به گزارش خبرگزاری حوزه، حجتالاسلام والمسلمین محمد میرزامحمدی در سلسله نشستهای هماندیشی عرصه رثا و دعا با موضوع «واکاوی بیانات رهبر معظم انقلاب در جمع مداحان در سال ۱۴۰۴» که با حضور اساتید حوزه و دانشگاه به همت کمیته هنرهای آوایی جشنواره بینالمللی «هنر آسمانی» و با همکاری ستاد راهبری رثا و دعای حوزههای علمیه برگزار شد، بر ضرورت ورود جدی، علمی و نظاممند حوزه علمیه به عرصه مداحی و ستایشگری تأکید کرد.
کارشناس مذهبی با تأکید بر اینکه نباید به تبیین مقطعی فرمایشات رهبر معظم انقلاب بسنده کرد، تصریح کرد: تجربه نشان داده است که گاهی بیانات راهبردی رهبر معظم انقلاب با حرارت شنیده میشود، اما پس از مدتی به فراموشی سپرده شده و در میدان عمل پیاده نمیشود. در حالی که معظمله طی بیش از دو دهه، بهصورت منسجم و مرحلهبهمرحله، منشوری روشن برای عرصه ستایشگری ترسیم کردهاند.
وی افزود: بررسی بیانات رهبر معظم انقلاب در ۲۴ تا ۲۵ سال گذشته نشان میدهد که ایشان هر سال بخشهایی از این منشور را متناسب با حوادث زمانه تبیین کردهاند و این مسئله نشاندهنده نگاه عمیق، زمانشناس و راهبردی معظمله به عرصه مداحی است.
این استاد حوزه با اشاره به ترکیب مداحی با ادبیات مقاومت و مسئله تابآوری اجتماعی اظهار کرد: فرمایشات اخیر رهبر معظم انقلاب، ناظر به شرایط پیچیده اجتماعی، فشارها، فتنهها و جنگ ترکیبی دشمن است. پیوند مداحی با ادبیات مقاومت و امیدآفرینی، نیازمند حضور متخصصان متعهد در حوزههای مختلف از جمله فرهنگ، رسانه، اقتصاد و علوم اجتماعی است.
وی تأکید کرد: اگر قرار است همه ابعاد این بیانات بهدرستی اجرا شود، باید یک جمع ترکیبی از نخبگان و متخصصان شکل بگیرد تا این منظومه فکری، به برنامه عملیاتی و جریان فرهنگی مؤثر تبدیل شود.
حجتالاسلام والمسلمین میرزامحمدی افزود: مداحی صرفاً یک مهارت اجرایی نیست، بلکه از جلوههای مهم هنر دینی است و نیازمند پشتوانه علمی، اجتهادی و پژوهشی است. این عرصه حتی میتواند به تأسیس یک ساختار دانشگاهی یا آموزشی ترکیبی منجر شود که حاصل تلفیق چند دانشکده و رشته علمی باشد.
استاد حوزه با تأکید بر جایگاه مداحی در هویت اجتماعی روحانیت گفت: مداحی و روضهخوانی، بخشی از زیست دینی و اجتماعی روحانیت است و نباید از آن غفلت شود. مداحی میتواند در تراز معارف اهلبیت(ع) و منویات رهبر معظم انقلاب، به یک جریان فرهنگی اثرگذار و ماندگار تبدیل شود.
وی افزود: رهبر معظم انقلاب در سالهای متمادی بهصراحت تأکید کردهاند که مداحی یک «علم» است و وقتی یک پدیده علمی تلقی میشود، بهطور طبیعی نیازمند آموزش، پژوهش و تولید دانش است.
این استاد حوزه با اشاره به پیشینه تاریخی تولید دانش در عرصه رثا و مدح اهلبیت(ع) گفت: اگر به تاریخ تشیع بازگردیم، میبینیم که مقتلنگاری از همان دوران اصحاب ائمه(ع) آغاز شده است. نخستین مقتلنگاران، اصحاب مستقیم اهلبیت(ع) بودند و این جریان علمی تا دوره محمد بن یعقوب کلینی، شیخ صدوق و شیخ طوسی ـ صاحبان کتب اربعه ـ ادامه یافت که همگی صاحب اثر در حوزه مقتل و تاریخ اهلبیت(ع) بودهاند.
وی ادامه داد: اساتید و فضلایی حضور دارند که در حوزه شعر، ادبیات، موسیقی آیینی و سبکشناسی مداحی، از بسیاری از مداحان مطرح نیز توانمندتر هستند. تاریخ حوزه نیز گواه این مسئله است؛ بهگونهای که در دوره معاصر بسیاری از مراجع و بزرگان حوزه خود شاعر، ادیب و صاحب قلم بودهاند و آثار ماندگار و عمیق ادبی از خود به یادگار گذاشتهاند.
استاد حوزه افزود: به مدارس علمیه و طلاب اعلام شود که خروجی پژوهشی آنان میتواند در قالب پایاننامهها، مقالات علمی و طرحهای تحقیقاتی، ناظر به موضوع مداحی، رثا و ستایشگری باشد. حتی ستاد راهبری رثا و دعا آمادگی دارد موضوعات پژوهشی را احصا و به حوزه منتقل کند تا این موضوعات به پروژههای علمی رسمی تبدیل شود.
حجتالاسلام والمسلمین میرزامحمدی تأکید کرد: اگر این مسیر بهصورت جدی دنبال شود، آثار علمی، پژوهشی و ماندگار تولید خواهد شد؛ آثاری که پشتوانه معرفتی نسل جدید مداحان باشد و این عرصه را از اتکای صرف به تجربه شخصی خارج کند.
وی نمونهای از چالشهای اخیر را طرح کرد و گفت: در مقاطعی، موضوعاتی مانند وجود تاریخی حضرت رقیه(س) در فضای هیئتی و احساسی مطرح شد و بهجای بررسی علمی، با تعصب و تنش مواجه گردید. در حالی که اگر این مباحث در قالب کرسیهای نظریهپردازی و نشستهای پژوهشی ـ مانند آنچه سالها پیش در مدرسه فیضیه برگزار میشد ـ بررسی و سپس به رسانه منتقل میشد، خروجی آن میتوانست پس از یک دهه، به «منشور علمی» معتبر منتهی شود و تکلیف جامعه را روشن کند.
کارشناس مذهبی با اشاره به این که برخی جریانها مداحی را به استودیو، آلبومسازی و حضور رسانهای پیوند میزنند و آن را به شغلی پرمنفعت تبدیل کردهاند، گفت: این وضعیت بر ذهن نسل نوجوان و جوان اثر گذاشته و حتی خانوادهها را به این نتیجه رسانده که بهجای تحصیل، باید به مسیرهای سریعِ شهرت و درآمد سوق پیدا کرد.
وی تصریح کرد: هر جا انگیزههای غیرمعرفتی و امتیازمحور غالب شده، در بزنگاهها آسیبهای جدی پدید آمده است. تنها راه برونرفت از این وضعیت، ورود جدی، علمی و نظاممند حوزه و تولید چارچوبهای نظری و پژوهشی معتبر است تا اصالتها حفظ شود و مسیرهای انحرافی بهتدریج از اعتبار بیفتد.
انتهای پیام
نظر شما