به گزارش خبرگزاری«حوزه»، حجت الاسلام و المسلمین محمد جواد ارسطا در پیش نشست همایش هفدهمین کنگره بین المللی نهج البلاغه که پیش از ظهر امروز در مدرسه امام سجاد(ع) برگزار شد با بیان اینکه درباره عهده نامه مالک اشتر کارهای زیادی صورت نگرفته گفت: این عهده نامه آنچنان با اهمیت است که هر قدر انسان درباره آن تأمل کند باز می بیند، زوایایی زیادی از آن ناگفته مانده است.
دبیر نشست همایش هفدهمین کنگره بین المللی نهج البلاغه به بیان فقه اجتماعی از نگاه حضرت علی(ع) پرداخت و افزود: به طور رایج در حوزه، زمانی که به منابع، کتاب و سنت رجوع می کنیم، در صدد یافتن حقوق فرد مکلف هستیم و وظیفه ای که فرد حقیقی در زمان های مختلف بر عهده دارد، تبیین می کنیم، در حالی که دو مکلف دیگر نیز هستند که صاحب بررسی می باشند یکی دولت و دیگری جامعه اسلامی است.
وی ادامه داد: در کنار فرد مکلف، می توان از دولت و جامعه به عنوان دو شخص دیگر که دارنده حق و تکلیف هستند نام برد، اگر به نگاه فردی اکتفاء کردیم، بسیاری از ظرافتها که در قرآن بیان شده نمی توان بدست آورد، بلکه با نگاه به فقه اجتماعی ظرافت ها مشخص می شود.
این استاد حوزه و دانشگاه بیان داشت: زمانی که از منظر فقه اجتماعی به آیات نگاه می کنیم به این حقیقت خواهیم رسید که خدا به پیامبر(ص) فرمود «باید نسبت به مردم نرم خو و مهربان باشی و اگر نباشی مردم از اطراف تو پراکنده می شوند و وظیفه و تکلیف تو این است»، این تکلیف بر پیامبر(ص) است و باید این گونه سخن بگوید.
وی گفت: اگر پیامبر(ص) نرم خو نبودند، مردم از اطراف او پراکنده می شدند و این نشان می دهند وقتی پیامبری(ص) که با این همه صفات عالی انسانی، باید با مردم مهربان باشد و این مهربانی بر او تکلیف و واجب است، تا مردم اطراف او بمانند، بنابر این بر جانشینان او و اولیاء غیر معصومی که بعد از او قرار می گیرند، نیز واجب است تا با مردم مهربان باشند.
دبیر نشست همایش هفدهمین کنگره بین المللی نهج البلاغه اظهار داشت: اما با نگاه فردی به آیات، تکلیف مداری و امر واجب از آن استخراج نمی شود، چون با توجه به آیات می فهیم که چند حکم مستحبی را دستور می دهد و این حکم وقتی مستحب شد، ترک آن جایز می شود.
حجت الاسلام و المسلمین ارسطا با بیان این که اگر تبلیغ دین بر پیامبر(ص) واجب بوده، پس مقدمه آن هم واجب است و آن مقدمه نرم خویی با مردم است، گفت: مهربانی بر ارکانی مانند عفو، استغفار و مشورت استوار است و «واعف عنهم» دلالت بر هر سه رکن واجب مدیریتی می کند.
استاد حوزه و دانشگاه بیان داشت: اگر واجب مدیریتی شد بدین معنا می شود که ای پیامبر(ص) تا جای که عفو ممکن است باید عفو کرد و مجازات کرد و حتی مشورت کردن با والی هم واجب است.
وی عنوان کرد: عهد نامه مالک اشتر در راستای فقه اجتماعی است و حضرت به مالک اشتر فرمودند« در قلب خود رحمت ورزی نسبت به مردم را راه بده مردمی که مسلمان نیستند و تنها برادر نوعی و دینی تو هستند.
حجت الاسلام و المسلمین ارسطا ابراز داشت: حضرت امیر علیه اسلام ، محبت ورزی را بر مالک واجب کرد تا مردم از اطراف دین پراکنده نشوند و این واجب همان دستور مدیریتی است.
