به گزارش خبرگزاری «حوزه»، دکتر غلامعلی حدادعادل عصر امروز در مراسم افتتاحیه دومین دوره گفتمان نخبگان علوم انسانی که در مرکز همایش های غدیر دفتر تبلیغات اسلامی برگزار شد، با تبریک آغاز دهه کرامت، اظهار داشت: پیام حضرت آیت الله جوادی آملی عالم بزرگوار و انقلابی را به این دوره، نشان اهمیت آن تلقی می کنم و به سهم خودم از ایشان سپاسگزارم.
وی تصریح کرد: روزی که مردم در تظاهرات میلیونی به راه افتادند و به ندای امام لبیک گفتند، شعارهایی به طور طبیعی و برخواسته از وجدان تاریخی این ملت بر لب مردم شکوفا شد.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به اینکه "استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی" در میان این شعار ها از همه بارزتر و ماندنی تر بود، گفت: وقتی سخن از استقلال به میان می آید، غالبا دایره آن را به استقلال سیاسی محدود کرده و مراد از استقلال را دخالت نکردن خارجی در امور داخل می دانند.
*ملت انقلاب کرد تا آمریکا غلط زیادی در مداخله کشور نکند
حدادعادل با بیان اینکه ملت انقلاب کرد که دیگر آمریکایی ها غلط زیادی در مداخله کشور نکنند، گفت: البته استقلال فقط به این معنا نیست؛ استقلال یک مفهوم جامع و عمیق است.
وی با بیان اینکه استقلال شامل همه امور ملت می شود، ابراز داشت: استقلال به معنای بی اعتنایی به دستاوردهای دیگران نیست؛ اما به این معناست که ما خودمان برای خودمان تصمیم بگیریم و بدانیم چه می کنیم؛ حتی اگرخواستیم از دستاورد دیگران استفاده کنیم دلیل داشته باشیم و کورکورانه این کار را نکنیم و غافل نباشیم تا آنچه که می خواهند سر سفره ما بگذارند.
رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی با بیان اینکه تاسیس دانشگاه در ایران یک کار برخواسته از اندیشه استقلالی نبود، گفت: منظور بنده این نیست که نباید دانشگاه تاسیس می کردیم؛ بلکه باید این کار را انجام داده و از دستاوردهای غرب هم استفاده می کردیم؛ اما کسانی که پایه گذار دانشگاه در ایران بودند، رابطه ای میان دانشگاه و معارف گذشته ما برقرار نکردند.
وی تصریح کرد: در دانشگاه در رشته های علوم انسانی، مهندسی و حتی در پزشکی نگاه غالب بنیان گذاران این بود که باید دست نیاز به سوی غرب دراز کنیم و آنچه خودمان داریم، ارزش و اهمیت مهمی ندارد.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با طرح این پرسش که آیا می شود رشته های علوم انسانی رابطه ای با معنای انسان در یک فرهنگ و تمدن نداشته باشد، گفت: اگر دو فرهنگ و تمدن همچون فرهنگ و تمدن اسلامی و غربی داشته باشیم، بدون تردید انسان در این دو فرهنگ دومعنای متفاوت خواهد داشت و علوم انسانی آنها مشابه نخواهد بود.
حدادعادل با بیان اینکه بخشی از علوم انسانی دانش توصیفی و بخشی دانش تجویزی و هنجاری است، تصریح کرد: آیا دیدگاه اسلام درباره هستی شناس انسان با آنچه در غرب وجود دارد، یکسان است؟
رئیس شورای تخصصی تحول و ارتقاء علوم انسانی در بخش دیگری از سخنان خود اظهار داشت: از رنسانس به بعد، در سیر تحول فکری و فلسفی غرب تلاش بر این بوده که هر عنصری و حقیقتی که در وجود انسان، نشانه متعالی بودن انسان است به بخشی از طبیعت، جامعه، ذهن و روان فروکاسته شود.
وی افزود: سیر عمومی این چند قرن گذشته دنیای غرب این است که اثبات کنند که انسان یک موجود الهی، آسمانی و خدایی نیست و هرچیزی در وجود انسان که دلالت بر آسمانی و خدایی بودن است به جنبه های مادی تعبیر کند.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی تصریح کرد: انسان شناسی غربی را می شود حول این محور واحد نوشت که چطور همه دانشمندان غربی دنبال این هستند که بگویند انسان در آن عنصر معنوی اصیل نیست.
