آیات زندگی | مسلمانِ ضعیف و ترسو در منطق قرآن جایگاهی ندارد

خبرگزاری حوزه | قرآن کریم به یکی از مصادیق مهم «عمل صالح» اشاره می‌کند و می‌فرماید:

«لَا یُصِیبُهُمْ ظَمَأٌ وَلَا نَصَبٌ وَلَا مَخْمَصَةٌ فِی سَبِیلِ اللَّهِ وَلَا یَطَئُونَ مَوْطِئًا یَغِیظُ الْکُفَّارَ وَلَا یَنَالُونَ مِنْ عَدُوٍّ نَیْلًا إِلَّا کُتِبَ لَهُمْ بِهِ عَمَلٌ صَالِحٌ.» (سوره توبه، آیه ۱۲۰)

هیچ تشنگی و رنج و گرسنگی در راه خدا به آنان نمی‌رسد؛ و در هیچ مکانی که کافران را به خشم می‌آورد قدم نمی‌گذارند و از دشمنی غنیمتی به دست نمی‌آورند، مگر اینکه به سبب آن، عمل صالحی برای آنان [در کارنامه‌شان‌] نوشته می‌شود.

شرح:

اگر در جامعه مسلمانان امروز این پرسش مطرح شود که «عمل صالح» در نظر آنان چیست، شاید به نماز، قرائت قرآن، صدقه، زکات، همسایه‌داری و... اشاره کنند، اما کمتر مسلمانی یافت می‌شود که از خشمگین‌نمودن دشمنان خداوند به عنوان عمل صالح یاد کند؛ و این مطلب، همان نکته مهمی است که عدم درک آن، جامعه مسلمانان را در طول تاریخ با مشکلات متعددی مواجه نموده است.

برای درک هر چه بیشتر عمل صالحِ اشاره‌شده در آیه مذکور به سوره «عصر» مراجعه می‌کنیم.

«وَالْعَصْرِ. إِنَّ الْإِنْسَانَ لَفِی خُسْرٍ. إِلَّا الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَتَوَاصَوْا بِالْحَقِّ وَتَوَاصَوْا بِالصَّبْرِ.»

به عصر سوگند. که انسانها همه در زیانند. مگر کسانی که ایمان آورده و اعمال صالح انجام داده‌اند، و یکدیگر را به حق سفارش کرده و یکدیگر را به شکیبایی و استقامت توصیه نموده‌اند.

در این سوره مبارکه، خداوند می‌فرماید که «انسان‌ها همه در زیانند.»، اما کسانی که عمل صالح انجام می‌دهند، از این گروهِ زیان‌کار استثناء شده‌اند.

عمل صالح چیست؟

در آیه مورد بحث، در نظر خداوند متعال، هر قدمی که باعث خشمگین‌شدن دشمن گردد، به عنوان عمل صالح محسوب می‌گردد.

شاید بتوان گفت که این عمل صالح در میان سایر اعمال، از اهمیت به شدت بیشتری برخوردار است؛ چرا که در هر عصری جبهه کفر (در برابر جبهه ایمان) موجود است.

کفار و دشمنانی که همواره تاب و توان تحمل اجراشدن اسلام حقیقی و راستین را نداشته و در صدد خاموش‌کردن این نور و دین الهی بر می‌آیند؛ لذاست که مسلمان حقیقی، هرگز سکوت در برابر کفار و ظالمان را بر نمی‌تابد و هرگز از موضع ضعف و ترس با دشمن روبرو نمی‌گردد و همین امر، باعث ناخشنودی و خشم کفار و دشمنان می‌گردد.

آیه مورد بحث، همان حقیقتی است که هنوز جامعه مسلمانان جهان، خاصّه جهانِ امروز ما، به آن پی نبرده‌اند.

بی‌توجهی به این عمل صالح، چنانچه در سوره عصر نیز بدان اشاره شده است، انسان را جزء زیان‌کاران قرار خواهد داد و او را دچار خسران مادی و معنوی خواهد نمود.

خلاصه کلام اینکه در منطق قرآن، مسلمان ضعیف و ترسو جایگاهی ندارد؛ چنانچه که آیات فراوان دیگری نیز به این حقیقت اشاره دارند.

تهیه شده در سرویس علمی-فرهنگی خبرگزاری حوزه