به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه، محمد حسین شیخی عضو هیات علمی موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره) طی سخنانی گفت: از جمله مشکلاتی که نیروهای کار با آن مواجه هستند عدم دریافت حقوق و مزایای کافی است. ممکن است افرادی باسابقه کار، دانش و تخصص کمتر حقوق و مزایای بالاتری از افراد باسابقه و متخصص دریافت کنند و این موجب نارضایتی شاغلان در یک مجموعه می‌شود. از مهم‌ترین اهداف طرح طبقه‌بندی مشاغل ازبین‌بردن این نارضایتی در همه مجموعه‌ها با ارائه حقوق و مزایای استاندارد متناسب با دانش، تخصص و سابقه کار افراد است.
وی ادامه داد: همچنین این طرح با ایجاد استانداردی در فرایند استخدام افراد در جایگاه‌های مختلف شغلی، به این فرایند نظم و هماهنگی بیشتری می‌دهد و از استخدام افراد ناشایست در جایگاه‌هایی که برای آن‌ها مناسب نیستند جلوگیری می‌کند.
وی از اهداف دیگر طرح طبقه‌بندی مشاغل را می‌توان به کاهش اختلافات معمول بین کارکنان و مدیران در محیط‌های کاری اشاره کرد که از طریق تعیین دقیق وظایف و مسئولیت‌ها ممکن می‌شود.
شیخی خاطرنشان کرد: با تعیین دقیق وظایف و مسئولیت‌ها، حوزه اختیارات هر فرد در جایگاه شغلی‌ای که در آن مشغول به کار است مشخص شده و به‌صورت قانونی کارفرما نمی‌تواند از یک فرد انتظار کار در چند جایگاه شغلی و دریافت دستمزد یک جایگاه شغلی را داشته باشد.
وی بیان داشت: از اهداف دیگر طرح طبقه‌بندی مشاغل می‌توان به کاهش اختلافات معمول بین کارکنان و مدیران در محیط‌های کاری اشاره کرد که از طریق تعیین دقیق وظایف و مسئولیت‌ها ممکن می‌شود. بدین ترتیب هدف مهم‌تری محقق می‌شود و آن این است که با تعیین دقیق وظایف و مسئولیت‌ها، حوزه اختیارات هر فرد در جایگاه شغلی‌ای که در آن مشغول به کار است مشخص شده و به‌صورت قانونی کارفرما نمی‌تواند از یک فرد انتظار کار در چند جایگاه شغلی و دریافت دستمزد یک جایگاه شغلی را داشته باشد.
استاد حوزه و دانشگاه گفت: بزرگترین مزیت طرح طبقه بندی مشاغل این است که فرد بعد از گذراندن دوران کاری و افزایش سوابق و یا تحصیل در رشته ای و بالا رفتن مدرک تحصیلی و یا کار مفید و موثر و مورد رضایت کارفرما می تواند ارتقاء شغلی یافته و در گروه بالاتر شغلی کار کند.
وی بیان داشت: تمام کسانی که از نظر نوع وظایف و سطح مسئولیت ها شرایط مشابهی دارند در یک گروه قرار می‌گیرند و به این ترتیب حقوق یکسانی دریافت می‌کند، فرقی نمی‌کند که نیروی دائمی، موقت یا فصلی باشند. در این طرح شما نمی توانید کارگر را به گروه پایین تر بفرستید مگر اینکه به صورت مکتوب به این تنزل رضایت دهد. ضمناً افزایش گروه هیچگاه نباید منتهی به کاهش دستمزد گردد.
