به گزارش خبرگزاری «حوزه»، حجت‏ الاسلام حامد منتظری مقدم در این نشست علمی به «بررسی تطبیقی نگرشی جوامع شیعی و سنی درباره نظام پادشاهی» پرداخت و گفت:  هر نظام ویژگی های دارد و بر همین اساس نظام پادشاهی هم از این قاعده مستثنی نبوده و دارای شاخصه هایی است.

استادیارگروه تاریخ مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) ادامه داد: وجود شاخصه مانند، شکوهمند سازی ظاهری، اشرافیت و حجاب و وراثت از جمله آن نمادها بود و مسلمانان با این دسته عوامل تشخیص می دادند این نظام پادشاهی است.

وی افزود: نظام پادشاهی به طور ذاتی فساد خیز و مورد انکار مسلمانان بوده و در پی فتوحات و سیاست های مالی خلفاء، فرهنگ دنیا محور در مسلمانان نفوذ و زمینه را برای نفوذ و پذیرش نظام پادشاهی فراهم کرد.

 این محقق بیان داشت: این نفوذ حتی در مسائل فرهنگی و اعتقادی هم مشهود بود و در پذیرش نظام پادشاهی نقش داشت و این زمینه اعتقادی به شکل بسیار موثری در میان مذاهب دیگر وجود داشت.

حجت‏ الاسلام  منتظری مقدم به اصول اعتقادی شیعی مرتبط با بحث در مسئله امامت نیز اشاره و عنوان کرد: در مذهب تشیع و در مسئله امامت باید به دو  مقوله توجه کرد، اول این که  یک حکومت از شئون امامت و ویژه معصوم(ع) و یا نماینده معصومه(ع) از  سوی معصوم(ع) است و دوم اینکه حکومت بر دو گونه عدل و جور است و حکومت از نوع جور و ستم مورد انکار است.

این محقق بیان داشت: بر اساس مذهب شیعه حکومت غیر معصوم(ع) و غیر مأذون فقط با اضطرار و اکراه است ، مشروعیت ذاتی ندارد از بدترین نوع حکومت به شمار می رود و دوم اینکه به طور ذاتی ظرفیت تقابل با چنان حکومتی فراهم است، البته ظرفیت های دیگر نیز باید فراهم باشد.

حجت‏ الاسلام  منتظری مقدم به اصول اعتقادی مذهب اهل سنت هم اشاره  کرد و افزود: یک حکومت از امور شرعی و فرعی و اجتماعی واگذار شده به مردم است و اینکه مسلمانان وظیفه دارند تابع حاکمان خود و اطاعت پذیر باشند.

استاد یارگروه تاریخ مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) ادامه داد: پارادوکس رفتاری و اعتقادی در میان اهل سنت بعد از وفات پیامبر(ص) این گونه است که بعداز رحلت نبی مکرم اسلام(ص)  با این نگاه که حکومت امر اجتماعی و فردی است به تعیین حاکم پرداختند، اما برای همین حاکم عرفی جایگاه خلافت پیامبر(ص) و مرجعیت دینی را قائل شدند.

این محقق از جمله اندیشه های مرتبط با مذهب اهل سنت را  عدم عصمت و خط پذیری حاکم و اندیشه جبر و ... دانست و ابراز داشت: بر اساس اعتقادات این مذهب، اطاعت از حاکم جور و اطاعت از پادشاه فریضه علی الاصل پذیر و مشروعیت ذاتی دارد و ظرفیت شرعی برای تقابل با حاکمان مسلمانان فراهم نیست.

در ادامه حجت‏ الاسلام مهدی امیدی، به نقد این مباحث پرداخت و گفت: موضوع  خوب و با رویکرد مناسب طرح شد و  با نگرش خوب تاریخی و تطبیقی هم بیان شده که از خود امتیازات بحث به شمار می رود.

وی ادامه داد: اما یکی از مشکلات این بحث این است که  بحث در واقع مربوط به امت اسلامی است و این در حالی است که بحث به نظریه پردازان اختصاص یافته است.

استاد یارگروه علوم سیاسی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) ادامه داد: نظام پادشاهی انواعی دارد، ولی در این بحث به یک نوع نظام پرداخته شده و همچنین موضوع سلطان در این جا بیان شده و این در حالی است که پیامبر(ص) مخالف خطاب سلطان بود و این در واقع با تفکرات شیعیان هم سنخیت ندارد.

 وی بیان داشت: نقد دیگر این است که در مباحث شیعی مسئله امامت مطرح شده؛ ولی قبل از این بحث، موضوع دیگر؛ یعنی  از معیار شناخت خدا و مشروعیت الهی غفلت شده است.

در ادامه حجت الاسلام مهدی ابوطالبی هم به عنوان ناقد دوم افزود: بعضی از سخنان مطرح شده در قالب مستند ارائه نشده و همچنین به مفهوم پادشاهی در ادبیات فارسی نیز اشاره نشده، مفهوم پادشاهی چیز بدی نیست به معنای بزرگی است و در واقع کسانی در گذشته پادشاه می شدند که شخصیت بزرگ و انسان کار بلد و مدیر بودند  ولی بعدها انسانها این وجه را خراب کردند.

انتهای پیام:40/313