به گزارش خبرگزاری حوزه، دکتر گودرزی در کنگره بین‌المللی «حج؛ جهان اسلام، چالش‌ها و راهکارها» که عصر امروز به صورت مجازی از سوی حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت برگزار شد، با موضوع «پیشرانی حج در تحولات آینده جهان اسلام» سخن می‌گفت، اظهارداشت: برگزاری مراسم حج با ابعادی که دارد و مؤلفه‌هایی که دارد، در جهان اسلام ایجاد اعتماد به نفس می‌کند.
معاون دانشگاه امام صادق (ع) ادامه داد: اینکه یک اندیشه‌ای بتواند میلیون‌ها نفر را در یک ساعت و روز مشخص با اعمال و رفتار مشخص سازماندهی کند، یک مدیریت اندیشه‌ای را نشان می‌دهد؛ یعنی این اندیشه توان مدیریت کردن جوامع را دارد و توان جامعه‌سازی دارد.
وی اندیشه‌ای که توان مدیریت حج با ابعاد اشاره شده را داشته باشد، توانمند در دادن اعتماد به نفس به افراد خودش دانست و اظهار داشت: اعتماد به نفس نخستین کلید حل مشکلات است.
معاون دانشگاه امام صادق (ع) در بیان نکته دوم ابراز داشت: ظرفیت حج، یک ظرفیت گفتمانی ایجاد می‌کند که نخبگان جهان اسلام بتوانند کنار اعمال و مناسکی که به جا می‌آورند، بتوانند با گفتمان‌های متفاوت مسائل جهان اسلام را بررسی کنند، به دنبال راهکار باشند و راهکارهای مناسب را شناسایی کنند و در اختیار مردم و رهبران قرار بدهند. این ظرفیت گفتمانی نخبگان در حج، خود پیشران دیگری برای مدیریت تحولات آینده است.
گودرزی در اشاره به نکته سوم صحبت‌های خود گفت: جنس تحولات جهان اسلام در دو دسته قابل جمع‌بندی است؛ یکی تحولات سخت‌افزاری و فن‌آوری که در سطح جهان اتفاق می‌افتد و جهان اسلام را هم تحت تأثیر خود قرار می‌دهد که اتفاقاً از این منظر حج می‌تواند یک فرصت باشد برای اینکه بعضی از فناوری‌ها را در ایام حج هم به کار ببریم و اثرات آن را هم ببینیم و انتقال فناوری در این حوزه شکل بگیرد.
وی که بر بعد نرم‌افزاری تحولات جهان اسلام تأکید بیشتری داشت اظهار داشت: در بعد نرم‌افزاری اگر قبول کردیم که یکی از مشکلات آینده همه جوامع بویژه جهان اسلام اثرات فناوری‌های نرم، یا به تعبیری فناوری‌های هویت‌ساز بر جوامع است؛ یا مشکلاتی که مردم در موضوع ذهن و فکرشان برایشان اتفاق می‌افتد، حج این توان را دارد که بتواند در ابعاد فناورانه و چه فناوری سخت و چه فناوری نرم و با تأکید بر فناوری نرم مشکلات را رصد و پایش کند و برای آن‌ها راهکار بدهد.
معاون دانشگاه امام صادق (ع) به وجود آمدن این تحولات نرم را از سه طریق میسر دانست و ابراز داشت: از طریق گفتمان نخبگان، از طریق گفتمان حاکمان و از طریق مراوده مردم و حجاجی که در حج هستند یا افرادی که در حج مرتبط هستند، ممکن است این اتفاق بیفتد.
وی در باب پیشرانی حج درباره تحولات آینده جهان اسلام توضیح داد: ابعاد سیاسی حج بسیار مهم است؛ در حج ابعاد و مؤلفه‌های سیاسی هم مهم است، مانند موضوع برائت از مشرکین، فلسطین، جهان اسلام، همین موضوع کرونا در جهان اسلام و مسائل دیگر، حج این توان را دارد که نه تنها گفتمان‌سازی کند، بلکه راهکار تولید کند، بلکه به استقرار و اجرای راهکارها در سطح جهان اسلام کمک کند تا این مشکلات حل شوند.
معاون دانشگاه امام صادق (ع) افزود: در بسیاری از مسائل جهان اسلام مانند کرونا، موضوع فلسطین، بیداری اسلامی، جریان‌های تکفیری و مانند این‌ها، جریان حج می‌تواند یک جریان زنده و پویا برای این باشد که ما در آنجا تولید محتوا کنیم و این تولید محتوا را عرضه کنیم تا بتوان بخشی از مشکلات را حل کرد.
وی حج را دارای ظرفیت بالای انگیزشی عنوان کرد و گفت: در سطح جهان اسلام بسیاری از مردم انگیزه دارند که در حج شرکت کنند؛ تشرف به مسجد الحرام و مدینه منوره و تنفس در آن فضا، به ما امکان می‌دهد که انسان‌سازی کنیم؛ یکی از ظرفیت‌های حج انسان‌سازی است؛ آثار و برکات روحی و معنوی که حج در افراد ایجاد می‌کند، باعث می‌شود شما یک توان بالای پرورش داشته باشید.
گودرزی افزود: در نگاه دینی ما هم تزکیه و هم تربیت لازم است؛ حج فضا و صحنه‌ای است که در آن صحنه انسان‌ها هم تزکیه می‌شوند، هم تعلیم می‌بینند که این باعث می‌شود استعدادهای آن‌ها رشد کند و تقویت شود؛ برای حل مشکلات آتی جهان اسلام، کنار بحث‌های فناورانه و انگیزشی نیاز به انسان‌های معتقد و دارای اراده داریم؛ حج ظرفیت تولید چنین انسان‌هایی را دارد.
وی در بیان نکته‌ای دیگر اظهار داشت: اگر ما تمدن را در یک نگاه کلان، پاسخ به سؤالات کلیدی انسان‌ها دانستیم، تمدن یا حداقل بخش فناوری نرم تمدن و بخش نرم‌افزاری تمدن را هویت‌سازی دانستیم که این هویت‌سازی خود را در سبک زندگی افراد و در تعاملات افراد و در اندیشه افراد نشان می‌دهد؛ اگر این را شما حداقل به عنوان مؤلفه نرم تمدن معرفی کردید، حج این ظرفیت بالا را دارد که بتواند در مسلمانان یک هویت متمایز تشکیل دهد و اگر شما موفق شدید که یک هویت متمایز برای مسلمانان تعریف کنید، این هویت متمایز به معنی دقیق و عالمانه کلمه است، این تمایز لزوماً به معنای برتری نیست؛ شاید تقوا ویژگی مهم این حرکت باشد.
معاون دانشگاه امام صادق (ع) حج را به شرط رعایت چهار مطلب دارای ظرفیت هویت‌سازی عنوان کرد و این شروط را اینگونه برشمرد: نخست اینکه فرآیند حج را تنها یک مراسم ساده در ماه ذی‌الحجه نبینیم؛ فرآیند حج فرآیندی است که در طول سال تداوم دارد و نخبگان بایددر طول سال گفت‌وگو کنند و مردم توجه کنند، ثمره و میوه آن را در ایام حج بچینند.
وی در بیان شرط دوم اظهار داشت: حج در همه ابعاد و مؤلفه‌های خود دقیق و عملیاتی دیده شود؛ اثربخش دیده شود، هم در بعد معنوی، هم در بعد رفتاری، هم در بعد فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی آن اثربخش دیده شود.
معاون دانشگاه امام صادق (ع) در بیان نکته سوم ابراز داشت: ابعاد اقتصادی حج به خاطر درگیری کل جهان اسلام با مشکلات اقتصادی باید مورد توجه باشد؛ حج فرصتی است که می‌تواند توازنی اقتصادی بین جهان اسلام برقرار کند؛ و این توازن خود می‌تواند مفید باشد و در ابعادی که قبلاً اشاره شد تأثیر بگذارد.
وی نکته چهارم را اینگونه بیان کرد: حج باید نشانه وحدت جهان اسلام باشد؛ هر چیزی که در حج وحدت جهان اسلام را به هم بزند، می‌تواند به ظرفیت تمدنی خود ضربه بزند؛ منتها این وحدتی را که اشاره می‌کنیم، از سوی دیگر نباید به شکل منفعل دیده شود؛ وحدت فعال، وحدت پیرامون پیامبری واحد، کتابی واحد، قبله‌ای واحد، مسائلی واحد، آینده‌ای واحد و سرنوشتی واحد باشد.
معاون دانشگاه امام صادق (ع)تصریح کرد: این واحد بودن به معنای یکسان بودن نیست، بلکه به معنای همسو بودن است؛ جهان اسلام باید تمرین همسویی، تمرین کار مشارکتی، تمرین همفکری و تمرین هم افزایی کند و حج یک صحنه خوب برای این تمرین و فرصتی مغتنم برای این کار است.
