حجت الاسلام علیرضا انجم شعاع در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری حوزه در کرمان، با اشاره به آغاز هفته هنر اسلامی، گفت: هنر از جایگاه بالایی موضوعاتی چون سبک زندگی برخوردار است و شناخت و تبیین مسائل آن از اهمیت خاصی برخوردار است. قبل از پرداختن به موضوع هنر انقلابی باید به نگاه جامعی نسبت به هنر، اقسام آن، تاریخ هنر و کلیه ساختارهایی که مرتبط با هنر می‌شود برسیم.

وی ادامه داد: هنر و استفاده از ابزار هنری در طول تاریخ مورد توجه انسان‎ها بوده و هم دستگاه‎های کفر و نفاق از آن بهره برده‎اند و هم دستگاه‎های الهی. در طول تاریخ حکومت‎های ظالم و فاسد در راستای سیاست‎ها و قدرت‎های‎شان با استفاده از قصه و قصه پردازی دست به انحراف اذهان عمومی زده‎اند. قرآن کریم که خود از هنر قصه پردازی بهره برده است در این رابطه می‎فرماید «ومن الناس من یشتری لهو الحدیث لیضل عن سبییل الله بغیر علم» (لقمان، 6) برخی برای گمراه کردن مردم به سراغ لهوالحدیث که همان قصه پردازی دروغین است، می‎رفتند.

معاون پژوهش حوزه علمیه کرمان، گام اول در بررسی هنر و مسائل هنری را تبیین تعریف هنر دانست و گفت: برای شناخت دقیق هنر، ابتدا باید تعریفی از هنر ارائه دهیم و بعد یک دسته بندی نسبتاً اجمالی از اقسام هنر داشته باشیم.

وی در تعریف هنر بیان کرد: هنر به مثابه زبان تمدن و فرهنگ یک جامعه است. همان گونه که زبان و تکلم انسان نشانه هویت و شخصیت او است، هنر و رسانه زبان بازگو کننده تمدن و فرهنگ جامعه هستند. اگر جامعه را به سه قسم کلی سیاست، فرهنگ و اقتصاد تقسیم کنیم هنر،  زبان فرهنگ است که به اقسامی چون هنرهای نمایشی، تجسمی، موسیقی، ادبیات و سینما تقسیم می‎شود.

معاون پژوهش حوزه علمیه کرمان افزود: تمدن‎ها یا محیط سجده به خدا هستند و یا محیط سجده و دنبال روی ابلیس. هنر و رسانه است که یکی از این دو نوع پرستش را به فرهنگ اجتماعی تبدیل می‌کنند و هوش و بینش اجتماعی را بر این مبنا هدایت می‌کنند و به مثابه ابزاری می‎شوند که در تولید قدرت، ثروت و علم عمل  می‎کنند.

وی به نقش هنر مدرن در جوامع امروزی اشاره کرد و بیان داشت: در جوامع امروزی هنر مدرن مهمترین عامل در فرهنگ سازی جوامع به حساب می‎آید که انعکاس دهنده روابط اجتماعی و تمدن جدید است.

حجت الاسلام انجم شعاع به تاریخ هنر در جوامع غربی اشاره کرد و گفت: با شکل گیری رنسانس در جوامع غربی، هنر‎ها نیز به تبع علم و سیاست دچار تغییرات بسیاری شدند. تفاوت مهمی که بعد از رنسانس در جوامع غربی ایجاد شد، حضور مردم و تفکرات مادی در علم و هنر اندیشمندان آن جوامع بود. نوع روابط اجتماعی آن زمان تاثیر زیادی در هنرمندان و آثار آنان داشت که این موضوع رفته رفته باعث تغییر دادن محتوا و شکل هنر غرب شد.

وی افزود: تفاوت هنر مدرن با ماقبل آن در این است که هنر مدرن به یک هنر سازمانی تبدیل شد و آثار هنری از شکل هنر فردی خارج شده و دیگر آثار هنری تنها به تخیلات یک فرد وابسته نبوده و رفته رفته آثار هنری در فرایندهایی جمعی رخ می‎دهند. 

معاون پژوهش حوزه علمیه کرمان، ویژگی دیگر هنر مدرن را سخت افزار محور بودن آن دانست و تصریح کرد: صنعت و سخت افزار محور تمدن مدرن است و هنر مدرن به عنوان آینه تمدن مدرن بر صنعت و سخت افزار تکیه دارد که سینما متبلور این موضوع است.

حجت الاسلام انجم شعاع در رابطه با تفاوت هنر مدرن و هنر اسلامی گفت: هنر مدرن و هنر اسلامی تفاوتی ریشه‎ای دارند که آن هم در مبحث زیبایی شناختی این دو هنر است.

وی افزود: مبحث زیباشناسی به دو قسم مادی و الهی تقسیم می‌شود. در زیبایی شناسی مادی بر تمنیات و شهوات تکیه شده است. در این نوع زیبایی شناسی ارتباط با خدا مطرح نیست و تنها به ارتباط انسان با انسان و انسان با محیط پرداخته می‎شود. در حالی که در زیبایی شناسی الهی به مباحثی چون زیبایی‎های خلقت و زیبایی‎هایی که ارتباط انسان با خداوند را تقویت می‎کند پرداخته می‎شود.

معاون پژوهش حوزه علمیه کرمان به وظیفه حوزه علمیه در رابطه با مبحث هنر و هنر انقلابی اشاره کرد و گفت: حوزه‎های علمیه به عنوان بزرگترین نهاد علمی فرهنگی جمهوری اسلامی باید بر روی مباحث هنر همانند کار اجتهادی بر فقه و اصول، به طور جدی کار کنند و مباحث هنر اسلامی را تبیین و ارائه نمایند.

وی در پایان خاطرنشان کرد: امروز ما در دوره گذار هستیم و باید با جدیت به تبیین بحث هنر انقلابی بپردازیم و در مقابل هنر مدرن غربی مبحثی چون هنر مقاومت را پایه ریزی کنیم تا بتوانیم جامعه اسلامی را از انحراف نجات دهیم.

انتهای پیام