به گزارش خبرگزاری حوزه همایش علمی با موضوع "جایگاه شناسی تقریب مذاهب در شرایط کنونی" با حضور جمعی از علما، فضلا، روحانیون و پژوهشگران در پژوهشگاه مطالعاتی مجمع تقریب مذاهب اسلامی در شهر قم برگزار شد.
حجت الاسلام و المسلمین حمید شهریاری دبیر کل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی در این همایش ضمن تقدیر و تشکر از برگزاری این نشست و زحمات مجموعه پژوهشگاه جهت راه اندازی سالن همایش پژوهشگاه مطالعات تقریبی؛ این اقدام را زمینه ساز گفتوگوی تقریبی برای دستیابی به امت واحده و تمدن نوین اسلامی دانست و اظهار کرد: در حوزه تقریب تفاسیر و توصیفات متنوع و متکثری داریم، ما معتقد هستیم که تقریب مذاهب اسلامی به معنای تقریب صاحبان مذاهب اسلامی است، بدین معنا که مقصود اصلی از تقریب وحدت به معنای فلسفی آن نیست که در عقیده، فقه و تاریخ یکی بشویم، بلکه مذاهب مختلف، فقه ها و تاریخ های مختلف دارند و تفسیرهای مختلفی از قرآن ارائه می دهند و تحلیل های مختلفی از رویدادهای اسلامی دارند.
دبیر کل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی افزود: در واقع بنا نیست که مذاهب یکی بشوند، یعنی اکنون به عنوان مثال هفت الی هشت مذهب داریم که همه یک مذهب شوند، بنابراین تقریب به معنای «وحدت فلسفی» مردود است، اینکه بخواهیم همه یک مذهب داشته باشند، چنانچه قبلاً توضیح دادیم شیعه سازی پروژه نظام جمهوری اسلامی نیست و به نظر ما سنی سازی هم نباید پروژه هیچ کشوری باشد، چون بنا نیست که همه مذهب واحدی شویم.
وی ادامه داد: وحدت شامل وحدت اجتماعی، وحدت عرفی و وحدت فلسفی میشود که شاید کلمه اتحاد کلمه بهتری باشد برای تفسیر این نوع تقریب؛ اتحاد یعنی با هم متحد، همبسته و در کنار هم باشیم و در صفوف واحدی قرار بگیریم، در مقابله با پروژه های دشمن متحد شویم، مانند "بنیان مرصوص" خلل و فرج بین خودمان را بپوشانیم که کسی هوس نکند با نفاق خود بخواهد ما را از همدیگر جدا کند و صف ما را بشکند که طبیعتا تسلط به جهان اسلام برایشان راحت تر خواهد بود؛ آن کاری که بعد از جنگ جهانی دوم با عثمانی کردند.
دبیر کل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی تصریح کرد: ان شاءالله سال آینده چهلمین کنفرانس بین المللی وحدت اسلامی برگزار میشود، بنظر من این تقریب چهل ساله موفق بوده است، حال اینکه می گوییم تقریب موفق بوده است یعنی چه؟ یعنی ما توانستیم یک الگوی توفیقی در نظام جمهوری اسلامی برای اتحاد شیعه و سنی و مذاهب اسلامی کنار همدیگه ارائه بدهیم، چهل سال ما با اهل سنت در ایران زندگی می کنیم و مشکلی که حاد باشد و موجب انشقاق شود، وجود نداشته که هیچ، بلکه در جنگ تحمیلی ۱۲ روزه ثابت شد که اقوام و مذاهب مختلف کنار نظام جمهوری اسلامی ایستاده اند که بیش از دو هزار صفحه فتوی و بیانیه، خطبههای نمازجمعه اهل سنت در وسط جنگ ۱۲ روزه به حمایت و دفاع از نظام جمهوری اسلامی جمع آوری شده است، بالاتر از این اتحاد چه می خواهید؟ دشمن حمله کرده و می خواهد از شکاف های اجتماعی استفاده کند، یکی از شکاف های اجتماعی تفرق مذهبی است، ولی صاحبان مذاهب از خودشان این بلوغ تقریبی را نشان دادند و وسط میدان بودند که دیدنی است و واقعا انسان را به شگفتی وا می دارد و این الحمدلله الگوی توفیق نظام جمهوری اسلامی است.
