یکشنبه ۲۷ مهر ۱۴۰۴ - ۰۸:۳۰
حجت‌ الاسلام والمسلمین کلب عابد نقوی؛ چهره‌ای درخشان از علم و دیانت در لکهنو

حوزه/ عالِمی فرهیخته از خاندان غفران‌مآب که عمر خود را در ترویج معارف اهل‌بیت(ع)، تدریس در سلطان‌المدارس و امامت جمعهٔ مسجد آصفی لکهنو سپری کرد.

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری «حوزه»، حجت الاسلام و المسلمین سید کلب عابد نقوی، معروف به صفوۃ‌ العلما، در یکم جمادی‌الثانی ۱۳۴۱ هـ.ق برابر با ۲۹ دی ۱۳۰۱ ش در شهر لکهنو (هند) دیده به جهان گشود.

پدر ایشان از عالمان برجسته، عمدۃ‌العلماء حجت الاسلام سید کلب حسین بودند که از خاندان غفران‌مآب آیت الله دلدار علی نقوی، از عالمان بزرگ و متدین هند محسوب می‌شدند.

تحصیلات ابتدایی را در محلهٔ خود زیر نظر استادان مجرب آغاز کرد و در سال ۱۳۰۹ ش وارد مدرسهٔ سلطان‌المدارس شد. در سال ۱۳۲۴ ش در بخش نخست موفق به اخذ درجهٔ صدرالافاضل گردید.

برخی از استادان او عبارت بودند از: حجت الاسلام و المسلمین الطاف حیدر، حجت الاسلام و المسلمین عبدالحسین، حجت الاسلام و المسلمین ابن حسن، حجت الاسلام و المسلمین سید محمد و حجت الاسلام و المسلمین سید حسین.

در سال ۱۳۲۵ ش برای ادامهٔ تحصیل به عراق سفر کرد و از محضر بزرگانی چون آیت‌الله سید مهدی شیرازی، آیت‌الله سید محسن حکیم، آیت‌الله سید محمود شاهرودی و دیگران بهره برد. سپس به وطن خود بازگشت.

از آذر ۱۳۲۹ ش تا خرداد ۱۳۵۱ ش در مدرسهٔ سلطان‌المدارس به عنوان جانشین مدرس اعلی به تدریس اشتغال داشت و مدتی نیز سمت ناظم (مدیر آموزشی) را بر عهده گرفت.

در غیاب پدر خود در مسجد آصفی، نماز جمعه را به عنوان امام جمعهٔ موقت اقامه می‌کرد.

در سال ۱۳۵۳ ش به عنوان متخصص در عقاید شیعه به دانشگاه مسلم علیگر دعوت شد و تا سال ۱۳۶۲ ش در آن‌جا به تدریس و پژوهش پرداخت. پس از درگذشت پدر، به عنوان امام جمعهٔ مسجد آصفی انجام وظیفه کرد و تا پایان عمر در این مقام باقی ماند.

در سال ۱۳۲۲ ش با دختر آیت‌الله باقرالعلوم ازدواج کرد. حاصل این ازدواج سه دختر و دو پسر بود که یکی از آنان حجت الاسلام و المسلمین سید کلب جواد نقوی و دیگری سید کلب نقی (تنویر) نام دارد.

ایشان شاگردان فراوانی تربیت کرد، از جمله: حجت الاسلام آقا جعفر، حجت الاسلام رضی جعفر، حجت الاسلام میرزا محمد عالم، حجت الاسلام میرزا محمد اطهر، حجت الاسلام سید حسن نقوی، حجت الاسلام افتخار حسین و حجت الاسلام منظور محسن.

در عرصهٔ فعالیت‌های اجتماعی و دینی، به عنوان نایب‌رئیس ادارهٔ حقوقی و قانونی مسلمانان هند خدمت می‌کرد که ریاست آن را مولوی ابوالحسن علی حسنی ندوی بر عهده داشت.

صفوۃ‌العلما همچنین از اعضای کمیتهٔ مرکزی حج و آکادمی زبان اردو بود.

