به گزارش گروه ترجمۀ خبرگزاری حوزه، حجتالاسلام والمسلمین سید ابراهیم خلیلی رضوی رئیس شورای علمای بنگلادش در گفتوگو با حوزه، اظهار داشت: ماه رجب فرصتی ارزشمند برای تزکیه نفس، خودسازی معنوی و تقرب به خداوند است و میتواند زمینهساز آمادگی مؤمنان برای ورود شایسته به ماههای شعبان و رمضان باشد.
در ادامه، شرح این گفتوگو را می خوانید:
رجب؛ ماه حرام و فرصت بازگشت به خویشتن
حجتالاسلام سید ابراهیم خلیل رضوی با تأکید بر جایگاه رفیع ماه رجب اظهار داشت: ماه رجب از جمله ماههایی است که خداوند متعال در قرآن کریم به صراحت از حرمت و قداست آن یاد کرده است. این ماه یکی از چهار ماه حرام بهشمار میرود که در آن، پرهیز از گناه، ظلم و تعدی، اهمیت دوچندان مییابد.
وی با استناد به آیه ۳۶ سوره توبه افزود: «إِنَّ عِدَّةَ الشُّهُورِ عِندَ اللَّهِ اثْنَا عَشَرَ شَهْرًا فِی کِتَابِ اللَّهِ… مِنْهَا أَرْبَعَةٌ حُرُمٌ فَلَا تَظْلِمُوا فِیهِنَّ أَنفُسَکُمْ» (همانا تعداد ماهها نزد خداوند دوازده ماه است… که چهار ماه از آنها ماههای حراماند؛ پس در این ماهها بر خود ستم نکنید.)
این آیه شریفه به روشنی نشان میدهد که ماه رجب، زمان تمرین تقوا، خویشتنداری، اصلاح رفتار و پاکسازی نفس از آلودگیهای اخلاقی است.
رجب، ماه خداست
رئیس شورای علمای بنگلادش در ادامه، به حدیثی معروف از پیامبر گرامی اسلام(ص) درباره فضیلت ماه رجب اشاره کرد و گفت: رسول خدا(ص) در بیان جایگاه این ماه میفرمایند: «رَجَبُ شَهْرُ اللَّهِ، وَشَعْبَانُ شَهْرِی، وَرَمَضَانُ شَهْرُ أُمَّتِی» (رجب ماه خداست، شعبان ماه من است و رمضان ماه امت من است.)
وی افزود: اگرچه این روایت از نظر سندی در زمره احادیث فضائل اعمال قرار میگیرد، اما مورد پذیرش بسیاری از علما بوده و بیانگر عظمت معنوی ماه رجب و نسبت ویژه آن با رحمت الهی است.
حجتالاسلام ابراهیم خلیل رضوی در پایان تأکید کرد: مؤمنان شایسته است ماه رجب را بهعنوان مقدمهای برای ورود آگاهانه و معنوی به ماههای شعبان و رمضان غنیمت شمارند و با افزایش عبادت، استغفار، روزههای مستحبی و توجه به اصلاح فردی و اجتماعی، از برکات بیپایان این ماه الهی بهرهمند شوند.
رجب در روایات اهلبیت(ع)؛ ماه تربیت معنوی و پالایش روح
این عالم دینی در ادامه، با اشاره به جایگاه ویژه ماه رجب در روایات اهلبیت(ع)، اظهار داشت: در احادیث اهلبیت عصمت و طهارت(ع)، ماه رجب بهعنوان دورهای برای تمرین خودسازی، تزکیه نفس و آمادگی روحی برای ورود به ماههای شعبان و رمضان معرفی شده است.
