دوشنبه ۱۰ آذر ۱۴۰۴ - ۰۸:۱۰
بازخوانی ابعاد تازه‌ای از نقش تاریخی حضرت زهرا(س) در مواجهه با حوادث پس از رحلت پیامبر(ص)

حوزه‌/ حجت‌الاسلام والمسلمین اخوان گفت: وقتی جامعه اسلامی پس از رحلت پیامبر(ص) دچار یک جدال سیاسی سنگین شد، شخصیت‌هایی مانند حضرت زهرا(س) که از قدرت تحلیل، نفوذ اجتماعی و حافظه دقیق تاریخی برخوردار بودند، نمی‌توانستند نسبت به رویدادها سکوت کنند. به همین دلیل تلاش شد تا نقش ایشان کمرنگ و اعتراضشان بی‌اثر شود.

به گزارش خبرگزاری حوزه از تهران، حجت‌الاسلام والمسلمین عباس اخوان در مراسم سوگواری شهادت حضرت زهرا(س) که در مسجد حضرت رسول‌اکرم(ص) خانی‌آباد نو برگزار شد گفت: سوره مبارکه قدر دربردارنده نکات عمیقی درباره جایگاه امام و حجت خداوند است و در روایات ما بخشی از اسرار آن با نام مبارک حضرت زهرا(س) گره خورده است.

وی با بیان اینکه بررسی این پیوند معرفتی، یکی از ابعاد مهم هرم فکری اسلام درباره نقش زنِ الگوی الهی در جامعه است، افزود: در روایات متعددی نقل شده که حقایق مرتبط با شب قدر، منزلت ولایت، و مسیر هدایت الهی، با وجود مقدس حضرت زهرا(س) تعریف می‌شود. معنای این سخن آن است که شناخت جایگاه معرفتی ایشان، برای فهم صحیح مسیر امت اسلامی ضرورتی انکارناپذیر دارد.

استاد حوزه علمیه با اشاره به جریان سیاسی‌ که پس از حادثه سقیفه بر فضای جامعه مسلمانان غلبه یافت، افزود: این جریان از چند جهت با شخصیت استثنایی حضرت زهرا(س) مشکل داشت، زیرا حضور ایشان قبل از هر چیز، یادآور حقیقتی بود که بسیاری مایل به فراموشی آن نبودند و حقانیت امیرالمؤمنین علی (ع) بود.

وی ادامه داد: حضرت زهرا(س) فقط همسر امام علی(ع) نبودند. ایشان شاهد زنده وقایع صدر اسلام، حافظ دقیق سخنان پیامبر(ص)، آشنا با جزئیات نزول وحی، و صاحب نفوذ معنوی در میان مردم بودند. نفوذ کلام و جایگاه محبوب ایشان در جامعه، با سیاستی که می‌خواست گذشته را به نفع یک نظم سیاسی جدید بازتعریف کند، سازگار نبود.

حجت‌الاسلام والمسلمین اخوان ادامه داد: موقعیت انسانی و الهی حضرت زهرا(س) چنان برجسته بود که حتی مخالفان نیز نمی‌توانستند منکر آن شوند. درست به همین دلیل بود که برخی می‌کوشیدند با محدود کردن نقش اجتماعی ایشان، مسیر انتقال آگاهی به مردم را قطع کنند؛ زیرا آنچه حضرت زهرا(س) بیان می‌کردند، روایت اصیل پیامبر(ص) از آینده امت بود.

سخنران مراسم در ادامه گفت: در منابع تاریخی معتبر اهل سنت و شیعه نقل شده که حتی برخی از سران جریان حاکم، اظهار می‌کردند حضور اجتماعی و اعتراض‌های حضرت زهرا(س) با ثبات حکومت سازگار نیست. این واقعیتی است که در اسناد تاریخی دیده می‌شود.

این استاد حوزه بیان کرد: وقتی جامعه اسلامی پس از رحلت پیامبر(ص) دچار یک جدال سیاسی سنگین شد، شخصیت‌هایی مانند حضرت زهرا(س) که از قدرت تحلیل، نفوذ اجتماعی و حافظه دقیق تاریخی برخوردار بودند، نمی‌توانستند نسبت به رویدادها سکوت کنند. به همین دلیل تلاش شد تا نقش ایشان کمرنگ و اعتراضشان بی‌اثر شود.

حجت‌الاسلام والمسلمین اخوان با اشاره به خطبه مشهور فدکیه گفت: یکی از برجسته‌ترین جلوه‌های حضور اجتماعی حضرت زهرا(س)، ایراد خطبه‌ای است که از نظر محتوایی، سیاسی، اجتماعی و اعتقادی بی‌نظیر است. حضرت زهرا(س) در مسجد، با استدلال‌های قرآنی و تاریخی، از حقانیت ولایت دفاع کردند.

وی افزود: این خطبه فقط دفاع از یک باغ یا یک ملک نبود؛ بلکه دفاع از اصل ولایت و ساختار حقیقی حکومت دینی بود. حضرت زهرا(س) با شجاعت تمام به مسجد رفتند و در برابر جمعیت عظیمی سخن گفتند؛ اما متأسفانه فضای سیاسی زمانه اجازه نداد پیام ایشان آن‌طور که باید، شنیده شود.

سخنران مراسم با اشاره به رفتارهای اعتراضی صدیقه طاهره(س) پس از ماجراهای سقیفه بیان کرد: در منابع متعدد آمده که گریه‌های آن حضرت جنبه سیاسی و اجتماعی داشته است. گریه صرفاً یک واکنش عاطفی نبود؛ بلکه نوعی اطلاع‌رسانی اجتماعی درباره آنچه پس از رحلت پیامبر(ص) رخ داده بود.

