خبرگزاری حوزه | ایثار واژه‌ی عام و گسترده‌ای است که در همه‌ی فرهنگ‌ها و جوامع انسانی وجود دارد؛ ولی در اسلام مفهوم ایثار از یک برتری ویژه‌ای برخوردار بوده و به هر مقدم داشتن، فداکاری، بخشش و جایگزینی نمی‌توان نام ایثار نهاد.

واژه‌ی ایثار در قرآن استعمال نشده، اما هم‌خانواده‌های آن از این باب، پنج بار در قرآن به کار رفته است.

مهم‌ترین آیه‌ی ایثار که به صراحت از آن یاد شده درباره‌ی میزبانی صمیمانه‌ی انصار از مهاجران پس از هجرت مسلمانانِ مکه به مدینه است که در آیه‌ی ۹ سوره‌ی حشر بدان اشاره شده آنجا که خداوند می‌فرماید: «وَ الَّذینَ تَبَوَّؤُا الدَّارَ وَ الْإیمانَ مِنْ قَبْلِهِمْ یُحِبُّونَ مَنْ هاجَرَ إِلَیْهِمْ وَ لا یَجِدُونَ فی صُدُورِهِمْ حاجَةً مِمَّا أُوتُوا وَ یُؤْثِرُونَ عَلی أَنْفُسِهِمْ وَ لَوْ کانَ بِهِمْ خَصاصَةٌ وَ مَنْ یُوقَ شُحَّ نَفْسِهِ فَأُولئِکَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ»،«و برای (نیازمندان از) کسانی است که در این سرا (سرزمین مدینه) و در سرای ایمان پیش از مهاجران مسکن گزیدند و کسانی را که به‌ سویشان هجرت کنند دوست دارند، و در دل خود نیازی به آنچه به مهاجران داده شده احساس نمی‌کنند و آن‌ها را بر خود مقدم می‌دارند هرچند خودشان بسیار نیازمند باشند؛ و کسانی که از بخل و حرص نفس خویش بازداشته شده‌اند رستگارانند.»

ایثار در اسلام، دارای دو شاخصه است:

یک: ایمان

در مکتب اسلام ایثار و فداکاری و انفاق در صورتی پذیرفته است که به زینت ایمان آراسته باشد.

خداوند در قرآن می‌فرماید: «اِنَّ الله اشتَری مِنَ المُؤمِنینَ اَنفُسَهُم واَمولَهُم بِاَنَّ لَهُمُ الْجَنَّةَ یُقاتِلُونَ فی سَبیلِ اللّهِ فَیَقْتُلُونَ وَ یُقْتَلُونَ وَعْداً عَلَیْهِ حَقّاً فِی التَّوْراةِ وَ الإِنْجیلِ وَ الْقُرْآنِ وَ مَنْ أَوْفی بِعَهْدِهِ مِنَ اللّهِ فَاسْتَبْشِرُوا بِبَیْعِکُمُ الَّذی بایَعْتُمْ بِهِ وَ ذلِکَ هُوَ الْفَوْزُ العَظیم»،«خداوند از مؤمنان، جان‌ها و اموالشان را خریداری کرده، که (در برابرش) بهشت برای آنان باشد؛ (به این گونه که:) در راه خدا پیکار می‌کنند، می‌کشند و کشته می‌شوند؛ این وعده حقی است بر او، که در تورات و انجیل و قرآن ذکر فرموده؛ و چه کسی از خدا به عهدش وفادارتر است؟! اکنون بشارت باد بر شما، به داد و ستدی که با خدا کرده‌اید؛ و این است آن پیروزی بزرگ».

طبق آیه‌ی فوق خداوند شرط خریدن جان و مال انسان و رسیدن او به فوز عظیم را اهل ایمان بودن دانسته است.

دو: اخلاص

از دیگر شاخصه‌های ایثار، اخلاص و در راه خدا بودن است؛ چنانچه در سوره‌ی دهر آیه ۹ آمده است:

إِنَّمَا نُطْعِمُکُمْ لِوَجْهِ اللَّهِ لَا نُرِیدُ مِنْکُمْ جَزَاءً وَ لَا شُکُوراً»،«ما برای خشنودی خداست که به شما می ‏خورانیم و پاداش و سپاسی از شما نمی‏‌خواهیم».

طبق نظر مفسران شیعه و اهل‌سنت شأن نزول این آیه اشاره به ایثار و فداکاری علی‌بن‌ابیطالب، حضرت فاطمه و امام حسن و امام حسین -علیهم السلام- دارد که از ایثار خویش هدفی جز رضایت الهی نداشتند؛ لذا فرمودند ما فقط برای وجه الله شما را اطعام کردیم؛ یعنی هدف، درانجام این عمل جلب رحمت خداوند است.

ایثار از خود گذشتن برای یافتن مفهومی برتر و والاتر در عرصه‌ی عمل است و ایثارگر حقیقی، اندیشه‌ای الهی دارد.

ایثار یک هیجان گذرا و بروز یک احساس آنی نیست‌؛ بلکه استکمال معرفت و شعوری است که در یک انتخاب، تجلی‌ یافته و حاکی از جامعه‌ای با شور و شعور است که حامل پیام‌هائی نظیر: خداباوری، دینداری، دگردوستی، شهادت، شهامت، از خودگذشتگی، عزت و عظمت است.

 هفته‌ی دفاع مقدس که برای ما یادآور رشادت غیورمردان عرصه‌ی عشق و ایثار است، مزین به رشادت علی لندی، غیور مرد نوجوان شد.

 آری او حسین فهمیده‌ی زمان ماست از آن جهت که هر دو به جامعه‌ی خویش این نکته را متذکر شدند که مرد بودن به سن و سال نیست، بلکه به ‌شناخت تکلیف و عملِ به موقع است.

 نوجوانان در زمان جنگ تحمیلی نیز احساس وظیفه می‌کردند اما از حضور در صحنه‌ی نبرد حق علیه باطل بی‌نصیب بودند و تنها مانع حضور آنها در جبهه‌های جنگ، کم سن وسال بودن‌شان بود. به همین جهت برخی از  آنها بزرگترین مانع حضور خود برای انجام تکلیف و وظیفه‌ای که بر دوش‌ خود واجب می‌دانستند را با دست بردن در شناسنامه‌ی زمینی خود مرتفع می‌کردند و چه بسا راه را برای آسمانی شدن خویش هموار می‌نمودند.

علی لندی نیز بر همگان ثابت کرد، ایران اسلامی هنوز گهرهایی در خویش نهفته دارد که به هنگام انجام وظیفه دست از پا نشناخته و به انجام وظیفه‌ی خویش همت می‌گمارند و اینگونه اذعان کرد که می‌توانی نوجوان دهه‌ی هشتادی باشی اما مانند غیور مردان انقلابی در هشت سال دفاع مقدس عمل کنی.

علی لندی با رشادت خود شیرینی زندگی را بار دیگر به کام نجات یافتگان چشانید و خود نیز ان‌شاء‌الله در سرای باقی کامش از عسل نیز شیرین‌تر می‌گردد.

جدای از این تفاسیر باید به والدینی تبریک گفت که با وجود شرایط و دورانی که متأسّفانه برخی از نوجوانان ما تحت‌ تأثیر رسانه‌های معاند قرار می‌گیرند، آنها اینگونه در فرزند پروری عملکردی هنرمندانه داشته‌ و توانسته‌اند ارزش‌های اخلاقی چون ایثار را در روح و فکر فرزندشان به گونه‌ای رسوخ دهند تا نوجوان آنها بر شرایط حاکم موج سواری کرده و با شهامت در زمان نیاز، به بهترین شکل از آن تربیت‌، بهره جوید.

علی لندی قهرمان نوجوان ایرانی بر خلاف برخی نوجوانانی که با رفتارهایشان چهره‌ای نازیبا از نوجوان ایرانی به جهان و جهانیان ارائه دادند، چهره‌ای زیبا و ماندگار از نوجوان ایرانی را به منصه‌ی ظهور رسانید و مهری ماندگار را در ماه مهر برای همگان به یادگار گذاشت.

در پایان می‌بایست متذکر شد تمام تلاش‌های دشمنان قسم خورده‌ی ملت اسلامی ما کارگر نیفتاد زیرا هنوز نیز نوجوانان فهیمی هستند که در گوشه و کنار جامعه‌ی اسلامی‌ نَفَس می‌کشند و با نَفَس‌هایشان جان تازه‌ای به ملت اسلامی ایران می‌بخشند. با حذف دروس شهادت و ایثار چون درس حسین فهمیده، توسط کج اندیشان روحیه‌ی رشادت از نوجوانان ما رخت برنمی‌بندد چرا که نوجوانان ما درس رشادت و مردانگی را از مکتب حسینی به یادگار داشته و فرهنگ ایثار و شهادت با گوشت و خون آنان آمیخته شده است.

و چه زیبا تو را در حکم شهید خواندند.

مریم رمضان‌قاسم، عضو گروه نویسندگی صریر