وی عنوان کرد: وقتی خدمت شهید سید حسن نصرالله رسیده بودم، گفتند وحدت به این معنا که ما همه کشورهای اسلامی یکی بشویم، شدنی نیست؛ در زمانی هم جمال عبدالناصر با سوری ها آمدند کشوری درست کردند ولی زیاد پایداری نداشت و دوباره جدا شدند، این وحدت اصلا امروزه شاید مطلوب نباشد، چراکه به هر دلیل اکنون کشورهای مختلف اسلامی وجود دارند و ما نمی خواهیم یک کشور شویم، در عین حال ایشان فرمودند که ما از تقریب هم گذر کردیم و تقریب پروژه است که نظام جمهوری اسلامی توانست آن را به منصه ظهور برساند. چهل سال ایستادیم و به دنیا الگو ارائه کردیم.
حجت الاسلام والمسلمین شهریاری بیان کرد: اینگونه مطرح کردیم که در داخل کشور ما شیعه و سنی زندگی می کنند، بخشی شافعی و بخشی عمدتا حنفی که توانستیم کنار همدیگر یک الگوی موفق به جهان ارائه کنیم.
وی خاطرنشان کرد: در ادامه سیدحسن به من فرمودند که این نظریه اتحادیه کشورهای اسلامی خوب است و بهتر است که شما این را مکتوب بنویسید و امروز در قابل کتابچه ای درد دسترس می باشد؛ این الگو الگوی اتحادیه کشورهای اسلامی در صحنه سیاسی تقریب است که چگونه می توانیم به اتحادیه کشورهای اسلامی دسترسی پیدا کنیم، البته فاصله داریم! در این جلسه اولین بار است فرصتی در اختیارم قرار گرفته نظریه جدیدی را با شما به اشتراک بگذارم و آن این است که گام دوم این کتاب چه خواهد بود.
دبیر کل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی اضافه کرد: طی برگزاری کنفرانس های وحدت آن چیزی که تجربه نشان داده است، قریب به چهل سال است پیرامون اشتراکات با همدیگر صحبت می کنیم و همین هم باعث شد که ما الگوی موفقی باشیم، عمدتا قرآن، سنت پیامبر و محبت اهل بیت سه عنصری هستند که جزء اشتراکات شیعه و سنی است، فخر رازی در کتاب تفسیری خود پیرامون این آیه شریفه "قُل لا أَسْأَلُکُمْ عَلَیهِ أَجْرًا إِلاَّ الْمَوَدَّةَ فِی الْقُرْبَیٰ" روایت طولانی و بسیار عجیبی را ذیل این آیه بیان کرده است، میگوید "هر کسی بمیرد و بر حب پیامبر و آل پیامبر باشد، مات شهیدا " تقریبا بیست جمله پیرامون تفسیر این آیه شریفه تکرار می کند.
حجت الاسلام والمسلمین شهریاری، اذعان داشت: رهبر معظم انقلاب فرمودند اینکه ما بر وحدت اصرار و تکرار می کنیم دلیلش این است که دشمن اصرار و تکرار می کند؛ بنابراین تکرار اشکال ندارد، ممکن است کسی بگوید در کنفرانس ها تکرار مکررات دارید و مکررا آیه شریفه "واعتصموا بحبل الله جمیعا ولا تفرقوا ..." را تکرار می کنید؛ این که پیرامون مذهب انسان گریبانگیری کنند و کارهایی ناشایست انجام بدهند، عمل زشتی است، لذا باید اشتراکاتمان را تکرار کنیم تا همه متوجه شوند که ما با هم مشترکات زیادی داریم.
وی ادامه داد: امروز بنده می خواهم پیرامون مشکلات در کنار مشترکاتی که داریم صحبت کنم، آیا راه حل هایی برای این مشکل می توانیم پیدا کنیم یا خیر؟ آن هم اختلافات بین مذاهب است یعنی ما غیر از مشترکات، اختلافاتی داریم، این اختلافات البته در قرآن، اصل نبوت پیامبر و محبت اهل بیت نیست، اما اختلاف طبیعت انسان است؛ من معتقدم فاز دوم تقریب یا پروژه چهل ساله دوم تقریب، سخن گفتن از اختلافات است، زیرا امروز متأسفانه با بیست سال گذشته خیلی فرق کرده است، چراکه شبکه های اجتماعی که در دست مردم می چرخد، هر محفل خصوصی را تبدیل به محفل عمومی کرده است.