وی با استناد به حدیثی از امام جعفر صادق(ع) افزود: در روایات آمده است که در بهشت، نهری به نام «رجب» وجود دارد که از نظر پاکی و لطافت، از شیر سفیدتر و از عسل شیرینتر است. این روایت، بیانگر عظمت معنوی و پاداش الهی برای بندگانی است که حرمت این ماه را پاس داشته و از برکات آن بهره میبرند. «إِنَّ فِی الْجَنَّةِ نَهْرًا یُقَالُ لَهُ رَجَبٌ، أَشَدُّ بَیَاضًا مِنَ اللَّبَنِ، وَأَحْلَی مِنَ الْعَسَلِ…»(بحارالأنوار، ج ۹۴، ص ۶۵)
آغاز رجب با میلاد امام باقر(ع)
رئیس شورای علمای بنگلادش با تأکید بر اهمیت آغاز ماه رجب تصریح کرد: نخستین روز این ماه مبارک، مصادف با میلاد با سعادت پنجمین پیشوای شیعیان، حضرت امام محمد باقر(ع) است. این تقارن، خود نشانهای از پیوند عمیق ماه رجب با علم، معرفت و بیداری فکری در مکتب اهلبیت(ع) بهشمار میرود.
وی افزود: امام باقر(ع) که به «باقرالعلوم»؛ یعنی شکافنده و گشاینده درهای دانش شهرت دارند، نقش بیبدیلی در تبیین معارف اسلامی، گسترش فقه اهلبیت(ع)، تفسیر قرآن و تثبیت مبانی اعتقادی شیعه ایفا کردند. آغاز ماه رجب با میلاد چنین شخصیت بزرگی، بر بُعد علمی و معنوی این ماه تأکید مضاعف دارد.
رجب؛ ماه توبه، استغفار و دعا
حجتالاسلام ابراهیم خلیل رضوی در بخش دیگری از سخنان خود، ماه رجب را ماه توبه، استغفار و بازگشت صادقانه به سوی خداوند متعال دانست و گفت: در روایات نبوی، مؤمنان به بهرهگیری گسترده از فرصتهای معنوی این ماه دعوت شدهاند.
وی در این زمینه به حدیثی از پیامبر اکرم(ص) اشاره کرد که میفرمایند: «أَکْثِرُوا فِی رَجَبٍ مِنَ الِاسْتِغْفَارِ، فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِیمٌ»(بحارالأنوار، ج ۹۵) (در ماه رجب بسیار استغفار کنید؛ چرا که خداوند بسیار آمرزنده و مهربان است.)
وی با تأکید بر کاربست عملی این توصیهها خاطرنشان کرد: ذکر شریف «اَستَغفِرُاللهَ وَ اَسئَلُهُ التَّوبَةَ» از اذکار مهم ماه رجب است که شایسته است مؤمنان آن را دستکم روزانه صد مرتبه بر زبان جاری سازند. همچنین قرائت «دعای رجبیه» پس از هر نماز، نقش مؤثری در پالایش درون، تقویت روح بندگی و تقرب به درگاه الهی دارد.
حجتالاسلام ابراهیم خلیل رضوی تأکید کرد: اگر ماه رجب بهدرستی درک و احیا شود، میتواند نقطه عطفی در اصلاح فردی، تعمیق ایمان و آمادگی معنوی برای بهرهگیری هرچه بیشتر از فیوضات ماههای شعبان و رمضان باشد.
اهمیت روزهداری در ماه رجب و جایگاه تاریخی این ماه
وی در ادامه تبیین فضائل ماه رجب، به اهمیت روزهداری در این ماه مبارک اشاره کرد و اظهار داشت: روزههای مستحبی ماه رجب، یکی از مهمترین ابزارهای خودسازی و تقرب به درگاه الهی بهشمار میرود. روزه، با مهار خواستههای نفسانی و تقویت اراده انسان، دل را برای پذیرش نور تقوا و معنویت آماده میسازد.
این عالم دینی افزود: در روایات اهلبیت(ع)، برای حتی یک روز روزهداری در ماه رجب پاداشی عظیم بیان شده است. در همین راستا، به حدیثی اشاره میشود که میفرماید: «مَنْ صَامَ یَوْمًا مِنْ رَجَبٍ اسْتَوْجَبَ رِضْوَانَ اللَّهِ»(بحارالأنوار، ج ۹۴) (هر کس یک روز از ماه رجب را روزه بدارد، شایسته رضایت و خشنودی الهی میگردد.)