نقد طرح طبقه بندی مشاغل
وی ادامه داد: در ارتباط با طرح طبقه بندی مشاغل سوالاتی مطرح است که آیا این طر ح طبقه بندی مشاغل در همه کارگاهها و سازمانها اجرا می شود و آیا با اجرا شدن طرح طبقه بندی مشاغل به حقوق و مزایا برابر برای مشاغل یکسان دست یافته‌ایم؟
وی گفت: شاید یکی از بزرگترین مشکلات این طرح این است که کارگاه‌های زیر ۵۰ نفر را از این طرح مستثنا کرده است و در نتیجه درصد بالایی از کارگران به صورت خودکار از این امکان محروم می مانند، هر چند بسیاری از کارگاه های بالای ۵۰ نفر نیز عملا این طرح را اجرا نمی‌کنند.
طبقه بندی مشاغل در اسلام
وی بیان داشت: هدف طبقه‌بندی مشاغل اجرای عدالت در حقوق و مزایای کارکنان و جلوگیری از تبعیض و بی عدالتی در نظام اداری و استخدامی کشور است و این با اهداف کلان حکومت اسلامی انطباق کامل دارد. بر این اساس این طرح نه تنها مخالفت با احکام و قوانین اسلام ندارد بلکه در راستای تحقق آن تدوین شده است.
استاد حوزه و دانشگاه خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه هدف نظام اسلامی رشد و تعالی نیروی انسانی است، مشاغلی که نقش مستقیم در این زمینه ایفا می کنند را می توان نسبت به سایر مشاغل با اهمیت تر تلقی نمود. با این بیان مشاغل حوزه تعلیم و تربیت در بالاترین مرتبه طبقه بندی مشاغل قرار می گیرند.
الزامات طبقه بندی مشاغل در ایران
وی بیان داشت: در جامعه اسلامی سازمانهای دولتی و عمومی و حتی بخش خصوصی باید وظایف و فعالیت های خود را براساس ارزشهای اسلامی به انجام رسانند. بنابراین تعیین مسئولیت های و وظایف هر شغل و شرایط احراز آن باید بر اساس ارزشهای اسلامی انجام گیرد.
طبقه بندی مشاغل زنان
وی گفت: با توجه به تفاوت های جسمی زنان با مردان، ورود آنان به برخی از مشاغل آسیب های جسمی و روحی را به همراه دارد که باید مورد توجه قرار گیرد. به علاوه باید ملاحظات کافی در ساعات کاری آنان از جهت شروع و پایان کار رعایت شود تا تداخلی با وظایف تربیتی آنان در خانواده ایجاد نشود.
نقش عالمان دین در طبقه بندی مشاغل
وی بیان داشت: ارزشیابی و طبقه بندی مشاغل مستلزم تعیین مهارت ها، مسئولیت ها و شرایط احراز شغل است. دین مبین اسلام شرح وظایف و مسئولیت های شغل و شرایط احراز بسیاری از مشاغل را بیان نموده است. بنابراین گام نخست در طرح طبقه بندی مشاغل این است که گروهی متشکل از کارشناسان فنی شغل به همراه فردی مجتهد جهت ارزشیابی مشاغل انتخاب شوند.
گفتنی است، علاوه بر ارائه این اساتید، رئیس و اعضای گروه مطالعات مدیریتی و کارگروه منابع انسانی این گروه، نسبت به مطالب ارائه شده، اظهار نظر کردند.
در این نشست مباحث مربوط به طبقه بندی مشاغل، اهداف، مزایا، معایب، و طبقه بندی مشاغل از نگاه اسلامی مورد نقد و بررسی قرار گرفت.
خسرو آذرمی کارشناس اسبق توسعه منابع انسانی رییس جمهور نسبت به برخی مشاغل کشوری، تناسب شغل و شاغل و عدم اجرای دقیق قوانین در این حوزه اظهار نظر کرد و مشکلات عمده را عدم اجرای قانون برشمرد.
لازم به ذکر است: تقسیم‌بندی تمام مشاغل در هر سازمان از بالاترین سطح شغلی تا پایین‌ترین سطح شغلی طبقه‌بندی شغلی نامیده می‌شود که این طبقه‌بندی بر اساس عواملی مانند تخصص، مهارت‌ها، اهمیت، وظایف و… انجام می‌گیرد.
۳۱۳/۱۷
