به گزارش خبرگزاری حوزه، در بین آثار ادبی کشورمان، رمان معروف" سووشون" به قلم سیمین دانشور، جایگاه ممتاز و ویژهای دارد.
شاخصه مهم رمان آن است که با نثری روان و داستانی تأثیرگذار بر مخاطب، روایتگر عشق، مقاومت و فداکاری مردمان در بستر تاریخ معاصر ماست. این توضیح را نیز باید مدنظر قرار داد که اساساً نام سووشون از مراسم سوگواری کهن ایرانی برای شخصیت سیاوش، قهرمان اسطورهای شاهنامه، اخذ شده که در فرهنگ ایرانی، خود نمادی از مظلومیت و رشادت به شمار میرود.
خانم دانشور در این اثر ضمن بهرهگیری از زاویهی دید دانای کل محدود به ذهن زری، مخاطب را به درون زندگی روزمره یک خانوادهی ایرانی بُرده و در عین حال به طور همزمان، تصویری کلان از جامعهی تحت استعمار ترسیم میکند.
از سوی دیگر این رمان نه فقط به مباحث سیاسی همچون اشغال ایران و کودتای ۲۸ مرداد اشاره میکند، بلکه به موضوعات اجتماعی همچون نقش زنان، اختلاف طبقاتی و فرهنگ بومی شیراز نیز عنایت دارد، ضمن آن که استفادهی هنرمندانه نویسنده از کلمات و عبارات فرهنگ شیرازی، به داستان رنگ و بویی محلی بخشیده و آن را به اثری اصیل و قابل لمس تبدیل کرده است.
با این حال، ماجرای اقتباس خانم نرگس آبیار در مقام کارگردان سریال "سووشون" از این رمان معروف البته چیز دیگری است که در ادامه به آن اشاره می شود اما اجمالاً اینکه سریال به تهیهکنندگی محمدحسین قاسمی و با سرمایهگذاری پلتفرم نماوا تولید شده و سازندگان اثر کوشیدهاند تا به مدد بهرهگیری از بازیگران شناخته شده سینما و تلویزیون، جذابیت خاصی برای این محصول شبکه نمایش خانگی فراهم کنند.
البته در همان قسمت نخست که منجر به توقیف موقت سریال شد این ولع برای دیده شدن قابل رؤیت بود، با این حال هنجارشکنی در تولید یک اثر که قاعدتاً می بایست با ضوابط داخل کشور تولید گردد موجب شکل گیری حواشیای شد که شاید سازندگان نیز از این که بحث و نظر بیشتری در بین مردم جامعه درباره محصولشان به این واسطه شکل بگیرد، چندان هم ناراضی نباشند.
قصه سریال از زاویهی دید زری، با بازی بهنوش طباطبایی، زنی متأهل و مادری دلسوز، روایت میشود که میکوشد در میان آشوبهای سیاسی و قحطی ناشی از حضور اشغالگران، کانون خانوادهاش را حفظ کند. زری در عین حال دارای شخصیتی محافظهکار است که به تدریج با چالشهای هویتی و خانوادگی مواجه می شود.
از سوی دیگر، همسر زری، یوسف با بازی میلاد کیمرام، زمینداری روشنفکر و میهنپرست است که در برابر فشارهای حاکم وابسته به نیروهای بیگانه برای فروش آذوقهی مردم به ارتش اشغالگر مقاومت میکند. این تصمیم او را در مسیری پرخطر قرار میدهد و زندگی آرام خانواده را به طوفانی از تراژدی و مبارزه تبدیل می سازد.
کارگردان البته تلاش کرده تا در زیرلایه های روایت عاشقانهی زندگی زری و یوسف به مباحث عمیقتری همچون ظلمستیزی، نقش زنان در جامعه و تأثیرات استعمار بر زندگی افراد ورود پیدا کند، هر چند که در برخی قسمت ها، دچار کلی گویی و شعارزدگی میشود.
به نظر می رسد که به نسبت هزینه نسبتاً زیادی که برای تولید این سریال شده و به گفته برخی عوامل، برای تولید هر قسمت آن رقمی افزون بر ۸ میلیاد تومان هزینه شده، در نهایت این اثر نتوانسته رضایت مخاطب عام و نظر مساعد اکثریت منتقدین را جلب نماید.
جدای از مباحث فرمی که شامل ایراداتی نسبت به ریتم کُند اثر و نیز لهجه غیرطبیعی بازیگران است، از حیث محتوایی، رقص زن و مرد به بهانه عروسی، نمایش برخی صحنه های شبه اروتیک و نیز یکسری هنجارشکنی های دیگر باعث شده که این سریال چندان مناسب تماشای خانوادگی نباشد.
ای کاش سازنده اثر بسیار تحسن برانگیز "شیار ۱۴۳" به جای تمرکز بیش از حد بر پروداکشن عظیم در این سریال و بریز و بپاش های آنچنانی و گاه زائد، توجه لازم را به محتوای یک اثر که لاجرم باید مروّج شاخصه های سبک زندگی ایرانی- اسلامی باشد، انجام می داد و از سویی به ریتم سریال آن هم متأثر از عنصر تعلیق، شتاب بیشتری می بخشید تا در نهایت سووشون سرنوشت بهتری در نزد مخاطب خاص و عام پیدا می کرد.
سید محمدمهدی موسوی
نظر شما