیرد. این بسیار مهم است و همه معلمان، مسئولان آموزشی، وزارت آموزش و پرورش، دولت، پدران و مادران و دیگر بخش‌های جامعه باید تلاش کنند که دانش‌آموزان از فرا رسیدن مهر و بازگشایی مدارس با خوشحالی استقبال کنند. دانش‌آموزان باید همانگونه که از نوروز و آغاز سال نو خوشحال می‌شوند بیش از آن از آغاز سال تحصیلی و شروع کلاس و درس جدید و توانمند شدن برای ساختن بهتر ایران خوشحال شوند.

دکتر روحانی با تأکید بر اینکه آموزش و پرورش باید در عمل نشان دهد که در جامعه بین زن و مرد تفاوت وجود ندارد، گفت: نهادینه کردن این موضوع در جامعه به صرف گفتن و تکرار آن انجام نخواهد شد. اینکه رئیس جمهور و دیگر مسئولان، رسانه‌ها، کتاب‌ها و مدارس، صرفاً بر این موضوع تأکید کنند، این اتفاق محقق نخواهد شد، بلکه باید در خود مدارس و در مجموعه‌های آموزشی و سلسله مراتب آموزشی این موضوع به طور عملی آموزش داده شده و عملیاتی شود، تا در همه جا ارج نهادن به مقام والای زنان را شاهد باشیم.

دکتر روحانی اضافه کرد: نکته مهم دیگر این است که باید احترام گذاشتن به یکدیگر را در مدارس آموزش دهیم و از همان محیط مدرسه این مهم را بیاموزیم. بر اساس گزارش مقایسه ای که اخیرا مطالعه کردم، نحوه گفتگو و انتقاد کردن در فضای مجازی در کشورمان نسبت به دیگر کشورها اصلا قابل قبول نیست.

رئیس جمهور ادامه داد: نگاهی به وضعیت لحن و بیان جامعه در بخش های مختلف از جمله در ورزشگاهها نشان می دهد که وضعیت خوبی از این لحاظ نداریم. همه اینها نشان می دهد که باید احترام گذاشتن به یکدیگر را بیاموزیم. باید یاد بگیریم همانطور که خوردن مال دیگران و دروغ گفتن به یکدیگر را گناه می شماریم، به همان نسبت اهانت به یکدیگر را نیز گناه بشماریم.

دکتر روحانی در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به اینکه مهارت آموزی در مدارس نکته مهم دیگری است که باید مدنظر باشد، اظهار داشت: سوال مهر امسال همین است که "پارسال چه مهارتهایی را در مدرسه آموختید و امسال چه انتظاراتی در این زمینه دارید؟" دانش آموزان پاسخ دهند که چه کسی و کدام معلم بیشتر به آنها در زمینه مهارت آموزی کمک کرد و به نظر آنها کدام مهارتها بیشتر برای آینده زندگی آنها مفید بوده و به کار می آید و مهم است؟

رئیس جمهور مدرسه را جایگاه علم و مهارت آموزی و کسب آمادگی برای ورود به جامعه معرفی و تصریح کرد: باید در کنار نمراتی که در کارنامه هر سال دانش آموزان درج می شود، جایی نیز برای ارزیابی و ذکر مهارت یا مهارتهای جدیدی که آنان در سال تحصیلی سپری شده آموختند در نظر گرفته شود.

دکتر روحانی با تاکید دوباره بر اهمیت مهارت آموزی در مدارس خاطرنشان کرد: به یاد دارم که در زمان تحصیل بنده در مدرسه، اگر معلمی غیبت داشت، دانش آموزان با استعدادی که در کلاسهای بالاتر تحصیل می کردند، به جای او در کلاس تدریس می کردند. فکر نکنیم که دانش آموزان امروز چنین توانایی ندارند، باید چنین چیزی را در نظام آموزشی مدنظر قرار دهیم. دانش آموزان با استعدادی هستند که گاهی به اندازه یک معلم و پا به پای معلم می توانند کلاس درس را اداره کنند.

رئیس جمهور تاکید کرد: باید به دانش آموزان اعتماد کنیم و به آنان شخصیت انجام کارهای بزرگ و مهم را بدهیم. باید کاری کنیم که دانش آموز حس کند می تواند کارهای بزرگ را انجام دهد. دانش آموز باید در مدرسه انواع کارها را یاد بگیرد. باید نقاد باشد و ذهن او کارگاه عقل، تدبیر و خلاقیت و مهارت آموزی باشد، نه صرفا پر کردن مخزن این ذهن از کتابهای درسی؛ دانش آموزان باید در مدارس فکر کردن و نقد و نظر کردن را یاد بگیرند.

دکتر روحانی گفت: باید کاری کنیم که دانش آموزان بتوانند کتابهایشان را پس از مطالعه نقد کنند و برای هر نقدی که صحیح باشد جایزه در نظر بگیریم تا دانش آموزان کتابهای درسی شان را بخوانند و نقد و تصحیح کنند؛ این کار از عهده دانش آموزان بر می آید.

پیش از سخنان رئیس جمهور سید محمد بطحایی وزیر آموزش و پرورش در سخنانی با اشاره به اینکه وزارت آموزش و پرورش در گستره ای با حدود 107 هزار مدرسه فعالیت می کند، گفت: ضرورت توجه هر چه بیشتر به آموزش و پرورش ایجاب می کند که این مجموعه بزرگ با بدنه جامعه و مردم ارتباط تنگاتنگ داشته باشد تا بتواند از همه ظرفیتها و امکانات برای پیشبرد امر خطیر آموزش و پرورش استفاده کند.