خانم فاطمه جهانگیری، مدیر موسسه آموزش عالی حوزوی فدک، در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری «حوزه» در همدان، به بررسی نقش حوزه و روحانیت در فرهنگ سازی و  همچنین فرصت ها و تهدیدهای فضای مجازی و شبکه های اجتماعی پرداخته که حاصل این گفتگو در ادامه می آید.

*حوزه و روحانیت به ویژه حوزه های علميه خواهران در فرهنگ سازي جامعه چه نقشی ایفا می کنند؟

حوزه هاي علميه و روحانيت، از عناصر مهم و اصلي مولّد فرهنگ در كشور بوده و گفتار و كردار اين قشر ديني، همواره حجت شرعي و مقبول افراد جامعه بوده و هست. حوزه هاي خواهران نیز نقش بسزايي در حفظ و قوام اصول اعتقادي و فرهنگي جامعه ايفا مي کنند.

نقش علماء دين در هدايت مردم به سوي حق و رستگاري، به گونه اي اهميت دارد که امام علي(ع) در دعايي مي فرمايند: "خداوندا، ضرورت است که در زمين تو حجت هايي باشند که يکي پس از ديگري بر خَلقت فرود آيند تا آنها را به دين تو هدايت کنند و علم تو را به آنان بياموزند و بدين روش مواليان تو را از تفرقه و پراکندگي نجات دهند/ اصول کافي"

*نقش حوزه در مقابله با آسيب هاي اجتماعي مانند پدیده بي حجابي در جامعه چیست؟

حجاب و عفاف به عنوان دو ارزش در جامعه بشري و به ويژه جوامع اسلامي مطرح است. جامعه‌اي که در آن بانوان با حفظ حدود و حقوق ديگران ظاهر مي‌شوند و موجب تخريب روح و جسم همنوعان خود نشده و محيط آرام وامني را براي جوانان فراهم سازند، به سوي سعادت و سلامت رواني پيش خواهد رفت.

در اين ميان تلاش هايي که از سوي دشمنان مي شود تا حجاب را محدوديت حضور زن در اجتماع معرفي کنند  این مهم را در جوامع اسلامي کمرنگ کنند. شايد به جرات بتوان گفت که پديده بدحجابي که جامعه امروز ما در مواردي با آن روبروست، یکی از مولفه های رشد آن، تاثیر ماهواره ها، فضای مجازی و ده ها عامل تاثیرگذار دیگر است.

مراجع عظام تقليد، روحانيون صالح و مجتهدان پارسا به عنوان متخصصان و کارشناسان ديني از دير باز به عنوان مناديان و مروجان فرهنگ و هويت ديني و حافظان و پاسداران هميشگي اسلام و قرآن بوده اند. امام راحل فرمودند «ترديدي نيست که حوزه هاي علميه و علماي متعهد در طول تاريخ اسلام و تشيع مهم ترين پايگاه محکم اسلام در برابر حملات و انحرافات و کجروي ها بوده اند. علماي بزرگ اسلام در همه عمر خود تلاش نموده اند تا مسايل حلال و حرام الهي را بدون دخل و تصرف ترويج و تبليغ نمايند. اگر فقهاي عزيز نبودند معلوم نبود امروزه چه علومي به عنوان علوم قرآن و اسلام و اهل بيت (عليهم السلام)، به خورد توده ها داده بودند».

*شبکه هاي اجتماعي فرصت هستند يا تهديد؟

شبکه هاي اجتماعي، زندگي شخصي و کاري ما را تغيير داده اند. ما مي توانيم اخبار روزانه را در شبکه هاي اجتماعي بررسي کنيم، با شرکت هاي مورد علاقه خود در فيسبوک در ارتباط باشيم و با جستجو در پروفايل افراد مختلف در مورد آنها اطلاعات کسب کنيم. اگر هم شخصيت محبوبي باشيم، مستقيماً با طرفداران خود در ارتباط خواهيم بود و با نوشتن و ارسال عکس مستقيماً آنها را در جريان امور مختلف قرار مي دهيم.

با فناوري نبايد از طريق حذف آن مبارزه کرد، چون مصداق تمثيل "آب در هاونگ کوبيدن" است، چرا که گستردگي و جذابيت شبکه هاي اجتماعي و فضای مجازی مي تواند بهترین فرصت در راستای تبلیغ معارف اهل بیت(ع) در گستره جهانی باشد.

