به گزارش خبرنگار خبرگزاری «حوزه»، آیت‌الله علیرضا اعرافی، امروز ۱۲ شهریورماه در مراسم آغاز سال تحصیلی مجتمع آموزش عالی فقه (مدرسه حجتیه)که در این مدرسه مبارکه برگزار شد، گفت: این مدرسه مبارک محل حضور و درس و بحث علما و بزرگان تاریخ حوزه های علمیه بوده است.

وی افزود: با استفاده از تجارب گذشته باید به سمت تربیت فقهای شایسته و مبرز برای بلاد گوناگون عالم برود و طوری شود که در کشورهای مختلف ما چندین مجتهد مهذب و صاحب کرسی تدریس داشته باشیم.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی بیان کرد: فقه مقارن و مباحث عمیق در مقارنه مذاهب، امری لازم و جدی برای تمام حوزه است و حوزه علمیه نیز از این مجتمع این انتظار را دارد تا هم عظمت فقه ما متجلی شود و هم راه برای مباحثه علمی میان مذاهب باز شود.

آیت الله اعرافی با بیان اینکه فقه المصطفی باید به صورت جدی در تعامل و تقابل با نظامات حقوقی دنیا حرکت کند تصریح کرد: رویکرد مقارن با نظامات حقوقی دنیا جدید امری لازم است؛ تاکید بر سطح ۵ از دیگر لوازم ارتقای در این مجتمع است که تاکنون یک دوره از این سطح سپری شده است.

وی گفت:  در این سطح ما دنبال کمیت نیستیم و انتظار داریم که در سطح ۵ به فقه‌های تخصصی پرداخته شود؛ در این زمینه گام‌های خوبی برداشته شده است اما هم باید آن را توسعه بدهیم و ارتقاء ببخشیم همچنین ابواب نو مانند فقه محیط زیست و فقه های دیگر ایجاد شود.

وی افزود: گرایشات فقهی در این مجتمع باید مهم شمرده شود که با سنت حوزه تطابق زیادی دارد و این الگوسازی که برای حوزه صورت گرفته باید صیانت و ارتقاء داده شود.

آیت الله اعرافی عنوان کرد: این مجتمع الگوی آزادی انتخاب درس و استاد در برخی سطوح را ارایه کرده است و ما هم در حوزه علمیه در حال پیاده کردن این سنت هستیم.

مدیر حوزه های علمیه کشور با اشاره به تدوین بیش از دو هزار و ۵۰۰ پایان نامه در مجتمع آموزش عالی فقه اظهار کرد: باید  روند پایان نامه نویسی هم توسعه کمی و هم تعمیق علمی داشته باشد همچنین به موضوعات مورد مبتلا به به نحو بیشتری بپردازد.

مدیر حوزه های علمیه  با بیان اینکه بیش از ۳۰۰ پایان نامه نیز در مجتمع در حال نوشتن است تصریح کرد: ما در زمینه فقه‌های تخصصی و مقارن موضوعات و مطالب بسیار زیادی داریم که امروز مطرح است و می‌تواند پویایی و توانمندی بالای فقه شیعه را در مقایسه با سایر مذاهب به نمایش بگذارد لذا باید این موضوعات در پایان‌نامه‌ها بیشتر مورد توجه قرار گیرد.

وی گفت: استادان فرهیخته و توانمند زیادی در مجتمع فقه مشغول تدریس و تحقیق هستند؛ باید از میان استادان برجسته در کشورهای مختلف اسلامی مجتهدان مبرز و صاحب کرسی تدریس و بحث و اجتهاد داشته باشیم.

مدیر حوزه‌های علمیه بر لزوم تقویت نگاه تمدنی در المصطفی و در مجموعه حوزه تاکید کرد و افزود: بدون داشتن نگاه تمدنی نمی توانیم تحول آفرین شویم از این رو ضمن معرفت به توانمندی‌های فرهنگی و دینی و فقهی خود باید از مذاهب و ادیان دیگر نیز شناخت خوبی به‌دست آوریم تا بتوانیم تاثیرگذاری تمدنی و در سطح جهانی داشته باشیم.

عضو شورای عالی حوزه لازمه نگاه تمدنی را داشتن برنامه منظم و منسجم آموزشی و پژوهشی و عزم و اراده جدی در این راه دانست و عنوان کرد: شناخت رقبای ما در دنیا به خصوص کسانی که به نام دین دست به جنایت و خونریزی می‌زنند و به تکفیر دیگران می‌پردازند و اعلام برائت از این جریانات از دیگر بایسته‌های لازم در حرکت به سمت نگاه تمدنی است.

وی تاکید کرد: حوزه علمیه امروز افق‌های زیادی پیش رو دارد و باید گام‌های بلندی  را در مسیر حرکت خود طی کند.

آیت الله اعرافی ادامه داد: تقویت پژوهش فراتر از پایان‌نامه و تقویت دانش نوشتاری طلاب از دیگر کارهایی است که در مجتمع آموزش عالی فقه به خوبی دنبال شده ولی نیازمند تقویت است.

وی بر حمایت از گروه‌های فرهنگی و تبلیغی تاکید کرد و گفت: هم اکنون ده‌ها گروه فرهنگی و تبلیغی در المصطفی(ص) فعالیت دارند و باید فعالیت این گروه‌ها علمی‌تر و با پشتوانه علمی و سنت‌های اصیل حوزوی و البته با نگاه به اقتضائات زمان و دوره معاصر به پیش رود.

عضو شورای عالی حوزه های علمیه در بخش اول سخنان خود با تبریک اعیاد قربان و غدیر و موالید این ماه پربرکت به بحث توبه پرداخت و گفت: نگاه ما به توبه در پیشگاه الهی دو نوع است؛ یکی اینکه توبه استثناء و تبصره است و گاهی و بر حسب اتفاق، انسان باید به آن پناه ببرد که این نگاه از منظر آیات و روایات درست نیست.

وی افزود: اگر انسان را درست بشناسیم و حقیقت توبه را به‌درستی درک کنیم و حریم الهی را هم بفهمیم، نگاه ما به توبه از نوع دیگر خواهد بود و آن اینکه توبه یک وظیفه و حقیقت مستمر و دائمی است.

رئیس جامعة المصطفی(ص) العالمیة عنوان کرد: توبه باید روح و ذات وجود ما شود نه اینکه آن را مسئله‌ای حاشیه‌ای و در کنار و فرع بدانیم؛ فرهنگ و روح توبه باید دائما در زندگی ما جاری باشد همان‌طور که معصومین(ع) و اولیاء الهی نیز همواره در توبه بوده‌اند.

مدیر حوزه‌های علمیه ادامه داد: اگر دائما غبار بر دل ما می‌نشیند و جاذبه‌های مادی ما را به زمین می‌کشاند دائما باید از هواهای نفسانی و دعوت‌های شیطانی توبه کنیم و هر لحظه باید فرهنگ وجودی ما بازگشت به سوی خدا داشته باشد؛ وقتی پیامبر(ص) با آن مقام و عظمت توبه می‌کند و این توبه، مجازی و منحصر در آموزش دادن نیست تکلیف ما روشن است.

وی با بیان اینکه انابه و توبه پیامبر(ص) و ائمه(ع) حقیقی است تصریح کرد: ضعف ما و عظمت الهی و انواع جاذبه‌هایی که ما را به خود و دنیا دعوت و ما را از نگاه قدسی و ربوبی دور می‌کند اقتضاء توبه دائمی را دارد و باید در ذات ما ملکه ثابت شود؛ بنابراین نباید گاهی به خدا باز گردیم و این بازگشت باید دائمی باشد و هر قدر انسان بیشتر اهل توبه باشد مقربتر در درگاه الهی خواهد بود.

آیت الله اعرافی با اشاره به عناصر تشکیل‌دهنده توبه ادامه داد: به تعبیر بزرگان توبه واقعی از ۴ عنصر علم، حال، فعل و قول تشکیل شده است؛ اولین مولفه توبه این است که انسان بداند، زیرا پایه همه معارف انسان، دانستن و دانایی است و اگر علم نباشد هرگز توبه واقعی ایجاد نخواهد شد.

وی با بیان اینکه علم، علم به عظمت مقام ربوبی و حریم کبریایی و علم به ضعف خویشتن و آلودگی‌های درونی است تصریح کرد: گاهی ما غرق در گناه هستیم و هوای نفس ما را به این سمت و آن سمت می‌برد ولی دقت در تشخیص آن نداریم و براساس آیه قرآن تصور می‌کنیم آنچه می‌سازیم مایه نیکی است.

این استاد و محقق حوزه علمیه با بیان اینکه معرفت نفس کلید همه معارف است اظهار کرد: اگر لحظه ای از توبه غافل شویم یا سقوط کرده و یا درجا خواهیم زد و در همین مقوله علم توجه به مراتب توبه و آلودگی ها نیز مهم است.

امام جمعه قم با بیان اینکه توبه از گناهان کبیره، توبه عوام است اظهار کرد: توبه خواص دایره ترک مستحب و ترک اولی را می گیرد لذا دانستن معرفت نفس و مراتب آن لازمه توبه است.

آیت الله اعرافی با بیان اینکه مرحله دیگر توبه حال نفسانی است گفت: ممکن است کسی علم به مسئله داشته باشد، ولی باید حال ندامت و پشیمانی و عزم به بازگشت داشته باشد لذا ندامت باید همراه با عزم جبران باشد تا توبه واقعی ایجاد شود.

مدیر حوزه‌های علمیه فعل را عنصر سوم توبه برشمرد و با بیان اینکه باید از فقه و اخلاق نقشه جبران گذشته را بیاموزیم ادامه داد:  فقه نقشه راه جامعی در این زمینه دارد که صدقات و کفارات و رد مظالم و ... بخشی از این نقشه است.

آیت الله اعرافی با بیان اینکه به حمل شایع، عمده مناجات و ادعیه، توبه است و نباید تصور کنیم که توبه تنها برای انسان رذلی است که دائما درگیر در گناه کبیره است به آثار توبه اشاره و عنوان کرد: یکی از آثار عجیب توبه در آیه ۷۰ سوره مبارکه فرقان آمده است که خداوند فرمود: کسانی که توبه حقیقی آمیخته با ایمان و عمل صالح داشته باشند، گناهانشان تکفیر می شود و از این مرحله بالاتر، مرحله نهایی است؛ یعنی مرحله‌ای که خداوند گناهان او را هم به‌خوبی تبدیل می‌کند که البته شرط آن توبه نصوح و جاری شدن اشکی در دل شب و از روی توبه حقیقی است که ما این مرحله را نمی‌فهمیم هرچند صادق مصدق آن را وعده داده است.۳۱۳/۲۱