به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه، آیت الله محمد جواد فاضل لنکرانی در سلسله دروس خارج فقه ماه مبارک رمضان که در فضای مجازی تدریس می شود، به روزهای پایانی ماه مبارک رمضان و روز قدس اشاره کرد، که در ادامه می آید.
بسم الله الرحمن الرحیم
در پایان ماه مبارک رمضان دو مطلب در کتب ادعیه مورد توجه قرار داده شده، یک مطلب وداع با ماه رمضان است؛ یعنی همان طوری که به زیارت اعتاب مقدسه یا حج می‌رویم.دعای وداع زیارت یا طواف وداع، وداع با خانه خدا داریم، با این ماه مبارک رمضان وداع کنیم، جابر بن عبدالله بن انصاری می‌گوید : دَخَلْتُ عَلَی رَسُولِ اَللَّهِ6 فِی آخِرِ جُمُعَةٍ مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ فَلَمَّا بَصُرَ بِی قَالَ لِی یَاجابر،وقتی حضرت من را دیدند فرمودند یاجَابِرُ هَذَا آخِرُ جُمُعَةٍ مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ،این آخرین جمعه ماه رمضان است فَوَدِّعْهُ وداع کن. بعد حضرت یادش دادند و فرمودند وَ قُلِ اَللَّهُمَّ لاَ تَجْعَلْهُ آخِرَ اَلْعَهْدِ مِنْ صِیَامِنَا إِیَّاهُ ،خدایا این ماه رمضان را آخرین زمانی که ما موفق به روزه گرفتن شدیم قرار نده، باز در ماه‌های رمضان دیگر ما را به این ضیافت خودت دعوت و داخل کن، فَإِنْ جَعَلْتَهُ فَاجْعَلْنِی مَرْحُوماً فإن اگر مقدر این بود که آخرین عهد باشد من را جزو مرحومین قرار بدهی و وَ لاَ تَجْعَلْنِی مَحْرُوماً . دارد فَإِنَّهُ مَنْ قَالَ ذَلِکَ ظَفِرَ بِإِحْدَی اَلْحُسْنَیَیْنِ إِمَّا بِبُلُوغِ شَهْرِ رَمَضَانَ وَ إِمَّا بِغُفْرَانِ اَللَّهِ وَ رَحْمَتِهِ.باز ائمه ما مثل امام صادق 7 در آخرین شب ماه رمضان می‌فرمودند اَللَّهُمَّ هَذَا شَهْرُ رَمَضَانَ اَلَّذِی أَنْزَلْتَ فِیهِ اَلْقُرْآنَ وَ قَدْ تَصَرَّمَ این کنایه از ناراحتی است وَ أَعُوذُ بِوَجْهِکَ اَلْکَرِیمِ یَا رَبِّ أَنْ یَطْلُعَ اَلْفَجْرُ مِنْ لَیْلَتِی هَذِهِ أَوْ یَتَصَرَّمَ شَهْرُ رَمَضَانَ وَ لَکَ قِبَلِی تَبِعَةٌ أَوْ ذَنْبٌ تُرِیدُ أَنْ تُعَذِّبَنِی بِهِ یَوْمَ أَلْقَاکَ، باز به خدا پناه می‌بریم اعوذ بوجهک وجه خدا ظهور اولی و ظهور مهمش در کرم و لطف و رحمت وکرامت خداست نه در غضب خدا، به خدا پناه می‌بریم که امشب صبح بشود و ماه رمضان بگذرد و تو بر ذمه‌ی ما حقی داشته باشی و خدای ناکرده گناهی بر ذمه ما باشد و بخواهی با آن گناه در قیامت ما را عذاب کنی!
نه فقط عید فطر، خود ماه رمضان عید اولیاء‌خداست
ماه رمضان یک حقیقتی دارد، یک زمان اعتباری نیست، انسان هنگام ورودش باید یک ارتباط خاصی با آن پیدا کند، به لیلة القدر رسید، باید یک ارتباطی قلبی پیدا کند و در آخر هم طوری با آن به همین بیانی که ذکر شد وداع کند. امام سجاد 7 یک دعای مفصلی دارد (دعای 47) که انسان وقتی این عبارات را می‌بیند می‌گوید معلوم شد که ما عمرمان گذشت و اصلاً نفهمیدیم ماه رمضان چی بود؟ فکر می‌کنیم یک زمانی یک ظرفی خدا می‌گوید یک روزهای بگیرید و خیلی فوق‌العاده است و ما حقیقتش را واقعاً درک نمی‌کنیم.
حضرت وقتی می‌خواهد با ماه رمضان وداع کند می‌فرماید السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا شَهْرَ اللَّهِ الْأَکْبَرَ وَ یَا عِیدَ أَوْلِیَائِهِ ، خود ماه رمضان عید اولیاء خداست نه فقط عید فطر، خود ماه رمضان تمامش عید اولیاء‌خداست و حضرت سجاد 7 با این وداع می‌کند السلام علیک یعنی خداحافظ ای ماه بزرگ خدا و ای عید اولیاء خدا، السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا أَکْرَمَ مَصْحُوبٍ مِنَ الْأَوْقَاتِ، وَ یَا خَیْرَ شَهْرٍ فِی الْأَیَّامِ وَ السَّاعَاتِ بهترین مصحوب و کریم‌ترین مصحوب اوقات ماه رمضان است،السَّلَامُ عَلَیْکَ مِنْ شَهْرٍ قَرُبَتْ فِیهِ الْآمَالُ ، ماهی که حقیقتش این است که آرزوهای انسان را نزدیک می‌کند، آرزوهای معنوی را نزدیک می‌کند وَ نُشِرَتْ فِیهِ الْأَعْمَالُ،عبارات خیلی عبارات عجیبی است یعنی امام سجاد7 با این ماه رمضان چطور وداع می‌کند؟ معلوم می‌شود که انسان هر چه با حقیقت ماه رمضان ارتباط برقرار کند در خروج از این شهر برای انسان مقامات و منزل‌ها و مراتبی را ایجاد می‌کند. بنابراین در این چند روزی که به آخر ماه رمضان مانده مسئله وداع با ماه بزرگ خدا مورد توجه‌مان باشد.