*علوم انسانی در دانشگاه های ایران توسط متفکرین غربی پایه گذاری شد
حدادعادل با بیان اینکه اولین کلمه انقلاب اسلامی، استقلال است، ابراز داشت: در آستانه پیروزی انقلاب در دانشگاه های ما علوم انسانی خوانده می شد و این علوم انسانی توسط کسانی در این دانشگاه ها بنیان گذاری شده که عموما ارتباطی با مبانی و مفاهیم اسلامی و دینی نداشتند و حرف های متفکرین غربی را آوردند.
وی با تاکید بر اینکه از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی، مطالبه امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری این بود که باید علوم انسانی متحول شود، گفت: در سال 1388، مقام معظم رهبری در دیدار رمضانی با استادان، یک مطالبه جدی تری برای تحول در علوم انسانی مطرح کردند و این مطالبه چند ماه بعد منجر به مصوبه ای در شورای عالی انقلاب شد تا شورای تحول و ارتقای علوم انسانی که حدود 20 نفر عضو دارد و مرکب از دانشگاهیان و حوزویان است، تشکیل شود.
*چهار هدف مهم شورای تحول علوم انسانی
رئیس شورای تخصصی تحول و ارتقاء علوم انسانی در ادامه به ارائه گزارشی از فعالیت های این شورا پرداخت و گفت: اسلامی کردن، بومی کردن، کارآمدی و روزآمدی علوم انسانی چهار هدف مهم این شورا قرار گرفت و در این راستا چهار میدان مشخص کاری در عرصه های "محتوای علوم انسانی"، "تربیت استاد"، "حوزه دانشجو" و "پایان نامه ها و مجلات پژوهشی در رشته های علوم انسانی" تعیین شد.
حدادعادل با بیان اینکه محتوای علوم انسانی شامل محتوای کتاب ها و برنامه های درسی و آموزشی است، ابراز داشت: اگر استادان معتقدی نداشته باشیم، کارهای دیگر نیز به سامان نمی رسد و بر این اساس توجه ویژه ای به تربیت و تامین استاد صورت خواهد گرفت.
*پذیرش دانشجوی علوم انسانی حساب و کتاب ندارد
وی با بیان اینکه امروز پذیرش دانشجو در رشته های علوم انسانی حساب و کتاب ندارد، اظهار داشت: ما سعی می کنیم در برخی رشته ها جلوی توسعه را بگیریم اما شب می خوابیم و صبح بلند می شویم می بینیم یک دانشگاهی 20 هزار دانشجوی تحصیلات تکمیلی ظرفیت اعلام کرده و با مصاحبه سریع می پذیرد؛ حالا این که چندتا استاد دارند و چه کسانی هستند، خدا می داند!
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام افزود: این دانشجویان بی حساب و کتاب وارد می شوند و بعد از فارغ التحصیلی بیکار می مانند و نارضایتی آنها پای نظام نوشته می شود.
حدادعادل با اشاره به اینکه گاهی به ما مراجعه می کنند که چرا به ما اجازه تاسیس کارشناسی ارشد حقوق بین الملل و دکتری روان شناسی در فلان نقطه کشور را نمی دهید، ابراز داشت: آیا باور می کنید در این کشور، 83 مرکز دانشگاهی دکتری روان شناسی می دهند؟؛ یعنی ما آن اندازه رشد کردیم و نیاز داریم که در 83 رشته محل، دکتری روان شناسی تربیت می کنیم؟
وی افزود: نتیجه پذیرش بی حساب و کتاب دانشجوی کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری این است که بعد از فارغ التحصیلی، کنار خیابان بیکار می ایستند و همه گله مند هستند که چرا برای ما اشتغال ایجاد نشده است.
*تحول در 15 رشته علوم انسانی
رئیس شورای تخصصی تحول و ارتقاء علوم انسانی در ادامه با بیان اینکه این شورا 15 رشته را در زمینه تحول در اولویت قرار داد، گفت: رشته های علوم سیاسی، حقوق، اقتصاد، روان شناسی، علوم تربیتی، فلسفه، فلسفه دین، معماری، مطالعات زنان، زبان های خارجی، تاریخ، فرهنگ و ارتباطات، علوم اجتماعی، هنر و مدیریت به همراه یک رشته به عنوان علوم انسانی پیش دانشگاهی در اولویت تحول قرار گرفتند.