در چهل‌وچهارمین کنفرانس شیعیان هند که در ۲۲ و ۲۳ فروردین ۱۳۴۳ ش در حسینیهٔ غفران‌ مآب لکهنو برگزار شد، ایشان به عنوان مدیر کمیتهٔ استقبال ایفای نقش کرد.

وی همچنین یکی از اعضای هیئت‌مدیرهٔ دانشگاه مسلم بود. این مسئولیت‌ها بیانگر جامعیت شخصیت علمی و اجتماعی اوست.

پروفسور حجت الاسلام و المسلمین شبیه‌الحسن نونَهروی دربارهٔ وی می‌نویسد: «جناب صفوۃ‌العلما از همان دوران کودکی فردی سنجیده، متین، گشاده‌رو و بخشنده بود. متانت، وقار و فروتنی از ویژگی‌های بارز او به شمار می‌رفت. شخصیت کاریزماتیک و جذابش باعث می‌شد که اقشار گوناگون مردم در مجالسش شرکت کنند و همگان به پاکی و خیرخواهی او اذعان داشتند. با دوستان و بزرگان با اخلاص و سادگی رفتار می‌کرد، چنان‌که همه از خلق نیکویش شگفت‌زده می‌شدند. این صفات را، افزون بر تربیت شخصی، از پدر بزرگوارش نیز به ارث برده بود.»

با گذشت زمان استعداد خطابه و مدیریت او شکوفا شد و چنان مشغله‌ای یافت که سراسر عمر خود را وقف امور علمی و اجتماعی کرد. در نهضت حفظ و گسترش مدرسهٔ سلطان‌المدارس در شبه‌قارهٔ هند و کشورهای دیگر نقش تعیین‌کننده‌ای داشت. بنای کنونی این مدرسه حاصل تلاش جمعی از علما و مدیران است که صفوۃ‌العلما در میان آنان جایگاه ویژه‌ای داشت.

با وجود اشتغالات بسیار، از تألیف و تحقیق غافل نماند. کتاب عمادالتحقیق از برجسته‌ترین آثار علمی اوست.

در تاریخ ۲۲ آذر ۱۳۶۵ ش پس از ایراد سخنرانی در شهر نصیرآباد، بخش رایبریلی، در مسیر بازگشت و در حدود ۱۵ کیلومتری اله آباد، در محلی به نام پهاپهامو، ساعت ۸ شب در سانحهٔ رانندگی جان خود را از دست داد.

صبح روز بعد، خبر درگذشت وی از رادیو و رسانه‌ها اعلام شد. پیکر او ابتدا به دانشکدهٔ پزشکی الله‌آباد منتقل گردید. به دلیل اعتراض مردم مؤمن حاضر، از کالبدشکافی خودداری شد و پیکر مطهرش در ساعت سه بعدازظهر به سوی لکهنو انتقال یافت.

در مسیر، هزاران نفر به مشایعت‌کنندگان پیوستند. در ۴۰ کیلومتری لکهنو جمعیت عظیمی برای استقبال گرد آمده بود. همان‌جا تابوت به ماشین بزرگ‌تری منتقل شد و اعلام گردید که نماز میت فردا ساعت ۹ صبح برگزار خواهد شد.

صبح روز ۲۳ آذر ۱۳۶۵ ش نماز میت به امامت تاج‌العلما سید محمد زکی در مسجد آصفی برگزار شد. ازدحام جمعیت چنان بود که بسیاری نتوانستند در نماز شرکت کنند. سپس گروهی از برادران اهل سنت نیز به امامت مولانا فضل‌الرحمن نماز میت را اقامه کردند.

پس از آن، پیکر ایشان در میان پرچم‌های عزا به حسینیهٔ غفران‌مآب انتقال یافت و در کنار قبر پدر بزرگوارش به خاک سپرده شد.

منبع: نجوم‌الهدایه، تألیف و تحقیق مولانا سید غافر رضوی فلک چولسی و مولانا سید رضی زیدی فندیروی، ج۵، ص۸۹، دانشنامهٔ اسلام، مرکز بین‌المللی میکروفیلم نور، دهلی، ۱۴۰۱ ش

ارائه دهنده: دانشنامه اسلام، مرکز بین المللی میکروفیلم نور دهلی

اخبار مرتبط

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha