به گزارش خبرگزاری حوزه، امام علی بن موسی‌الرضا(ع) هشتمین امام شیعیان در یازدهم ذیقعده سال ۱۴۸ هجری قمری در مدینه منوره و خانه امام موسی کاظم (ع) و مادر گرامیشان نجمه دیده به جهان گشود. نام مبارک این حضرت علی و کنیه آن حضرت ابوالحسن و مشهورترین لقب ایشان «رضا» و «عالم آل محمد» است که این لقب نشانگر ظهورعلم و دانش در این امام بزرگوار است.
امام رضا (ع) پس از شهادت پدرش، امامت را بر عهده گرفت و در کنار رسیدگی به امور دینی مردم، به تدریس و تکمیل حوزه علمیه جدش امام صادق (ع) مشغول شد، ایشان در مناظره ها و پاسخ به شبهات نشان داد که از عابدترین مردم در زمان خود و بالاترین آنها در پارسایی و تقوا است تا جایی که دشمنان آن حضرت نیز معترف بودند.
برجستگی علمی این حضرت در رویارویی با دانشمندان ادیان و مذاهب دیگر، بهتر آشکار می‌شد. ایشان با هر گروهی به زبان خودشان سخن می‌گفت و به تعبیر اباصلت، شیواترین و داناترین مردم به هر زبان و فرهنگی بود. ضمن اینکه تعدادی از دانشمندان دست به دامان امام رضا (ع) می‌شدند تا بر حقانیت مطلب خویش گواهی دهند.
رواج علم و اندیشه های غیر اسلامی در زمان این امام بزرگوار بسیار بود از این رو این امام در قالب مناظرات و گفت‌وگوهای علمی با افرادی که تحت تأثیر چنین اندیشه‌هایی بودند، سعی در ترویج اندیشه حق اسلامی داشتند. این اندازه از علم و دانش امام زبانزد عام و خاص شده بود و همه مردم آن حضرت را با عنوان عالم آل محمد (ص) می‌شناختند.
مدت امامت حضرت رضا(ع)، حدود ۲۰ سال طول کشید که ۱۷ سال آن در مدینه و سه سال آخر آن در خراسان گذشت. همچنین امامت ایشان مصادف با سالهای پایانی خلافت هارون الرشید، خلافت امین (چهار سال) و پنج سال اول خلافت مامون عباسی بود.
ثامن الحجج(ع) پس از هفده سال سکونت در مدینه و تبلیغ دین و ارشاد مردم، با نقشه مامون عباسی، راهی خراسان شد و مجبور به قبول ولایت عهدی مامون شد با این اوصاف ایشان همه جا مدافع اصول و مبانی اسلام بود و پیوسته بر وفق موازین اسلامی عمل می کرد.
امام رضا(ع) در مقابل مکاتب مختلف به گفت و گو نشست
استاد جامعه الزهرا(س) در گفت و گو با خبرگزاری حوزه با اشاره به اینکه امام رضا(ع) در مقابل مکاتب مختلف به گفت و گو نشست گفت: در دوران این امام با ترجمه کتاب های مختلف عقاید مکاتب مختلف وارد جامعه اسلامی شد که امام با شرکت در مناظره ها به شبهات پاسخ گفت.
انسیه یوسفیان افزود: مامون از حاکمان امام رضا(ع) با ایجاد کتابخانه های مختلف درصدد بود تا با برگزاری مناظره ها جایگاه علمی امام را زیر سوال ببرد و مردم را از ظلم و ستم هایی که در حکومت می شود دور نگاه دارد اما امام با تسلط به مسائل علمی و فقهی توانست پاسخگوی شبهات بوده و چهره مامون را به مردم بشناساند.
مناظره امام رضا(ع) با مرد مسیحی
استاد جامعه الزهرا(س) با اشاره به یکی از مناظره های امام با جاثلیق نصرانی گفت: در یکی از جلسات مناظره‌ای که مأمون برای امام رضا(ع)تشکیل داد مأمون به جاثلیق گفت: این فرد علی بن موسی بن جعفر، پسر عمویم، و از اولاد فاطمه دخت پیامبرمان و علی بن ابی طالب(ع) است ، میل دارم با او صحبت کنی و بحث نمایی و حجّت آوری و انصاف را رعایت کنی که جاثلیق گفت:ای أمیرالمؤمنین، چگونه با کسی بحث کنم که به کتابی استدلال می‌کند که من آن را قبول ندارم، و به گفتار پیامبری احتجاج می‌کند که من به او ایمان ندارم؟
وی ادامه داد: در این لحظه امام رضا(ع) فرمودند که ای مرد مسیحی، اگر از انجیل برایت دلیل بیاورم آیا می‌پذیری؟ و این گونه بود که امام دعاوی خود را بر اساس کتاب مقدس مسیحیان مطرح فرمود و این امر موجب شگفتی حاضران و مسیحیان حاضر در مجلس شد.
ولایت عهدی اجباری امام رضا(ع)
یوسفیان با اشاره به سیاست مامون در ولایت عهدی امام رضا(ع) گفت: وی امام را تهدید به قتل کرد و امام ناچار شد تا این موضوع را بپذیرند.
وی گفت: امام رضا(ع) با حرکت سیاسی سعی کرد تا مردم را متوجه اجباری بودن ولایت عهدی کند به گونه ای که در تاریخ نقل شده است وقتی مردم برای وداع با ایشان می آمدند این حضرت بلند بلند گریه می کردند.
استاد جامعه الزهرا(س) تاکید کرد: ایشان نشان دادند که این ولایت عهدی اجباری است از این رو هیچ کدام از خانواده اش حتی فرزند کوچکش امام جواد(ع) را با خود به مرو نبردند.
وی با اشاره اقدام سیاسی امام در تبیین مساله توحید گفت: امام در این سفر حدیث سلسه الذهب را بیان کردند و این گونه نحوه بیان کمتر در ایشان دیده شده بود.
شرایط امام در پذیرش ولایت عهدی اجباری
یوسفیان اضافه کرد: امام برای پذیرش این ولایت عهدی شرط گذاشتند که در مسائل سیاسی حکومت دخالتی نخواهند داشتد تا از این طریق کارهای فاسدی که مامون انجام می داد با مهر تایید امام نباشد.
وی بیان داشت: امام با این شرط به دنبال نشان دادن چهره مامون به همه مردم بود.
پایه های اعتقادی را باید محکم کرد
استاد جامعه الزهرا(س) با بیان اینکه باید پایه های اعتقادی را محکم کرد گفت: امروزه اسلام ناب محمدی در دنیا ترویج شده است در حالی که اسلام آمریکایی نیز مطرح شده و شبهاتی را ایجاد کرده است.
وی تاکید کرد: باید گفتار و رفتار اهل بیت را به عنوان آموزه های دین اسلام به صورت جامع بیان کرد نه اینکه برخی به صورت گزینشی از آن استفاده می کنند.
یوسفیان گفت: در دنیا از حقوق بشر و آزادی و دموکراسی صحبت می کنند در حالی که چارچوب ها و مرز ها را مشخص نمی کنند.
قرآن و اهل بیت(ع) پاسخگوی همه شبهات هستند
وی بیان داشت: قرآن و اهل بیت(ع) پاسخگوی همه شبهات هستند از این رو نمی توان با یک مطالعه ابتدایی به دنبال تفسیر قرآن و دین اسلام بود بلکه باید نگاه جامع و تخصصی داشت.
استاد جامعه الزهرا(س) خاطر نشان کرد: امروز قصاص را که یکی از مصادیق دین اسلام است در دنیا حذف می کنند که این امر باعث افزایش خشونت ها، قتل ها و سایر موارد می شود و دموکراسی و آزادی بیان را زیر سوال می برد.
وی با تاکید بر الگو گیری از سیره معصومان گفت: هر امامی در شرایط زمانی خویش دارای آموزه ها و رفتارهای خاصی بوده است از این رو باید از بستر فضای مجازی در ترویج سیره رضوی استفاده کرد.
یوسفیان افزود: تنها حب به اهل بیت کافی نیست بلکه باید در عمل و اجتهاد از سیره آنها درس گرفت و اجرایی کرد در حالی که امروز شاهد هستیم که عمل به زندگانی و دستورات اهل بیت در جامعه کم شده است.
