به مناسبت هفته پژوهش خبرنگار خبرگزاری حوزه در یزد در گفت‌وگویی با خانم رویا دهقانی، معاون پژوهش حوزه علمیه خواهران استان یزد ضمن ارائه گزارشی از اقدامات و دستاوردهای فعالیت‌های پژوهشی در حوزه علمیه خوهران یزد به تشریح راهکارهایی برای بالا بردن ظرفیت اقدامات پژوهشی در حوزه‌های علمیه خصوصا حوزه خواهران پرداخت.
ضمن تبریک فرا رسیدن هفته پژوهش، برای آغاز بحث در مورد ضرورت پژوهش در جامعه امروز، توضیحاتی بفرمایید؟
به یقین پژوهش و تحقیق یکی از شاخص‌های اصلی پیشرفت در هر کشوری به حساب می‌آید و از جمله عوامل بسیار مهم در شناخت مشکلات جامعه و یافتن راه حل برای آنها، انجام پژوهش است. پژوهش از دو جهت چاره‌گشایی مشکلات فردی و اجتماعی و افزایش دانش در انتقال یافته‌های فرد به دیگران، مؤثر، لازم و ضروری است و البته اگر این انتقال مبتنی بر پژوهش باشد تأثیر گذاری آن بیشتر خواهد بود و لذا امیدواریم با جدیتی که خانم متولیان، معاون پژوهشی مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه خواهران دارند بتوانیم در عرصه‌های پژوهشی، خصوصا عرصه زن وخانواده گام‌های موثری برداریم.
وضعیت پژوهش و تحقیقات در مرکز استان یزد و مدارس علمیه تابعه را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
استان یزد از نظر انجام پایان نامه‌ها و رساله علمی در وضعیت مناسبی قرار دارد که در این راستا در حال حاضر سه کارگروه پایان نامه در رشته‌های تفسیر و علوم قرآن، فقه واصول، اخلاق اسلامی و ادبیات عرب فعال هستند و انشاءالله در آینده نزدیک کارگروه مشاوره خانوده هم تشکیل خواهد شد.
معمولا موضوعات با دقت نظر توسط اساتید تأیید می‌شود تا موضوعات کاربردی و متناسب با نیاز با جامعه باشد که در این بین حدود ۲۰ پایان نامه در سال ۱۴۰۱ دفاع شده و حدود ۲۵ موضوع و طرح تحقیق طلاب در کارگروه‌هایی در رشته فقه خانواده و تفسیر تطبیقی مورد ارزیابی قرار گرفته و یک نفر از طلاب خواهر استان نیز پیش دفاع رساله سطح ۴ خود را انجام داده است.
فعالیت‌های پژوهشی صورت گرفته در مدارس علمیه استان، از لحاظ کیفیت چگونه است؟
فعالیت‌های پژوهش مدارس علمیه خواهران استان یزد در حد مطلوب است، گرچه انتظار ما این است که هم مدیران و هم اساتید نگاه ویژه‌ای به پژوهش داشته باشند، چرا که پژوهش کلید تحول در تربیت انسان است و به عنوان یک مجاهدت علمی مستمر شناخته شده و معتقدیم اموری مثل آموزش و تبلیغ، بدون پژوهش و تحقیق از پویایی لازم برخوردار نخواهد بود.
خوشبختانه در چند سال اخیر فعالیت‌های فاخری صورت گرفته و استان یزد نیز یکی از چهارده استانی بوده که در برگزاری فعالیت‌های فاخر پیشگام بوده است.
وضعیت کتابخانه مدارس علمیه چگونه است و آیا از نظر تأمین کتب مورد نیاز طلاب و نیز برخورداری از منابع جدید، غنی هستند؟ برای غنی شدن کتابخانه‌های مدارس علمیه چه کارهایی می‌توان انجام داد؟
کتابخانه مدارس استان یزد بر اساس داشتن کتب منبع و مورد نیاز طلاب به دو قسم تقسیم می‌شوند، کتابخانه‌های دارای کتب مرجع که کتب مورد نیاز طلاب هستند و حال حاضر پنج کتابخانه استان از طرف مرکز مدیریت، تیپ یک شناخته شده است.
قسم دوم هم دو نوع هستند که عبارتند از برخی کتب فاقد منابع معتبر و علمی می‌باشند و برخی فاقد فضا و امکانات سخت افزاری که انشاءالله با مساعدت مرکز و اعضای هیئت امناء این نقص هم برطرف می‌شود.
البته با توجه به پیشرفت تکنولوژی و کتابخانه‌های دیجیتال می‌توان از این بستر نیز بهره کافی را برد و پیشنهاد بنده این است که مرکز مدیریت در این راستا تفاهم نامه با مرکز کامپیوتری نور و برخی از کتابخانه‌های دانشگاه داشته باشد تا این فرصت برای اساتید و طلاب فراهم شود.
چه برنامه‌هایی برای هفته پژوهش دارید؟
اولویت برنامه‌های پژوهشی، برنامه ۵ ساله حوزه‌های علمیه خواهران است که آشنایی باسامانه‌های پژوهشی و استخراج موضوعات جدید، چرایی تولید محتوای ارزش‌آفرین در فضای مجازی، بازنویسی متون با رویکرد فضای مجازی، سواد رسانه‌ای از جمله آن است.
به لحاظ آنکه نیاز اول یک طلبه، ضرورت به کارگیری سئو در انتشار محتوا، ذهنیت و زاویه دید در پژوهش است، بنابراین باید به این مسئله فکر کرد که ایده‌های پژوهشی خوب از کجا می‌آیند؟ چیستی و چرایی پژوهش‌های پیمایشی، مسأله شناسی موضوعات اخلاق کاربردی، بررسی روش‌های پردازش اطلاعات و سازماندهی در فرآیند پژوهش، تدریس پژوهش محور و نگاه سیستمی به فعالیت‌های پژوهشی از جمله عناوین برنامه‌هایی است که در این مدت توسط معاونان پژوهشی مدارس علمیه خواهران استان یزد اجرا خواهد شد.
برای درخشش بیش از پیش بانوان طلبه در جشنواره‌های پژوهشی، سراسری و البته جشنواره علامه حلی، چه اقداماتی نیاز است انجام شود و چه بسترهایی باید آماده شود؟
برگزاری جشنواره‌های پژوهشی همانند جشنواره علامه حلی یکی از مسیرهایی است که طلاب می‌توانند با شرکت در آن، خودشان را در معرض رقابت سالم قرار دهند، البته پیشنهاد می‌شود مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه خواهران جهت ارتقاء آثار طلاب برای برگزیدگان هر دوره، کارگاه‌های آموزشی مسئله‌یابی، مقاله نویسی، آموزش کارهای گروهی، مقاله نویسی با رویکرد تدوین مقاله علمی پژوهشی برگزار کند و هم چنین جهت درخشش بانوان طلبه، مقالات برگزیده بعد از اصلاحات نهایی در فصلنامه همان سال چاپ شود و نکته دیگر برای انگیزه بخشی این است که اعتبار مدرک این همایش‌ها در مجامع علمی بیشتر مورد توجه قرار گیرد.
دستاوردهای پژوهشی استان چه بودند؟
استان یزد دستاوردهای خوبی برای پژوهش داشته است، در بحث جذب طلاب در گرایش رشته پژوهش محور در رشته کلام با گرایش امامت و اخلاق اسلامی از استان‌های پیشتاز بوده و در حال حاضر طلاب این رشته حضور فعال در جشنواره‌ها و همایش‌ها دارند که کسب رتبه‌های مختلف توسط طلاب یزدی از امتیازات این دوره بوده است، همچنین ۷۹۵ مورد مشارکت در چهاردهمین جشنواره علامه حلی داشتیم و حدود ۵۰ نشست با موضوعات پژوهشی برگزار شده است.
برگزاری کارگاه‌ها با موضوعات ژورنال کلاب، طرح نامه نویس، پایان‌نامه نویسی، کارگاه ارتقاء توانمندی اساتید با رویکرد پژوهشی، تربیت مربی با هدف کنشکری در فضای مجازی، کارگاه ارتقاء توانمندی معاونین پژوهش مدارس با هدف مدیریت پژوهش، دوره کارورزی تدوین متون غیر درسی، برگزاری پنج کرسی آزاد اندیشی و سه کرسی علمی ترویجی از دیگر برنامه‌های معاونت پژوهش استان یزد بوده است.
راه‌اندازی سامانه دو فصلنامه مطالعات اخلاقی خانواده، جهت اخذ مقالات، پی‌گیری جهت راه اندازی ۴ نشریه تخصصی برای مدارس، برگزاری جشنواره بانوی هزاره اسلام از طرف مؤسسه آموزش عالی حوزوی سطح ۳ امام حسین(ع) یزد، چاپ ده کتاب، برگزیده کشوری در سیزدهمین جشنواره علامه حلی(ره) از جمله دستاوردهای پژوهشی حوزه علمیه خواهران استان یزد است.
برگزاری کلاس داستان نویسی با حضور آقایان سالاری و حسنی، برگزاری نمایشگاه کتاب در ۱۰ مدرسه، انعقاد تفاهم نامه با اداره حفظ آثار و ارزش‌های دفاع مقدس جهت تبدیل خاطرات شهداء و تبدیل آن به کتاب، انعقاد تفاهم نامه با معاونت پژوهش نیروی انتظامی جهت پژوهش‌های مشترک و بسیج رسانه جهت آموزش سواد رسانه‌ای و نشست‌های مشترک، انجام دو طرح تحقیقاتی با عنوان عوامل مؤثر بر گرایش فرزند آوری در شهرستان یزد و میبد، درج حدود ۲۵۰ خبر در سایت پویش از دیگر اقدامات معاونت پژوهش بوده است.