استاد حوزه علمیه ادامه داد: گریه‌های حضرت زهرا(س) برای مردم سؤال ایجاد می‌کرد. مردم می‌پرسیدند: دختر پیامبر(ص) چرا هر روز در کوچه‌ها و کنار درختی که محل رفت‌وآمد مردم بود، با چهره‌ای گریان ظاهر می‌شود؟ همین پرسش‌ها باعث می‌شد ذهن جامعه بیدار شود.

وی افزود: به همین دلیل نقل شده که برخی از افراد، به خاطر این پیام‌رسانی غیرمستقیم، از حضرت زهرا(س) خواستند کمتر در میان مردم گریه کنند تا مبادا افکار عمومی متوجه پشت‌پرده اتفاقات شود. حتی درختی را که ایشان کنار آن می‌نشستند و گریه می‌کردند، قطع کردند.

حجت‌الاسلام والمسلمین اخوان با اشاره به اینکه مقاومت در برابر تحریف حقیقت در هر دوره‌ای سخت و پرهزینه بوده است، گفت: «در تاریخ معاصر نیز چنین نمونه‌هایی فراوان است. مرحوم آیت‌الله شاه‌آبادی استاد عرفان امام خمینی(ره) با وجود فشارهای شدید حکومت وقت، از بیان دیدگاه‌های خود دست نکشید.

وی افزود: همان‌گونه که حضرت زهرا(س) برای احقاق حق، از حیثیت، آرامش و حتی جان خویش گذشتند، بزرگان دین نیز در طول تاریخ چنین بوده‌اند و این سنت الهی است که حق‌طلبان همواره در معرض تنگنا قرار می‌گیرند.

سخنران مراسم با اشاره به کتاب «شب‌های پیشاور» گفت: مرحوم سلطان‌الواعظین شیرازی در این کتاب که گزارش مناظره ۱۰ شب او با علمای بزرگ اهل سنت است، اسناد فراوانی درباره مظلومیت حضرت زهرا(س) ارائه می‌کند.

وی افزود: در برخی از این جلسات، عالم بزرگی از اهل سنت که حافظ صدها هزار حدیث بود، پس از شنیدن روایات سقیفه و وقایع خانه حضرت زهرا(س)، چنان متأثر شد که گفت: اگر اعلام کنم که شیعه شدم، از سوی حکومت مورد شکنجه قرار می‌گیرم، اما در درون خود شیعه شده‌ام.

این استاد حوزه گفت: این نشان می‌دهد که مساله فقط تفاوت مذهبی نیست؛ بلکه حقیقت تاریخ، هرچند دیر، حتی برای دانشمندان منصف روشن می‌شود.

حجت‌الاسلام والمسلمین اخوان با استناد به منابع تاریخی گفت: امیرالمؤمنین علی(ع) سال‌ها پس از شهادت حضرت زهرا(س) همچنان عزادار ایشان بودند. در برخی منابع آمده که ایشان حتی در دوران خلافت خود نیز خضاب نمی‌کردند و هنگامی که علت را پرسیدند، فرمودند: خضاب برای عزادار شایسته نیست و من همچنان عزادار حضرت فاطمه‌(س) هستم.

وی افزود: این رفتار تنها عزاداری خانوادگی نبود بلکه نوعی اعتراض ماندگار به یک واقعه تاریخی بود که مسیر امت پیامبر(ص) را تغییر داد.

سخنران مراسم با اشاره به ماجرای مرحوم آیت‌الله فیروزآبادی گفت: نقل شده است که این عالم بزرگ در ابتدا درباره برخی جزئیات حوادث بعد از رحلت پیامبر(ص) تردید داشت، اما در رؤیایی صادق، حضرت زهرا(س) را دید و آثار جراحات بر دست مبارک ایشان را مشاهده کرد. این حادثه سبب شد که یقین او نسبت به صحت گزارش‌های تاریخی کامل شود. چنین تجربه‌هایی همیشه برای اهل معرفت، تأییدکننده حقیقت بوده است؛ زیرا اهل‌بیت(ع) وعده داده‌اند که راه حق را برای جویندگان واقعی روشن می‌کنند.

حجت‌الاسلام والمسلمین اخوان در بخش پایانی سخنان خود گفت: حضرت زهرا(س) صرفاً یک شخصیت تاریخی نیست که یاد او تنها جنبه عاطفی داشته باشد. سیره و روش ایشان نقشه راه جامعه امروزی است. اگر امروز جامعه اسلامی درگیر جنگ رسانه‌ای، تحریف تاریخی یا فشار سیاسی است، بهترین الگو برای ایستادگی، حضرت زهرا(س) است.

وی ادامه داد: امروز برخی تلاش می‌کنند روایت‌های اصیل عاشورا، غدیر و فاطمیه را کم‌رنگ یا تحریف کنند؛ اما همان‌گونه که بزرگان ما گفته‌اند، مادامی که مجالس عزاداری و ذکر مصیبت اهل‌بیت(ع) برقرار باشد، ریشه مکتب زنده است.

استاد حوزه علمیه افزود: این مجالس فقط عزاداری نیست؛ بلکه کانون انتقال معرفت، آگاهی سیاسی، تحلیل اجتماعی و تربیت اخلاقی است. نسل جوان ما با حضور در این محافل، با بهترین الگوی مقاومت در برابر ظلم و تحریف آشنا می‌شود.

حجت‌الاسلام والمسلمین اخوان در پایان تأکید کرد: باید تلاش کنیم معرفت نسبت به حضرت زهرا(س) در جامعه افزایش یابد. اگر مردم امروز بدانند حضرت زهرا(س) برای دفاع از چه اصولی ایستادند، بسیاری از مشکلات اجتماعی، اخلاقی و فرهنگی ما نیز حل خواهد شد.

انتهای پیام/

اخبار مرتبط

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha