به گزارش خبرگزاری حوزه، حجتالاسلام حسین تقیپور، از اساتید و پژوهشگران حوزه علمیه استان مازندران در سلسله مباحثی به بیان «راههای ایجاد نشاط و شادابی از نگاه اسلام» پرداخت که با عنوان «فرمول شادی» در شمارههای گوناگون تقدیم شما فرهیختگان میشود.
خواب صحیح؛ کلید نشاط و شادابی روزانه
کارشناسان دینی با تأکید بر آموزههای اسلامی، خواب اصولی را یکی از مهمترین عوامل نشاط و شادابی معرفی کردند و بر رعایت اصول صحیح خوابیدن تأکید نمودند.
قرآن کریم در سوره انبیاء خواب را مایه آسایش و آرامش انسان معرفی میکند: «وَجَعَلْنَا نَوْمَکُمْ سُبَاتاً». این آیه نشان میدهد که خواب برنامهای قرآنی برای آرامش انسان است که در صورت دستکاری، به ناآرامی و اضطراب تبدیل میشود.
کارشناسان معتقدند که نحوه، زمان و مدت خواب تأثیر مستقیمی بر کیفیت زندگی فرد و اطرافیانش دارد. بیخوابی یا خواب نامناسب میتواند روابط خانوادگی را تحت تأثیر قرار داده و موجب تلخی در روابط روزمره شود.
اهمیت قیلوله در طول روز
یکی از توصیههای مهم اسلامی، خواب کوتاه نیمروز به نام قیلوله است. بر اساس این توصیه، خواب کوتاه ۱۰ تا ۴۵ دقیقهای در طول روز برای سلامت جسمی بسیار مفید است و با خواب طولانی بعد از ظهر که اتلاف وقت محسوب میشود، تفاوت دارد.
بر اساس آموزههای دینی، زمانهای مناسب و نامناسب برای خواب مشخص شده است. افراد نباید بعد از نماز مغرب و صبح بخوابند، اما خواب بعد از نماز عشاء توصیه میشود.
خطرات خواب بیش از حد
پیامبر اکرم (ص) در روایاتی که در کتاب «مفاتیح الحیات» آمده، خواب زیاد را در کنار اتباع شهوات، زیاد حرف زدن و زیاد خوردن از عوامل گرفتاری انسان معرفی کردهاند. توجه به ورزش و کمخوری در کنار خواب معتدل، زندگی سالمتری را برای افراد رقم میزند.
روایات اسلامی چهار نوع خواب را معرفی میکنند که شامل خواب پیامبران به پشت، مؤمنان به پهلوی راست، کفار و منافقین به پهلوی چپ و شیطانها به شکم است. توصیه میشود افراد به پهلوی راست بخوابند.
توصیههای بهداشتی قبل از خواب
آموزههای اسلامی توصیههایی شامل نخوابیدن با شکم پُر، رفتن به سرویس قبل از خواب، خوابیدن با وضو و رو به قبله را مطرح میکند. کارشناسان معتقدند این دستورالعملها با یافتههای علمی جدید نیز همخوانی دارد.
رو به قبله خوابیدن
آیتالله حسنزاده آملی فرمودند: جریان عالم و میدان مغناطیسی زمین بر اساس شمال به جنوب است، پس برخلاف این جریان نخوابید. از این رو به ما دستور دادهاند که رو به قبله بخوابیم.
اما رو به قبله خوابیدن چگونه است؟ برخی میگویند پا به سمت قبله باشد، مانند میتی در حال احتضار، و برخی دیگر میگویند مانند میتی در قبر. حاج آقای فاطمینیا، خدا رحمتش کند تأکید داشتند که باید مانند میتت در قبر خوابید؛ یعنی سر به سمت غرب و پا به سمت شرق. شاید این روش سخت باشد، اما ایشان فرمودند که این حالت به انسان نشاط میبخشد.
اعمال معنوی قبل از خواب
توصیه میشود افراد قبل از خواب اعمالی نظیر خواندن قرآن (سه بار قل هو الله)، صلوات بر پیامبر و پیامبران، استغفار برای مؤمنان و ذکر تسبیحات اربعه را انجام دهند. این اعمال معادل ختم قرآن، به دست آوردن شفاعت، جلب رضایت مؤمنان و انجام حج و عمره دانسته شده است.
خواب؛ دانشگاه معنوی
عالمان دینی خواب را به عنوان یک دانشگاه معنوی معرفی میکنند که با رعایت آداب آن، میتوان در خواب به علوم و معارفی دست یافت. خوابیدن با وضو، خواندن قرآن و مسبحات، آماده شدن برای نماز شب و استفاده از آرامش و اکسیژن سحر از جمله توصیههای مهم در این زمینه است.
تجربه نشان داده که افرادی که این اصول را رعایت میکنند، روز بهتر و با نشاطتری را تجربه کرده و سلامت روانی و جسمی بیشتری دارند.










نظر شما