يکي از تدابير مطلوب براي مصون ماندن از آسيب هاي احتمالي شبکه هاي اجتماعي نظير فيس بوک يا شبکه هاي ماهواره اي، افزايش آگاهي و اطلاعات کاربران و آموزش تهديدهاي بالقوه در چنين فضايي با گفتمان و ادبيات مقتضي روز جامعه ايراني است و اين تمهيد عنوانش لزوماً مبارزه نيست بلکه هدايت کردن و نظام مند کردن ذائقه آن بخش از شهروندانِ متمايل به ابزار جهاني شدن فرهنگ ها نظير اينترنت و ماهواره مطابق با ارزشهاي رسمي و حاکم جامعه متکثر ايراني ـ اسلامي است.

به نظر شما نقش حوزه در سالم سازي و فرهنگ سازي در فضاي مجازي چه نقشی می تواند ایفا کند؟

شبکه هاي اجتماعي همانند ساير ابزارهاي فناوري، هم داراي تاثيرات مثبت و هم منفي هستند که بايد از تاثيرات مثبت آن براي تعالي و سعادت نهايت بهره را برد. در صورتي که ايده هاي خوب در اين حوزه مطرح شود حتما عده زيادي از مردم به سمت آن ايده ها سوق پيدا مي کنند.

اهم  فعالیت هایی که می توان برای حوزه و روحانیت در نظر گرفت را می توان در چند بخش خلاصه کرد:

*5 راهکار مهم

1- آموزش گروه های تبلیغی قوی و متخصص در جهت تبلیغ در بین خانواده ها و افراد و سازمان ها و . .

2- در اختیار قرار دادن امکانات در جهت تبلیغ فراگیر

3- برگزاری همایش، کنفرانس، نشست با دانشگاهیان و خانواده ها و افراد در راستای آشنا سازی آنان با مضرات فضای مجازی و شبکه های اجتماعی و آموزش صحیح نحوه استفاده از این شبکه ها

4- ارائه مشاوره رایگان توسط کارشناسان توانمند حوزوی برای حل مشکلات به وجود آمده از طریق فضای مجازی.

5- استفاده از رسانه ها و رادیو و تلویزیون در راستای فرهنگ سازی استفاده از فضای مجازی و شبکه های اجتماعی

* به نظر شما برنامه هاي کابردي و فراگير در رابطه با فضاي مجازي و شبکه هاي اجتماعي چیست؟

يکي از کارآمدترين راه ها براي مقابله با نکات منفي فناوري اطلاعات در فضاي مجازي، تربيت افراد براساس اخلاق اسلامي و ديني است که افراد از درون کنترل مي شوند. يعني التزام قلبي پيدا مي‌کنند که به طرف کارها يا موارد ناشايست نروند.

*عدم سواد کافي کاربران اينترنتي

اينترنت در جامعه ما هنوز به دليل تأخير فرهنگي و نبود سواد کافي اينترنتي ميان کاربران، کارکردهاي اصلي و مهم خود را به دست نياورده است. در اين ميان، وظيفه نخبگان و آگاهان و دل سوزان فرهنگ اسلامي و انقلاب اين است که به کمک نشريه ها يا تأليف و ترجمه کتاب هاي کارآمد و به روز و ...، چگونگي استفاده درست از اين فضا را آموزش دهند و کاربران را با سايت هاي سودمند و آموزنده و کارکردهاي مثبت اين پديده ارتباطي آشنا سازند.

*خانواده ها چه نقشی در این زمینه دارند؟

مسلماً اولين محيطي که جهت پيشگيري از آسيب ها جلب توجه مي نمايد محيط خانواده و به تبع آن والدين است. چنانچه بتوان در ابتدا توصيه ها و آموزشهاي لازم را به والدين منتقل و آنها را با خطرات و در عين حال مزايا و محاسن فضاي مجازي آشنا کرد، مي توان اميدوار بود تا حدود زيادي اهداف اين تدابير به ثمر بنشيند. مثلا مي توان به والدين آموزش داد درباره محتوايي که قرار است جوانان و نوجوانان مشاهده کنند، تصميم گيري بجا و مناسب داشته باشند.

همچنين هنگامي که با محتواي نامناسبي روبرو مي شوند، چگونه واکنش نشان دهند تا عواقب آن کاهش يابد يا به حداقل برسد، لذا همراهي والدين به هنگام استفاده فرزندان از اينترنت و در زمان تعيين شده ضروري است.

انتهای پیام