رئیس شورای علمای بنگلادش با بیان اینکه در روایات منسوب به امام جعفر صادق(ع) آمده است که روزهداری در ماه رجب، مسیر انسان را به سوی بهشت هموار میسازد، خاطرنشان کرد: اهلبیت(ع) پیروان خود را تشویق کردهاند تا به اندازه توان، از فضیلت این ماه بهرهمند شوند و با یک یا چند روز روزه مستحبی، زمینه تعالی روحی خویش را فراهم آورند.
رجب؛ مقدمهای برای آمادگی معنوی رمضان
حجتالاسلام ابراهیم خلیل رضوی با تأکید بر نقش تربیتی روزههای ماه رجب تصریح کرد: روزهداری در این ماه، تمرینی معنوی برای ورود آگاهانه به ماه مبارک رمضان است. فردی که در رجب به روزهداری عادت میکند، در رمضان با آمادگی بیشتری به انجام واجبات پرداخته و با خشوع و حضور قلب افزونتری به عبادت میایستد.
جایگاه تاریخی ماه رجب در اسلام
وی در بخش دیگری از سخنان خود، به جایگاه تاریخی و رویدادهای بزرگ اسلامی در ماه رجب اشاره کرد و گفت: سیزدهم ماه رجب، سالروز ولادت باسعادت امیرالمؤمنین حضرت امام علی(ع) در درون خانه کعبه است؛ رخدادی بینظیر که منزلت ویژه آن حضرت را در تاریخ اسلام نشان میدهد.
همچنین بیستوهفتم ماه رجب، سالروز بعثت پیامبر اکرم(ص) و واقعه عظیم معراج است؛ واقعهای سرنوشتساز که آغاز رسمی رسالت الهی و نقطه عطفی در هدایت بشریت بهشمار میرود. به گفته وی، این رخدادهای بزرگ، ماه رجب را به ماهی ممتاز و بیهمتا در تاریخ اسلام تبدیل کرده و بر ضرورت تعظیم شعائر الهی در این ماه تأکید میکند.
حجتالاسلام ابراهیم خلیل رضوی در پایان خاطرنشان کرد: بهرهگیری آگاهانه از روزه، دعا و یاد خدا در ماه رجب، میتواند زمینهساز تحول درونی، تقویت ایمان و آمادگی همهجانبه برای استقبال شایسته از ماههای پرفضیلت شعبان و رمضان باشد.
دعوت به جوانان و عموم مسلمانان؛ رجب، آغاز مسیر تعالی معنوی
وی در ادامه با تأکید بر نقش تربیتی ماه رجب، اظهار داشت: ماه رجب در حقیقت نخستین مرحله از آمادگی معنوی برای ورود به ماه مبارک رمضان است. انسانی که در این ماه به اصلاح نفس، بازنگری در رفتار و تقویت پیوند خود با خداوند متعال میپردازد، ماههای شعبان و رمضان را به فصل شکوفایی معنوی و کامیابی روحی تبدیل خواهد کرد.
این عالم دینی با خطاب قرار دادن عموم مسلمانان، بهویژه نسل جوان، تصریح کرد: اگر ماه رجب بهدرستی بهعنوان ماه خودسازی، اقامه نماز، انس با قرآن کریم و توبه صادقانه مورد توجه قرار گیرد، آثار و برکات آن نهتنها در زندگی فردی، بلکه در سطح جامعه نیز نمایان خواهد شد و زمینهساز تحولات مثبت اخلاقی و اجتماعی میگردد.
سخن پایانی
ماه رجب صرفاً یک مقطع زمانی در تقویم اسلامی نیست، بلکه فرصتی گرانبها برای آغاز سفری عمیق و آگاهانه به سوی تزکیه نفس، تعمیق معرفت دینی، توبه حقیقی و تقرب به درگاه الهی است. بهرهگیری صحیح از این ماه بر اساس آموزههای قرآن کریم، سنت پیامبر اکرم(ص) و رهنمودهای اهلبیت(ع)، مؤمن را برای استقبال شایسته از ماه مبارک رمضان و دستیابی به برکات کامل آن مهیا میسازد.
نظر شما