به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه، غلامرضا نورمحمدی در نشست علمی" اعتبار سنجی احادیث طبی" که به همت مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات حوزه های علمیه و به صورت وبینار برگزار شد، اظهار داشت: کسانی که پزشک هستند، برداشت ناقصی از روایات دارند و بعضا طلبه ها نیز تجربه علمی و دانش کافی در این زمینه ندارند.

وی افزود: باید با همکاری حوزه های علمیه، عدم انسجام در روایت های طبی را بیان و در قالب منطقی ارائه کنیم.

این کارشناس ادامه داد: دوره های آموزشی و پژوهشی باید از مرحله پایه که همان نظریه پردازی است تا ورود آموزه ها در سبک زندگی مردم تعریف شود تا از این طریق به توان در حوزه علمیه پایه گذاری کرد.

وی تاکید کرد: قبل از اینکه دیگران این آموزه ها را تفاسیر نادرست کنند، باید حوزه های علمیه و دانشگاهیان ورود کنند.

نورمحمدی با بیان اینکه روایات طب را باید بر اساس مدخل و نمایه های تنظیم کرد، گفت: ۲۰ هزار مدخل در حوزه دین و درمان وجود دارد.

وی بیان داشت: روایات بر اساس نمایش سازی است در گذشته طب مثل فقه بسیط بود که فقه از حالت ساده خارج شد و فقه امروزه به صورت گسترده و تخصصی شده است.

این پزشک با اشاره به اینکه طب نیز مانند فقه است، گفت: اگر بخواهیم مفهوم طب را بفهمیم باید بر اساس نوع فهم نویسنده و محقق تعداد احادیث را مطرح کنیم به عنوان مثال زمانی خودکشی در حوزه پزشکی نبود، ولی اکنون جزو این حوزه است.

وی گفت: همچنین سلامت اجتماعی وقتی مطرح است این احادیث زیر مجموعه احادیث پزشکی طبقه بندی می شود، اکنون نیز بیماری کرونا و استرس مطرح است، بسیاری از احادیث در حوزه آرامش بخشی و تسکین روانی جزو احادیث طب است.

این کارشناس با بیان اینکه طبقه بندی احادیث و روایات بستگی به محقق دارد، گفت: باید با شناخت احادیث و روایات به عنوان مبنای اول بر روی سلامت جسمی تمرکز کنیم و بعد نسخه های درمانی را تجویز نمائیم.

وی افزود: از اواخر قرن اول و اوایل قرن دوم، راویان روایت طبی داریم از زمان امامان باقر(ع) و صادق(ع) این راویان مطرح بودند.

نورمحمدی با اشاره به اینکه سوالاتی در ذهن بعضی ها مطرح شده است که آیا ما کسانی را داریم که معتقد باشند که هیچ روایت فقهی در روایت اهل سنت و شیعی وجود نداشته باشد،گفت: پاسخ به این سوال منفی است از لحاظ منبعی در صحیح مسلم و بخاری مباحث فقهی وجود دارد.

وی گفت: ما دیدگاهی که نفی مطلق کند و معتقد باشد که هیچ روایت طب نداریم، را نفی می کنیم. در این زمینه مجموعه طب النبوی از اهل سنت گزارش کرده ایم.

 این کارشناس تصریح کرد: چهار دیدگاه را در این زمینه داریم که شامل اخباریون، کاشف الغطا، معاصرین و سایر موارد می شود، اگر ما بحث سند و منبع را در عرض و طول هم بدانیم بعضی ها، معتقد هستند اول صدور را اعتبار سنجی کنید و بعد وارد سایر مسائل شویم.

وی خاطر نشان کرد: اگر کسانی بیان کردند که روایات طبی ضعیف السند است، اولا باید بدانیم ضعف سند داشتن به معنای بی اعتبار بودن روایت طبی نیست و ضعف سند مترادف با جعلی بودن نیست، ضعف سند با عمل اصحاب و شهرت های علمی جبران می شود.

این دکترای پزشکی، با بیان اینکه بعضی ها طب را علم تجربی می دانند در حالی که طب علم تجربی محض نیست، گفت: اگر تعارض را مطرح می کنیم، باید حالت های مختلف را تبیین کنیم اگر در یک جایی آموزه مربوط به طب حالت حقیقی نداشت و فرضیه ای بود مرحله اول باید فرضیه مطرح شود، مرحله دوم نظریه و تئوری است و مرحله سوم مدل و مرحله چهارم قانون خواهد شد.

وی اضافه کرد: وقتی تعارض گزاره دینی و طب  را مطرح می کنیم، باید هر دو قطعی باشد، اکثر کسانی که صحبت می کنند و تاکید دارند در مرحله اثبات وجود ندارد در مرحله بعدی اگر یک گزاره قطعی و دیگر ظنی  داشته باشیم، اعتبار را می سنجیم. اگر هر دو گزاره از لحاظ اعتبار کمتر از ظنی باشد و آنطرف هم یک گزاره فرضی و تئوری باشد اولویت دارد.

نورمحمدی گفت: در بحث مربوط به بیماری کرونا، شستن دست را به عنوان یک راهکار داشته ایم. کسی که معتقد به امر واجب و مستحب باشد، تعداد شستشوی دستانش بیشتر از افرادی است که معتقد نیستند.

وی با اشاره به اینکه بعضی از گزاره های سلامت و طبی در دایره زمان و مکان نمی گنجد، گفت: هرکس با هر طرز تفکری است، بعضی از مسائل دینی را مانند مسواک زدن و وضو گرفتن می پذیرد.

این کارشناس، اضافه کرد: در سال ۸۰ نگارش مقالات احادیث طبی از سوی معاونت حوزه علمیه منتشر کردیم که به این موارد در آن پرداخته شده است.

وی خاطر نشان کرد: در نگاهی عمیق به احادیث نبوی و ائمه اطهار(ع) درمی‏ یابیم که دین مبین اسلام، آموزه ‏های فراوانی درباره انسان و زیست جسمی و روانی وی ارائه نموده است؛ به گونه ای که محدثان و ناقلان حدیث را بر آن داشت که به تألیفاتی مستقل با عنوان «کتاب الطب» و مباحث مربوط به آن بپردازند.

این استاد طب، با بیان اینکه اولین کتاب طب شیعی، مربوط به قرن دوم است، گفت:آنچه در بین علمای شیعه به عنوان اولین کتاب مستقل در زمینه طب مشهور گشته است، رساله ذهبیه امام رضا(ع) می‏ باشد. ۳۸ کتاب به عنوان منابع اولیه طب است که بعضی از اندیشمندان به آن پرداخته اند.

وی، با تاکید بر اینکه آموزه های روایی در حوزه طب باید جمع آوری شود، گفت: این آموزه ها را ناگزیر هستیم در قالب جامع ارائه کنیم تا هم اهداف و اصول مبانی و قلمرو سلامت را بیان کنیم.

نورمحمدی گفت: اگر آموزه های دینی در بحث تغذیه را مطرح کنیم، باید نظام های سلامت یا بدون اتصال به منبع وحی و توحیدی و یا با اتصال به منابع توحیدی طراحی شوند که شامل نظام های سکولاری و الهی است و ما در منابع دینی مباحث سلامت را در نظام وحیانی و الهی می دانیم.

313/61