نکته دیگر مسئله عید فطر است که پیامبر6 فرمود یَسُحُّ الله عزوجل من الخیر فی اربع لیالٍ سَحّاً در چهار شب هست که خدا پشت سر هم و پیوسته بر عبادت بندگانش خیرات می‌فرستد ، خدا دائم الفضل و دائم الخیر است اما در چهار شب هست که عنایت خودش را مضاعف می‌کند و به بندگانش خیر می‌رساند، یکی شب عید فطر است و از اعمال در شب عید فطر غافل نباشیم. خصوصاً دعاها و ادعیه‌ای که وجود دارد. مخصوصاً آنهایی که موفق به زیارت امام حسین هستند یکی از شبهایی که بسیار سفارش شده شب عید فطر است. احیای در شب عید فطر بر حسب آنچه که از وجود مبارک پیامبر6 نقل شده مَنْ أَحْیَا لَیْلَةَ الْعِیدِ لَمْ یَمُتْ قَلْبُهُ یَوْمَ تَمُوتُ الْقُلُوبُ کسی که در شب عید احیا کند، به عبادت و شب زنده‌داری بگذراند، به دعا و مناجات و راز و نیاز با خدا، آن روزی که همه قلبها می‌میرند قلب او زنده است. حالا این یوم تموت قلوب را هم به قیامت می‌شود تطبیق داد و در همین دنیا هم اگر یک روزی قلوب اعوجاج پیدا کند خدای تبارک و تعالی این شخص را حفظ می‌کند. پس نسبت به عید سعید فطر هم این اهتمام را داشته باشیم.
شرکت در راهپیمایی روز قدس را صرفاً یک حرکت ظاهری وسیاسی نمیدانم بلکه یک عبادت می‌دانم
این نکته را هم تذکر بدهم، روز قدس که امسال بر حسب ظاهر موفق به آن راهپیمایی با عظمتی که هر سال در جمعه آخر ماه مبارک رمضان می‌شدیم و مرحوم والد ما رضوان الله تعالی علیه در چند راهپیمایی تقیّد داشتند که یکی روز قدس بود و خودم هم موفق بودم در هر جمعه‌ای روز قدس شرکت کردم و شرکت در راهپیمایی روز قدس را صرفاً یک حرکت ظاهری وسیاسی نمیدانم بلکه یک عبادت می‌دانم . ما نباید از مسئله اسرائیل غفلت کم‌توجهی کنیم. اسرائیل و صهیونیزم نه فقط فلسطین را اشغال کرد بلکه به دنبال هدم اسلام و همه ادیان آسمانی حتی یهودیّت واقعی است، درست است که در پوشش یهودیت جلو می‌آید، اما نژاد پرستی دارد، ادعاهای مطابق با مذهب حضرت موسی علی نبینا و آله و علیه السلام را دارد ولی سر دمداران اسرائیل و صهیونیزم اصلاً دنبال قطع ارتباط بشر با خدا هستند. دین سماوی به کنار، صهیونیزم دنبال این فکر است آنچه که ما می‌گوئیم باید بشر عمل کند! می‌گوید آنچه ما می‌گوئیم همه دنیا و بشر برده و عمله‌ی زیرمجموعه ماباشد، باید به دستورات ما عمل کنند، این هدف اصلی‌شان است. همه دنیا مال آنها هست نه فقط مسئله فلسطین، نه فقط نیل تا فرات، اینها به این مقدار نمی‌خواهند اکتفا کنند یک چیز واقعاً خطرناکی است که نباید از مسئله اسرائیل غافل شد.
دشمنی اسرائیل با اسلام محرز است
اینکه امام رضوان الله تعالی علیه این همه تعبیر راجع به اسرائیل داشتند به عنوان غده سرطانی اینها تعابیر لفظی نبوده نگرانی از یک مسئله بسیار مهم برای اسلام و ادیان دیگر است، ولی اسلام برای ما بسیار اهمیت دارد و دشمنی اسرائیل با اسلام محرز است بین شیعه و سنی هم فرق ندارد، او با اساس اسلام دشمنی دارد و دنبال هدم اسلام است لذا به هر شکلی که مقدور است وظیفه خودمان را انجام بدهیم.
امیدواریم خدا همه این عبادات این ماه رمضان را به احسن وجه قبول کند و یک تحولی در همه ما ایجاد شده باشد، واقعاً خسارتی است که ماه رمضان بگذرد و ما مورد مغفرت خدا قرار نگرفته باشیم ولی اگر هم مورد مغفرت قرار گرفته باشیم و باز تحولی در ما ایجاد نشده باشد این هم خسارت بسیار بزرگی است. ان شاء‌الله خدا به لطف و کرم خودش یک تحولی در این ماه رمضان اگر ایجاد شده ابقا کند و اگر نشده در این چند روزه آخر به ما عنایت بفرماید.