حداد عادل با بیان اینکه براساس تصمیم شورای تخصصی تحول و ارتقاء علوم انسانی کار تحول هررشته به دست استادان واجد صلاح همان رشته سپرده شده است، اظهار داشت: خوشبختانه در مقایسه با سال 1359، نیروهای با تجربه وخوبی در دانشگاه ها داریم و دست ما نسبت به ابتدای کار خیلی باز است.
وی با بیان اینکه تلاش کردیم از حیث روش، اصول کار را رعایت کنیم، گفت: یکی از مهم ترین اصول شورای تخصصی تحول و ارتقاء علوم انسانی، همکاری صمیمانه حوزه و دانشگاه بوده است.
*اسلامی کردن علوم انسانی بدون همکاری حوزه و دانشگاه ممکن نیست
این عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با تاکید بر اینکه اسلامی کردن علوم انسانی بدون همکاری حوزه و دانشگاه ممکن نیست، ابراز داشت: این سخن تعارف و شعار نیست؛ برخی افراد معروف و صاحب قدرت متاسفانه می گویند "اصلا علوم انسانی نیازی به اسلامی شدن ندارد".
حدادعادل با بیان اینکه تبیین تعریف و مقصود از اسلامی شدن علوم انسانی نیازمند همکاری حوزه و دانشگاه است، گفت: اسلامی شدن علوم انسانی درباره تک تک رشته های علوم انسانی تفاوت دارد؛ منظور از اسلامی کردن علوم انسانی این نیست که برای مثال فلسفه کانت را کنار بگذاریم و بگوییم تدریس نمی کنیم چون علوم انسانی، اسلامی شده است.
حدادعادل با بیان اینکه امروز همکاری میان حوزه و دانشگاه وجود دارد، افزود: طرح گفتمان نخبگان علوم انسانی جلوه ای از همکاری حوزه و دانشگاه است و حجج اسلام والمسلمین واعظی و پارسانیا به وظیفه اسلامی و انقلابی خود عمل کردند.
*تحول علوم انسانی مسئله جناحی و سیاسی نیست
وی با تاکید بر اینکه تحول علوم انسانی مسئله ای جناحی نیست، ابراز داشت: کسانی که غرب گرا هستند، برای اینکه اصل موضوع تحول انسانی را لوث کنند، سعی می کنند مسئله تحول علوم انسانی را به نوعی قدرت طلبی جناحی متهم کنند و بگویند اعضای شورای تحول، از یک جناح هستند و می خواهند رقبا و مخالفان خود را از دانشگاه بیرون کنند؛ اما تلاش ما این است که این موضوع سیاسی و جناحی نشود.
*برگزاری 122 جلسه شورای تحول علوم انسانی
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با بیان اینکه تاکنون در طول این چندسال گذشته، 122 جلسه شورای تخصصی تحول و ارتقاء علوم انسانی برگزار شده است، گفت: کارگروه های شانزده گانه نیز که دارای کارگروه های فرعی می باشند، در حدود 2 هزار جلسه برگزار کرده اند.
حدادعادل افزود: مسئولان وزارت علوم تصدیق می کنند که اگر از این فعالیت شورای تحول بگذریم، هیچ گاه در وزات علوم کار برنامه ریزی و تحول در علوم انسانی جدی نبوده است.
*همکاری 350 استاد حوزه و دانشگاه با شورای تحول علوم انسانی
وی با بیان اینکه در مجموع در کارگروه های اصلی و فرعی شورای تحول، حدود 350 نفر استاد دانشگاه و روحانی حوزوی همکاری می کنند، گفت: در یک مرحله وزارت علوم از ما درخواست اصلاح در برنامه های موجود شد که شورای تحول، 103 برنامه درسی علوم انسانی را در کارگروه های شانزده گانه اصلاح کردیم اما این ها را علاج قطعی نمی دانیم.
*ابلاغ 47 برنامه درسی از سوی شورای تحول
رئیس شورای تخصصی تحول و ارتقاء علوم انسانی با بیان اینکه کار این شورا، برنامه ریزی بنیادین و تحولی است، افزود: تاکنون 47 برنامه درسی در رشته های کارشناسی، ارشد و دکتری به صحن شورای عالی انقلاب فرهنگی ارسال، تصویب و به وزارت علوم ابلاغ شده است.
