به گزارش خبرگزاری «حوزه»، دکتر محمد حقی، پژوهشگر گروه اندیشه سیاسی و انقلاب اسلامی پژوهشکده علوم انسانی، در بخش نخست این نشست به تبیین علل داخلی و خارجی عقب‌ماندگی جهان اسلام براساس دیدگاه امام(ره) و رهبری(مدظله‌العالی) پرداخت و گفت: از منظر امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری(مدظله‌العالی)، وجود حاکمان وابسته و مستبد، دور ماندن از اسلام ناب در کنار رواج تفکر جدایی دین از سیاست، ملی‌گرایی و ناسیونالیسم افراطی، خودباختگی و وابستگی دولت‌های اسلامی و نگاه آنان به غرب و القای فکر ناتوانی و عقب‌افتادگی در جهان اسلام، از مهم‌ترین دلایل داخلی عقب‌افتادگی ملل اسلامی به شمار می‌آید.
وی ادامه داد: براساس مبانی اندیشه‌های امام خمینی(ره)، بخش عظیمی از مشکلات و عقب‌ماندگی‌های مسلمان، متأثر از حاکمان وابسته است و مقام معظم رهبری(مدظله‌العالی) نیز مهم‌ترین درد جهان اسلام را وابستگی سیاسی و اقتصادی، تسلیم در برابر غرب و پایمال شدن عزت ملت‌های مسلمان می‌دانند.
دکتر حقی، در ادامه، علل سیاسی خارجی عقب‌ماندگی جهان اسلام با محوریت استعمار را برشمرد و گفت: امام خمینی(ره) استعمار را بازیگر نقش اصلی عقب‌ماندگی جهان اسلامی می‌دانست و معتقد بود گرفتاری ملل مسلمین، از جانب استعمارگران و بیگانگان است. مقام معظم رهبری(مدظله‌العالی) نیز در بیانات خود، حاصل دست‌اندازی‌های استعمار را بر مسلمانان، اسارت سیاسی و اقتصادی و عقب‌افتادگی مادی و علمی برمی‌شمارند.
وی در تبیین پی‌آمدهای سیاسی، فرهنگی و اقتصادی استعمار در جوامع اسلامی ابراز داشت: حضور و سلطه مستقیم در جهان اسلام، تجزیه کشورهای اسلامی، به حکومت رساندن حاکمان وابسته و جدا نمودن دین از سیاست، از مهم‌ترین پی‌آمدهای سیاسی استعمار به شمار می‌آید.
سخنران نشست افزود: از پی‌آمدهای فرهنگی حضور استعمارگران در جهان اسلام می‌توان به تضعیف دین و ارزش‌های دینی، اشاعه فساد و فحشا، خودباختگی و از خودبیگانگی و تفرقه‌افکنی از طریق ایجاد تعصبات قومی و ملی اشاره کرد. در ابعاد اقتصادی نیز می‌توان از غارت منابع و ذخایر طبیعی جهان اسلام، ایجاد ساختار اقتصادی وابسته و متناسب با منافع استعمارگران، تخریب صنایع بومی و ترویج کالاهای مصرفی و... نام برد.
دکتر حقی، در بخش پایانی سخنان خود، به بیان راهکارهای نجات جهان اسلام از عقب‌ماندگی پرداخت و بیان داشت: راهکارهایی که در بیانات امام خمینی(ره) و آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای(مدظله‌العالی) در این زمینه وجود دارد، ناظر به مشکلات است که می‌توان بازگشت به اسلام ناب، استقلال فرهنگی سیاسی، خودباوری، همگرایی اسلامی، خنثی‌سازی توطئه تفرقه، مبارزه با استبداد داخلی و مبارزه با استکبار و استعمار را از این راهکارها برشمرد.