دبیر کل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، گفت: مجمع جهانی تقریب با دست اندرکارانی که نزدیک به چهل سال مشغول بودند در الگوی ملی به مانند جنگ تحمیلی ۱۲ روزه و نیز در میدان بین المللی توفیق داشتند؛ حال چگونه توانستیم گفتمان تکفیر را تبدیل به گفتمان تقریب کنیم؟ در این میان با اینکه تفاسیر قرآنی و تاریخی میان اهل سنت و تشیع دارای اختلاف است اما روش های برخورد با این نوع اختلافات اینگونه است، روش اول این است که ما اختلافات را مخفی کنیم یعنی شروع کردن به اختفای آن چیزی که اعتقاد داریم، بدلیل آنکه جنگ نشود؛ این مزایایی دارد، زمانیکه انسان اختفا می کند زمینه فتنه ایجاد نمی شود.
وی خاطر نشان کرد: زمانی رسانه ها توسعه نداشتند و اختفا نیازی نبود، اما امروز رسانه ها گسترش و توسعه پیدا کرده اند وعیب این توسعه این است که حقیقت اختفا آشکار می شود، یعنی اگر تقیه کنی به شما تهمت دروغ می زنند، آن موقع هر چیزی را تقیه کنیم دیگر بعد از آن اعتماد به نظام شیعی سرد می شود؛ پس نیازی نیست پیرامون مسائلی که تنش آفرین است صحبت شود، به دلیل توسعه رسانهها، شبکه های اجتماعی، پروژه های خیلی قوی دشمن و طراحی آن. اما مواجهه دوم اینکه که ما اختلافات را نادیده بگیریم یعنی مخفی نمی کنیم و سکوت میکنیم، مزیتش این است که از خصومت پیشگیری می شود؛ اکنون که دشمن آماده و مقابل ما قرار گرفته است، درست نیست ما پیرامون این مسائل صحبت کنیم، شرایط به گونه ای شده که فضای رسانه ای به ما اجازه نمی دهد هر مطلبی را بیان کنیم، به ناگهان مطلبی حق و ناحق آمیخته می شود و نتیجه نامطلوبی گرفته میشود.
حجت الاسلام والمسلمین شهریاری ابراز داشت: امروز باید مسیر دیگری را رفت؛ مسیری که با تخریب منافات نداشته باشد؛ به مقدار ضرورت به اختلافات بپردازیم، ممکن است در مکتب شیعی تصور شود که کسی که سنی است، محب اهل بیت نیست؛ این تصور غلطی است، اگر به قصد ایجاد خصومت و فتنه انگیزی و در راستای بازی در زمین دشمن و ایجاد آتش به بدنه مسلمین و مشاجره و تبدیل به ناسزا گویی باشد، همان پروژه آمریکایی برای تحقق تفرقه است؛ لذا در همین کتابچه امت واحده توضیح داده شده که جنگ و ترور و تکفیر ، نزاع و مشاجره و توهین اموریست که باید از آن پیشگیری شود.
دبیر کل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی افزود: اگر با طرح این مسائل به دنبال بازی در زمین دشمن هستید، این گفتوگو تجویز نمیشود؛ گفتوگویی که منجر به جنگ میان مسلمین، ترور و تکفیر و توهین به مقدسات بشود حرام است؛ چراکه ایجاد خصومت و فتنه مذهبی پروژه دشمن است، لذا زمانیکه پیرامون تمدن نوین اسلامی سخن می گوییم باید نسبت به اثر بخشی سخنان و نیز بازی نکردن در پروژه های دشمن باشد.
وی اضافه کرد: باید به اختلافات بپردازیم نه به قصد خصومت و فتنه انگیزی و نه به قصد الزام خصم یا شیعه سازی و سنی سازی بلکه به قصد مدیریت اختلاف اقدام کنیم؛ گفتمان صلح را تجویز کنیم و در مقابل جنگ، گفتمان ضد تکفیر و ترور را ترویج دهیم؛ لذا این پروژه آینده تقریب می تواند باشد و باید گفتمان حقیقت را تقویت کنیم چراکه طی این چهل سال، دشمن اگر شکاف و نفاق و تکفیر ایجاد کرده، از جهل مردم بوده است.
حجت الاسلام والمسلمین شهریاری در پایان تأکید کرد: با توجه به توسعه و گسترش رسانه ها و شبکه های اجتماعی باید مؤدبانه، متین و اثر بخش به اختلافات بپردازیم و با روش صلح آمیز به تقویت گفتمان حقیقت بپردازیم، به طوری که نتوانند در شبکه های اجتماعی استناد غیر حق به شیعه یا سنی بدهند، لذا هدف ما از تبیین اختلافات این است که آن چیزی که واقعا به نظرمان می رسد و درست می دانیم را بدون اینکه منجر به مشاجره شود تبیین کنیم.
انتهای پیام
نظر شما