*شورای تحول باید هفت هزار کتاب درسی تالیف کند!
حدادعادل با اشاره به اینکه شورای تحول در حدود هفت تا هشت هزار کتاب درسی دانشگاهی باید تالیف کند، گفت: کار تحول علوم انسانی، کاری تمدنی است؛ نمی توانیم برای رسیدن به تمدن علوم انسانی آرزومند بوده و مدعی حرکت در راه تمدن اسلامی باشیم؛ بدون اینکه علوم انسانی اسلامی داشته باشیم.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام تصریح کرد: باور بنده این است که اگر در همه امور انقلاب موفق شویم اما در تحول علوم انسانی در دانشگاه ها موفق نشویم در انقلاب اسلامی موفق نبوده ایم.
حدادعادل در ادامه به همکاری شورای تحول و سازمان سمت اشاره داشت و گفت: با سازمان سمت که حجت الاسلام والمسلمین دکتر احمدی مسئولیت آن را دارند، قرارداد همکاری امضا کردیم تا کتاب هایی که براساس برنامه ها وسرفصل های جدید تالیف می شود، سازمان سمت چاپ کند.
*نخستین کتاب درسی شورای تحول چاپ شد
وی افزود: حدود سه هفته قبل اولین کتابی که در این فرآیند تالیف و تولید شد، به دست بنده رسید و اولین میوه شورای تحول بود که واقعا می خواستم زمین را سجده کنم.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با بیان اینکه فعالیت های دانشجویی یکی از بخش های کار شورای تحول است، گفت: بنده از اهتمام حوزه علمیه قم در برگزاری طرح گفتمان نخبگان علوم انسانی خوشبخت هستم؛ ما وظیفه داریم تا کمک کنیم جریان دانشجویی پشتیبان تحول علوم انسانی در دانشگاه ها شکل بگیرد.
*تحول علوم انسانی نیازمند دفاع است
حداد عادل با تاکید بر اینکه تحول علوم انسانی نیازمند دفاع است، گفت: کار که جدی تر شود و بعضی ها آب زیر پوست بعضی ها برود، مطمئن باشید به جان ما میافتند و تحول علوم انسانی را تخطئه می کنند و مانع می شوند؛ اکنون نیز گاهی در ماهنامه های خود می گویند علیه فلان رشته در دانشگاه به نام تحول علوم انسانی کودتا می شود.
*تحول علوم انسانی برای پایگاه های غربی داخل کشور خطرناک است
وی با بیان اینکه برخی افراد بیشتر از متدینین اهمیت تحول علوم انسانی را متوجه می شوند، ابراز داشت: یکی از مسائلی که بنده را مصمم تر به تحول در علوم انسانی می کند، آن است که بعضی افراد، تحول علوم انسانی را برای پایگاه های استکباری و غربی داخل کشور خطر می دانند و امیدوار به وضع موجود هستند.
رئیس شورای تخصصی تحول و ارتقاء علوم انسانی با تاکید بر اینکه دانشجویان باید نسبت به تحول علوم انسانی آگاه باشند و پای آن نیز بایستند، اظهار داشت: دانشجویان نخبه علوم انسانی، عَلم داران آینده این فعالیت هستند و این بار در آینده به دوش آنهاست.
حدادعادل افزود: دانشجویان نخبه علوم انسانی اگر می خواهند خون شهدای انقلاب، جنگ تحمیلی و مدافعان حرم به هدر نرود، باید در همه جبهه ها همچون شهدا ایستادگی کنند؛ یکی از آن جبهه های مهم، علوم انسانی است که باید با بصیرت و صبر کار را جلو ببرند.
*تحول علوم انسانی نیازمند زمان است
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با اینکه تحول علوم انسانی اقدامی یک یا دوساله نیست، خاطرنشان ساخت: چند قرن طول کشیده تا علوم انسانی غربی تبلور پیدا کرده است و بر این اساس ما برای تاثیرگذاری و گسترش علوم انسانی باید کاری مستمر و طولانی مدت انجام داده و کار را از نسلی به نسلی تحویل دهیم.
وی در پایان خاطرنشان ساخت: تحول در علوم انسانی به طور دائم نیازمند بررسی، کارشناسی، نقد، تعامل و بحث با غرب و مطالعات تطبیقی است.
انتهای پیام/313/33
